Awlobo tranlɛ fɛ’n i su ajalɛ mun

Maan e nin e mma mun e koko bian nin bla nna’n i su yalɛ

Talua kan kun mɔ be flɛ i Alisiaa waan: “Ɔ ju wie’n, n kunndɛ kɛ ń sí bian nin bla nna’n i su ndɛ. Sanngɛ ɔ yo min kɛ sɛ n usa m baba nin m manmin’n, bé bú i kɛ n su yo like tɛ wie ti ɔ.”

Alisia i nin Inɛsi waan: “Sɛ e nin min wa bla’n e kwla tran e koko bian nin bla nna’n su yalɛ’n, ɔ́ yó min fɛ kpa. Sanngɛ ɔ ɲɛnmɛn i ti. Ɔ maan kɛ ɔ yo naan ɔ ɲan blɛ naan e nin i e koko yalɛ sa’n, ɔ ti kekle.”

ANDƐ’N, bian nin bla nna’n su foto nin i su ndɛ’m b’a tru. Be o televiziɔn nin flimu’m be nun. Be nga be bo aata dilɛ ninnge’m be ndolo’n be ci be foto dandan kpa be fa tɛtɛ i lika’n nun. Ɔ yo kɛ siɛ nin niɛn nin be mma’m be ngunmin cɛ yɛ i sɔ ndɛ liɛ’n i su yalɛ kokolɛ’n yo be ɲannzuɛn ɔn. Be flɛ gbanflɛn kan kun kɛ Mikaɛli. Ɔ o Kanada. I waan: “E gbanflɛn nin talua mun’n, nanwlɛ, ɔ ti kekle man e kɛ e kan bian nin bla nna’n su ndɛ e kle e si nin e nin mun. Kpɛkun ɔ yo e ɲannzuɛn. N klo kɛ be wun i sɔ liɛ’n i wlɛ. Kɛ e nin e janvuɛ mun e ngunmin e o’n, ndɛ sɔ’n i kanlɛ’n yoman ya.”

Kpɛ sunman’n, i siɛ nin niɛn mun o, i ba mun o, be wie fi kunndɛman kɛ bé kɛ́n i sɔ liɛ’n i ndɛ. Juejue yolɛ’n i su like klefuɛ kun mɔ be flɛ i Debra Haffner ɔ kɛnnin i fluwa’n nun kɛ: “Siɛ nin niɛn kpanngban be seli min kɛ be to fluwa nga be kan bian nin bla nna ndɛ nun’n be man be mma mun. Be fa fluwa sɔ’m be ko sie i be mma’m be sua ba’n nun lɔ, kpɛkun be kɛnmɛn i sɔ’n i ndɛ kun mlɔnmlɔn.” Haffner waan i sɔ liɛ’n kle weiin kɛ be su se ba’m be kɛ: “E kunndɛ kɛ amun si wafa nga amun wunnɛn’n fa ti’n ɔ nin bian nin bla nna’n i su ndɛ. Sanngɛ e kunndɛman kɛ e nin amun é kókó su yalɛ.”

Sɛ amun ti siɛ annzɛ niɛn’n, ɔ fata kɛ amun fa ajalɛ uflɛ. Afin ɔ ti cinnjin kpa kɛ amun bɔbɔ amun kan bian nin bla nna’n i su ndɛ kle amun mma mun. Amun bu ninnge nsan nga be akunndan be nian:

1. Wafa nga sran’m be bu bian nin bla nna’n, w’a kaci. Zaki m’ɔ le afuɛ 20 waan: “Sran’m be bumɛn i kun kɛ yasua nin bla mɔ be la’n yɛ be flɛ i be wun kunndɛlɛ’n niɔn. Siɛn’n, sran’m be fa be yasua lika annzɛ be bla lika be wlɛ i be wiengu nuan nun annzɛ be wiengu i wuntuan’n nun. Be kunndɛ be wun ɛntɛnɛti su. Wie liɛ bɔbɔ’n, be klɛ be wun kunndɛlɛ ndɛ annzɛ be ci i foto be fa ko man sran mun telefɔnu nun.”

2. Ɔ ti weiin kɛ ba’m be kaan nun bɔbɔ’n, saan bé tí bian nin bla nna’n i su ndɛ ng’ɔ timan su’n. Niɛn kun m’ɔ suan Sheila waan: “Kɛ be bo suklu kɔlɛ bo cɛ’n, bé tí bian nin bla nna’n ndɛ. Kusu nán nga amun kunndɛ kɛ be si i’n, yɛ bé sí i ɔ.”

3. Amun mma’m be kunndɛ kɛ bé úsa amun bian nin bla nna’n i su kosan, sanngɛ be ɲɛnmɛn i wun fanngan. Ana fin Brezili, ɔ le afuɛ 15. I waan: “Nanwlɛ, n wunman wafa nga ń kwlá bó bian nin bla nna’n i su ndɛ’n i kanlɛ bo ń klé min si nin min nin ɔn.”

Siɛ nin niɛn mun, junman nga Ɲanmiɛn fa mannin amun’n i wie yɛle kɛ amun kan bian nin bla nna’n i su ndɛ kle amun mma mun. (Efɛzfuɛ Mun 6:4) Nja, i sɔ yolɛ’n kwla yo amun kwlaa amun ɲannzuɛn. Sanngɛ ng’ɔ ti kpa’n, yɛle ndɛ nga afuɛ 14 talua kan kun mɔ be flɛ i Daniɛli’n, ɔ kannin’n. Ndɛ sɔ’n ti gbanflɛn nin talua sunman be liɛ’n su. I waan: “E klo kɛ e si nin e nin mun yɛ be kan bian nin bla nna’n i su ndɛ be kle e ɔ. E kunndɛman kɛ é súan su like televiziɔn nun annzɛ like klefuɛ wie sa nun.” ?Ɔ maan ndɛ cinnjin sɔ mɔ nanwlɛ, i kanlɛ yo ya’n, wafa sɛ yɛ amun kwla kan be kle amun mma mun ɔn?b

Maan e kan be wunsu ndɛ e kle be

Saan sɛ ba’m be o be liɛ ngunmin lika wie’n yɛ be su timan bian nin bla nna’n i su ndɛ be kaan nun ɔn. I ng’ɔ sanngan akunndan kpa’n yɛle kɛ ‘mɛn’n i bue nuan’ blɛ nga nun’n, ‘sa tɛ nga [sran’m] be yo’n i tɛ’n ɔ tra laa liɛ’n.’ (2 Timote 3:1, 13) Ɔ maan kpɛnngbɛn wie’m be kunndɛ ba kanngan sunman.

I sɔ’n ti’n, ɔ ti cinnjin kpa man amun kɛ, blɛ mɔ amun mma’m be te yo kanngan kpa bɔbɔ’n, yɛ ɔ fata kɛ amun bo be i sɔ’n like klelɛ’n i bo ɔ. Niɛn kun suan Renati, ɔ fin Alemaɲi. I waan: “Sɛ amun minndɛ kɛ be ɲin gbanflɛn annzɛ talua’n, atrɛkpa’n be su kɛnmɛn i sɔ’n i su ndɛ’n weiin kun, afin blɛ sɔ’n nun’n i sɔ’n i ndɛ kanlɛ’n ti kekle man be.” Ng’ɔ fata kɛ amun yo’n, yɛle kɛ amun kan be wunsu ndɛ kle be.

Be nga be te yo bakanngan kpa’n: Like ng’ɔ fata kɛ amun kle be’n, yɛle wafa ng’ɔ fata kɛ be flɛ be yasua lika’n nin be bla lika’n. Kpɛkun amun kan tin su kɛ ɔ fataman kɛ sran fi kɛn i sɔ lika liɛ mun. Niɛn kun mɔ be flɛ i Zili m’ɔ fin Mɛksiki’n waan: “Kɛ min wa’n ɲannin afuɛ nsan’n yɛ m boli i like klelɛ bo ɔ. Kɛ n si kɛ i suklu klefuɛ mun nin be nga be niɛn i su awlo lɔ’n annzɛ i wiengu suklu ba’m be kwla yo i like yaya’n ti’n, i sɔ’n loli min kpa. Ɔ fata kɛ ɔ si wafa ng’ɔ kwla sɛsɛ i wun’n.”

AMUN YO NGA BE NIAN: Sɛ sran kun waan ɔ́ fá amun mma’m be yasua lika’n annzɛ be bla lika’n kán ngowa’n, amun kle be wafa nga be kwla jran be ɲrun kekle’n. Wie liɛ amun kwla se ba’n kɛ ɔ se kɛ: “Nán yo! Ń kó kán!” Kpɛkun amun se be kɛ kannzɛ sran’n i waan ɔ́ cɛ́ be like annzɛ ɔ́ wlánwlán be’n, sanngɛ be liɛ nga be si i’n m’ɔ nin i fata kɛ be yo’n, yɛle kɛ maan be kan kle sran.c

Be nga b’a kpɛ cro’n: Kɛ ba’m be ko kpɛ cro’n, amun kle be ninnge uflɛ mun ekun blɛblɛblɛ. Siɛ kun m’ɔ suan Piɛli’n waan: “Ka naan amun nin be b’a koko yalɛ’n, amun bo be ta nian nga be si i’n. Kpɛkun amun nian sɛ be kunndɛ kɛ bé sí i su ndɛ uflɛ ekun o. Nán amun mian be kɛ be kan be klun ndɛ. Sɛ amun fa blɛ naan amun nin amun mma’m be koko yalɛ titi’n, be klun ndɛ kanlɛ’n su yoman kekle.”

AMUN YO NGA BE NIAN: Nán amun fa cɛn kunngba cɛ be kan like nga amun kunndɛ kɛ be si i’n i ndɛ sa lelele. Sanngɛ maan amun yalɛ kokolɛ yo tikatika yɛ amun yo sɔ kpɛ sunman. (Mmla’n 6:6-9) Sɛ amun yo sɔ’n, ndɛ nga amun kan’n ɔ su boboman ba’m be su. Asa kusu’n, kɛ bé ɲín bé kɔ́’n, be wunsu ndɛ ng’ɔ fata kɛ be si i’n, bé sí i blɛblɛblɛ.

Gbanflɛn nin talua mun: Blɛ sɔ’n nun’n, ɔ fata kɛ amun nian sɛ amun mma’m be si bian nin bla nna’n i su ndɛ’n i ngbɛsungbɛsu’n kwlaa o. Ana mɔ e dun mmua e kɛnnin i ndɛ’n waan: “E suklu lɔ’n, yasua nin bla’m be kunndɛ be wun sa ngbɛn. M bu i kɛ, kɛ mɔ n ti Klistfuɛ’n ti’n, ɔ fata kɛ n si i sɔ’n i su like ng’ɔ nin i fata’n. Kannzɛ i su ndɛ kanlɛ’n yo ɲannzuɛn’n, sanngɛ ɔ fata kɛ n si su like.”d

Amun nian amun wun: Wie liɛ’n gbanflɛn nin talua’m be usaman kosan afin be bu i kɛ sɛ be yo sɔ’n, be si nin be nin’m bé sé kɛ atrɛkpa’n be su yo sa tɛ wie ti ɔ. Siɛ kun m’ɔ suan Stivɛni’n, ɔ wunnin i sɔ liɛ’n i wlɛ. I waan: “E wa yasua’n waan ɔ nin e kokoman bian nin bla nna’n i su yalɛ. I sin’n, e wa wunnin i kɛ ɔ bu i kɛ e waan ɔ su yo like tɛ wie ti ɔ. E yoli maan ɔ wunnin i wlɛ weiin kɛ nán kɛ e bu i sɔ ti ɔ. E seli i kɛ nga e kunndɛ’n yɛle kɛ ɔ si bian nin bla nna’n su like naan like wie w’a sacimɛn i akunndan’n.”

AMUN YO NGA BE NIAN: Nán amun fa bian nin bla nna’n i su kosan’m be usa ba mun trele. Sanngɛ ɔ flunman kɛ amun usa be wafa nga be wiengu suklu mma’m be bu i sɔ liɛ’n. Wie liɛ’n amun kwla se kɛ: “Andɛ sran kpanngban be waan be yasua lika’n annzɛ be bla lika nga be fa wlɛ i sran uflɛ nuan nun’n, ɔ timan be wun kunndɛlɛ sakpa. ?Kɛ amun wiengu suklu mma’m be bu i sɔ wie ɔ?” Sɛ amun usa kosan’n i wafa kɛ ngalɛ’n sa’n, amun mma’m bé kwlá kán be klun ndɛ klé amun.

Nán ɔ yo e ɲannzuɛn

Nanwlɛ, ba’m be talɛ’n nun’n, ninnge nga be ti kekle man siɛ nin niɛn mun’n, i kun yɛle bian nin bla nna m’ɔ fata kɛ be nin be mma’m be koko su yalɛ’n. Sanngɛ i sɔ’n i ndɛ kanlɛ’n ti kpa. Niɛn kun mɔ be flɛ i Diani waan: “Kɛ lika’n kɔ́ i ɲrun’n, i sɔ yolɛ’n su yoman kekle kun. Kpɛkun bian nin bla nna’n i su ndɛ kanlɛ’n kwla yo maan amun nin amun mma mun amun afiɛn’n sɛ.” Stivɛni mɔ e kɛnnin i ndɛ’n waan kɛ ɔ ti sɔ sakpa ɔ. Ɔ kan gua su kɛ: “Sɛ awlobo’n nun amun nin amun mma’m be koko sa’n kwlaa su yalɛ weinwein’n, like kɛ bian nin bla nna ndɛ’n sa’n, be su yalɛ kokolɛ’n su yoman kekle ngboko. Nán kɛ ɔ su yoman kekle kun mlɔnmlɔnmlɔn ɔn. Sanngɛ be afiɛn yalɛ nga be tu be klun be koko’n yɛ maan Klistfuɛ awlobo kun kwla di ye ɔ.”

[Ja ngua lɛ ndɛ mun]

[Kuku/Foto, bue 14]

?AMÚN TƐ́ SU SƐ?

Ndɛ nga gbanflɛn nin talua wie mɔ be o mɛn wunmuan’n nun’n be kannin be yɛ’n, amun kanngan be nun. Kpɛkun kosan nga be o ndɛ sɔ’m be sin’n, amun nian wafa nga amún tɛ́ be su’n.

• “Min si nin min nin be se min kɛ n kanngan bian nin bla nna’n i su ndɛ wie’m be nun naan sɛ n le kosan wie’n, n kwla fa usa be. Sanngɛ nga n kunndɛ’n yɛle kɛ be bɔbɔ be nin min koko ndɛ sɔ’n su yalɛ kpa.”—Ana, ɔ fin Brezili.

?Ngue ti yɛ amun bu i kɛ ɔ ti cinnjin kɛ nán amun fa bian nin bla nna’n su fluwa be man amun mma mun sa ngbɛn ɔn?

• “M’an ti bian nin bla kunndɛlɛ wafawafa sukusuku’m be su ndɛ le. N si kɛ m baba siman sɔ. Sɛ n usɛ i sɔ’n su kosan’n, ɔ́ bó awuyomo.”—Ken, ɔ fin Kanada.

?Ngue yɛ ɔ kun ba’m be srɛ mɔ i ti yɛ be kwlá kanman be klun ndɛ be kleman amun’n niɔn?

• “Kɛ n trali min awlɛn mɔ n usali min si nin min nin be bian nin bla nna’n i su kosan’n, wafa nga be tɛli min su’n, ɔ ti kɛ m’an yo sa tɛ wie sa. Be seli min kɛ: ‘?Ngue ti yɛ a usɛ i sɔ’n su kosan ɔn? ?Sa wie juli ti ɔ?’”—Masami, ɔ fin Zapɔn.

?Kɛ ba’m be usa amun bian nin bla nna’n su kosan’n, wafa sɛ yɛ ndɛ nga amun kan’n kwla yo naan cɛn uflɛ’n amun yalɛ kokolɛ’n w’a yo pɔpɔ annzɛ kekle ɔ?

• “Sɛ ɔ ti kɛ min si nin min nin be kwla gua min awlɛn su nzue kɛ, blɛ mɔ be ti kɛ min sa’n be fɛli i sɔ kosan’m be usali be wun wie’n, naan sɛ n fa usa min wun’n ɔ timan tɛ’n, i sɔ’n úka min.”—Lizɛti, ɔ fin Aflansi.

?Ngue yɛ amun kwla yo naan amun wa’n i wun w’a yo i fɛ, naan bian nin bla nna’n i su ndɛ’n i kanlɛ’n w’a yoman kekle ngboko i sa nun ɔn?

• “Min manmin usa min bian nin bla nna’n i su kosan. Sanngɛ i ijɔlɛ wafa’n yo min fɛ. M bu i kɛ i sɔ’n ti cinnjin naan w’a yoman ba’n i kɛ be su di i jɔlɛ sa.”—Gerald, ɔ fin Aflansi.

?Kɛ amún kán bian nin bla nna ndɛ klé amun mma mun’n, amun ijɔlɛ wafa’n ti sɛ? ?Ɔ fata kɛ amun kaci amun ijɔlɛ wafa’n?