LIKE SUANLƐ 20
Sa Nglo Yilɛ fluwa’n kan Ɲanmiɛn i kpɔfuɛ’m be ndɛ
“Be yiayiali be lika nga Ebre nun’n be flɛ i Aamagedɔn’n i nun.”—NGL. 16:16.
JUE 150 An mantan Ɲanmiɛn maan ɔ de amun
I SU FITILƐa
1. ?Ngue yɛ Satan fa yo Ɲanmiɛn i sufuɛ mun mɔ Sa Nglo Yilɛ fluwa’n kɛn i ndɛ-ɔ?
SA NGLO YILƐ fluwa’n kle kɛ be takali Ɲanmiɛn Sielɛ’n ɲanmiɛn su lɔ naan be kannin Satan bo yili i asiɛ’n su wa. (Ngl. 12:1-9) Kɛ be kɛnnin i bo’n, ɲanmiɛn su lɔfuɛ’m be ɲannin be ti. Sanngɛ e mɔ e su Ɲanmiɛn asiɛ’n su wa’n e ɲannin ndɛ. ?Ngue ti-ɔ? Afin ɔ fɛ i ya’n gua be nga be su Zoova kpa asiɛ’n su wa’n be su.—Ngl. 12:12, 15, 17.
2. ?Ngue yɛ ɔ kwla uka e naan y’a jran kekle-ɔ?
2 ?Ngue yɛ ɔ kwla uka e naan y’a jran yalɛ nga Satan kle e’n i ɲrun kekle-ɔ? (Ngl. 13:10) Sɛ e si sa nga bé wá jú e ɲrun lɔ’n, i sɔ’n kwla uka e kpa. I wie yɛle kɛ Sa Nglo Yilɛ fluwa’n nun’n, akoto Zan kan ninnge kpakpa wie m’ɔ ka kan’n Ɲanmiɛn wá yó man e’n be ndɛ. Be nun kun yɛle kɛ ɔ́ wá núnnún i kpɔfuɛ mun. Siɛn’n, maan e fa e ɲin e sie i Ɲanmiɛn i kpɔfuɛ sɔ’m be su ndɛ nga Sa Nglo Yilɛ fluwa’n kan’n ɔ nin sa ng’ɔ́ wá jú be su’n be su.
BE KANNIN ƝANMIƐN I KPƆFUƐ’M BE NDƐ “AOLIA NUN”
3. ?Aolia nun ninnge benin wie mun yɛ Sa Nglo Yilɛ fluwa’n kan be ndɛ-ɔ?
3 Sa Nglo Yilɛ fluwa’n i ndɛ mma klikli’n kle kɛ ndɛ ng’ɔ o fluwa sɔ’n nun’n ti “aolia nun” ndɛ. (Ngl. 1:1) Be fali aolia nun ninnge wie’m be kannin Ɲanmiɛn i kpɔfuɛ’m be ndɛ. Be kannin nnɛn kpanngban ndɛ. I wie yɛle kɛ be kannin ‘nnɛn kun m’ɔ fin jenvie’n nun fiteli’n’ i ndɛ. Ɔ le “wɛ blu, yɛ i ti’n ti nso.” (Ngl. 13:1) I sin’n, be kannin nnɛn kun mɔ i liɛ’n “ɔ fin asiɛ’n bo fiteli’n” i ndɛ. Ɔ ijɔ kɛ dragɔn sa, yɛ ɔ yo maan “sin fin ɲanmiɛn su lɔ jra asiɛ’n su.” (Ngl. 13:11-13) I sin ekun’n, be kannin nnɛn uflɛ kun m’ɔ ti “ɔkwlɛ bioun’n” i ndɛ. Tekle bla kun ti nnɛn sɔ’n su. Nnɛn nsan sɔ’m be ti be nga kɛ ɔ fɛ i laa lele andɛ’n, be tanndan Zoova i Sielɛ’n i ɲrun’n be nzɔliɛ. I sɔ’n ti’n, ɔ fata kɛ e wun be wlɛ kpa.—Ngl. 17:1, 3.
NNƐN SROESROE NNAN MUN
Be fin “jenvie’n nun fiteli.” (Dan. 7:1-8, 15-17) Be ti mɛn’n nun awa nga be sieli Ɲanmiɛn i sufuɛ mun mɔ be nun wie’m be kleli be yalɛ’n be nzɔliɛ. Be boli be bo Daniɛli blɛ su. (An nian ndɛ kpɔlɛ 4, 7 be nun.)
4-5. ?Wafa sɛ yɛ ndɛ ng’ɔ o Daniɛl 7:15-17 nun’n ɔ uka e naan y’a wun aolia nun ninnge nga Sa Nglo Yilɛ fluwa’n kan be ndɛ’n be wlɛ-ɔ?
4 Sɛ e waan é wún Ɲanmiɛn i kpɔfuɛ sɔ’m be wlɛ’n, ɔ fata kɛ e si aolia nun ninnge sɔ’m be bo. Biblu’n bɔbɔ tu aolia nun ninnge sɔ’m be bo kle e. Aolia nun ninnge nga Sa Nglo Yilɛ fluwa’n kan be ndɛ’n, Biblu’n nun fluwa uflɛ wie’m be dun mmua kannin be ndɛ. I wie yɛle kɛ laliɛ nun’n, Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ Daniɛli wunnin “nnɛn sroesroe nnan, be fin jenvie’n nun be fiteli.” (Dan. 7:1-3) Daniɛli tuli laliɛ sɔ’n i bo. I waan nnɛn sroesroe nnan sɔ’m be ti “famiɛn” nnan annzɛ awa nnan be nzɔliɛ. (An kanngan Daniɛl 7:15-17 nun.) Ndɛ sɔ’n kle kɛ nnɛn nga Sa Nglo Yilɛ fluwa’n kan be ndɛ’n, be kusu be ti awa wie’m be nzɔliɛ.
5 Siɛn’n, maan e fa e ɲin e sie i aolia nun ninnge nga Sa Nglo Yilɛ fluwa’n kan be ndɛ’n be su. É wá wún i kɛ Biblu’n kwla uka e naan y’a wun aolia nun ninnge sɔ’m be wlɛ. É dún mmúa fá e ɲin síe i nnɛn’m be su. I klikli nun’n, é kán ninnge nga nnɛn sɔ’m be ti be nzɔliɛ’n be ndɛ. Kpɛkun i sin’n é kán sa ng’ɔ́ wá jú be su’n be ndɛ. Yɛ i agualiɛ su’n, é wún like nga i sɔ’n kle e’n.
B’A YI ƝANMIƐN I KPƆFUƐ’M BE NGLO
NNƐN NG’Ɔ LE TI NSO’N
Ɔ fin “jenvie’n nun fiteli.” Ɔ le ti nso, wɛ blu ɔ nin famiɛn kle blu. (Ngl. 13:1-4) Ɔ ti mɛn’n nun awa kwlaa nga be sieli sran mun’n be nzɔliɛ. I ti nso’m be ti mɛn’n nun awa nso mɔ be sieli Ɲanmiɛn i sufuɛ mun mɔ be nun wie’m be kleli be yalɛ’n be nzɔliɛ. (An nian ndɛ kpɔlɛ 6-8 be nun.)
6. ?Nnɛn ng’ɔ le ti nso mɔ Sa Nglo Yilɛ 13:1-4 kɛn i ndɛ’n ti ngue nzɔliɛ?
6 ?Nnɛn ng’ɔ le ti nso’n ti ngue nzɔliɛ? (An kanngan Sa Nglo Yilɛ 13:1-4 nun.) E sie i nzɔliɛ kɛ nnɛn sɔ’n fa kangale. Sanngɛ i ja’m be ti kɛ nnɛn ngble nga be flɛ i kɛ ursu’n i liɛ mun sa, i nuan’n ti kɛ asɔmɔli liɛ’n sa, yɛ ɔ le wɛ blu. Nnɛn nnan nga Daniɛl ndɛ tre 7 kan be ndɛ’n be kusu be le ninnge sɔ mun wie. Sanngɛ Sa Nglo Yilɛ fluwa’n nun’n, nnɛn kunngba yɛ ɔ le ninnge kwlaa sɔ mun-ɔn. Nán nnɛn nnan-ɔn. Ɔ maan nnɛn nga Sa Nglo Yilɛ fluwa’n kɛn i ndɛ’n kwlá yoman awa kunngba i nzɔliɛ. Asa’n, Biblu’n waan nnɛn sɔ’n sie “akpasua kwlaa nunfuɛ mun nin nvlenvle kwlaa nunfuɛ mun, ɔ nin be nga be kan aniɛn wafawafa kwlaa’n, ɔ nin mɛnmɛn kwlaa nunfuɛ mun.” I sɔ’n kle kɛ ɔ́ kwlá yoman awa kunngba i nzɔliɛ. (Ngl. 13:7) Ɔ maan kɛ ɔ fɛ i laa lele andɛ’n, awa kwlaa nga be sieli sran mun’n be nzɔliɛ yɛle nnɛn sɔ’n.b—Aku. 8:9.
7. ?Nnɛn’n i ti nso’m be ti ngue nzɔliɛ?
7 ?Nnɛn’n i ti nso’m be ti ngue nzɔliɛ? Ndɛ kun m’ɔ o Sa Nglo Yilɛ ndɛ tre 17 nun’n kwla uka e naan y’a wun i wlɛ. Ɔ kan nnɛn nga Sa Nglo Yilɛ ndɛ tre 13 kɛn i ndɛ’n, i ndɛ. Sa Nglo Yilɛ 17:10 se kɛ: “Famiɛn nso be o lɛ: Be nun nnun b’a tɔ. Kun o lɛ, yɛ kun nin-a baman. Sanngɛ sɛ ɔ ba’n, ɔ su cɛman.” Kɛ ɔ fɛ i laa lele andɛ’n, awa nso cɛ yɛ be kleli kɛ be kwla fa be sunnzun ‘nnɛn ti-ɔ.’ Afin be ɲannin kwlalɛ kpa trali awa onga mun. Awa sɔ’m be sieli Ɲanmiɛn i sufuɛ wie mun, yɛ wie liɛ bɔbɔ’n be kleli be yalɛ. Akoto Zan blɛ su’n, nn awa sɔ’m be nun nnun b’a tɔ. Be yɛle Ezipti nin Asiri nin Babilɔnin nin Mɛdi nin Pɛɛsi nin Glɛsi awa mun. Kɛ Ɲanmiɛn fá aolia nun ninnge mun klé Zan’n, nn be nsiɛn su’n mɔ yɛle Rɔmun awa’n yɛ ɔ o lɛ-ɔ. ?Sanngɛ be nun nso su’n m’ɔ ti awa’m be nun kasiɛn’n yɛle onin?
8. ?Nnɛn ti nso su’n ti ngue nzɔliɛ?
8 Kɛ nga é fá wún i sa’n, Ɲanmiɛn nuan ndɛ nga be o Daniɛl fluwa’n nun’n be kwla uka e naan y’a wun nnɛn ti nso su’n i wlɛ. ?“E Min’n i cɛn’n nun’n” annzɛ mɛn’n i awieliɛ blɛ nga nun’n, awa benin yɛ ɔ le kwlalɛ kpa asiɛ’n wunmuan’n su-ɔ? (Ngl. 1:10) Yɛle Angle nin Etazinin mɔ be bo yoli kun’n be awa’n. Be flɛ i ekun kɛ Angle nin Amlɛnkɛn’m be awa’n. Ɔ maan e kwla se kɛ nnɛn ti nso su nga Sa Nglo Yilɛ 13:1-4 kɛn i ndɛ’n yɛle awa sɔ’n.
NNƐN NG’Ɔ LE WƐ NƝƆN KƐ BUA BA LIƐ’N SA’N
Ɔ fin “asiɛ’n bo fiteli.” Ɔ ijɔ kɛ “dragɔn sa.” Be flɛ i ekun kɛ “sran ng’ɔ tɔn i wun suɛn kɛ ɔ ti Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ’n.” Afin ɔ yo maan “sin fin ɲanmiɛn su lɔ jra asiɛ’n su” yɛ ɔ yo sa dandan uflɛ wie mun. (Ngl. 13:11-15; 16:13; 19:20) Angle nin Amlɛnkɛn’m be awa’n yɛ ɔ ti nnɛn ng’ɔ le wɛ nɲɔn’n nin sran ng’ɔ tɔn i wun suɛn kɛ ɔ ti Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ’n niɔn. Awa sɔ’n laka asiɛ’n sufuɛ mun yɛ ɔ se be kɛ ‘be yo nnɛn ng’ɔ le ti nso nin wɛ blu’n i wunsu.’ (An nian ndɛ kpɔlɛ 9 nun.)
9. ?Nnɛn ng’ɔ ‘le wɛ nɲɔn kɛ bua ba liɛ’n sa’n’ ti ngue nzɔliɛ?
9 Sa Nglo Yilɛ ndɛ tre 13 kle kɛ nnɛn ti nso su’n mɔ yɛle Angle nin Amlɛnkɛn’m be awa’n, ɔ yo ninnge mun kɛ nnɛn kun ekun sa. Nnɛn sɔ’n “le wɛ nɲɔn. Be ti kɛ bua ba’m be liɛ’n sa. Sanngɛ ɔ ijɔ kɛ dragɔn sa.” Asa’n, “ɔ yo sa dandan mun. Ɔ yo maan sin fin ɲanmiɛn su lɔ jra asiɛ’n su. Ɔ yo i sɔ klɔ sran’m be kwlaa be ɲrun.” (Ngl. 13:11-15) Sa Nglo Yilɛ ndɛ tre 16 nin 19 se kɛ nnɛn sɔ’n ti “sran ng’ɔ tɔn i wun suɛn kɛ ɔ ti Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ’n” i nzɔliɛ wie. (Ngl. 16:13; 19:20) Daniɛli kannin sa kunngba’n i ndɛ wie. Ndɛ ng’ɔ kannin’n kle kɛ Angle nin Amlɛnkɛn’m be awa’n “wá sáci ninnge mun kpa.” (Dan. 8:19, 23, 24) I sɔ kusu yɛ be yoli-ɔ. Alɛ Dan Nɲɔn Su’n nun’n, Angle nin Amlɛnkɛn’m be fluwa sifuɛ dandan’m be bo yoli kun be yili bɔnbu dandan nɲɔn. Be toli bɔnbu sɔ mun Zapɔn lɔ, yɛ alɛ’n wieli-ɔ. Nanwlɛ, Angle nin Amlɛnkɛn’m be awa’n ‘yoli maan sin fin ɲanmiɛn su lɔ jrali asiɛ’n su wa’ sakpa.
NNƐN ƆKWLƐ BIOUN’N
Babilɔnin klɔ dan’n mɔ yɛle tekle bla’n ɔ ti i su. Nnɛn sɔ’n yɛ ɔ ti famiɛn’m be mɔcuɛ su’n niɔn. (Ngl. 17:3-6, 8, 11) I bo bolɛ nun’n, tekle bla’n sie nnɛn sɔ’n. Sanngɛ i sin’n nnɛn’n wá dí tekle bla’n i nnɛn’n. Tekle bla’n ti Ɲanmiɛn sulɛ wafa nga be timan su’n be nzɔliɛ. Nnɛn’n kusu ti Nvle’m be Anuannzɛ’n i nzɔliɛ. Anuannzɛ sɔ’n suan mɛn’n nun awa’m be bo. (An nian ndɛ kpɔlɛ 10, 14-17 be nun.)
10. ?“Nnɛn’n i wunsu’n” ti ngue nzɔliɛ? (Sa Nglo Yilɛ 13:14, 15; 17:3, 8, 11)
10 I sin’n, fluwa’n kan nnɛn kun ekun i ndɛ. Ɔ fa nnɛn ng’ɔ le ti nso’n. Sanngɛ i liɛ’n, ɔ ti ɔkwlɛ bioun. Biblu’n flɛ i kɛ “nnɛn’n i wunsu’n” yɛ ɔ ti “famiɛn’m be mɔcuɛ su’n.”c (An kanngan Sa Nglo Yilɛ 13:14, 15; 17:3, 8, 11 nun.) Ɔ se ekun kɛ “famiɛn” sɔ’n wo lɛ laa, naan ɔ nunman lɛ dɔ nga su, sanngɛ ɔ́ wá bá ekun. Kɛ e niɛn i sa’n, Nvle’m be Anuannzɛ nga be flɛ i kɛ ONU i ndɛ cɛ yɛ be kɛn i lɛ-ɔ. Anuannzɛ sɔ’n suan mɛn’n nun awa’m be bo. I bo bolɛ nun’n, be flɛ i kɛ Nvle’m be Aenguɛ. Sanngɛ Alɛ Dan Nɲɔn Su’n nun’n, ɔ tɔli. I sin’n, ɔ bali ekun yɛ be flɛli i kɛ Nvle’m be Anuannzɛ. Yɛ lele nin andɛ’n ɔ te o lɛ.
11. (1) ?Ngue yɛ nnɛn’m be yo-ɔ? (2) ?Ngue ti yɛ ɔ fataman kɛ srɛ kun e-ɔ?
11 Nnɛn mɔ be yɛle mɛn’n nun awa mun’n, be wlawla sran mun naan be tanndan Zoova nin i sufuɛ’m be ɲrun. Sɛ é kwlá sé’n, be yiayia “famiɛn nga be o asiɛ wunmuan’n su’n” naan be ko kun Aamagedɔn alɛ’n. Alɛ sɔ’n ti “Ɲanmiɛn m’ɔ kwla like kwlaa yo’n i cɛn dan’n.” (Ngl. 16:13, 14, 16) Sanngɛ ɔ fataman kɛ srɛ kun e. Afin Ɲanmiɛn Kpli Zoova wá dé be kwlaa nga be suɛn i sielɛ’n i bo’n.—Eze. 38:21-23.
12. ?Sa benin yɛ ɔ́ wá jú nnɛn’m be su-ɔ?
12 ?Sa benin yɛ ɔ́ wá jú nnɛn’m be su-ɔ? Sa Nglo Yilɛ 19:20 se kɛ: “Sran ng’ɔ ti nnɛn kpanngɔ’n su’n trali nnɛn’n nin sran ng’ɔ tɔn i wun suɛn kɛ ɔ ti Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ m’ɔ yo abonuan sa mun nnɛn’n i ɲrun lɛ’n. Ɔ yoli sa sɔ mun fa lakali be nga nnɛn’n i nzɔliɛ o be wun’n, ɔ nin be nga be su i wunsu nga be yoli’n. Be nɲɔn’n be ɲin te o su, sanngɛ be to be yili i sin dan m’ɔ jue kpa mɔ sufru o nun’n, i nun.” I sɔ’n kle kɛ Ɲanmiɛn wá núnnún awa sɔ mun blɛ nga be te sie sran mun’n i nun.
13. ?Ngue yɛ mɛn’n nun awa’m be kunndɛ kɛ Klisifuɛ’m be yo-ɔ?
13 ?Ngue yɛ i sɔ’n kle e-ɔ? E mɔ e ti Klisifuɛ’n, ɔ fata kɛ e su Ɲanmiɛn kpa yɛ e suɛn i Sielɛ’n i bo titi. (Zan 18:36) Kɛ ɔ ko yo naan y’a kwla yo sɔ’n, ɔ fataman kɛ e fa e wun e wlɛ i politiki nun. Ɔ ju wie’n, i sɔ yolɛ’n kwla yo kekle man e. Afin awa’m be kunndɛ kɛ e ijɔlɛ’n nun-o, e ninnge’m be yolɛ nun-o, e kle kɛ e suan be bo. Be nga be kplin su’n, nnɛn’n fɛ i nzɔliɛ’n ta be wun. (Ngl. 13:16, 17) Kusu be nga nzɔliɛ sɔ’n wo be wun’n, Zoova fá be wun ya. Ɔ maan be su ɲanman nguan m’ɔ leman awieliɛ’n. (Ngl. 14:9, 10; 20:4) I sɔ’n ti’n, kannzɛ bɔbɔ awa’m be mian e kɛ e suan be bo’n, maan e jran kekle. Nán maan e yo politiki le.
TEKLE BLA DAN’N I AGUALIƐ’N GÚƐ I TƐ
14. ?Kɛ nga Sa Nglo Yilɛ 17:3-5 fa kan’n sa’n, like uflɛ benin yɛ Zan wunnin i m’ɔ boli i nuan dan-ɔn?
14 Akoto Zan seli kɛ ɔ wunnin like kun ekun, naan like sɔ’n ‘boli i nuan dan.’ ?Ngue yɛ ɔ wunnin i-ɔ? Ɔ wunnin bla kun. Ɔ ti nnɛn’m be nun kun i wia sin. (Ngl. 17:1, 2, 6) Biblu’n flɛ bla sɔ’n kɛ “tekle bla dan’n” annzɛ “Babilɔnin klɔ dan’n.” Bla sɔ’n nin “asiɛ’n su famiɛn mun” be ‘la.’—An kanngan Sa Nglo Yilɛ 17:3-5 nun.
15-16. (1) ?“Babilɔnin klɔ dan’n” ti ngue nzɔliɛ? (2) ?Ngue ti yɛ e se sɔ-ɔ?
15 ?“Babilɔnin klɔ dan’n” ti ngue nzɔliɛ? Bla sɔ’n kwlá yoman politiki anuannzɛ kun i nzɔliɛ. Afin Biblu’n se kɛ ɔ nin mɛn siefuɛ’m be la. (Ngl. 18:9) I kpa bɔbɔ’n, Biblu’n se kɛ ɔ ti nnɛn’n su. I sɔ’n kle kɛ ɔ kunndɛ kɛ ɔ́ síe mɛn siefuɛ sɔ mun. Asa kusu’n, ɔ kwlá yoman mɛn’n nun aata difuɛ dandan mɔ be bu sran’m be lufle’n be nzɔliɛ. Afin be liɛ’n be kan be ndɛ fluwa’n i bue uflɛ nun. Lɔ’n, be flɛ be kɛ “asiɛ’n su aata difuɛ mun.”—Ngl. 18:11, 15, 16.
16 Biblu’n nun’n, ɔ ju wie’n be fa be nga be tɔn be wun suɛn kɛ be su Ɲanmiɛn kusu nn be sɔ amuin’n annzɛ be yo ninnge nga mɛn nunfuɛ’m be klo be’n be sunnzun ‘tekle sifuɛ.’ (Eze. 16:2, 35, 36; Zak. 4:4) Sanngɛ be nga be su Ɲanmiɛn kpa’n be liɛ’n, be kan be ndɛ se kɛ be ti kɛ ‘sran m’ɔ siman bian annzɛ bla’n’ sa. (2 Kor. 11:2; Ngl. 14:4) Laa nun’n, be diman Ɲanmiɛn sulɛ wafa nga be timan su’n be yalɛ Babilɔnin lɔ. I sɔ’n ti’n, Babilɔnin klɔ dan’n ti Ɲanmiɛn sulɛ wafa nga be timan su’n be nzɔliɛ. Yɛ be o asiɛ wunmuan’n su.—Ngl. 17:5, 18; an wɔ jw.org su naan amun kanngan ndɛ ng’ɔ suan “Qu’est-ce que Babylone la Grande ?” i nun.
17. ?Sa benin yɛ ɔ́ wá jú Babilɔnin klɔ dan’n su-ɔ?
17 ?Sa benin yɛ ɔ́ wá jú Babilɔnin klɔ dan’n su-ɔ? Sa Nglo Yilɛ 17:16, 17 tɛ kosan sɔ’n su. Ɔ se kɛ: “Nnɛn’n i wɛ blu nga a wunnin be’n, be nin nnɛn’n bé wá kpɔ́ tekle bla’n, yɛ bé dé i wun ninnge mun, ɔ maan i wun ká kplɛn. Kpɛkun bé dí i nnɛn’n, yɛ bé yrɛ́ i kɔlikɔli. Afin Ɲanmiɛn fɛli i akunndan’n wlali be klun naan be yo i klun sa’n.” Ɔ maan Zoova wá yó maan nvle’m bé wá sé nnɛn ɔkwlɛ bioun mɔ yɛle Nvle’m be Anuannzɛ nga be flɛ i kɛ ONU i kɛ ɔ nunnun Ɲanmiɛn sulɛ wafa nga be timan su’n be kwlaa kpan.—Ngl. 18:21-24.
18. ?Ngue yɛ e kwla yo naan e sa w’a tranman ninnge nga Babilɔnin klɔ dan’n yo be’n be nun-ɔn?
18 ?Ngue yɛ i sɔ’n kle e-ɔ? Maan e mian e ɲin naan e ka “Ɲanmiɛn sulɛ m’ɔ ti kpa mɔ fiɛn kaan sa nunmɛn i wun e Si Ɲanmiɛn i ɲrun’n” i nun titi. (Zak. 1:27) Asa’n, nán maan e fa e ɲin e sie i ato ndɛ nga sran’m be kan’n su. Kpɛkun nán e fa e wun e wlɛ i cɛn dilɛ nga be nin Ɲanmiɛn mmla’n be kɔman likawlɛ’n nin sa sukusuku nga sran’m be yo be’n ɔ nin amuin sɔlɛ nin i wunsu ninnge’m be nun mlɔnmlɔn. Sanngɛ maan e se sran’m be titi kɛ ‘be fin Babilɔnin klɔ’n nun be fite.’ I liɛ’n, Ɲanmiɛn su buman be fɔ wie.—Ngl. 18:4.
ƝANMIƐN I KPƆFUƐ DAN’N I NUNNUNLƐ
DRAGƆN NG’Ɔ BLO KƐ SIN SA’N
Satan yɛ ɔ man nnɛn ng’ɔ le ti nso’n i kwlalɛ-ɔ. (Ngl. 12:3, 9, 13; 13:4; 20:2, 10) Bé wá tó Satan m’ɔ ti Zoova i kpɔfuɛ dan’n yí i kunman dan kun mɔ be simɛn i bo’n nun. Ɔ́ ká lɔ lele afuɛ akpi (1.000). I sin’n, bé tó i yí i “sin dan m’ɔ jue kpa’n mɔ sufru o nun’n, i nun.” (An nian ndɛ kpɔlɛ 19, 20 be nun.)
19. ?Wan yɛle ‘dragɔn dan ng’ɔ blo kɛ sin sa’n’?
19 Sa Nglo Yilɛ fluwa’n kan ‘dragɔn dan kun m’ɔ blo kɛ sin sa’n’ i ndɛ wie. (Ngl. 12:3) Dragɔn sɔ’n nin Zezi nin i anzi mun be kunnin. (Ngl. 12:7-9) Ɔ kle Ɲanmiɛn i sufuɛ’m be yalɛ kpa. Asa’n, i yɛ ɔ man nnɛn’m be tinmin-ɔn. (Ngl. 12:17; 13:4) ?Sanngɛ wan yɛle dragɔn sɔ’n? I yɛle “wuo lalaa mɔ be flɛ i Suɛn tɔnfuɛ nin Satan’n.” (Ngl. 12:9; 20:2) I yɛ ɔ wlawla Zoova i kpɔfuɛ onga’m be kwlaa-ɔ.
20. ?Sa benin yɛ ɔ́ wá jú dragɔn’n i su-ɔ?
20 ?Sa benin yɛ ɔ́ wá jú dragɔn’n i su-ɔ? Sa Nglo Yilɛ 20:1-3 kle kɛ anzi kun wá tó Satan yí i kunman dan kun mɔ be simɛn i bo’n i nun. Ɔ́ yó kɛ ɔ wo bisua sa. Ɔ maan ɔ su kwlá “lakaman nvlenvle’m be nunfuɛ mun kun lele naan afuɛ akpi’n (1.000) i nuan w’a yia.” I agualiɛ su’n, bé tó i nin i mmusu mun bé gúa be “sin dan m’ɔ jue kpa’n mɔ sufru o nun’n, i nun.” Ɔ maan be su wunman be osu kun mlɔnmlɔn. (Ngl. 20:10) Maan e bu blɛ mɔ Satan nin i mmusu’m be su tranman lɛ kun’n i akunndan kan e nian. Nanwlɛ, blɛ sɔ’n wá yó fɛ-o.
21. ?Kɛ e wunnin ninnge nga Sa Nglo Yilɛ fluwa’n kan be ndɛ’n be nun wie’m be wlɛ’n, i sɔ’n yo e sɛ?
21 Kɛ e kwla wunnin aolia nun ninnge nga Sa Nglo Yilɛ fluwa’n kan be ndɛ’n be nun wie’m be wlɛ’n, nanwlɛ i sɔ’n yo e fɛ dan. E wunnin Zoova i kpɔfuɛ’m be wlɛ. Sanngɛ kusu e wunnin sa ng’ɔ́ wá jú be su’n wie. Sakpa, ‘sran ng’ɔ mɛn i nɛn’n su kanngan Ɲanmiɛn i ndɛ nga nun’n i liɛ su ti ye.’ (Ngl. 1:3) ?Sanngɛ kɛ Ɲanmiɛn wá núnnún i kpɔfuɛ mun’n, suyralɛ benin yɛ i sufuɛ kpa’m bé ɲɛ́n i-ɔ? Like suanlɛ nga i sin liɛ’n nun’n, é wá tɛ́ kosan sɔ’n su.
JUE 23 Zoova w’a bo i sielɛ’n i bo
a Sa Nglo Yilɛ fluwa’n fa aolia nun ninnge wie mun kan Ɲanmiɛn i kpɔfuɛ’m be ndɛ. Sanngɛ Daniɛl fluwa’n kwla uka e naan y’a wun ninnge sɔ’m be wlɛ. Like suanlɛ nga nun’n, é wá fá Ɲanmiɛn nuan ndɛ wie mɔ Daniɛl nin Sa Nglo Yilɛ fluwa’n be kan be ndɛ’n é súnnzun be wun. I sɔ’n wá úka e naan y’a wun Ɲanmiɛn i kpɔfuɛ’m be wlɛ. Kpɛkun é wá wún sa ng’ɔ́ wá jú be su’n.
b Like uflɛ m’ɔ kle kɛ nnɛn ng’ɔ le ti nso’n ti mɛn’n nun awa’m be kwlaa be nzɔliɛ’n, yɛle kɛ Biblu’n waan ɔ le “wɛ blu.” Kusu Biblu’n nun’n, be fa ndɛ mma blu’n be kan like nga i ti ti yiawa’n i ndɛ.
c “Famiɛn kle” nunman nnɛn’n i wunsu’n i wɛ’m be su kɛ nnɛn klikli’n i liɛ’n sa. (Ngl. 13:1) Sa nga ti yɛ ɔ ti sɔ’n yɛle kɛ ɔ ‘fin famiɛn nso’ onga mun. Asa’n, be yɛ be mɛn i kwlalɛ-ɔ.—An wɔ jw.org su naan an kanngan ndɛ ng’ɔ suan “Qu’est-ce que la bête de couleur écarlate de l’Apocalypse chapitre 17 ?” i nun.