Nán maan e nian ninnge ngbɛnngbɛn mun!
“Yo maan n yi min nyin ninnge ngbɛn-ngbɛn’m be su, yo maan n nanti wɔ atin’n su.”—JUE. 119:37.
1. ?Wafa sɛ yɛ ase mɔ e wun i’n, ɔ ti cinnjin ɔn?
NANWLƐ, ase wunlɛ’n ti kpa o! Ɔ yo maan e kwla wun ninnge nga be bo sin yia e’n kpɛ kunngba. E si wafa nga be ti’n kwlaa. E ɲinma’n maan e wun e janvuɛ kpa mun. Yɛ e ɲinma’n ti’n, e wun ninnge nga be kwla yo e tɛ’n be wlɛ. Ɔ yo maan e wun ninnge nglanmannglanman mun. Yɛ kɛ e wun abonuan ninnge nga Ɲanmiɛn yili be’n, ɔ yo e fɛ. Ɔ yo kusu maan e wun jrɛiin kɛ Ɲanmiɛn o lɛ naan ɔ le ɲrun. (Jue. 8:4, 5; 19:2, 3; 104:24; Rɔm. 1:20) Kɛ mɔ e ɲinma’n yɛ maan ninnge’m be ju e akunndan’n nun lɔ’n ti’n, ase wunlɛ’n ti cinnjin kpa wie Zoova i silɛ’n nin i su lafilɛ’n nun.—Zoz. 1:8; Jue. 1:2, 3.
2. ?Ngue ti yɛ ɔ fata kɛ e bu like nga e wun i’n, i akunndan ɔn? ?Yɛ i sɔ’n su afɔtuɛ benin yɛ jue tofuɛ’n man ɔn?
2 Sanngɛ kusu like nga e nian’n, ɔ kwla yo e tɛ wie. Kɛ mɔ like nga e wun i’n, ɔ le ta dan kpa e akunndan’n su’n ti’n, ɔ kwla yo maan e konvi sɔ ninnge wie’m be yolɛ. Kusu mɛn tɛ nga e o nun yɛ’n, mmusu’m be si Satan yɛ ɔ sie i ɔ. Yɛ sran’m be klunklo fɛ dilɛ yɛ be kunndɛ ɔ. I ti’n, foto nin ninnge wie mɔ sɛ e nian be kaan sa bɔbɔ be kwla fa e sie i atin tɛ su’n, yɛ e wun be lika kwlaa ɔ. (1 Zan 5:19) I sɔ’n ti’n, sɛ jue tofuɛ’n srɛli Ɲanmiɛn kpa kɛ nga sa’n, ɔ boman e nuan. I waan: “Yo maan n yi min nyin ninnge ngbɛn-ngbɛn’m be su, yo maan n nanti wɔ atin’n su.”—Jue. 119:37.
Wafa nga e ɲinma’n kwla fa e yi i tɛ’n nun’n
3-5. ?Biblu’n nun ndɛ benin yɛ be kle kɛ sɛ y’a nianman e wun’n, e ɲinma’n kwla fa e yi i sa tɛ nun ɔn?
3 Maan e bu sa ng’ɔ juli Ɛvu m’ɔ ti bla klikli’n i su’n, i akunndan. Satan seli kɛ sɛ ɔ di “sa kpa’n nin sa tɛ’n be silɛ” waka’n i mma’n, ‘i nyin tí.’ Kɛ Ɛvu wunnin kɛ i ɲin kwla ‘ti’n,’ atrɛkpa’n i konvi sɔli i sɔ’n. Asa ekun’n, kɛ ɔ “nian waka nin-ɔn, i mma’m be yo nyɛnmɛn. Ɔ wun kɛ bé wá yó fɛ naan be man sran ngwlɛlɛ-ɔ ɔ yo ye.” Ɔ maan i konvi sɔli waka mma mɔ be waan nán ɔ di’n i kpa ekun. Waka mɔ Ɛvu niɛnnin i lele maan i konvi sɔli i’n, ɔ yoli maan w’a faman Ɲanmiɛn i mmla’n su. I wun Adam kusu w’a faman Ɲanmiɛn i ndɛ’n su wie. Ɔ maan kekle dan kpa wa tɔli klɔ sran’m be kwlaa be su.—Bob. 2:17; 3:2-6; Rɔm. 5:12; Zak 1:14, 15.
4 Nowe blɛ su’n, like nga anzi wie’m be wunnin i’n ti’n, be fali ajalɛ tɛ. Kɛ Bo Bolɛ 6:2 kán be ndɛ’n, i waan: “Nyanmiɛn mma mun be wunnin kɛ sran’m be wa bla sɔ’m be ti nglanman kpa naan b’a kunndɛ wie b’a ja.” Anzi ɲin keklefuɛ sɔ’m be niannin sran’m be mma bla mun lele be buli be kunndɛlɛ akunndan. Kusu nn i sɔ’n ti tete sa. Kpɛkun be mma nga be wuli be’n, be yoli nzaje sa yofuɛ kpa. I sɔ blɛ’n nun’n, sa tɛ dan mɔ sran’m be yo’n ti’n, be nunnunnin be kwlaa. Saan Nowe nin i awlobofuɛ mun yɛ be kali ɔ.—Bob. 6:4-7, 11, 12.
5 Kɛ ɔ cɛli kpa mɔ Izraɛlifuɛ’m be ko utuli Zeriko klɔ’n, Akan “wunnin” ninnge wie mun yɛ ɔ wuali be. Ɲanmiɛn seli be kɛ be saci klɔ sɔ’n su like kwlaa saan ninnge ng’ɔ fata kɛ be fa guɛ i Zoova i sika bɔlɛ nun’n. Be wlali be su nun kɛ: “Nán amun fa like nga Anannganman waan be saci be’n wie fi” klɔ’n su. Kɛ Akan w’a faman su’n, Ai lɔfuɛ’m be kwlali Izraɛlifuɛ mun yɛ be nun kpanngban be wuli. Akan w’a diman like ng’ɔ yoli’n i nanwlɛ lele saan be trɛli i. I waan: “Kɛ n wunnin ninnge sɔ mun’n, m’an kwlá tra-man min anwlɛn yɛ n fali-ɔ.” I ɲin m’ɔ bloli ninnge ng’ɔ wunnin be’n be su dan’n ti’n, be nunnunnin i bɔbɔ nin “i bo ninnge mun kwlakwla.” (Zoz. 6:18, 19; 7:1-26) Akan w’a yimɛn i “nyin ninnge ngbɛn-ngbɛn’m be su.” Sanngɛ i konvi sɔli like nga be waan nán ɔ yo’n.
Ɔ fata kɛ e nian e wun su
6, 7. ?Satan i ‘nzuɛn’ benin yɛ kpɛ sunman ɔ fa sua e wun aya ɔ? ?Yɛ wafa sɛ yɛ be nga be bo ninnge nga be yo be atɛ’n be ndolo’n, be fɛ i sɔ’n be di junman ɔn?
6 Andɛ’n, like kunngba ng’ɔ lakali Ɛvu nin anzi ɲin keklefuɛ mun yɛ Akan’n, yɛ ɔ te laka klɔ sran’m be kwlaa ɔ. Satan i ‘nzuɛn’ ng’ɔ fa laka sran mun’n be nun’n, “akunndan nga be bu fa gua ninnge nga be wun be’n be su’n,” yɛ ɔ le ta kpafuɛ’n niɔn. (2 Kor. 2:11; 1 Zan 2:16) Aata difuɛ nga be bo ajulisu ninnge’m be ndolo’n, be si kɛ titi’n, like nga sran ɲinma wun i’n i konvi sɔ i. Aata dilɛ’n i su like sifuɛ kun waan: “E wunnɛn’n su like ng’ɔ kwla su e bo naan y’a yo like wie’n, yɛle e ɲinma’n. Kpɛ sunman’n, ɔ sie e wunnɛn’n su ninnge nga mun. Ɔ maan, sran’m be yo like nga be si kɛ ɔ nin i fataman’n.”
7 I sɔ’n ti yɛ be nga be bo ninnge nga be yo be atɛ’n be ndolo’n, be fa foto kpanngban mɔ be siesieli i sɛsɛsɛ’n be yo, naan e konvi w’a sɔ ninnge nga be yo be atɛ’n niɔn! Amlɛnkɛn’m be lɔ fluwa sifuɛ kun suan wafa nga ninnge’m be ndolo nga be bo’n, ɔ ɲan ta sran’m be su’n, be su like. Ɔ seli kɛ: “Be yoman sɔ naan sran’m be si like’n sa ngbɛn. Sanngɛ like cinnjinfuɛ’n yɛle kɛ ɔ su sran ng’ɔ wun i’n, i bo naan ɔ fa ajalɛ.” Like kun mɔ kpɛ sunman be fa yo i sɔ liɛ’n, yɛle yasua nin bla nna nga be ci be foto be fa laka sran’m be konvi’n. I sɔ’n ti’n, nanwlɛ ɔ ti cinnjin kɛ e nian ninnge nga e nian be’n, ɔ nin nga e fa wla e akunndan’n nun’n, be su kpa!
8. ?Biblu’n nun’n, wafa sɛ yɛ be kan tin su kɛ ɔ fata kɛ e nian like nga e nian’n su ɔ?
8 Klistfuɛ kpa’m be bɔbɔ’n, be konvi kwla sɔ ninnge nga be ɲinma wun be’n, ɔ nin nga be ti klɔ sran mɔ fɔ o i nun’n, i cinnjin’n. Ɔ maan Ɲanmiɛn Ndɛ’n wla e fanngan kɛ e nian e wun su ninnge nga e nian be’n, ɔ nin nga e konvi sɔ be’n be lika. (1 Kor. 9:25, 27; an kanngan 1 Zan 2:15-17 nun.) Zɔbu m’ɔ ti sran kpa’n, ɔ wunnin i wlɛ kɛ like nga sran kun nian’n yɛ i konvi sɔ i ɔ. Ɔ seli kɛ: “N tali nda kɛ n fa-man min ɲinma n kpɛ-man talua wie kannglɛ.” (Zɔb 31:1) Zɔbu w’a kplinman su kɛ ɔ nin bla kun sa bé yó sa sukusuku le. Yɛ w’a bumɛn i sɔ yolɛ’n i akunndan le bɔbɔ. Zezi kannin ndɛ kun fa kleli kɛ ɔ fataman kɛ e fa akunndan tɛ e wla e ti nun. I waan: “Sran kwlaa ng’ɔ wun bla kun b’ɔ bu i kunndɛlɛ akunndan i anwlɛn nun’n, wuun w’a kunndɛ bla sɔ’n.”—Mat. 5:28.
Ninnge ngbɛnngbɛn ng’ɔ fata kɛ e kpalo be’n
9. (a) ?Kɛ é dí junman ɛntɛnɛti su’n, ngue ti yɛ ɔ fata kɛ e nian e wun su kpa ɔ? (b) ?Sɛ e nian bian nin bla nna nga be fa fite nzra nun’n i kaan sa bɔbɔ’n, i bo kwla gua sɛ?
9 Andɛ mɛn nga nun’n, sran kpanngban be “wun [annzɛ be nian]” bian nin bla nna nga be fa fite nzra nun’n. I li ɛntɛnɛti su yɛ be yo i sɔ liɛ’n i dan ɔn. ?Kannzɛ bɔbɔ e kunndɛman kɛ é níɛn i sɔ liɛ’n, sanngɛ wafa sɛ yɛ e kwla fite su kpɛ kunngba ɔ? Kɛ é dí junman ɔrdinatɛli’n su’n, yɛ ɔ e kwla fite su ɔ. Annzɛ kusu be kwla klɛ fluwa wie be blɛ e. Kɛ a wun i sa’n ɔ waan like kpa ɔ. Sanngɛ kɛ a tike su’n kpɛkun i sɔ foto’n ka lɛ fite kpɛ kunngba. Wafa nga be fa yoli i sɔ’n ti’n, i nunnunlɛ’n ti kekle kpa. Kannzɛ sran kun i ɲinma guali su bɔbɔ kaan sa naan w’a yi’n, sanngɛ w’a dun mmua w’a wlu i akunndan’n nun. Sɛ sran kun nian bian nin bla nna nga be fa fite nzra nun’n bɔɔ kaan sa annzɛ sɛ i nianlɛ’n fu i nun bɔbɔ’n, i bo nzuɛn’n kwla yo tɛ kpa mɛn i. I akunndan’n kwla bu i fɔ, yɛ kɛ ɔ ko yo naan w’a yi like tɛ sɔ i akunndan’n nun’n, ɔ kwla yo kekle mɛn i. I ng’ɔ ti tɛ kpa’n, yɛle kɛ sɛ sran kun “wun [annzɛ ɔ nian]” i sɔ like’n naan i ɲin tuman su’n, i sɔ’n kle kɛ konvi tɛ wie o i awlɛn nun m’ɔ fata kɛ ɔ wlɛ i ase ɔ.—An kanngan Efɛzfuɛ Mun 5:3, 4, 12 nun; Kol. 3:5, 6.
10. ?Ngue ti yɛ bakanngan mun yɛ bian nin bla nna nga be fa fite nzra nun’n, i nianlɛ’n kwla saci be kpa ɔ? ?Yɛ sɛ be nian’n i bo’n kwla gua sɛ?
10 Bakanngan’m be kunndɛ kɛ bé sí sa. Be nin i sɔ’n fin anannganman. I sɔ’n kwla yo maan be nian bian nin bla nna nga be fa fite nzra nun’n. Sɛ be yo sɔ’n, ɔ kwla saci wafa nga be bu bian nin bla nna’n. I sɔ’n i yacilɛ’n kwla cɛ kpa. Fluwa kun waan ɔ kwla yo maan be buman bian nin bla nna’n i wun akunndan kpa kun. Kpɛkun ɔ kwla yo naan “be nin sran tranlɛ klanman nin klolɛ su’n kwla yo kekle. Yɛ akunndan nga be bu i bla’m be su’n, ɔ su yoman kpa. Asa ekun’n, sɛ be nian bian nin bla nna nga be fa fite nzra nun’n titi’n, ɔ kwla saci be suklu’n. Kpɛkun ɔ kwla sanngan be nin be janvuɛ mun yɛ be awlofuɛ’m be afiɛn.” Ng’ɔ ti tɛ kpa’n yɛle kɛ cɛn wie lele sɛ be ja bla annzɛ bian’n i bo nzuɛn tɛ’n i ɲin kwla fite nun.
11. Like nga ti yɛ bian nin bla nna nga be fa fite nzra nun’n i nianlɛ’n timan kpa’n, amun fa sa kun be yiyi nun.
11 Kɛ aniaan Klistfuɛ yasua kun kán laa blɛ ng’ɔ nin a faman nanwlɛ’n su’n i ndɛ’n, ɔ klɛli i kɛ: “Ninnge tɛtɛ nga n yoli be’n be nun’n, bian nin bla nna nga be fa fite nzra nun nga n niannin’n i yacilɛ’n yɛ ɔ yoli kekle kpa ɔ. Sɛ n ti like wie nvan annzɛ jue wie, annzɛ sɛ n wun ninnge wie annzɛ kusu akunndan ngbɛn yɛ n su bu’n, kpɛkun ninnge sɔ’m b’a ka lɛ b’a ba min ti nun. Ɔ fata kɛ m mian min ɲin cɛn kwlaa naan m’an kwla jran kekle.” Aniaan bian kun liɛ’n i kaan nun’n, kɛ i si nin i nin be nunman awlo lɛ’n, ɔ niannin i si m’ɔ ti mɛn nunfuɛ’n i fluwa nga bian nin bla nna nga be fa fite nzra nun’n be foto o nun’n. Ɔ klɛli i kɛ: “Nanwlɛ foto sɔ’m be sacili min bakan akunndan’n sɔ’n mlɔnmlɔn! I afuɛ 25 nun yɛ, sanngɛ andɛ nin andɛ’n min wla nin a kwlá fiman wie mun. Kannzɛ m mian min ɲin sɛ be te o lɛ. Kannzɛ bɔbɔ m buman foto sɔ’m be akunndan sa’n, sanngɛ min akunndan’n bu min fɔ.” Nanwlɛ sɛ y’a nianman i sɔ ninnge ngbɛnngbɛn naan e akunndan’n w’a sannganman’n, ɔ ti ngwlɛlɛ aeliɛ! ?Wafa sɛ yɛ sran kun kwla yo i sɔ liɛ’n niɔn? Ɔ fata kɛ ɔ miɛn i ɲin naan ‘sɛ i akunndan ti sɛ ti sɛ o, ɔ yaci i akunndan sɔ’n [naan] i nyin yi Krist.’—2 Kor. 10:5.
12, 13. ?Ninnge ngbɛnngbɛn benin yɛ ɔ fataman kɛ Klistfuɛ kun nian ɔn? ?Yɛ ngue ti ɔ?
12 “Sa ng’ɔ nin yolɛ fata-man’n” annzɛ like ngbɛn kun m’ɔ fataman kɛ e yo’n, yɛle be ɲin su yiyilɛ like ng’ɔ fa sran’m be ɲin sie i aɲanbeun kunndɛlɛ ngboko’n, annzɛ bae dilɛ’n annzɛ nzaje sa yolɛ’n annzɛ kusu mmoja ase gualɛ’n nin wie’n be su’n. (An kanngan Jue Mun 101:3 nun.) Zoova ɲrun’n, Klistfuɛ nga be le ba mun’n, be yɛ be awlo’n lɔ’n, ɔ fata kɛ be nian nun be kle ninnge ng’ɔ fata kɛ be awlobofuɛ’m be nian’n niɔn. Ɔ ti su kɛ Klistfuɛ kpa fi i ɲinfu ɔ su fɛmɛn i wun wlɛmɛn i bae dilɛ’n nun. Sanngɛ flimu nin televiziɔn nun ninnge mun, ɔ nin video nun ngowa kanlɛ’n annzɛ bɔbɔ aɲinsuɛ nin bakanngan’m be fluwa nga be kan bae dilɛ’n ndɛ nun’n, ɔ fata kɛ siɛ nin niɛn’m be nian be wun be lika.—Nya. 22:5.
13 Maan e yo gbanflɛn annzɛ talua annzɛ kpɛnngbɛn, nzaje sa mun nin sran kunlɛ nga be kle be video nun ngowa kanlɛ’m be nun kɛ nga be fa yo i be ɲin jrɛiin su sa’n, ɔ fataman kɛ be nianlɛ’n yo e fɛ. (An kanngan Jue Mun 11:5 nun.) Nán maan e ɲin tran ninnge kwlaa nga Zoova bu be fɔ’n be su mlɔnmlɔn. Nán e wla fi su kɛ akunndan nga e bu’n yɛ Satan fɛ i ɲin sie su ɔ. (2 Kor. 11:3) E ɲin su yiyilɛ ninnge nga e waan be ti kpa bɔbɔ’n, sɛ e nian be ngboko’n, be kwla sin e awlobofuɛ’m be Ɲanmiɛn sulɛ’n, ɔ nin Biblu’n nun kannganlɛ cɛn kwlaa’n, ɔ nin e wun mɔ e siesie naan y’a wɔ aɲia’m be bo’n, be osu.—Fil. 1:9, 10.
Maan e nian Zezi i ajalɛ’n su
14, 15. ?Lakalɛ nsan su nga Satan lakali Klist i nun’n, ngue yɛ e kwla sie i nzɔliɛ ɔ? ?Yɛ wafa sɛ yɛ Zezi kwla jrannin kekle ɔ?
14 Nga m’ɔ ti tɛ’n, yɛle kɛ mɛn tɛ nga nun’n, ninnge ngbɛnngbɛn wie’m be nianlɛ’n finman e bɔbɔ. I sɔ’n juli Zezi su wie bɔbɔ. I kpɛ nsan su nga Satan waan ɔ́ yó naan Zezi yaci Ɲanmiɛn i klun sa’n i yolɛ’n, ɔ ‘fɛ i ekun ɔli oka fleiin kpa kun su, ɔ fa mɛn’n i famiɛn diwlɛ’n kwlaa nin i nun ninnge b’ɔ ba be nyrunnyan’n kleli i.’ (Mat. 4:8) ?Ngue ti yɛ Satan yoli sɔ ɔ? Ɔ ti weiin kɛ ɔ jrannin ta nga e ɲinma’n le i e su’n, i su. Sɛ Zezi wun mɛn nun famiɛn diwlɛ’m be aɲrunɲan’n, ɔ kwla yo naan i konvi w’a sɔ mɛn’n nun aɲrunɲan’n. ?Ngue yɛ Zezi yoli ɔ?
15 Zezi w’a fɛmɛn i ɲin w’a siemɛn i like nga Satan fa kleli i’n su. Konvi tɛ w’a trɛnmɛn i awlɛn’n nun. W’a fɛmɛn i ɲin w’a siemɛn i like nga mmusu’m be si Satan kleli i’n su kwlaa naan w’a kpalo i. Zezi fali ajalɛ kpɛ kunngba. Ɔ seli i kɛ: “Satan, jaso lɛ! Afin be klɛli i kɛ: ‘Koto ɔ Min Nyanmiɛn’n i bo, yɛ su i kunngba cɛ.’” (Mat. 4:8-10) Like ng’ɔ yoli Zezi i cinnjin’n yɛle wafa ng’ɔ nin Zoova be afiɛn’n kwla sɛ titi’n. Yɛ wafa ng’ɔ tɛli Satan su’n, ɔ nin like nga ti yɛ ɔ bali mɛn’n nun’n mɔ yɛle Ɲanmiɛn i klun sa yolɛ’n, be kɔ likawlɛ. (Ebr. 10:7) Ɔ maan Zezi kwla kpaloli gblɛ nga Satan kpɛli naan ɔ́ fɛ́ i ɲin síe i like uflɛ su’n.
16. ?Ngue yɛ e kwla suɛn i wafa nga Zezi jrannin Satan i ɲrun kekle’n i su ɔ?
16 E kwla suan like kpanngban Zezi i ajalɛ’n su. I klikli’n, yɛle kɛ ɔ leman sran kun sa mɔ Satan sɛmɛn i nianman ɔn. (Mat. 24:24) I nɲɔn su’n, like nga e niɛn i titi’n, ɔ kwla yo maan e konvi sɔ ninnge wie’m be yolɛ. Ɔ kwla yo ninnge kpakpa annzɛ ninnge tɛtɛ. I nsan su’n, Satan míɛn i ɲin kpa ɔ́ fá “akunndan nga be bu fa gua ninnge nga be wun be’n be su’n,” láka e naan e jaso Ɲanmiɛn wun. (1 Piɛ. 5:8) Kpɛkun i nnan su’n, e kusu e kwla jran Satan i ɲrun kekle wie. I li sɛ y’a sisiman e bo’n yɛ e kwla yo sɔ kpa ɔ.—Zak 4:7; 1 Piɛ. 2:21.
Maan e ɲinma’n ‘yo kpa’ titi
17. ?Ngue ti yɛ sɛ e waan é mínndɛ kɛ e ɲin ta ninnge ngbɛnngbɛn mun kwlaa naan y’a fa ajalɛ’n, ɔ timan ngwlɛlɛ aeliɛ ɔ?
17 Kɛ e fali e wun e mannin Zoova’n, e tali nda kɛ é káci e sin é sí ninnge ngbɛnngbɛn mun. Kɛ e ta nda kɛ é yó Ɲanmiɛn klun sa’n, e kan ndɛ kunngba nga jue tofuɛ’n kannin’n wie. I waan: “Ajalɛ ng’ɔ ti-man kpa’n, n tu-mɛn i mlɔnmlɔn ɔ ndɛ’n i su falɛ dunman nun.” (Jue. 119:101) Sɛ e waan é mínndɛ kɛ e ɲin ta ninnge ngbɛnngbɛn mun kwlaa naan y’a fa ajalɛ’n, ɔ timan ngwlɛlɛ aeliɛ. Be yiyili ninnge nga Ɲanmiɛn Ndɛ’n bu be fɔ’n nun weiin be kleli e. E si Satan i nzuɛn’n. ?Blɛ benin nun yɛ Satan lakali Zezi kɛ ɔ fa yɛbuɛ kaci kpanwun ɔn? Kɛ Zezi kpɛli srɛ nun kɔnguɛ nin wia’n nun lele cɛn 40 mɔ ‘awe kunnin i’n,’ yɛ Satan yoli sɔ ɔ. (Mat. 4:1-4) Satan kwla wun blɛ nga y’a kpɔnzɔ mɔ sɛ ɔ sa e ɔ, ɔ kwla ɲan e’n i wlɛ. I sɔ’n ti’n, dɔ nga su yɛ ɔ fata kɛ e bu sa sɔ’m be akunndan ɔn. Nán maan e sie i cɛn uflɛ! Sɛ e bu e wun nga e fa mannin Zoova’n i akunndan cɛn kwlaa’n, é kwlá trá e awlɛn kpa é káci e sin é sí ninnge ngbɛnngbɛn mun.—Nya. 1:5; 19:20.
18, 19. (a) An fa sran nga i ɲinma’n “ti kpa’n” be sunnzun sran nga i ɲinma’n “ti-man kpa’n.” (b) ?Ngue ti yɛ ɔ ti cinnjin kɛ e bu ninnge kpakpa’m be akunndan titi ɔ? ?Yɛ i sɔ’n su afɔtuɛ benin yɛ Filipfuɛ Mun 4:8 man e ɔ?
18 Cɛn kwlakwla e wun be ɲin su yiyilɛ ninnge kpanngban mɔ be laka e konvi kpa ɔ. Ɔ maan, ɔ ti cinnjin kpa kɛ andɛ’n e fa Zezi i afɔtuɛ nga i waan maan e ɲinma’n ‘yo kpa’ titi’n su. (Mat. 6:22, 23) Sran nga i ɲinma’n “ti kpa’n” ɔ fɛ i ɲin sie i like kunngba su. Like sɔ’n yɛle Ɲanmiɛn i klun sa’n i yolɛ’n. Sanngɛ sran nga i ɲinma’n “ti-man kpa’n” ɔ ti gblɛfuɛ, nin aɲinblɔɛfuɛ yɛ ninnge ngbɛnngbɛn mun yɛ i konvi sɔ be ɔ.
19 Nán maan e wla fi su. Like nga e fa wla e akunndan’n nun’n, ɔ le ta e awlɛn’n su. Ɔ maan nanwlɛ, ɔ ti cinnjin kpa kɛ e fa e ɲin e sie i ninnge kpakpa’m be su titi. (An kanngan Filipfuɛ Mun 4:8 nun.) Maan e kan ndɛ ng’ɔ o jue tofuɛ’n i srɛlɛ’n nun wie titi. Ɔ seli kɛ: “Yo maan n yi min nyin ninnge ngbɛn-ngbɛn’m be su.” Kpɛkun kɛ é mían e ɲin naan y’a yo srɛlɛ sɔ’n i nuan su sa’n, e kwla lafi su kɛ Zoova ‘yó maan é nánti i atin’n su.’—Jue. 119:37; Ebr. 10:36.
I nun flanlɛ
• ?Ngue yɛ ɔ o e ɲinma’n nin e akunndan’n yɛ e awlɛn’n be afiɛn ɔn?
• ?Wafa sɛ yɛ bian nin bla nna nga be fa fite nzra nun’n i nianlɛ’n kwla yo tɛ man e ɔ?
• ?Ngue ti yɛ ɔ ti cinnjin kɛ e ɲinma’n ‘yo kpa’ titi ɔ?
[Foto, bue 26]
?Ninnge ngbɛnngbɛn benin yɛ ɔ fataman kɛ Klistfuɛ kun nian be ɔ?