“Kɛ n ti fakafaka’n, i sɔ’n nun yɛ n le wunmiɛn kpa-ɔ”

1. ?Ngue ndɛ yɛ akoto Pɔlu kannin-ɔn?

AKOTO Pɔlu seli kɛ blɛ wie nun’n ɔ leman wunmiɛn. Ɔ seli ekun kɛ i ‘wunnɛn m’ɔ saci’n ti’n,’ ɔ miɛnnin i ɲin naan w’a kwla yo sa ng’ɔ ti kpa’n. Asa’n, nán blɛ kwlaa nun yɛ Zoova tɛli i srɛlɛ’n su kɛ ng’ɔ fa sunnzunnin i’n sa-ɔ. (2 Kor. 4:16; 12:7-9; Rɔm. 7:21-23) Pɔlu si kɛ i kpɔfuɛ’m be bumɛn i wie.b Sanngɛ i wun akunndan tɛ nga sran’m be bu’n, ɔ nin fɔ m’ɔ o i nun’n b’a kwlá yoman naan w’a bu i kɛ ɔ leman ɲrun.—2 Kor. 10:10-12, 17, 18.

2. ?Kɛ nga 2 Korɛntifuɛ Mun 12:9, 10 fa kan’n sa’n, ndɛ cinnjin benin yɛ Pɔlu wunnin i wlɛ-ɔ?

² Pɔlu wunnin like cinnjin kpa kun wlɛ. Yɛle kɛ ɔ ju wie’n, sran kun le wunmiɛn sanngɛ ɔ kwla bu i kɛ ɔ leman wunmiɛn. (An kanngan 2 Korɛntifuɛ Mun 12:9, 10 nun.) Zoova seli Pɔlu kɛ ‘kɛ sran kun leman wunmiɛn’n i nun yɛ ɔ kle kɛ i tinmin’n cɛnnin-ɔn.’ Ndɛ sɔ’n kle kɛ ɔ́ wá mán Pɔlu i wunmiɛn ng’ɔ fata kɛ ɔ ɲɛn i naan w’a kwla di i junman’n. Siɛn’n, maan e kan sa nga ti yɛ kɛ e kpɔfuɛ’m be kpɛ e nzowa’n ɔ fataman kɛ e sa sin bubu e’n, i ndɛ.

SƐ ‘BE KPƐ E NZOWA’N MAAN E KLUN JƆ’

3. ?Ngue ti yɛ kannzɛ be kpɛ e nzowa’n sanngɛ e klun kwla jɔ-ɔ?

³ Sran fi kloman kɛ be kpɛ i nzowa. Sanngɛ sɛ e kpɔfuɛ’m be kpɛ e nzowa naan e fa e ɲin e sie i ndɛ nga be kan’n su’n, ɔ cɛman naan e sa sin w’a bubu e. (Nya. 24:10) ?Sanngɛ wafa sɛ yɛ ɔ fata kɛ e bu nzowa nga e kpɔfuɛ’m be kpɛ e’n niɔn? Kɛ Pɔlu sa’n, kannzɛ bɔbɔ ‘be kpɛ e nzowa’n sanngɛ e klun kwla jɔ.’ (2 Kor. 12:10) ?Ngue ti yɛ e se sɔ-ɔ? Afin kɛ sran’m be kpɛ e nzowa mɔ be tanndan e ɲrun’n, i sɔ’n kle kɛ e ti Zezi i sɔnnzɔnfuɛ sakpa. (1 Piɛ. 4:14) Zezi seli kɛ sran’m bé wá klé i sɔnnzɔnfuɛ’m be yalɛ. (Zan 15:18-20) I sɔ’n kpɛnnin su Klisifuɛ klikli’m be blɛ su. Blɛ sɔ’n nun’n be nga be yo ninnge mun kɛ Glɛki’m be sa’n, be buman Klisifuɛ’m be wie. Asa ekun’n Zifu’m be ɲrun’n, akoto Piɛli nin Zan nin Klisifuɛ onga’m ‘b’a diman suklu yɛ be timan sran dan.’ (Yol. 4:13) Kɛ mɔ Klisifuɛ’m be yoman politiki yɛ be diman sonja’n ti’n, sran kpanngban buli i kɛ be leman wunmiɛn naan be leman sran kpliman be ti.

4. ?Kɛ Klisifuɛ klikli’m be kpɔfuɛ’m be kannin be su ato ndɛ wie mun’n, ngue yɛ be yoli-ɔ?

⁴ Kannzɛ Klisifuɛ klikli’m be kpɔfuɛ’m be buli be wun akunndan tɛ’n, sanngɛ b’a yaciman Zezi i su sulɛ annzɛ jasin fɛ’n i bolɛ. I wie yɛle akoto Piɛli nin Zan be liɛ’n. Kɛ mɔ be suli Zezi su mɔ be kɛnnin i ndɛ kleli sran mun’n ti’n, be kpɔfuɛ’m be kleli be yalɛ. Sanngɛ i sɔ’n yoli be cenjele like. (Yol. 4:18-21; 5:27-29, 40-42) Kannzɛ Zezi i sɔnnzɔnfuɛ’m be blɛ su sran’m b’a buman be wie’n, sanngɛ be yoli ninnge sunman fa ukali sran kpanngban trali be kpɔfuɛ mun. Yɛ andɛ nin andɛ, sran’m be te ɲan ninnge sɔ’m be su ye. I wie yɛle kɛ Biblu’n nun fluwa nga be nun wie’m be klɛli’n be te uka sran miliɔn kaka. Kpɛkun Ɲanmiɛn i Famiɛn dilɛ mɔ be kɛnnin i ndɛ’n w’a taka yɛ ɔ cɛ kan’n, ɔ́ wá síe asiɛ’n sufuɛ’m be kwlaa. (Mat. 24:14) Rɔmunfuɛ’m be awa ng’ɔ kleli Klisifuɛ klikli’m be yalɛ’n nunman lɛ kun. Sanngɛ Klisifuɛ’m be liɛ’n dɔ nga su’n, be ti famiɛn ɲanmiɛn su lɔ. Asa ekun’n, be kpɔfuɛ’m be wuli. Sanngɛ sɛ Ɲanmiɛn cɛn be’n, Ɲanmiɛn i Famiɛn dilɛ nga Klisifuɛ sɔ’m be kɛnnin i ndɛ’n ɔ́ síe be wie.—Ngl. 5:10.

5. ?Kɛ nga Zan 15:19 fa kan’n sa’n, ngue ti yɛ mɛn’n nunfuɛ’m be buman Zoova i sufuɛ’m be wie-ɔ?

⁵ Andɛ’n, kɛ mɔ e ti Zoova i sufuɛ’n ti’n, sran’m be buman e wie yɛ be sri e. Afin be bu i kɛ e siman ngwlɛlɛ naan e timan like fi. ?Ngue ti-ɔ? Afin e yoman ninnge nga be yo’n wie. Andɛ’n be nga be tu be wun annzɛ be bu be bɔbɔ be wun akunndan annzɛ be ɲin su ti kekle’n, be yɛ sran’m be klo be sa-ɔ. Sanngɛ e liɛ’n, e ti wun ase kanfuɛ nin wɛtɛɛfuɛ nin aɲinyiɛfuɛ. Asa ekun’n e yoman politiki annzɛ e diman sonja. I sɔ’n ti’n be bu i kɛ be ti kpa tra e.—An kanngan Zan 15:19 nun; Rɔm. 12:2.

6. ?Junman cinnjin benin yɛ Zoova maan i sufuɛ’m be di-ɔ?

⁶ Kannzɛ mɛn’n nunfuɛ’m be buman e wie’n, sanngɛ Zoova fa e di junman cinnjin wie mun. I wie yɛle jasin fɛ bolɛ junman mɔ be nin-a wunmɛn i wunsu mɛn’n nun le’n. Asa ekun’n, andɛ’n Zoova i sufuɛ’m be kaci fluwa aniɛnaniɛn’m be nun yɛ be fa man sran mun asiɛ wunmuan’n su. Asa’n be fa Biblu’n uka sran miliɔn kpanngban naan be nzuɛn’n yo kpa. Zoova yɛ maan i kwlaa sɔ’n kwla yo ye-ɔ. Afin ɔ fa sran mɔ mɛn’n nunfuɛ’m be buman be wie’n di junman kekle sɔ mun. ?Yɛ e tinuntinun e li? ?Zoova kwla yo maan e ɲan wunmiɛn wie? ?Sɛ ɔ ti sɔ’n, ngue yɛ e kwla yo naan w’a uka e-ɔ? Maan e fa e ɲin e sie i ninnge nsan mɔ akoto Pɔlu i ajalɛ’n kle e’n be su.

NÁN E LAFI E BƆBƆ E WUNMIƐN’N SU

7. ?Ninnge nga Pɔlu i ajalɛ’n kle e’n, be nun kun yɛle benin?

⁷ Ninnge nga Pɔlu i ajalɛ’n kle e’n, be nun kun yɛle kɛ kɛ é sú Zoova’n nán e lafi e wunmiɛn’n nin ninnge nga e si be yo’n be su. Sran sunman yili Pɔlu i ayɛ afin ɔ sili ninnge kaka yo. I sɔ’n ti’n, ɔ kwla se kɛ ɔ́ tú i wun annzɛ ɔ́ láfi i wun su. Ɔ ɲinnin Tasi m’ɔ ti Rɔmunfuɛ’m be lika kun i klɔ dan’n i su. Klɔ sɔ’n kusu ti aboje klɔ kpɛkun inivɛsite kun o lɔ. Pɔlu sili fluwa kpa. Afin Zifu’m be like klefuɛ dan kun m’ɔ suan Gamaliɛli’n yɛ ɔ kleli i like-ɔ. (Yol. 5:34; 22:3) I sɔ’n ti’n, Pɔlu ɲannin ɲrun kpa i wiengu Zifu’m be afiɛn. Ɔ seli kɛ: “Like nga Zuifu’m be kle’n i su falɛ’n nun’n, n ɔli min ɲrun kpa. N yoli sɔ n trali min manngu nga be tran min nvle’n nun’n be nun sunman.” (Gal. 1:13, 14; Yol. 26:4) Ɔ nin i sɔ ngba’n, Pɔlu w’a lafimɛn i wun su.

8. (1) ?Kɛ nga Filipufuɛ Mun 3:8 fa kan’n sa’n, wafa sɛ yɛ Pɔlu buli ninnge ng’ɔ yacili be mun-ɔn? (2) ?Ngue ti yɛ ɔ seli kɛ sɛ Klisi ti’n wunmiɛn wie i nun’n i klun ti jɔwa-ɔ?

⁸ Pɔlu i klun klo su’n, ɔ kpɔcili ninnge nga be ti’n sran’m be bu i kɛ ɔ le ɲrun’n be kwlaa. I kpa bɔbɔ’n, ɔ buli ninnge sɔ’m be kɛ “wla sa.” (An kanngan Filipufuɛ Mun 3:8 nun.) Kɛ Pɔlu kacili Klisifuɛ’n sa sunman tɔli i su. I wie yɛle kɛ i nvle’n nunfuɛ’m be kpɔli i. (Yol. 23:12-14) Kannzɛ bɔbɔ ɔ ti Rɔmunfuɛ wie’n, sanngɛ Rɔmunfuɛ’m be boli i yɛ be wlɛli i bisua. (Yol. 16:19-24, 37) Asa ekun’n, Pɔlu wunnin i wlɛ kɛ fɔ o i nun naan kɛ i waan ɔ́ yó like ng’ɔ ti kpa’n, ɔ ti kekle mɛn i. (Rɔm. 7:21-25) Kannzɛ sran’m be kleli i yalɛ yɛ i akunndan’n buli i fɔ’n, sanngɛ w’a yaciman Klisi su sulɛ le. I kpa bɔbɔ’n, ɔ seli kɛ ‘sɛ Klisi ti’n wunmiɛn wie i nun’n i klun ti jɔwa.’ ?Ngue ti-ɔ? Afin kɛ ɔ ti fakafaka’n, yɛ ɔ wun wafa nga Ɲanmiɛn ukɛ i’n niɔn.—2 Kor. 4:7; 12:10.

9. ?Wafa sɛ yɛ ɔ fata kɛ e bu ninnge nga be ti’n e kwla bu i kɛ e leman wunmiɛn’n niɔn?

⁹ Ɔ fataman e bu i kɛ e finwlɛ’n annzɛ juejue mɔ e ti’n, annzɛ fluwa mɔ e si i’n, annzɛ sika mɔ e le i’n ti’n, e ti cinnjin Zoova ɲrun naan i sɔ’n ti’n ɔ́ mán e wunmiɛn. Afin nán ninnge sɔ’m be ti yɛ Zoova fa e di junman-ɔn. I kpa bɔbɔ’n, Ɲanmiɛn i sufuɛ’m be nun’n ‘be nga klɔ sran’m be bu be ngwlɛlɛfuɛ’n b’a sɔnman, yɛ be nun sran nga be le kwlalɛ’n b’a sɔnman. Yɛ be nun sran nga be wuli be wlengbi ba’n, b’a sɔnman.’ Sanngɛ “be nga mɛn’n nunfuɛ’m be bu be kɛ be leman wunmiɛn’n” be yɛ Zoova fa be di junman-ɔn. (1 Kor. 1:26, 27) Ɔ maan kannzɛ e leman ninnge nga e boboli be su ndɛ kpɔlɛ nga i bo bolɛ nun bɔbɔ’n, sanngɛ e kwla su Zoova titi. Kannzɛ sa ng’ɔ o e su’n ti sɛ ti sɛ’n, maan e fa e ɲin e sie i like nga e kwla yo’n i su. ?Wafa sɛ yɛ e kwla yo sɔ-ɔ? Maan e wla kpɛn su kɛ kɛ e leman ninnge sɔ mun bɔbɔ’n, yɛ e kwla wun wafa nga Zoova man e wunmiɛn’n niɔn. Sɛ like nga e lafi su’n ti’n sran’m be yo e finfin naan srɛ kun e’n, maan e srɛ Zoova naan ɔ wla e yakpa naan y’a kwla kan like nga e lafi su’n i ndɛ y’a kle sran sɔ mun. (Efɛ. 6:19, 20) Asa ekun’n, sɛ tukpacɛ kekle wie o e wun naan i sɔ’n ti’n e sa sin bubu e’n, maan e srɛ Zoova kɛ ɔ man e wunmiɛn naan y’a kwla di i junman nga e kwlɛ i di’n titi. Blɛ kwlaa nga e sie i nzɔliɛ kɛ Zoova uka e’n, é láfi i su kpa trá laa’n yɛ é ɲán wunmiɛn.

MAAN E SUAN BE NGA BIBLU’N KAN BE NDƐ’N BE SU LIKE

10. Ebre Mun 11:32-34 kan be nga be suli Ɲanmiɛn kpa laa’n be nun wie’m be ndɛ. ?Ngue ti yɛ ɔ fata kɛ e suan sran sɔ’m be su like-ɔ?

¹⁰ Pɔlu wlɛli i wun ase suannin Ɲanmiɛn Ndɛ’n nun like kpa. Ɔ maan ɔ sili be nga be suli Zoova kpa’n be su like kpanngban. I sɔ’n ti’n kɛ ɔ́ klɛ́ Klisifuɛ nga be ti Ebre’n be fluwa’n, ɔ seli be kɛ be bu be nga be suli Zoova kpa laa’n, be akunndan. (An kanngan Ebre Mun 11:32-34 nun.) Siɛn’n, maan e kan Famiɛn Davidi m’ɔ yoli Ɲanmiɛn i sufuɛ sɔ’m be nun kun’n, i ndɛ. Blɛ wie nun’n, i kpɔfuɛ’m be tɛnndɛnnin i ɲrun. I janvuɛ wie’m be kleli i yalɛ wie. Kɛ é wá kán Davidi i ndɛ’n, é wá wún wafa nga i ajalɛ’n ukali Pɔlu’n. Asa ekun’n, é wá kán wafa nga e kwla nian Pɔlu i ajalɛ’n su’n i ndɛ wie.

11. ?Ngue ti yɛ sran’m be kwla bu i kɛ Davidi leman wunmiɛn-ɔn? (An nian foto ng’ɔ o fluwa’n i bui’n su’n.)

¹¹ Goliati ɲrun’n, Davidi leman wunmiɛn. I sɔ’n ti’n, kɛ ɔ wunnin Davidi’n “w’a bumɛn i like fi.” Goliati le wunmiɛn kpa, ɔ le alɛ dilɛ ninnge sunman yɛ ɔ si alɛ kun kpa. Davidi kusu siman alɛ kunlɛ nun ndɛ yɛ ɔ leman alɛ kunlɛ ninnge. Kɛ mɔ Davidi te yo gbanflɛn kan m’ɔ nin-a diman sonja le’n ti’n, sran’m be kwla bu i kɛ ɔ leman wunmiɛn. Kusu nn ɔ le wunmiɛn. Afin ɔ lafi Zoova su. Ɔ maan Zoova fanngan nun’n, ɔ kwlali Goliati.—1 Sam. 17:41-45, 50.

12. ?Sa uflɛ benin yɛ ɔ wa tɔli Davidi su-ɔ?

¹² Sa uflɛ wa tɔli Davidi su. Sa sɔ’n ti’n, ɔ kwla bu i kɛ ɔ leman wunmiɛn. Yɛle kɛ ɔ suli Saili mɔ Zoova kpɛli i kɛ ɔ yo Izraɛli nvle’n su famiɛn’n. I uflɛ nun’n, Davidi i wun yoli Saili i fɛ. Sanngɛ i sin’n, Saili wa tuli i wun ti’n, ɔ fɛli i ɲin cili Davidi. I sɔ’n ti’n, ɔ yoli Davidi i tɛtɛ kpɛkun ɔ kunndɛli kɛ ɔ́ kún i bɔbɔ.—1 Sam. 18:6-9, 29; 19:9-11.

13. ?Kɛ Famiɛn Saili yoli Davidi i tɛtɛ’n, ngue yɛ Davidi yoli-ɔ?

¹³ Kannzɛ Famiɛn Saili mɔ Zoova kpɛli i kɛ ɔ yo famiɛn’n, ɔ yoli Davidi i tɛtɛ’n sanngɛ Davidi i ɲin yili i titi. (1 Sam. 24:6) Davidi w’a seman kɛ Saili yoli i tɛtɛ ti’n, ɔ́ fɛ́ i ya’n guɛ́ i Zoova su. Sanngɛ ɔ lafili su kɛ Zoova mɛ́n i wunmiɛn naan w’a kwla jran sa sɔ’n i ɲrun kekle.—Jue. 18:2, nin i su fitilɛ’n.

14. ?Sa benin yɛ ɔ tɔli Pɔlu su mɔ e kwla fa sunnzun Davidi liɛ’n niɔn?

¹⁴ Sa ng’ɔ tɔli Davidi su’n i wunsu tɔli akoto Pɔlu su wie. Pɔlu i kpɔfuɛ’m be le kwlalɛ trɛ i. I blɛ su’n, be nga be le ɲrun’n be nun sunman be kpɔli i. Ɔ ju wie’n, be boli i annzɛ be wlɛli i bisua. Kɛ Davidi sa’n, Pɔlu i janvuɛ wie’m be yoli i tɛtɛ. I wie yɛle kɛ i niaan Klisifuɛ wie’m be tɛnndɛnnin i ɲrun. (2 Kor. 12:11; Fp. 3:18) Sanngɛ sɛ é kwlá sé’n, Pɔlu kwlali be kwlaa nga be tɛnndɛnnin i ɲrun’n. ?Wafa sɛ? Yɛle kɛ kannzɛ sran’m be tɛnndɛnnin i ɲrun’n, sanngɛ ɔ boli jasin fɛ’n titi. Yɛ kannzɛ i niaan Klisifuɛ’m be kleli i yalɛ’n, sanngɛ w’a kpɔciman be le. I ng’ɔ ti cinnjin kpafuɛ’n yɛle kɛ ɔ suli Ɲanmiɛn lele fa guɛli i ti nin i bo. (2 Tim. 4:8) Sa nga ti yɛ ɔ kwla jrannin kekle’n, yɛle kɛ w’a lafimɛn i bɔbɔ i wunmiɛn’n su sanngɛ ɔ lafili Zoova su.

15. (1) ?Kɛ sran’m be tanndan e ɲrun’n, ngue yɛ ɔ fata kɛ e yo-ɔ? (2) ?Wafa sɛ yɛ e kwla yo i sɔ liɛ’n niɔn?

¹⁵ Atrɛkpa’n, ɔ wiengu suklu ba mun, annzɛ ɔ wiengu junman difuɛ mun, annzɛ ɔ osufuɛ nga be suman Zoova’n be kpɛ ɔ nzowa annzɛ be yo ɔ finfin. Asa ekun’n, atrɛkpa’n aniaan kun loli ɔ ngasi. Sɛ ɔ ti sɔ’n, maan ɔ wla kpɛn Davidi nin Pɔlu be su. Kɛ be sa’n, “yo sa kpa’n titi naan kwla sa tɛ’n.” (Rɔm. 12:21) Kɛ sran’m be tanndan e ɲrun’n, e nin be su kunman kɛ nga Davidi nin Goliati be kunnin’n sa. Sanngɛ sɛ e waan é kwlá be’n, maan e kan Zoova nin Biblu’n be ndɛ e kle be. I sɔ yolɛ nun’n, maan e fa Biblu’n e tɛ be kosan’m be su. Kpɛkun e yo be kwlaa be kpa. I li e kpɔfuɛ nin be nga be yo e tɛtɛ’n yɛ ɔ fata kɛ e yo i sɔ kpa be lika-ɔ.—Mat. 5:44; 1 Piɛ. 3:15-17.

MAAN E KPLIN SU KƐ BE UKA E

16-17. ?Ngue yɛ Pɔlu i wla w’a fiman su le-ɔ?

¹⁶ Kwlaa naan akoto Pɔlu w’a kaci Zezi i sɔnnzɔnfuɛ’n, i ɲin yiman sran yɛ ɔ kle Zezi i sɔnnzɔnfuɛ’m be yalɛ. (Yol. 7:58; 1 Tim. 1:13) Ɔ maan cɛn kun’n, Pɔlu mɔ blɛ sɔ’n nun’n be flɛ i kɛ Sɔlu’n, ɔ tili Zezi i nɛn’n ɲanmiɛn su lɔ. Zezi seli i kɛ ɔ yaci i sɔnnzɔnfuɛ’m be yalɛ klelɛ. Kpɛkun ɔ yoli maan Pɔlu i ɲin sili. Kɛ ɔ ko yo naan Pɔlu w’a wun ase ekun’n, ɔ fata kɛ ɔ ko wun be ng’ɔ kleli be yalɛ’n be nun kun wun. Ɔ ko wunnin Zezi i sɔnnzɔnfuɛ nga be flɛ i kɛ Ananiasi’n i wun. Ananiasi yoli maan Pɔlu wunnin ase. Kɛ Pɔlu ko wunnin Ananiasi wun’n, i sɔ’n kle kɛ ɔ ti wun ase kanfuɛ.—Yol. 9:3-9, 17, 18.

¹⁷ Pɔlu wa kacili Klisifuɛ kun m’ɔ le ɲrun kpa-ɔ. Sanngɛ i wla w’a fiman afɔtuɛ nga Zezi mɛnnin i Damasi atin’n su lɔ’n su le. Pɔlu kɛnnin i wun ase titi yɛ i klun klo su ɔ kplinnin su kɛ aniaan’m be ukɛ i.—Kol. 4:10, 11.

18. ?Ngue ti yɛ ɔ ju wie’n, kɛ e niaan’m be waan bé úka e’n, e kplinman su-ɔ?

¹⁸ ?Ngue yɛ Pɔlu i su ndɛ’n kle e-ɔ? Kɛ e boli Zoova i sulɛ bo uflɛ nun’n, e kunndɛli kɛ e wiengu’m be uka e. Afin e si kɛ Zoova i sulɛ nun’n e ti kɛ bakan sa naan ninnge sunman o lɛ mɔ e siman be-ɔ. (1 Kor. 3:1, 2) ?Yɛ andɛ li? Atrɛkpa’n kɛ mɔ e su Zoova w’a cɛ mɔ y’a si ninnge wie’m be yo’n ti’n, kɛ ɔ ko yo naan y’a sɔ afɔtuɛ nga be man e’n nun’n, ɔ ti kekle. I li sɛ sran ng’ɔ man e afɔtuɛ’n ɔ boli Zoova sulɛ bo ɔ nin-a cɛman’n, yɛ afɔtuɛ sɔ’n i nun sɔlɛ’n kwla yo kekle kpa’n niɔn. Ɔ ju wie’n, Zoova sin e niaan’m be lika wla e fanngan. (Rɔm. 1:11, 12) Ɔ maan sɛ e kunndɛ kɛ Zoova man e wunmiɛn’n, ɔ fata kɛ e kplin su kɛ e niaan’m be uka e.

19. ?Ngue ti yɛ Pɔlu kwla yoli ninnge sunman-ɔn?

¹⁹ Kɛ Pɔlu kacili Klisifuɛ’n, ɔ yoli ninnge cinnjin sunman. ?Ngue ti-ɔ? Afin ɔ wunnin i wlɛ kɛ sran kun i wunmiɛn m’ɔ le i’n annzɛ lika ng’ɔ fin’n, annzɛ fluwa ng’ɔ si i’n annzɛ sika m’ɔ le i’n be timan cinnjin. Sanngɛ sɛ sran sɔ’n ti wun ase kanfuɛ naan ɔ lafi Zoova su’n, ɔ kwla yo ninnge kpakpa sunman. Maan e kwlakwla e nian akoto Pɔlu i ajalɛ’n su. Yɛle kɛ i klikli’n maan e lafi Zoova su, i nɲɔn su’n maan e suan be nga Biblu’n kan be ndɛ’n be su like. Kpɛkun i nsan su’n, maan e kplin su kɛ aniaan’m be uka e. Sɛ e yo ninnge nsan sɔ mun’n, kannzɛ e ti fakafaka sɛ’n, Zoova mán e wunmiɛn.