?Afuɛ 1914 i su ndɛ benin yɛ Biblu’n kannin-ɔn?

Ndɛ nga Biblu’n kan’n

Biblu’n seli kɛ afuɛ 1914 nun yɛ Ɲanmiɛn tɛ́kɛ i Sielɛ’n ɲanmiɛn su lɔ-ɔ. Ɲanmiɛn nuan ndɛ kun m’ɔ o Biblu’n nun fluwa nga be flɛ i kɛ Daniɛli i ndɛ tre 4 nun’n yɛ ɔ kle sɔ-ɔ.

Ɲanmiɛn nuan ndɛ’n. Ɲanmiɛn maan Babilɔnin famiɛn Nebikadnezaa cɛnnin laliɛ kun. Ɔ wunnin waka dan kpa kun. I sin’n be kpɛli i bo, sanngɛ i bo’n kali lɛ lele “blɛ nso” sinnin. I agualiɛ su’n, waka sɔ’n fɛfɛli ekun.—Daniɛli 4:1, 10-16.

Ndɛ sɔ’n i su kpɛnlɛ klikli’n. Waka dan’n ti famiɛn Nebikadnezaa bɔbɔ i nzɔliɛ. (Daniɛli 4:20-22) I m’ɔ ti waka’n, sɛ é kwlá sé’n, ‘be kpɛli i bo.’ Yɛle kɛ blɛ wie nun’n, w’a kpɛnman su kun yɛ w’a diman famiɛn kun lele afuɛ nso. (Daniɛli 4:25) I sin’n, Ɲanmiɛn yoli maan ɔ kpɛnnin su ekun yɛ ɔ sɛli i sin dili famiɛn ekun. Ɔ maan ɔ wunnin i wlɛ kɛ Ɲanmiɛn yɛ ɔ ti famiɛn’m be Famiɛn-ɔn.—Daniɛli 4:34-36.

Like ng’ɔ kle kɛ ndɛ sɔ’n kpɛ́n su ekun’n. Sa bɔbɔ ba nga ti yɛ Ɲanmiɛn kannin ndɛ sɔ’n yɛle kɛ ‘sran nga be ɲin o su’n be si kɛ Ɲanmiɛn m’ɔ o Like Kwlaa Ti Su’n yɛ ɔ sie klɔ sran’m be famiɛn diwlɛ’n niɔn, naan sran kwlaa ng’ɔ klo kɛ ɔ́ fá mɛ́n i’n, ɔ fa mɛn i. Yɛ sran ng’ɔ leman ɲrun bɔbɔ’n, ɔ fa famiɛn dilɛ’n wlɛ i sa nun.’ (Daniɛli 4:17) ?Nebikadnezaa m’ɔ tu i wun’n, i yɛ Ɲanmiɛn waan ɔ́ fá famiɛn dilɛ’n wlɛ́ i sa nun-ɔn? Cɛcɛ. Afin Ɲanmiɛn dun mmua kleli i laliɛ nun kɛ ɔ su faman famiɛn dilɛ’n mɛnmɛn i bɔbɔ annzɛ siefuɛ uflɛ fi. Sanngɛ Ɲanmiɛn bɔbɔ “táka sielɛ kun mɔ be su nunnunmɛn i le-ɔ.”—Daniɛli 2:31-44.

Laa nun’n, Ɲanmiɛn takali sielɛ annzɛ famiɛn dilɛ kun asiɛ’n su wa. Yɛle kɛ ɔ sieli sran wie mun famiɛn Izraɛli nvle’n su. Kɛ mɔ famiɛn sɔ’m be nin i b’a nantiman klanman’n ti’n, ɔ yacili be lɛ maan ‘be sacili’ be famiɛn dilɛ’n. Sanngɛ ɔ seli kɛ ɔ́ fá famiɛn dilɛ’n mán “sran ng’ɔ le atin fa’n.” (Ezekiɛli 21:25-27) Biblu’n kle kɛ Zezi Klisi yɛ ɔ le atin di famiɛn tititi-ɔ. (Liki 1:30-33) Zezi timan kɛ Nebikadnezaa sa. I liɛ’n, ɔ ti “wun ase kanfuɛ” kɛ nga Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ’m be dun mmua fa kannin’n sa.—Matie 11:29.

?Waka nga be kɛn i ndɛ Daniɛli ndɛ tre 4 nun’n, ɔ ti ngue nzɔliɛ? Biblu’n nun’n, kɛ be kan waka’m be ndɛ’n, ɔ ju wie’n famiɛn dilɛ’m be ndɛ yɛ be kan-ɔn. (Ezekiɛli 17:22-24; 31:2-5) Ɔ maan waka nga nga be kɛn i ndɛ Daniɛli ndɛ tre 4 nun’n, ɔ ti Ɲanmiɛn i famiɛn dilɛ’n i nzɔliɛ.

?Waka’n i bo mɔ be kpɛli’n ti ngue nzɔliɛ? Waka’n i bo mɔ be kpɛli’n, ɔ yoli Nebikadnezaa i famiɛn dilɛ m’ɔ tɔli’n i nzɔliɛ. I wafa kunngba’n, ɔ kle kɛ be nga Ɲanmiɛn sieli be famiɛn asiɛ’n su wa’n, be su diman famiɛn kun. I sɔ sa’n kusu yɛ ɔ juli-ɔ. Kɛ Nebikadnezaa ko sacili Zerizalɛmun klɔ’n, Izraɛli lɔ famiɛn mɔ be tran “Zoova i famiɛn bia’n su’n” b’a diman famiɛn kun.—1 Be Ɲoliɛ 29:23.

?“Blɛ nso” mun be ti ngue nzɔliɛ? “Blɛ nso” mun be ti blɛ nga Ɲanmiɛn yáci sran’m be lɛ naan be bɔbɔ be sie be wun’n i nzɔliɛ. Blɛ sɔ’n nun’n, ɔ su sieman sran fi famiɛn asiɛ’n su wa. Biblu’n kle kɛ “blɛ nso” sɔ mun be boli be bo afuɛ 607 ka naan Klisifuɛ’m be blɛ’n w’a ju’n, Ɔktɔblu nun. Blɛ sɔ’n nun yɛ Babilɔninfuɛ’m be sacili Zerizalɛmun klɔ’n niɔn.a—2 Famiɛn Mun 25:1, 8-10.

?“Blɛ nso” sɔ’m be ti blɛ nɲɛ? “Blɛ nso” mun be timan afuɛ nso kɛ Nebikadnezaa i liɛ’n sa. Ndɛ kun mɔ Zezi kannin’n kwla uka e naan y’a wun blɛ sɔ’n i wlɛ. Ɔ seli kɛ: ‘Bé tíatía Zerizalɛmun klɔ’n [m’ɔ ti Ɲanmiɛn i famiɛn dilɛ’n i nzɔliɛ’n] su lele saan nvlenvle’m be blɛ liɛ’n w’a wie.’ (Liki 21:24) “Nvlenvle’m be blɛ’n” yɛle blɛ mɔ Ɲanmiɛn wá yáci sran’m be lɛ naan ‘be tiatia’ i famiɛn dilɛ’n su’n. Yɛ blɛ sɔ’n ɔ nin “blɛ nso” nga be kɛn i ndɛ Daniɛli ndɛ tre 4 nun’n be ti kun. I sɔ’n kle kɛ i nun mɔ Zezi kán ndɛ sɔ’n asiɛ’n su wa’n, nn be te o “blɛ nso” sɔ’m be nun.

Biblu’n uka e naan y’a wun “blɛ nso” sɔ mun’n be wlɛ. Ɔ se kɛ blɛ nsan nin sin’n ti cɛn ba 1.260. Kusu blɛ nsan nin sin sɔ kpɛ nɲɔn yɛ ɔ yo blɛ nso-ɔ. Ɔ maan “blɛ nso” ti cɛn ba 2.520. (Sa Nglo Yilɛ 12:6, 14) Asa kusu Ɲanmiɛn ɲrun’n, “cɛn ba kun ti afuɛ kun.” Ɔ maan cɛn ba 2.520 ɔ ti afuɛ 2.520. I kwlaa sɔ’n kle kɛ “blɛ nso” mun be ti afuɛ 2.520, yɛ be wie afuɛ 1914, Ɔktɔblu nun.—Kalɛ 14:34; Ezekiɛli 4:6.