‘?Blɛ onin yɛ sa sɔ’m bé yó-ɔ? Kle ye’

“?Blɛ onin yɛ sa sɔ’m bé yó-ɔ, yɛ nguɛ yɛ ɔ ti ɔ balɛ’n nin mɛn’n i awieliɛ’n i nzɔliɛ nin-ɔn?”​—MAT. 24:3.

?WAFA SƐ YƐ AMÚN TƐ́ SU Ɔ?

?Matie 24:30, 31 nin Matie 25:31-33, 46 be nun’n, ndɛ benin yɛ Zezi kannin mɔ be fa be wun ɔn?

?Bua nin boli’m be wun ɲanndra mɔ e wunnin i wlɛ’n ti’n, wafa sɛ yɛ ɔ fata kɛ e bu jasin fɛ’n bolɛ’n niɔn?

?Kɛ Matie 24:29—25:46 nun Zezi se kɛ ɔ́ bá’n, blɛ benin nun yɛ ɔ́ bá ɔ?

1. ?Kɛ akoto mun sa’n, ngue yɛ e kunndɛ kɛ é sí i ɔ?

ZEZI i sɔnnzɔnfuɛ’m be kunndɛli kɛ bé sí sa nga bé wá jú’n. I ti cɛn kun’n, i akoto’m be nun nnan be usɛli i kɛ: “?Blɛ onin yɛ sa sɔ’m bé yó-ɔ, yɛ nguɛ yɛ ɔ ti ɔ balɛ’n nin mɛn’n i awieliɛ’n i nzɔliɛ nin-ɔn?” Kɛ ɔ́ yó sɔ’n, nn Zezi su wa wie i Ɲanmiɛn junman’n i di, yɛ ɔ ka kan bé kún i. (Mat. 24:3; Mar. 13:3) Kɛ Zezi tɛ́ be su’n, ɔ kannin sa kpanngban kpa be ndɛ. Sa sɔ mɔ wie ti cinnjin kpa’n, Matie ndɛ tre 24 nin 25 be kan be ndɛ. Ɔ fata kɛ be yo e cinnjin, afin e kusu e kunndɛ kɛ é sí sa nga bé wá jú’n wie.

2. (a) ?Ngue yɛ e wa wunnin i wlɛ kpa ɔ? (b) ?Kosan benin mun yɛ like suanlɛ nga wá tɛ́ be su ɔ?

² Be nga Zoova kpali be sieli be ngunmin mɔ be niɛn i anuannzɛ’n su’n, be boli be ɲin ase be suannin mɛn’n i awieliɛ’n i su ndɛ nga Zezi kannin’n i su like. Ɔ maan blɛ nga ndɛ sɔ’n kpɛ́n su’n, be wa wunnin i wlɛ kpa. Kɛ ɔ ko yo naan y’a wun i wlɛ kpa wie’n, like suanlɛ nga wá tɛ́ kosan nsan nun. Kosan sɔ mun yɛ: ?Blɛ onin yɛ ‘ɲrɛnnɛn dan’n’ bó i bo ɔ? ?Blɛ onin yɛ Zezi wá bú bua nin boli’m be nun gúa be ngunminngunmin ɔn? ?Blɛ onin yɛ Zezi bá ɔ?​—Mat. 24:21; 25:31-33.

?BLƐ ONIN YƐ ƝRƐNNƐN DAN’N BÓ I BO Ɔ?

3. ?Blɛ nga ɲrɛnnɛn dan’n jú’n i su ndɛ benin yɛ e kɛnnin i laa ɔ?

³ Laa’n, e buli i kɛ afuɛ 1914 nun mɔ alɛ dan klikli’n boli i bo’n, i nun yɛ ɲrɛnnɛn dan’n boli i bo wie ɔ. Kpɛkun, kɛ alɛ’n wieli afuɛ 1918 nun’n, e buli i kɛ Zoova yɛ ɔ ‘kpɛli alɛ’n i cɛn’n su’ ɔ. E buli i kɛ ɔ yoli sɔ naan be ng’ɔ kpali be sieli be ngunmin’n be onga mɔ be o asiɛ’n su’n, b’a kwla bo jasin fɛ’n i mɛn wunmuan’n nun. (Mat. 24:21, 22) I sin’n, Satan’n i mɛn’n núnnún mlɔnmlɔn. Ɔ maan, e kpɛkpɛli ɲrɛnnɛn dan blɛ’n i nun nsan. E waan ɔ boli i bo afuɛ 1914 nun lele ju 1918 nun. I sin’n, kɛ ɔ fɛ i afuɛ 1918 nun lele m’ɔ́ fá kɔ́ i sin afuɛ nga bé bá’n be nun’n, lika’n tɔ́ fɔuun kan. Kpɛkun i awieliɛ su’n, Armagedɔn alɛ’n tɔ́.

4. ?Kɛ ɔ́ kɔ́ i ɲrun’n, mɛn’n i awieliɛ’n i su ndɛ benin yɛ e wunnin i wlɛ ɔ?

⁴ Kɛ ɔ́ kɔ́ i ɲrun’n, e wa wunnin i wlɛ kɛ mɛn’n i awieliɛ’n i su ndɛ nga Zezi kannin’n i su kpɛnlɛ’n yó fa nɲɔn. (Mat. 24:4-22) E wunnin kɛ ɔ dun mmua kpɛnnin su Klistfuɛ klikli’m be blɛ su, Zide mɛn’n su afuɛ 33 nun lele fa juli afuɛ 70 nun. Sanngɛ i su kpɛnlɛ kasiɛn’n, ɔ́ yó mɛn wunmuan’n nun e blɛ su. Ndɛ’n i wlɛ wunlɛ wafa sɔ’n, ɔ wa tikeli e ɲin sa sunman su.a

5. (a) ?Sa benin yɛ ɔ juli afuɛ 1914 nun ɔn? (b) ?Laa’n, blɛ benin nun yɛ ɲrɛnnɛn’n i bue nuan kaan sa juli ɔ?

⁵ E wunnin i wlɛ ekun kɛ ɲrɛnnɛn dan’n w’a bomɛn i bo afuɛ 1914 nun. Afin ɲrɛnnɛn dan’n i su ndɛ nga Zezi kannin’n m’ɔ o Biblu’n nun’n, ɔ kleman kɛ alɛ ng’ɔ tɔ nvlenvle’m be afiɛn’n yɛ ɔ́ fá ɲrɛnnɛn dan’n bá ɔ. Sanngɛ, Ɲanmiɛn sulɛ wafa ng’ɔ timan su’n i nunnunlɛ’n, yɛ ɔ́ fá ɲrɛnnɛn dan’n bá ɔ. Ɔ maan, sa nga be juli afuɛ 1914 nun’n, be ti “nyrɛnnɛn’n i bue nuan kaan sa.” (Mat. 24:8) “Ɲrɛnnɛn’n i bue nuan kaan” sɔ’n, i wie yɛ ɔ tɔli Zerizalɛmu nin Zide mɛn’n su afuɛ 33 nun lele fa juli afuɛ 66 nun’n niɔn.

6. ?Ngue yɛ ɔ́ klé kɛ ɲrɛnnɛn dan’n w’a bo i bo ɔ?

⁶ ?Ngue yɛ ɔ́ klé kɛ ɲrɛnnɛn dan’n w’a bo i bo ɔ? Zezi seli kɛ: “Tete Like bɔ Nyanmiɛn nuan ijɔfuɛ Daniɛl kɛnnin i ndɛ’n, blɛ nga an wun kɛ ɔ o Nyanmiɛn lika nun’n, maan be nga be o Zide’n be wanndi ɔ oka’n su lɔ. Maan sran ng’ɔ kanngan ndɛ sɔ’n, ɔ bu i akunndan!” (Mat. 24:15, 16) Sa sɔ’n dun mmua kpɛnnin su afuɛ 66 nun. Blɛ sɔ’n nun’n, Rɔmu sonja mun yɛ be ti ‘Tete Like’n’ niɔn. Ɲanmiɛn i sua’n m’ɔ o Zerizalɛmu lɔ’n kusu’n, Zuifu’m be buli i kɛ i yɛ ɔ ti ‘Nyanmiɛn lika’n’ niɔn. Afuɛ 66 nun’n, Rɔmu sonja’m be wluli Zerizalɛmu klɔ’n nun. Be juli Ɲanmiɛn i sua’n i wun lɔ naan bé sáci i. I sɔ mɔ be yoli’n, ɔ ti kɛ be ‘o Nyanmiɛn lika’n’ nun sa. E blɛ liɛ nun’n, ONU yɛ ɔ ti ‘Tete Like’n’ niɔn. Be nga be tɔn be wun suɛn kɛ be ti Klistfuɛ’n, be ti Babilɔni klɔ dan’n i akpasua kun. I akpasua sɔ’n yɛ sran’m be bu i kɛ ɔ ti Ɲanmiɛn i lika’n niɔn. ONU nin be nga be tɔn be wun suɛn kɛ be ti Klistfuɛ’n, bé kún. Yɛ ɔ́ útú Babilɔni klɔ dan’n. Kɛ ONU wá yó sɔ’n, ɔ ti kɛ “ɔ o” Ɲanmiɛn i lika’n nun sa. I blɛ sɔ nun yɛ ndɛ nga Zezi kannin’n wá kpɛ́n su dan kpa ɔ. Sa Nglo Yilɛ 17:16-18 kan sa sɔ’n i ndɛ wie. Sa sɔ’n i su yɛ ɲrɛnnɛn dan’n bó i bo ɔ.

7. (a) ?Klistfuɛ klikli’m be blɛ su’n, ngue sa yɛ ɔ juli naan b’a ‘fite nun’ ɔn? (b) ?Kɛ ɲrɛnnɛn dan’n wá jú’n, ngue yɛ e kwla lafi su kɛ Ɲanmiɛn wá yó ɔ?

⁷ Zezi seli ekun kɛ: “Nyanmiɛn kpɛ́ cɛn sɔ’n su.” Ndɛ sɔ’n kpɛnnin su afuɛ 66 nun. Yɛle kɛ Rɔmu sonja’m be fin Zerizalɛmu klɔ’n nun fiteli. Ɔ ti kɛ ‘Ɲanmiɛn kpɛli cɛn sɔ’n su sa.’ Ɔ maan, Klistfuɛ kpa nga be o Zerizalɛmu nin Zide’n, be wanndili naan b’a ‘fite nun.’ (An kanngan Matie 24:22 nun; Mal. 3:17) ?Kɛ ɲrɛnnɛn dan’n wá jú’n, ngue yɛ e kwla lafi su kɛ Ɲanmiɛn wá yó ɔ? Kɛ ONU wá núnnún Ɲanmiɛn sulɛ wafa kwlaa ng’ɔ timan su’n, Zoova su kplinman su kɛ be nunnun i sulɛ’n kpa’n wie. Ɔ maan “ɔ́ kpɛ́ cɛn sɔ’n su.” I sɔ mɔ Zoova wá yó’n, ɔ guɛ i sufuɛ’m be awlɛn su nzue dan.

8. (a) ?Kɛ ɲrɛnnɛn dan’n i blɛ klikli’n ko sin’n, sa benin mun yɛ bé jú ɔ? (b) ?Kɛ e niɛn i sa’n, blɛ benin yɛ sran 144.000 be kwlaa be ti yía ɲanmiɛn su lɔ? (An nian lika nga be klɛli kɛ “ndɛ wie mun ekun” i nun.)

⁸ ?Kɛ ɲrɛnnɛn dan’n i blɛ klikli’n ko sin’n, sa benin mun yɛ bé jú ɔ? Ndɛ nga Zezi kannin’n kle kɛ blɛ kan sín naan Armagedɔn w’a bo i bo. ?Sa benin yɛ bé jú blɛ kan sɔ’n nun ɔn? Ezekiɛl 38:14-16 nin Matie 24:29-31 be tɛ su. (An kanngan nun.)b Kɛ blɛ sɔ’n ko sin’n, Armagedɔn jú. I yɛ ɔ ti ɲrɛnnɛn dan’n i tɛtɛ kpa m’ɔ́ yó’n, ɔ nin i awieliɛ’n niɔn. I wunsu sa yɛle Zerizalɛmu klɔ’n i sacilɛ mɔ be sacili i afuɛ 70 nun’n. (Mal. 4:1) Sa ng’ɔ́ wá jú ɲrɛnnɛn dan nun lele mɔ Armagedɔn alɛ tɛ́’n, “kɛ ɔ fin mɛn’n i bo bolɛ’n nun lele ndɛ, i wunsu nian yo-man le.” (Mat. 24:21) Kɛ i sɔ sa’n ko wie’n, nn Klist i Afuɛ akpi famiɛn dilɛ blɛ’n w’a bo i bo.

9. ?Ɲrɛnnɛn dan’n i su ndɛ nga Zezi kannin’n, ɔ yo e mɔ e ti Zoova i nvle nunfuɛ mun’n e sɛ?

⁹ Ɲrɛnnɛn dan’n i su ndɛ sɔ’n wla e fanngan dan. Afin ɔ kle kɛ sa kwlaa ng’ɔ ju’n, sɛ ɔ ti sɛ ɔ ti sɛ o, yɛ maan ɔ yo ɲrɛnnɛn dan’n nun bɔbɔ o, Zoova i nvle’n su nunnunman. (Ngl. 7:9, 14) Sanngɛ like ng’ɔ yo e fɛ dan’n yɛle kɛ Armagedɔn nun’n, Zoova wá yí i dan m’ɔ ti’n, ɔ nin i nzuɛn m’ɔ nin klɔ sran liɛ timan kun’n be nglo.​—Jue. 83:19; Eze. 38:23.

?BLƐ ONIN YƐ ZEZI BÚ BUA NIN BOLI’M BE NUN GÚA BE NGUNMINNGUNMIN ƆN?

10. ?Laa’n, blɛ benin yɛ e buli i kɛ bé bú bua nin boli’m be nun gúa be ngunminngunmin ɔn?

¹⁰ Amun e fa e ɲin sie i blɛ kun ekun mɔ Zezi kɛnnin i ndɛ’n i su e nian. Yɛle blɛ mɔ ɔ́ wá bá, ɔ́ wá bú bua nin boli’m be nun gúa be ngunminngunmin’n. (Mat. 25:31-46) Sran wie’m be o lɛ’n, be fa be sunnzun bua, yɛ be fa wie mun sunnzun boli. E buli i laa kɛ, kɛ ɔ fɛ i afuɛ 1914 nun mɔ mɛn’n i awieliɛ blɛ’n boli i bo’n, yɛ Zezi bú sran sɔ’m be nun gúa be ngunminngunmin ɔn. E seli kɛ be nga be kpalo Ɲanmiɛn ndɛ’n mɔ be wu naan ɲrɛnnɛn dan’n w’a bo i bo’n, be ti boli. Yɛ be su cɛnman be mlɔnmlɔn.

11. ?Ngue yɛ ɔ kle kɛ afuɛ 1914 nun’n, Zezi w’a boman sran’m be jɔlɛ dilɛ bo w’a seman kɛ wie ti bua annzɛ boli ɔn?

¹¹ Afuɛ 1995 nun Sasafuɛ Tranwlɛ’n yiyili Matie 25:31 nun ekun. Ndɛ mma sɔ se kɛ: “M bɔ n kacili Sran’n bɔ min nyrun ti nyannyan ɔ yo sro’n, kɛ min nin min anz’m be kwlaa e ba’n, ń yí n famiɛn’n nglo ń trán m bia’n su.” E seli kɛ Zezi yoli famiɛn afuɛ 1914 nun. Sanngɛ, w’a ‘tranman i bia’n su’ w’a diman ‘nvle-nvle’m be kwlaa’ be jɔlɛ blɛ sɔ’n nun. (Mat. 25:32; an nian Daniɛl 7:17.) Kusu nn, bua nin boli’m be su ɲanndra’n kle kɛ Zezi ti jɔlɛ difuɛ. (An kanngan Matie 25:31-34, 41, 46 nun.) Kɛ mɔ afuɛ 1914 nun Zezi w’a yoman nvlenvle’m be kwlaa be jɔlɛ difuɛ’n ti’n, w’a boman sran’m be jɔlɛ dilɛ bo w’a seman kɛ wie ti bua annzɛ boli naan ɔ́ síe be ngunminngunmin blɛ sɔ’n nun.c ?Sɛ ɔ ti sɔ’n niɔn, blɛ benin yɛ Zezi dí i sɔ jɔlɛ’n niɔn?

12. (a) ?Blɛ benin yɛ Zezi bó nvlenvle’m be kwlaa be jɔlɛ dilɛ’n i bo ɔ? (b) ?Sa benin mun yɛ Matie 24:30, 31 nin Matie 25:31-33, 46 be kan be ndɛ ɔ?

¹² Ndɛ nga Zezi kɛnnin i mɛn’n i awieliɛ blɛ’n su’n kle kɛ bé núnnún Ɲanmiɛn sulɛ wafa kwlaa nga be timan su’n. I sin yɛ Zezi dí nvlenvle’m kwlaa be jɔlɛ ɔ. Kɛ nga e fa kɛnnin i ndɛ kpɔlɛ 8 nun sa’n, sa nga bé wá jú blɛ sɔ nun’n, Matie 24:30, 31 kannin be nun wie’m be ndɛ. Sɛ amun kanngan nun’n, amún wún kɛ sa wie mɔ Zezi kannin be ndɛ’n, be nin bua nin boli’m be wun ɲanndra nun liɛ’n be fa be wun. I wie yɛle kɛ, Zezi kannin kɛ i m’ɔ kacili Sran’n mɔ i ɲrun ti ɲanɲan ɔ yo sro’n, ɔ nin i anzi’m be kwlaa bé bá. Nvlenvle’m be kwlaa bé yíɛ i ɲrun lɛ. Kpɛkun, be nga ɔ́ bú be kɛ be ti bua’n, ‘bé mán be ti’n su.’ Yɛle kɛ bé “nyán anannganman nguan.”d Be nga Zezi bú be kɛ be ti boli’n, “bé bó awuyomo.” Afin be si kɛ “bé kɔ́ lika bɔ lɔ nyrɛnnɛn’n wie-man’n nun’n.” Yɛle kɛ bé núnnún mlɔnmlɔn.​—Mat. 25:31-33, 46.

13. (a) ?Blɛ benin yɛ Zezi dí sran’m be jɔlɛ sé kɛ wie’m be ti bua naan wie’m be ti boli ɔ? (b) ?Ndɛ’n i wlɛ wunlɛ sɔ’n ti’n, wafa sɛ yɛ ɔ fata kɛ e bu jasin fɛ’n bolɛ’n niɔn?

¹³ Like ng’ɔ fata kɛ ɔ tran e klun siɛn’n yɛ: Ɲrɛnnɛn dan’n i nun yɛ Zezi bá ɔ́ wá dí nvlenvle’m be kwlaa be jɔlɛ sé kɛ sran wie’m be ti bua naan wie’m be ti boli ɔ. I sin’n, Armagedɔn m’ɔ ti ɲrɛnnɛn dan’n i kpilɛ nin i awieliɛ’n i nun’n, Zezi fá be ng’ɔ́ bú be boli’n kɔ́ “lika bɔ lɔ nyrɛnnɛn wie-man’n” nun. Yɛle kɛ ɔ́ núnnún be mlɔnmlɔn. ?I sɔ’n ti’n, wafa sɛ yɛ ɔ fata kɛ e bu jasin fɛ’n bolɛ’n niɔn? Ɔ fata kɛ e bu i junman cinnjin kpa. Kwlaa naan ɲrɛnnɛn dan’n w’a bo i bo’n, sran’m be kwla kaci be akunndan nin be nzuɛn’n. Kpɛkun, be fa atin kaan mɔ be sin nun ɔn be “nyan nguan’n” su. (Mat. 7:13, 14) Dɔ nga su’n, e wun kɛ sran wie’n be ayeliɛ’n fa bua annzɛ boli. Sanngɛ, maan ɔ kpɛn e klun kɛ ɲrɛnnɛn dan’n i blɛ’n nun yɛ be kwla se kɛ sran kun ti bua annzɛ boli ɔ. I sɔ’n ti’n, ɔ fata kɛ e mian e ɲin e bo Ɲanmiɛn Sielɛ’n i jasin’n i kpa naan sran’m be bɔbɔ be kle ajalɛ nga bé fá’n.

?BLƐ ONIN YƐ ZEZI BÁ Ɔ?

14, 15. ?Balɛ nga Klist wá bá m’ɔ́ wá dí sran’m be jɔlɛ’n, wafa sɛ yɛ ɔ kɛnnin i ndɛ kpɛ nnan ɔn?

¹⁴ Sa nga Zezi kannin be ndɛ’n, y’a wun blɛ nga be nun wie’m bé wá jú’n, be wlɛ kpa ekun. ?Yɛ sa cinnjin wie mun ekun mɔ be nin a juman’n nin? ?Wafa nga e wunnin blɛ nga be wá jú’n i wlɛ laa’n, ɔ fata kɛ e di su ekun? Sa nga bé wá jú’n be ndɛ nga Zezi kannin’n bɔbɔ tɛ su. Amun e nian.

¹⁵ Sa nga bé wá jú mɛn i awieliɛ blɛ nga nun nin ɲrɛnnɛn dan’n nun’n, Zezi kannin be ndɛ Matie 24:29—25:46 nun. Zezi kɛnnin i balɛ’n i ndɛ kpɛ mɔcuɛ. Wie liɛ’n, ɔ se kɛ ɔ́ “bá,” wie liɛ ekun’n ɔ se kɛ ɔ “bali,” annzɛ ɔ “juli.”e I wie yɛle kɛ, kɛ ɔ́ kán ɲrɛnnɛn dan’n i ndɛ’n, ɔ seli kɛ: ‘Nzɔliɛ’n ng’ɔ́ klé kɛ m bɔ n kacili Sran’n n su ba’n, ɔ́ fíte nyanmiɛn su lɔ.’ Ɔ seli ekun kɛ: ‘An si-man cɛn nga amun Min’n ɔ́ bá nun-ɔn.’ Kpɛkun ɔ seli kɛ: ‘M bɔ n kacili Sran’n ḿ bá dɔ nga an bu-man min akunndan’n su.’ Bua nin boli’m be su ɲanndra ng’ɔ buli’n nun kusu’n, ɔ seli kɛ: ‘M bɔ n kacili Sran’n bɔ min nyrun ti nyannyan ɔ yo sro’n, kɛ min nin min anz’m be kwlaa e ba’n, ń yí n famiɛn’n nglo.’ (Mat. 24:30, 42, 44; 25:31) Kpɛ nnan nga Klist seli kɛ ɔ́ bá’n, kɛ ɔ́ bá ɔ́ wá dí sran’m be jɔlɛ’n i ndɛ yɛ ɔ kan ɔn. ?Yɛ i balɛ’n i ndɛ ng’ɔ kɛnnin i kpɛ nnan ekun’n nin? ?Nin yɛ e kwla wun be ɔ?

16. ?Biblu’n nun ndɛ mma benin mun ekun yɛ be kan Zezi i balɛ’n i ndɛ ɔ?

¹⁶ Kɛ Zezi kán Sran kpa nanwlɛfuɛ m’ɔ si ngwlɛlɛ’n i ndɛ’n, ɔ seli kɛ: ‘Junman difuɛ nga kɛ i min’n bá’n ɔ di i junman sɔ’n, i liɛ su ti ye!’ Kpɛkun talua blu’m be wun ɲanndra ng’ɔ buli nun’n, ɔ seli kɛ: ‘Kɛ bé kɔ́ [kannin nzue’n] i tolɛ’n yɛ bian’n juli lɛ-ɔ.’ Junman difuɛ nsan’n be wun ɲanndra liɛ nun’n, Zezi seli kɛ: ‘Kɛ ɔ cɛli kpa’n, sran sɔ’m be min’n bali.’ Ɲanndra kunngba sɔ nun’n, be min’n seli kɛ: ‘?Sɛ ɔ ti kɛ a fali n sika’n ko mannin sika siefuɛ mun’n, wuun kɛ n sa n sin bali’n, bɔ ń kó fá’n, wuun n nyan-man su nvasuɛ?’ (Mat. 24:46; 25:10, 19, 27) ?Kɛ Zezi kɛn i balɛ’n i ndɛ kpɛ nnan wa’n, blɛ benin su yɛ ɔ fa e ɲin sie ɔ?

17. ?Laa’n, wafa sɛ yɛ e wunnin Matie 24:46 m’ɔ kan Zezi i balɛ’n i ndɛ’n, i wlɛ ɔ?

¹⁷ Laa’n, e kɛnnin e fluwa’m be nun kɛ Zezi bali afuɛ 1918 nun. Naan i balɛ sɔ’n yɛ ɔ ti i balɛ’n i kpɛ nnan kasiɛn ng’ɔ kɛnnin i ndɛ’n niɔn. I wie yɛle “Sran kpa nanwlɛfuɛ b’ɔ si ngwlɛlɛ’n” i su ndɛ m’ɔ kannin’n. (An kanngan Matie 24:45-47 nun.) Ndɛ mma 46 nun’n, Zezi seli kɛ ɔ́ ‘bá.’ Laa’n, e seli kɛ Zezi bali afuɛ 1918 nun kɛ ɔ́ wá nían, sɛ be nga Ɲanmiɛn kpali be sieli be ngunmin’n be su Ɲanmiɛn kpa o. Kpɛkun afuɛ 1919 nun’n, ɔ fali i ninnge kwlaa wlali sran kpa nanwlɛfuɛ’n i sa nun. (Mal. 3:1) Sanngɛ e wa boli e ɲin ase e kanngannin ndɛ sɔ’n nun kpa ekun. E wunnin kɛ wafa nga e wunnin ndɛ wie’m be wlɛ laa’n, ɔ fata kɛ e tinngɛ be kan.

18. ?Kɛ e nian Zezi i balɛ’n i su ndɛ wunmuan’n, e kwla se sɛ?

¹⁸ Kɛ ɔ ko yo naan y’a wun Matie 24:46 i wlɛ’n, maan e wla kpɛn ndɛ nga be o Matie 24:30 nin 42 nin 44 nun’n, be su. Ndɛ sɔ’m be nun’n, Zezi seli kɛ ɔ́ ‘bá.’ E wunnin i wlɛ kɛ ɲrɛnnɛn dan’n i blɛ nun yɛ Zezi bá, ɔ́ wá dí sran’m be jɔlɛ ɔ. Blɛ kunngba sɔ’n yɛ e kɛnnin i ndɛ like suanlɛ nga i ndɛ kpɔlɛ 12 nun’n niɔn. E wunnin i wlɛ ekun kɛ Matie 25:31 nun’n, kɛ Zezi seli kɛ ‘ɔ́ bá’n,’ ɲrɛnnɛn dan’n i blɛ’n nun yɛ ɔ́ bá ɔ. Ɔ maan, kɛ Matie 24:46, 47 se kɛ Zezi bá naan ɔ́ fɛ́ i ninnge’n kwlaa wlá sran kpa nanwlɛfuɛ m’ɔ si ngwlɛlɛ’n i sa nun’n, ɔ ti e ɲrun lɔ ndɛ. Yɛle kɛ ɲrɛnnɛn dan’n i nun yɛ ɔ́ bá ɔ. Kɛ e nian Zezi i balɛ’n i su ndɛ wunmuan’n, e wun kɛ i kpɛ mɔcuɛ ng’ɔ seli kɛ ɔ́ bá’n, ɔ ti e ɲrun lɔ ndɛ wie. Ɲrɛnnɛn dan’n i nun yɛ ɔ́ bá, ɔ́ wá dí sran’m be jɔlɛ ɔ.

19. ?Ngue yɛ like suanlɛ nga kleli e ɔ? ?Kosan benin yɛ é wá tɛ́ be su like suanlɛ nga bé bá lɛ’n be nun ɔn?

¹⁹ ?Ngue yɛ like suanlɛ nga kleli e ɔ? E wunnin kɛ nán afuɛ 1914 nun yɛ ɲrɛnnɛn dan’n boli i bo ɔ. Sanngɛ ɔ́ bó i bo Babilɔni klɔ dan’n i sacilɛ mɔ ONU wá sáci i’n su. E wunnin ekun kɛ ɲrɛnnɛn dan’n nun yɛ Zezi wá dí sran’m be jɔlɛ sé kɛ wie ti bua annzɛ wie ti boli ɔ. Kpɛkun sa nga ti yɛ Zezi w’a bomɛn i sɔ junman’n i dilɛ bo afuɛ 1914 nun’n, e wunnin i wie. Kasiɛn su’n, e wunnin kɛ ɲrɛnnɛn dan’n nun yɛ Zezi bá, ɔ́ wá fɛ́ i ninnge’n kwlaa wlá sran kpa nanwlɛfuɛ m’ɔ si ngwlɛlɛ’n i sa nun ɔn. Asa ekun’n, sa nga ti yɛ w’a yoman sɔ afuɛ 1919 nun’n, e yiyili nun. Like suanlɛ i bo bolɛ nun’n, e usali kosan nsan. E usali kɛ: ?Blɛ onin yɛ ‘ɲrɛnnɛn dan’n’ bó i bo ɔ? ?Blɛ onin yɛ Zezi wá bú bua nin boli’m be nun gúa be ngunminngunmin ɔn? ?Yɛ, blɛ onin yɛ Zezi bá ɔ? E wunnin kɛ sa kwlaa sɔ’m bé kpɛ́n su blɛ kunngba’n nun. Yɛle kɛ bé kpɛ́n su ɲrɛnnɛn dan’n i blɛ nun. ?Ndɛ sɔ mɔ y’a wun be wlɛ wafa uflɛ’n ti’n, sran kpa nanwlɛfuɛ m’ɔ si ngwlɛlɛ i wun ɲanndra’n i wlɛ wunlɛ’n, ɔ́ káci wie? Ɲanndra wie mun ekun mɔ Zezi buli be’n, be su kpɛn su mɛn’n i awieliɛ blɛ nga nun. ?Ɲanndra sɔ’m be wlɛ wunlɛ’n, ɔ́ káci wie? É wá tɛ́ kosan cinnjin sɔ’m be su like suanlɛ nga bé bá lɛ’n be nun.

NDƐ WIE MUN EKUN: (Kɛ amun wun nzraama kun’n, an kanngan i su ndɛ’n wie.)

[Ja ngua lɛ ndɛ mun:]

[Foto, bue 9]

[Be klɛ lɔngɔ su bue 10, 11]

ƝRƐNNƐN DAN’N NIN I SIN SA NGA BÉ WÁ JÚ’N

WAFA NG’Ɔ́ WÁ KPƐ́N SU’N

AWIELIƐ BLƐ NUN’N

WAFA NG’Ɔ KPƐNNIN SU KLISTFUƐ KLIKLI’M BE BLƐ SU’N

ONU (“tete like”) nin be nga be tɔn be wun suɛn kɛ be ti Klistfuɛ’n (‘Nyanmiɛn lika’n,’) bé kún. Yɛ ONU núnnún Ɲanmiɛn sulɛ wafa kwlaa ng’ɔ timan su’n. (Ngl. 17:16-18)

ƝANMIƐN SULƐ WAFA NG’Ɔ TIMAN SU’N I NUNNUNLƐ

Rɔmu sonja mun “tete like” be wluli Zerizalɛmu klɔ’n nun naan bé sáci Ɲanmiɛn i sua’n ‘Ɲanmiɛn lika’

‘Tete Like o Nyanmiɛn lika nun’ (Mat. 24:15, 16)

(An nian ndɛ kpɔlɛ 6 nun.)

Zoova “kpɛ́ cɛn sɔ’n su” naan b’a nunnunman i sulɛ’n kpa’n wie.

Ɲanmiɛn i nvle’n fíte nun.

Rɔmu sonja’m be kpɛli blɛ nga be fa bali alɛ kunlɛ’n su. Ɔ maan, Zerizalɛmu nin Zide lɔ Klistfuɛ’m be wanndili.

“Be bɔ Nyanmiɛn fali be’n be ti, Nyanmiɛn kpɛ́ cɛn sɔ’n su.” (Mat. 24:22)

(An nian ndɛ kpɔlɛ 7 nun.)

E SIMAN BLƐ TRELE NGA Ɔ́ DÍ’N

Zezi wá dí nvlenvle kwlaa nunfuɛ’m be jɔlɛ sé kɛ wie ti bua annzɛ boli. (Mat. 25:31-46)

(An nian ndɛ kpɔlɛ 12, 13 nun.)

BLƐ KAN SƆ NUN’N

“Kɛ cɛn sɔ’n nun nyrɛnnɛn liɛ’n ko sin cɛ’n...” (Mat. 24:29-31)

(An nian ndɛ kpɔlɛ 8 nun.)

Zezi fɛ́ “i ninnge’n kwlaa” wlá sran kpa nanwlɛfuɛ m’ɔ si ngwlɛlɛ’n i sa nun. (Mat. 24:46, 47)

(An nian ndɛ kpɔlɛ 18 nun.)

Nvlenvle’m be nunnunlɛ. (Ngl. 16:16)

ARMAGEDƆN

Zerizalɛmu i nunnunlɛ.

KLIST W’A BO I AFUƐ AKPI FAMIƐN DILƐ’N I BO.

[Foto]

[Foto]

[Foto]

[Foto, bue 13]

Kwlaa naan ɲrɛnnɛn dan’n w’a bo i bo’n, sran wie’m be kwla kaci be akunndan’n. (An nian ndɛ kpɔlɛ 13 nun.)