Ka naan y’a bo jasin fɛ’n, maan e kunndɛ be nga be kan aniɛn nga e bo jasin fɛ’n nun’n
1. ?Ngue ti yɛ aniɛn nga sran’m be kan’n i su yɛ be jran be cɛcɛ jasin fɛ’n bowlɛ lika’n nun ɔn?
1 Afuɛ 33 nun Pantekɔtu nun’n, kɛ Ɲanmiɛn wawɛ’n wluli Zezi i sɔnnzɔnfuɛ’m be nun’n, be ‘kannin aniɛn uflɛ’ wie’m be nga be fin mmua kpa bali’n, be ɲrun. (Yol. 2:4) I agualiɛ su’n, sran 3.000 be yoli be batɛmu. Sanngɛ sran sɔ’m be dan lika be kan Ebre annzɛ Glɛki. Ɔ nin i sɔ ngba’n, Zoova kunndɛli kɛ be bo jasin fɛ’n kle sran sɔ’m be bɔbɔ be aniɛn’n nun. Afin ɔ ti weiin kɛ blɛ sunman nun’n, kɛ sran’m be tie jasin fɛ’n be bɔbɔ be aniɛn’n nun’n, be sɔ nun klanman. I sɔ’n ti’n, andɛ’n, kan nga sran’m be kan aniɛn fanunfanun lɛ’n, ɔ le asɔnun kun nin i aniɛn nga ɔ bo nun jasin fɛ’n niɔn. (km 2/07 bue 8, § 2, 3) Asɔnun akpasua nga be kan nvle uflɛ aniɛn’n, be leman jasin fɛ’n bowlɛ lika trele kun sa. Sanngɛ asɔnun nga ɔ nian asɔnun akpasua sɔ’n i lika’n, i jasin fɛ’n bowlɛ lika’n nun lɔ, ɔ nin asɔnun uflɛ mɔ be mantan be’n, be jasin fɛ’n bowlɛ lika’n nun lɔ yɛ be bo jasin’n niɔn.
2. (a) ?Kɛ be se kɛ e kunndɛ be nga be kan aniɛn nga e bo jasin fɛ’n nun’n i bo’n yɛle benin? ?Yɛ nin yɛ i sɔ yolɛ’n kwla yo cinnjin ɔn? (b) ?Kɛ asɔnun’m bé bó jasin fɛ’n lika nga be kan aniɛn wafawafa nun’n, wafa sɛ yɛ be kwla ukauka be wun ɔn? (c) ?Sɛ e to sran kun m’ɔ kan aniɛn uflɛ mɔ sanngɛ nanwlɛ’n ndɛ’n ti i cinnjin’n, ngue yɛ ɔ fata kɛ e yo ɔ?
2 Sɛ e tran kan nga sran kwlaa kan aniɛn kunngba’n, e kwla bo jasin fɛ’n awloawlo’m be nun. Sanngɛ sɛ e tranwlɛ lɔ’n be kan aniɛn fanunfanun’n, nán ajalɛ kunngba’n yɛ é fá ɔ. Atrɛkpa asɔnun uflɛ wie’m be kwla bo jasin fɛ’n lika kunngba sɔ’n nun lɛ. Kannzɛ bɔbɔ asɔnun uflɛ i nunfuɛ’m be kwla kle e sran wie mɔ be kan e aniɛn’n, sanngɛ sran nga junman sɔ’n tɛkɛ i ti su’n yɛle e bɔbɔ e asɔnun’n annzɛ asɔnun akpasua’n. (An nian kuku “Maan e uka e wiengu” nun.) Ɔ maan, ɔ fata kɛ e kunndɛ be nga be kan aniɛn nga e bo jasin fɛ’n nun’n. ?Sanngɛ wafa sɛ yɛ e kwla yo i sɔ ɔ?
3. ?Ngue yɛ asɔnun kun annzɛ asɔnun akpasua kun kwla jran su naan w’a kunndɛ lika nga be kan aniɛn nga ɔ bo jasin fɛ’n nun’n niɔn? ?Ngue yɛ ɔ́ jrán su naan w’a wun blɛ nga ɔ́ fá dí i sɔ junman’n niɔn?
3 Wafa nga e kwla kunndɛ be nga be kan aniɛn nga e bo jasin fɛ’n nun’n: Blɛ nga e fa di i sɔ junman liɛ’n, ɔ fin ninnge kpanngban. I wie yɛle sran nga be kan aniɛn sɔ’n. ?Be ti nɲɛ? ?Be nga be bo jasin fɛ’n aniɛn sɔ’n nun’n, be ti sran nɲɛ? ?Be nga be kan aniɛn sɔ’n, be nun nɲɛ yɛ asɔnun’n annzɛ asɔnun akpasua’n w’a dun mmua sie be nzɔliɛ ɔ? Ɔ nunman nun kɛ be wlanwlan sin lika kwlaa naan b’a di junman sɔ’n. Sanngɛ asɔnun’n kwla fɛ i ɲin sie i lika nga be nga be kan aniɛn sɔ’n be sɔnnin lɛ’n annzɛ kusu lika nga be nunman mmua ngboko’n be su. Sanngɛ ɔ ti cinnjin kɛ be siesie junman sɔ’n i kpa naan sran kpanngban kpa b’a ɲan atin b’a bo b’a flɛ Zoova.—Rɔm. 10:13, 14.
4. (a) ?Wafa sɛ yɛ ɔ fata kɛ be siesie sran’m be kunndɛlɛ junman’n niɔn? (b) ?Ajalɛ benin wie mun yɛ e kwla fa be naan y’a wun be nga be kan e aniɛn’n niɔn?
4 Kɛ ɔ ko yo naan y’a kleman e wun yalɛ ngbɛn’n, ɔ fata kɛ asɔnun kpɛnngbɛn’m be siesie junman’n naan be nian su. I li junman sunianfuɛ’n bɔbɔ yɛ junman’n wo i sa nun ɔn. (1 Kor. 9:26) Asɔnun kpɛnngbɛn’m be kwla fa asɔnun akpasua nga be kan aniɛn uflɛ’n, be su nianlɛ junman’n wla asɔnun kpɛnngbɛn annzɛ asɔnunfuɛ’m be lika nianfuɛ kun i sa nun. Asɔnun nin asɔnun akpasua kpanngban be ko nian ɛntɛnɛti su be kunndɛ be nga be kan aniɛn wafa wie’n. I sin’n, be flɛ sran sɔ mun annzɛ be ko nian be osu naan bé nían sɛ ɔ fata kɛ be sie be nzɔliɛ be jasin bowlɛ’n lika nun wie o. Sɛ i sɔ yolɛ’n nin i fata’n, asɔnun kpɛnngbɛn nga be nian asɔnun akpasua kun i lika’n, be kwla fa ajalɛ naan asɔnun nunfuɛ’m be kwlaa be fa be wun wlɛ i sran’m be kunndɛlɛ junman’n nun cɛn kunngun.—An nian kuku “?Wafa sɛ yɛ e kwla wun be nga be kan aniɛn nga e asɔnun’n bo jasin fɛ’n nun’n niɔn?” nun.
5. (a) ?Kɛ jasin bofuɛ’m bé kúnndɛ be nga be kan aniɛn nga asɔnun’n bo jasin fɛ’n nun’n, ajalɛ benin yɛ be kwla fa su ɔ? (b) ?Ngue yɛ be kwla kan kle sran mun ɔn?
5 Blɛ kwlaa nga é kúnndɛ be nga be kan aniɛn nga e bo jasin fɛ’n nun’n, ɔ fata kɛ e ɲin tran like trele kun su. Kɛ mɔ junman sɔ’n o e jasin fɛ’n bolɛ’n nun wie’n, blɛ sunman nun, ɔ fata kɛ e wlawla e wun kpa. Sran sunman be sieli i nzɔliɛ kɛ, ndɛ nga bé wá kɛ́n i aniɛn sɔ’n nun’n, sɛ be flan nun’n, i sɔ’n úka be naan b’a di junman’n i juejue su, naan be nuan’n w’a tɔ aniɛn’n i kanlɛ’n nun. Dɔ nga e di i sran kunndɛlɛ junman’n nun’n e kwla klɛ i e rapɔru’n su. Sanngɛ dɔ nga e fa siesie e jasin fɛ’n bowlɛ lika’n, ɔ nunman nun wie. Sɛ e to sran wie m’ɔ kan e aniɛn’n, ɔ fata kɛ e bo jasin fɛ’n e kle i naan ndɛndɛ kpa e bo su kle junman sunianfuɛ’n, annzɛ sran uflɛ wie mɔ junman sunianfuɛ fali jasin fɛ’n bowlɛ lika’n i siesielɛ junman’n wlɛli i sa nun’n. Kannzɛ bɔbɔ sran sɔ’n w’a tieman e nuan ndɛ’n, sanngɛ i sɔ yolɛ’n ti cinnjin. Sanngɛ kusu, ɔ fata kɛ e fa akunndan e nanti. Nán maan e ɲin kpa jasin fɛ’n bolɛ junman i dilɛ wafa uflɛ’m be su.—An nian kuku nga be flɛ i “?Ngue ndɛ yɛ ɔ fata kɛ e kan ɔn?” nun.
6. ?Ngue ti yɛ bobofuɛ’m be kunndɛlɛ’n ti kekle ɔ?
6 E kunndɛ bobofuɛ mun: Bobofuɛ’m be kunndɛlɛ’n ti kekle kpa. Ɔ maan ɔ fata kɛ sran nga ɔ́ dí i sɔ junman’n ɔ wlɛ i wun ase di. Afin be kwlá boman be dunman be flɛman be, yɛ kusu be bobo lika’n fiteman be wunnɛn’n su, annzɛ be wun wlawlalɛ’n nun. Asa kusu’n, bobofuɛ’m be janvuɛ mun annzɛ be osufuɛ’m be kwla katakata be bo. Ɔ maan be su kaman lɛ be kanman be wun ndɛ be kleman jasin bofuɛ nga ɔ su kunndɛ be’n. Ajalɛ kunngba nga e kwla fa naan y’a kunndɛ bobofuɛ mun’n, ɔ kwla uka e naan y’a kunndɛ be nga be ti bobo aniɛn’n wie.
7. (a) ?Ngue yɛ be kwla yo i kan nga sran’m be tran lɛ’n, naan b’a wun bobofuɛ mun ɔn? (b) ?Wafa sɛ yɛ e kwla kle sran kun kɛ ɔ fataman kɛ e wun yo i kɛnsrɛn ɔn?
7 Kɛ asɔnun nga be kan bobo aniɛn’n be kunndɛ bobofuɛ mun lika nga sran’m be tran lɛ’n, be junman’n ba nvlɛ. Lika sɔ’n nun’n, sran wie kwla se amun kɛ i mantanfuɛ annzɛ i janvuɛ suklu ba annzɛ i wiengu junman difuɛ kun kan bobo’m be aniɛn’n. Nvle wie’m be nun’n, sɛ bobofuɛ kun tran klɔ’n nun’n, be klɛ i tɛbua kun su naan loto nun cisanfuɛ’m be yo blɛblɛ. Atrɛkpa kusu sran sɔ’n i osufuɛ wie kwla yo bobofuɛ. Nán maan e wla fi su kɛ, junman sɔ’n i dilɛ’n nun’n, e wun kwla yo sran wie’m be kɛnsrɛn. Sanngɛ sɛ e nin sran’n e ijɔ kɛ sran kun nin i janvuɛ sa naan e kan ndɛ kpe kan naan kusu e ti nanwlɛfuɛ yɛ e yoman sa sukusuku’n, e kwla gua i awlɛn su nzue. Wie’m be liɛ’n, kɛ bé kúnndɛ be nga be ti bobofuɛ’n, be fa sran’m be ɲin sie i Biblu’n annzɛ DVD nga be yili be bobo aniɛn’n nun’n i su. Be se sran nga be to i’n kɛ be kunndɛ kɛ be nin bobofuɛ kun be kókó ndɛ fɛ nga Biblu’n kɛn i e ɲrun lɔ sa’m be su’n i su yalɛ. Kannzɛ sran sɔ’n waan ɔ kanman ndɛ fi’n, e kwla fa e adrɛsi’n e mɛn i kɛ ɔ fa man i janvuɛ annzɛ i osufuɛ sɔ m’ɔ ti bobofuɛ’n. E kwla fa sran’m be yialɛ fluwa kun e mɛn i.
8. ?Wafa sɛ yɛ asɔnun uflɛ kun kwla suan asɔnun nga ɔ kan bobo aniɛn’n i bo ɔ?
8 Asɔnun nga be kan bobo aniɛn’n, be kwla yia asɔnun uflɛ kun m’ɔ nunman mmua ngboko’n i nunfuɛ’m be kɛ be wa uka be naan be kunndɛ bobofuɛ mun. Be kwla yo i sɔ liɛ’n kpɛ kun annzɛ kpɛ nɲɔn afuɛ kun nun. Jasin fɛ’n bolɛ aɲia kun bo’n, be kwla yi wafa nga ɔ fata kɛ be di junman sɔ’n i nglo. Maan aniaan kun m’ɔ si bobo aniɛn’n i kan’n, ɔ tran jasin fɛ’n bofuɛ akpasua kun nun. Ɔ fata kusu kɛ be ɲan jasin fɛ’n bowlɛ lika’n i jajalɛ fluwa.
9. ?Wafa sɛ yɛ e kwla e yo naan y’a kunndɛ bobofuɛ mun kan nga be yia lɛ titi be yiyi be ɲin su annzɛ kan nga be yia be kunndɛ ukalɛ’n niɔn?
9 Sɛ lika wie o lɛ naan e si kɛ bobofuɛ’m be yia lɔ titi be yiyi be ɲin su annzɛ be yia lɛ be kunndɛ ukalɛ’n, e kwla ko kunndɛ be lɔ wie. Blɛ sɔ’n nun’n, ɔ fata kɛ jasin bofuɛ’m be wlawla be wun kɛ nga ɔ nin i fata’n sa. Sɛ e nin be nun kun annzɛ nɲɔn e koko yalɛ aamiɛn’n, ɔ flunman tra kɛ e ijɔ nzra nun e kle be ngba’n. Sɛ ɔ sɔ ndɛ nga e kan’n nun klanman’n, e kwla fa e telefɔnu nimielo’n e mɛn i naan e kusu y’a fɛ i liɛ’n wie.
10. ?Wafa sɛ yɛ jasin fɛ’n bofuɛ’m be kwla kunndɛ sran mun aata diwlɛ’m be nun ɔn?
10 Like uflɛ kun ekun mɔ e kwla yo’n, yɛle kɛ e kwla sie e lika nun lɔ aata diwlɛ’n be nzɔliɛ fluwa wie’m be su, naan i sin’n y’a ko nian be osu blɛ ng’ɔ nin i fata’n nun. E kwla sie sannzi fawlɛ’m be nzɔliɛ fluwa kun su. Kpɛkun e kwla sie lika kɛ tralɛ kpuwlɛ (pressing) nin aliɛ diwlɛ lika mun, nin aofuɛ sua mun, ɔ nin aata diwlɛ wafa uflɛ wie mun sa be nzɔliɛ fluwa su wie. Sɛ aata diwlɛ wafa kunngba’n nun yɛ jasin fɛ’n bofuɛ’m be kunndɛ bobofuɛ mun’n, be kwla kan ndɛ kunngba’n flan nun naan be sa w’a tɔ junman’n sɔ’n i dilɛ nun kpa. I wie yɛle kɛ sɛ bobofuɛ wie’m be o aofuɛ sua kun nun’n, e kwla yiyi junman nga e su di’n i nun kle sran’m be nun sɔfuɛ’n. I sin’n, e kwla fa DVD kun nin sran’m be yialɛ fluwa’n e mɛn i kɛ ɔ fa man aofuɛ nga be ti bobofuɛ’n. Aata diwlɛ uflɛ wie’m be nun’n e kwla usa sran mun trele sɛ be like tofuɛ’m be nun wie ti bobofuɛ o. Sɛ bobofuɛ’m be suklu kun o e jasin fɛ’n bowlɛ lika nun lɔ’n, e kwla fa e DVD be nun wie e man be naan be fa sie be fluwa siewlɛ lika’n nun lɔ.
11. ?Ngue ti yɛ sran nga be kan aniɛn nga e asɔnun’n bo jasin fɛ’n nun’n, be kunndɛlɛ’n o e junman’n nun wie ɔ?
11 Junman cinnjin kpa kun: Kɛ ɔ ko yo naan y’a wun sran nga be kan aniɛn nga e asɔnun’n bo jasin fɛ’n i nun’n, ɔ kwla yo kekle kpa yɛ ɔ kwla fa blɛ kpanngban. Asa kusu kɛ mɔ sran’m be kaman lika kunngba’n nun’n ti’n, aniɛn nga be kan’n ɔ kwla kacikaci wie. Ɔ maan sran’m be nzɔliɛ sielɛ’n kwla yo kekle. Sanngɛ kannzɛ ɔ ti sɔ bɔbɔ’n, lika kpanngban nun’n, sran’m be kunndɛlɛ’n ti cinnjin kpa jasin fɛ’n bolɛ’n nun. Zoova m’ɔ seli e kɛ e bo jasin’n, ɔ kpaman sran nun. (Yol. 10:34) “Ɔ klo kɛ ɔ́ dé sran’m be kwlaa naan be wun sa ng’ɔ ti nanwlɛ’n i wlɛ kpa.” (1 Tim. 2:3, 4) Ɔ maan, e kunndɛ kɛ e nin Zoova nin e wiengu mun é dí junman likawlɛ naan y’a wun be nga be kan aniɛn wafa kwlaa mɔ ‘be wun Ɲanmiɛn ndɛ’n i wlɛ, yɛ be fa su kpa’n.’—Lik 8:15.
[Kuku, bue 5]
Maan e uka e wiengu
Sɛ asɔnun kun kunndɛ be nga be kan aniɛn nga ɔ bo jasin fɛ’n nun’n, junman sunianfuɛ’n kwla bo su kle asɔnun kpɛnngbɛn nga be o asɔnun uflɛ wie’m be nun’n. Ɔ flunman kɛ ɔ kan kle asɔnun nga ɔ nunman mmua ngboko’n annzɛ asɔnun nga i jasin fɛ’n bowlɛ lika nun lɔ’n, sran nga be kan aniɛn’n sɔ’n be sɔnnin kpa’n. I liɛ’n, lɔ asɔnun kpɛnngbɛn’m be kusu be kwla bo su kle be jasin fɛ’n bofuɛ mun. Ɔ maan sɛ be to sran wie m’ɔ kan aniɛn sɔ’n, ɔ fata kɛ be klɛ i adrɛsi’n naan be fa man junman sunianfuɛ’n naan i kusu w’a fa man asɔnun annzɛ asɔnun akpasua nga i sa mian ukalɛ wun’n. Ɔ nin i fata kɛ junman sunianfuɛ nɲɔn’n be nuan sɛ wafa nga be kwla di junman naan b’a fa sran mun b’a wɔ lika ng’ɔ nin i fata’n nun.
Sɛ jasin fɛ’n bofuɛ kun to sran kun m’ɔ kan aniɛn uflɛ (annzɛ bobofuɛ kun) m’ɔ kle kɛ nanwlɛ’n ndɛ’n ti i cinnjin kpa’n, ɔ fata kɛ ɔ klɛ sran sɔ’n i dunman’n nin i adrɛsi’n e fluwa (S-43) su naan ɔ fa man asɔnun’n nun fluwa klɛfuɛ’n. I sɔ’n yó maan bé kwlá uka sran sɔ’n ndɛndɛ kpa.—An nian km 5/11 § 3 nun.
[Kuku, bue 6]
?Wafa sɛ yɛ e kwla wun be nga be kan aniɛn nga e asɔnun’n bo jasin fɛ’n nun’n niɔn?
• Maan e usausa Biblu’n nun like suanfuɛ mun, nin e awlobofuɛ mun, nin e wiengu junman difuɛ mun, ɔ nin sran uflɛ mun ekun.
• Maan e nian fluwa nga be klɛ sran’m be dunman’n nin be nimielo’n nun’n i nun naan w’a wun be nga be dunman’n kle kɛ be kan aniɛn sɔ’n. Wie liɛ’n, sɛ e nian Ɛntɛnɛti su’n e kwla wun be adrɛsi’n bɔbɔ.
• Maan e fa ngwlɛlɛ e usausa suklu mun nin kan nga be yo fluwa’m be atɛ lɔ’n ɔ nin biolo’m be nun.
• Fa ɔ ɲin sie i zronali fluwa’n su. Atrɛkpa sɛ be nga be kan aniɛn uflɛ’n be le be aɲia kun lika wie o.
• Butiki annzɛ aata diwlɛ uflɛ nga sran nga be kan aniɛn wafa wie’n be kɔ lɔ’n, maan e usausa lɔ wie.
• Sɛ e ɲɛn i wun atin’n, maan e siesie aniɛn sɔ’n i nun fluwa wie mun tabli kun su lɛ. Ɔ kwla yo Inivɛsite kun ɲrun lɛ annzɛ aata diwlɛ kun ɲrun lɛ annzɛ kusu kan nga sran nga be kan aniɛn sɔ’n be ta loto fa lɛ’n.
• Sɛ mmla’n mɛn i wun atin’n, e kwla to fluwa annzɛ ɔrdinatɛli nga be fa kunndɛ sran’m be tranwlɛ’n ɛntɛnɛti su’n.
[Kuku, bue 7]
?Ngue ndɛ yɛ ɔ fata kɛ e kan ɔn?
Sɛ e nin sran mun e ijɔ kɛ sran kun nin i janvuɛ sa naan e ti nanwlɛfuɛ yɛ kusu e kan ndɛ trele nga ti yɛ e bali’n kle sran’n, e wun su yomɛn i kɛnsrɛn. Wie liɛ’n, kɛ i bobolɛ nun’n e fa aniɛn sɔ’n i nun fluwa kun e kle sran’n, i bo’n gua kpa.
Kɛ e ko yo sran’n i like’n e kwla se i kɛ: “E su kunndɛ sran nga be kan ․․․․․ aniɛn’n naan e nin be é kókó ndɛ nga Biblu’n kɛn i e ɲrun lɔ sa’m be su’n, i su yalɛ. ?A si sran kun mɔ e nin i kwla koko yalɛ ɔ?
Sɛ bobofuɛ mun yɛ e su kunndɛ be’n, e kwla yo sran’n i like kpɛkun e se i kɛ: “?N kwla kle ɔ like kun? [E fa mannzin kaan nga be fa nian video’n naan e kle i Biblu’n Traduction du monde nouveau i nun ndɛ mma kun mɔ be su kɛn i bobo’m be aniɛn’n nun DVD su’n.] Nga a wun i lɛ’n ti Amlɛnkɛn’m be bobo’m be aniɛn’n i nun Biblu’n nun ndɛ mma kun. Asa kusu’n e le video uflɛ wie mun ekun mɔ be yili be kɛ bé fá uka bobofuɛ mun Ɲanmiɛn ninnge’m be nun ɔn. ?A si sran kun m’ɔ ti bobofuɛ annzɛ m’ɔ timan sa kpa m’ɔ kan bobo’m be aniɛn ɔn?” Sɛ sran sɔ’n waan i wla kpɛnman sran wie fi su’n, e kwla bobo lika wie’m be su e kle i. Ɔ kwla yo i suklu lɔ annzɛ i junman su lɔ annzɛ sran nga ɔ nin be mantan’n be nun kun.