Zoova i sufuɛ’m be “yaci sa tɛ yolɛ’n”
“Sran kwlaa nga i waan ɔ ti e Min’n i liɛ’n, maan ɔ yaci sa tɛ yolɛ’n.”—2 TIM. 2:19.
?WAFA SƐ YƐ AMÚN TƐ́ SU Ɔ?
?Ngue yɛ ɔ kwla kpɛ “sinnzin akplowa silɛ” ba ɔ? ?Ngue yɛ é yó naan y’a simɛn i sɔ akplowa ɔ?
?Ngue yɛ é yó naan e nin sran tɛ y’a sanman nun ɔn?
?Ngue yɛ é yó naan y’a kle kɛ y’a ‘yaci sa tɛ yolɛ’ ɔ?
1. ?Ngue yɛ e mɔ e ti Zoova i Lalofuɛ’n, e yo i titi ɔ?
LIKA wie’m be nun’n, be klɛ dunman Zoova, sua sunman nin ninnge wie’m be su. Sɛ e wun i sɔ’n, saan ɔ́ yó e fɛ. Afin e mɔ e ti Zoova i Lalofuɛ’n, kɛ é sú i’n, e bo i dunman’n i titi. Asiɛ wunmuan’n su’n, nvle uflɛ fi boman Zoova dunman’n kɛ e sa. Kusu’n, nán dunman sɔ’n i bolɛ ngbɛn yɛ e bo ɔ. Sanngɛ, kɛ mɔ e ti Zoova liɛ’n ti’n, e wun i wlɛ kɛ ɔ fata kɛ e yo like ng’ɔ su sacimɛn i dunman’n.
2. ?Kɛ mɔ e ti Zoova liɛ’n ti’n, ngue yɛ ɔ fata kɛ e yo ɔ?
2 Sɛ e waan Zoova klun jɔ e wun’n, nɛ́n i dunman bolɛ ngbɛn yɛ ɔ fata kɛ e bo ɔ. Sanngɛ, ɔ fata kɛ e nanti i mmla’n su naan e “wla sa tɛtɛ’n i ase.” (Jue. 34:15) I sɔ yɛ akoto Pɔlu seli kɛ e yo ɔ. Ɔ seli kɛ: “Sran kwlaa nga i waan ɔ ti e Min’n i liɛ’n, maan ɔ yaci sa tɛ yolɛ’n.” (An kanngan 2 Timote 2:19 nun.) ?Kɛ mɔ e ti Zoova liɛ’n ti’n, wafa sɛ yɛ e kwla kle kɛ y’a yaci sa tɛ yolɛ ɔ?
“AMUN JASO” SA TƐ YOFUƐ’M BE WUN LƐ
3, 4. (a) ?Ndɛ benin yɛ sran wie’m be wunmɛn i bo kpa ɔ? (b) ?Ngue ti yɛ be wunman ndɛ sɔ’n i bo kpa ɔ?
3 Pɔlu kannin “Nyanmiɛn i sua’n i bo ase b’ɔ wlali’n” i ndɛ 2 Timote 2:19 nun. I waan be klɛli su ndɛ nɲɔn. Ndɛ klikli mɔ be klɛli’n yɛle kɛ: “E Min’n si be nga be ti i liɛ’n.” Ndɛ sɔ’n fin Kalɛ 16:5 nun. (An nian like suanlɛ klikli’n nun.) Kpɛkun, ndɛ’n i nɲɔn su’n yɛle kɛ: “Sran kwlaa nga i waan ɔ ti e Min’n i liɛ’n, maan ɔ yaci sa tɛ yolɛ’n.” Ndɛ kasiɛn sɔ mɔ Pɔlu waan ɔ klɛ Ɲanmiɛn i sua’n i bo ase mɔ be wlali’n i su’n, sran wie’m be wunmɛn i bo kpa. ?Ngue ti ɔ?
4 Ndɛ sɔ mɔ Pɔlu kannin’n, ɔ kle kɛ Pɔlu fɛli i Ɲanmiɛn Ndɛ’n i nun fluwa kun nun. Kusu’n, be wunman Ɲanmiɛn Ndɛ’n i nun fluwa trele kun m’ɔ kan ndɛ sɔ mɔ Pɔlu kannin’n i wie ɔ. Ndɛ klikli nga Pɔlu kannin’n, ɔ fɛli i Kalɛ ndɛ tre 16 nun. Ɔ kan Kɔre i ɲin kekle yolɛ’n i ndɛ. I sin’n, Pɔlu seli kɛ: “Sran kwlaa nga i waan ɔ ti e Min’n i liɛ’n, maan ɔ yaci sa tɛ yolɛ’n.” ?Kɔre i ɲin kekle yolɛ kunngba’n, i ndɛ ekun yɛ Pɔlu fa e ɲin sie su ɔ?
5-7. ?Sa benin yɛ ɔ juli Moizi blɛ su mɔ 2 Timote 2:19 nun’n, Pɔlu bo su fa kannin ndɛ ɔ? (An nian desɛn ng’ɔ o kan like suanlɛ’n bo i bo lɛ’n.)
5 Ɲanmiɛn Ndɛ’n waan Kɔre nin Datan nin Abiramu yɛ be wlawlali Izraɛlifuɛ mun kɛ be yo ɲin kekle’n niɔn. (Kal. 16:1-5) Be jasoli Moizi wun. Sanngɛ nn Ɲanmiɛn yɛ ɔ fali Moizi kɛ ɔ yo Izraɛlifuɛ’m be su kpɛn ɔn. Sɛ b’a kanman ɲin keklefuɛ sɔ’m be bo’n, ɔ cɛman naan b’a saci nvlefuɛ mun. I sɔ’n ti, Zoova kleli like ng’ɔ fata kɛ be yo naan b’a kle kɛ be ti i liɛ’n.
6 Ɲanmiɛn Ndɛ’n waan: “Anannganman tɛli Moiz su kɛ: ‘Se Izraɛlfuɛ’m be kɛ be cuɛn be wun be wɔ lika nga Kɔre nin Datan nin Abiram be tran lɛ’n i wun mmua.’ Moiz jasoli, ɔ ɔli Datan nin Abiram be wun lɔ. Kɛ ɔ́ kɔ́’n, Izraɛl nvle’n nun kpɛnngbɛn’m be suli i su. Ɔ seli nvlefuɛ’m be kɛ: ‘Amun jaso sa tɛ yofuɛ nga’m be tannin sua’m be wun lɛ. Nán amun kan be sa nun like fi, afin sɛ amun kan be’n, amun nin be bé wú be sa tɛ’m be ti.’ Yɛ nvlefuɛ’m be jasoli kan Kɔre, nin Datan, ɔ nin Abiram be tran lɛ nin-ɔn.’” (Kal. 16:23-27) Zoova maan ɲin keklefuɛ’m be kwlaa be wuli sekeseke kpan. Be nga be ti i liɛ’n, be ngunmin cɛ yɛ be kali lɛ ɔ. Afin b’a yoman sa tɛ, be jasoli sa tɛ yofuɛ’m be wun lɛ.
7 Zoova m’ɔ si klɔ sran’m be awlɛn nun’n, ɔ si be nga be ti i liɛ sakpa’n. Sanngɛ, ɔ fata kɛ sran sɔ’m be fa ajalɛ cinnjin kpa kun. Yɛle kɛ, ɔ fata kɛ be jaso sa tɛ yofuɛ’m be wun lɛ. Ajalɛ sɔ mɔ be fali mɔ Kalɛ 16:5, 23-27 kɛn i ndɛ’n, yɛ atrɛkpa’n, Pɔlu boli su fa kannin ndɛ ɔ. Ɔ seli kɛ: “Sran kwlaa nga i waan ɔ ti e Min’n i liɛ’n, maan ɔ yaci sa tɛ yolɛ’n.” Ɔ maan sa nga ti yɛ Pɔlu kannin sɔ’n, e kwla se kɛ sa kunngba’n ti yɛ ɔ seli kɛ “e Min’n si be nga be ti i liɛ’n” niɔn.—2 Tim. 2:19.
“NÁN FA Ɔ WUN WLA SINNZIN AKPLOWA SILƐ B’Ɔ YO-MAN SA FI YE’N NUN”
8. ?Kannzɛ e bo Zoova dunman’n, sanngɛ ngue yɛ ɔ fata kɛ e yo ɔ?
8 Sa sɔ m’ɔ juli Moizi blɛ su’n, Pɔlu fa kpɛnnin Timote i wla. Ɔ yoli sɔ naan Timote fa ajalɛ mɔ maan ɔ nin Zoova be afiɛn su saciman’n. Kɛ Moizi blɛ su’n sa’n, nán Zoova dunman bolɛ’n i ngunmin yɛ ɔ fata kɛ Klistfuɛ’m be bo ɔ. Sanngɛ, Klistfuɛ kwlaa nga i waan ɔ ti Zoova liɛ’n, ɔ fata kɛ ɔ yaci sa tɛ yolɛ’n. ?Ngue yɛ Timote yó naan w’a kle kɛ ɔ nanti ndɛ sɔ’n su ɔ? ?Ngue yɛ e kusu é yó naan y’a kle kɛ e nanti su wie ɔ?
9. ?Timote blɛ su’n, “sinnzin akplowa silɛ b’ɔ yo-man sa fi ye’n” ti’n, ngue sa yɛ ɔ juli asɔnun’n nun ɔn?
9 Fluwa nga Pɔlu klɛli Timote’n i nun’n, ɔ kannin ninnge ng’ɔ fataman kɛ Timote yo’n, be ndɛ. I wie yɛle kɛ, ɔ fataman kɛ Timote di “ndɛ’m be su utre” yɛ ‘nán ɔ fɛ i wun wla ndɛ ngbɛnngbɛn’ mun be nun. (An kanngan 2 Timote 2:14, 16, 23 nun.) Timote blɛ su’n, Klistfuɛ wie’m be kle like m’ɔ timan su’n asɔnun’n nun. Wie’m be kusu be si ndɛ’m be su akplowa. Wie liɛ’n, nán kɛ ndɛ nga be si su akplowa’n, ɔ nin Ɲanmiɛn Ndɛ’n be sansan be wun ti ɔ. Sanngɛ, akplowa silɛ sɔ’n saci Klistfuɛ’m be afiɛn. I sɔ’n ti’n, Pɔlu seli Timote kɛ nán ɔ fɛ i wun wla “sinnzin akplowa silɛ b’ɔ yo-man sa fi ye’n” i nun.
10. ?Sɛ sran kun kle like m’ɔ timan su’n, ngue yɛ ɔ fataman kɛ e yo ɔ?
10 Andɛ’n, be nga be kle like m’ɔ timan su’n, e taman be wun Zoova i sufuɛ’m be afiɛn. Sanngɛ, like nga sran’m be kle m’ɔ finman Ɲanmiɛn Ndɛ’n nun’n, be diman be yalɛ. Ɔ fata kɛ e kpalo ndɛ sɔ mun. Sran nga be kle ato like sɔ mun’n, maan ɔ yo be bɔbɔ o, annzɛ ɔ yo ɛntɛnɛti su annzɛ like uflɛ nun o, ɔ fataman kɛ e sie e su be nuan bo annzɛ e nin be e koko yalɛ kaan sa. Wie liɛ’n, e se e klun lɔ kɛ é úka be naan be wun Ɲanmiɛn Ndɛ’n i wlɛ. Sɛ e yo sɔ’n, nn y’a fɔn Ɲanmiɛn wun. Kɛ mɔ e ti Zoova liɛ’n ti’n, nán e fa e wun mantan be nga be kle like m’ɔ timan su’n. Maan e kpalo be.
11. (a) ?Ngue yɛ ɔ kwla kpɛ “sinnzin akplowa silɛ” ba ɔ? (b) ?Ngue yɛ ɔ fata kɛ asɔnun kpɛnngbɛn’m be yo ɔ?
11 Like kun ekun m’ɔ kwla saci Klistfuɛ’m be afiɛn’n, yɛle be ɲin su yiyilɛ’n. Be ɲin su yiyilɛ nun’n, ɔ le sran kun i like m’ɔ klo i ɔ. Sanngɛ, sran wie’m be waan saan fii be liɛ nga be klo i’n yɛ ɔ ti kpa ɔ. Ɔ maan, be kpɛ “sinnzin akplowa silɛ b’ɔ yo-man sa fi ye’n” i ba. Sɛ be ɲin su yiyilɛ kun nin Klistfuɛ fataman’n, naan Klistfuɛ kun wlawla i wiengu mun i sɔ yolɛ nun’n, ɔ fata kɛ asɔnun kpɛnngbɛn’m be tu i sɔfuɛ’n i fɔ. (Jue. 11:5; Efɛ. 5:3-5) Asɔnun kpɛnngbɛn’m be kusu’n, ɔ fata kɛ be nian be wun su naan b’a faman be like liɛ nga be klo i’n b’a tinman be niaan’m be wun. Sanngɛ, ɔ fata kɛ be fa Ɲanmiɛn Ndɛ’n i nun afɔtuɛ nga su. I waan: “An nian Nyanmiɛn i bua fa b’ɔ fa be mannin amun’n be lika. [...] Nán an tin be nga be fa be mannin amun kɛ an nian be su’n be su, sanngɛ an yo sa ng’ɔ ti kpa’n maan be nian su.”—1 Piɛ. 5:2, 3; An kanngan 2 Korɛntfuɛ Mun 1:24 nun.
12, 13. (a) ?Be ɲin su yiyilɛ nun’n, ngue yɛ Zoova i anuannzɛ’n kleman ɔn? (b) ?Be ɲin su yiyilɛ nun’n, ngue yɛ Ɲanmiɛn Ndɛ’n kan ɔn? (c) ?Ɲanmiɛn mmla nga e boli be su ndɛ kpɔlɛ 12 nun’n, ninnge uflɛ benin yɛ be yolɛ nun’n e kwla nanti be su wie ɔ?
12 Maan ɔ yo flimun nianlɛ o, annzɛ fluwa wie nun kannganlɛ o, annzɛ jue tielɛ o, Zoova i annuannzɛ’n w’a kleman be nun trele ng’ɔ ti kpa annzɛ ɔ timan kpa’n. ?Ngue ti ɔ? Afin Ɲanmiɛn Ndɛ’n waan sran kun bɔbɔ yɛ ɔ fata kɛ ɔ ‘kunndɛ sa ng’ɔ ti kpa’n nin tɛ’n be ngbaciɛ lele ɔ si i’ ɔ. (Ebr. 5:14) Sɛ Klistfuɛ kun waan ɔ́ yíyí i ɲin su’n, ɔ kwla jran Ɲanmiɛn i mmla’n su fa ajalɛ ng’ɔ ti kpa’n. I kwlaa yoli o, like kwlaa nga é yo’n, maan e ‘mian e ɲin e yo sa ng’ɔ yo e Min’n i fɛ’n.’ (Efɛ. 5:10) Asa ekun’n, Biblu’n man siɛ nin niɛn’m be atin kɛ be awlo lɔ’n, be yɛ ɔ fata kɛ be kle be ɲin su yiyilɛ wafa ng’ɔ ti kpa’n annzɛ ɔ timan kpa’n niɔn.—1 Kor. 11:3; Efɛ. 6:1-4.
13 Ɲanmiɛn mmla nga e boli be su lɛ’n, nán be ɲin su yiyilɛ’n nun ngunmin yɛ e kwla nanti be su ɔ. E wun wlawlalɛ nin e wun siesielɛ’n nun o, e wun ayre yolɛ’n nin aliɛ dilɛ nun o, ɔ nin ninnge wie mun ekun be yolɛ’n nun o, e kwla nanti mmla sɔ’m be su wie. Ninnge kɛ ngalɛ sa’m be nun’n, sran wie’m be kunndɛ kɛ be ajalɛ liɛ nga be fa’n, bé mían be wiengu mun naan be fa wie. I sɔ yolɛ’n kpɛ ndɛnngan ba. Sɛ aniaan kun i ajalɛ ng’ɔ fa’n saciman Ɲanmiɛn mmla’n, ɔ fataman kɛ e nin i e si i su akplowa. Afin Biblu’n waan: “E Min’n i sran’n nin utre’n fata-man. Sanngɛ ɔ yo sran’m be kwlaa be kpa.”—2 Tim. 2:24.
NÁN E NIN SRAN TƐ E SAN NUN
14. ?Sunnzun ase benin yɛ Pɔlu fa kleli kɛ ɔ fataman kɛ e nin sran tɛ e san nun ɔn?
14 ?Ngue ekun yɛ é yó naan y’a kle kɛ y’a “yaci sa tɛ yolɛ’n” niɔn? Yɛle kɛ, nán e nin sran tɛ e san nun. Kɛ Pɔlu wieli “Nyanmiɛn i sua’n i bo ase b’ɔ wlali’n” i ndɛ kan’n, ɔ fali “awlo dan kun” nin i nun sɛ mun be su sunnzun ase. Ɔ seli kɛ “nán sika ɔkwlɛ sɛ nin jɛtɛ ufue sɛ ngunmin yɛ be o nun-ɔn, sanngɛ like nga be fa waka be sɛli’n, ɔ nin nga be fa ufa wuli’n be wie o lɔ. Be sie wie fa di cɛn, yɛ be fa wie yo like kwlaa nga be klo’n.” (2 Tim. 2:20, 21) I lɛ’n nun’n, Pɔlu su wla Klistfuɛ’m be fanngan kɛ nán be kaci kɛ “sɛ” mɔ be fa “yo like kwlaa nga be klo’n” sa.
15, 16. ?Ngue yɛ “awlo dan” kun i nun sɛ mun be su sunnzun ase mɔ Pɔlu fali’n, ɔ kle e ɔ?
15 ?Pɔlu i sunnzun ase sɔ’n i bo’n yɛle benin? “Awlo dan” nga Pɔlu kɛn i ndɛ’n yɛle asɔnun’n. Awlo’n i nun “sɛ” mun yɛle asɔnunfuɛ’m be tinuntinun. Awlo kun nun sa’n, sɛ wie’m be o lɛ be kwlá fa yoman like. Afin, b’a saci. Sɛ wafa sɔ mun’n, awlofuɛ’n faman be sannganman sɛ ng’ɔ fa be tɔn aliɛ’n be nun.
16 Sɛ e waan Zoova bu e sran kpa’n, ɔ fataman kɛ e nin sran nga be o asɔnun’n nun mɔ be ɲin yimɛn i’n e san nun. (An kanngan 1 Korɛntfuɛ Mun 15:33 nun.) Sɛ ɔ fataman kɛ e nin Klistfuɛ wie mun e san nun asɔnun’n nun’n, nán be nga be timan Klistfuɛ mun yɛ e nin be é sán nun ɔn. Afin i sɔfuɛ’m be nun sunman be ti ‘sika klofuɛ, be ɲin yiman be si nin be nin mun, be ɲin yiman Ɲanmiɛn, be di abla, be yo wlɛ, be kpɔ sran kpa mun, be yi be janvuɛ mun man, be klo mɛn dilɛ’n tra Ɲanmiɛn.’—2 Tim. 3:1-5.
ZOOVA YRA E ƝIN MƆ E MIAN E SU I KLANMAN’N SU
17. ?Ngue yɛ Izraɛlifuɛ wie’m be yoli m’ɔ kle kɛ be jranman sa tɛ yofuɛ’m be sin ɔn?
17 Zoova seli Izraɛlifuɛ mun kɛ be “cuɛn be wun be wɔ lika nga Kɔre nin Datan nin Abiram be tran lɛ’n i wun mmua.” Ɲanmiɛn Ndɛ’n waan: “Yɛ nvlefuɛ’m be jasoli kan [...] be tran lɛ nin-ɔn.” (Kal. 16:24, 27) Nvlefuɛ’m b’a sisiman be bo. Be klunklo su’n, be ‘jasoli kan [...] be tran lɛ’n.’ Nanwlɛ, be nga be ti sran kpa’n, b’a yoman ɲin kekle. Be kleli weiin kɛ be ti Zoova liɛ naan be jranman sa tɛ yofuɛ’m be sin. ?Wafa sɛ yɛ e kwla nian be ayeliɛ’n su ɔ?
18. ?Ngue yɛ Pɔlu seli Timote kɛ nán ɔ yo ɔ?
18 E nin Zoova e afiɛn m’ɔ mantan’n, ɔ ti e cinnjin kpa. E fa yoman kondro vaa. I sɔ’n ti, Pɔlu seli Timote kɛ: “Nán bu like nga gbanflɛn konvi sɔ i’n i akunndan.” (2 Tim. 2:22) Kɛ Pɔlu mán Timote i afɔtuɛ sɔ’n, nn Timote w’a ɲin, ɔ kwla ɲan afuɛ 30. Sanngɛ, “like nga gbanflɛn konvi sɔ i’n,” ɔ leman kɛ sran’n w’a ɲin. Ɔ maan, ɔ fataman kɛ Timote ‘bu ninnge sɔ’m be akunndan.’ Sanngɛ, ɔ fata kɛ ɔ kle kɛ w’a “yaci sa tɛ yolɛ’n.” Zezi mannin afɔtuɛ kunngba sɔ’n wie. Ɔ seli kɛ: “Sɛ ɔ nyinma’n kusu yɛ maan a yo sa tɛ’n, tu yi i blo mmua.” (Mat. 18:9) Klistfuɛ nga andɛ’n, ɔ kunndɛman kɛ ɔ nin Ɲanmiɛn be afiɛn saci’n, ɔ fata kɛ ɔ tu i klun nanti afɔtuɛ sɔ’n su.
19. ?Ngue yɛ aniaan wie’m be yo naan be nin Zoova be afiɛn w’a saciman ɔn?
19 ?Ngue yɛ Klistfuɛ wie’m be yo naan be nin Zoova be afiɛn w’a saciman ɔn? Be nga be ti nzan nɔnfuɛ laa’n, wie’m be se kɛ be nɔnman nzan kun. Wie mun ekun be liɛ’n, kɛ ɔ ko yo naan be konvi w’a sɔman sa tɛ wie mɔ be yoli i laa ti’n, be faman be wun wlaman be ɲin su yiyilɛ wafa wie’m be nun. (Jue. 101:3) I wie yɛ aniaan bian kun liɛ’n. Laa’n, i like m’ɔ klo i’n yɛle able tɛtɛ’m be silɛ’n. Kɛ ɔ sili ndɛ nanwlɛ’n, ɔ seli kɛ ɔ siman able kun mlɔnmlɔn. Kannzɛ ɔ nin i wiengu Zoova i Lalofuɛ mun bɔbɔ yɛ be yia be yiyi be ɲin su’n, ɔ siman able. Ɔ yo sɔ naan w’a yoman sa tɛ, annzɛ i ɲin w’a kpɛnmɛn i laa nun’n su. I sɔ’n kleman kɛ, ɔ fataman kɛ Klistfuɛ’m be nɔn nzan fi, annzɛ be si able, annzɛ be yo ninnge uflɛ m’ɔ saciman Ɲanmiɛn mmla’n niɔn. Sanngɛ, ɔ fata kɛ e nian e wun su naan e nin Zoova e afiɛn w’a saciman.
20. Kɛ ɔ yo naan e “yaci sa tɛ yolɛ’n,” ɔ timan pɔpɔ. ?Sanngɛ, ngue yɛ kɛ e bu i akunndan’n, ɔ yo e fɛ dan ɔn?
20 Kɛ e si kɛ e ti Zoova liɛ’n, ɔ yo e fɛ dan. I sɔ’n ti’n, ɔ fata kɛ e “yaci sa tɛ yolɛ’n” yɛ e “wla sa tɛtɛ’n i ase.” (Jue. 34:15) E si kɛ i sɔ yolɛ’n timan pɔpɔ. Sanngɛ, e kunndɛ kɛ é mían e ɲin é yó sɔ. Afin, Zoova yiman “be nga be ti i liɛ’n” mɔ be nanti i mmla’n su’n, be ase le. Kɛ e bu i sɔ liɛ’n i akunndan’n, ɔ yo e fɛ dan.—2 Tim. 2:19; An kanngan 2 Be Nyoliɛ 16:9a nun.