Zoova nian be mɔ be lafi i su’n be su

‘A ti nanwlɛfuɛ. Ye nga a yo min titi’n, i ti n si kɛ sa fi su ɲanman min.’—JUE MUN 40:12.

1. ?Ngue yɛ Famiɛn Davidi srɛli Zoova kɛ ɔ yo ɔ? ?Yɛ srɛlɛ sɔ i su mmlusuɛ mennin yɛ ɔ́ wá ɲɛ́n i ɔ?

KƐ MƆ Davidi m’ɔ ti laa Izraɛli Famiɛn’n ɔ fɛli i ‘wla’n guali Zoova’ su ti’n, ɔ seli kɛ Zoova ‘wunngeli i wun, ɔ tili i flɛlɛ’n.’ (Jue Mun 40:2) Kpɛ sunman Davidi bɔbɔ wunnin wafa nga Zoova nian be mɔ be klo i’n be su’n. Ɔ maan, ɔ kwla srɛ Zoova titi kɛ ɔ niɛn i su. (Jue Mun 40:12) Bla nin yasua nga Ɲanmiɛn tali be nda kɛ ‘bé cɛ́n naan bé ɲán nguan kpa’n,’ Davidi o be nun wie. Ɔ maan kɛ é sé yɛ’n, Zoova i wla o Davidi su kɛ sɛ i blɛ ju’n, ɔ́ cɛ́n i. (Ebre Mun 11:32-35) Ɔ maan Davidi liɛ yó ye kpa. Afin be ‘klɛli i dunman’n, Zoova i ɲrun lɛ [annzɛ i fluwa’n nun, NW].’—Malasi 3:16.

2. ?Wafa sɛ yɛ Biblu’n uka e maan sasalɛ nga Zoova sasa e’n, e wun i bo kpa ɔ?

² Kannzɛ bɔbɔ be nga be boli be dunman Ebre Mun ndɛ tre 11 nun’n be trannin asiɛ’n su wa lele naan Zezi Klist w’a ba’n, sanngɛ be mɛn dilɛ’n ɔ nin ndɛ nga Zezi kannin’n be kɔ likawlɛ. Zezi seli kɛ: ‘Sran nga i waan ɔ́ sɛ́sɛ́ i wun’n, ɔ́ kpɛ́ i nguan’n sin, sanngɛ sran ng’ɔ bumɛn i nguan’n like fi mɛn nga nun’n, ɔ́ cɛ́ lele ɔ́ ɲán anannganman nguan.’ (Zan 12:25) Sanngɛ, kɛ Zoova sasa e’n, i sɔ’n kleman kɛ e su wunman ɲrɛnnɛn, annzɛ kusu be su kleman e yalɛ. Sasalɛ mɔ Ɲanmiɛn sasa e’n, yɛle kɛ ɔ sasa e Ɲanmiɛn ninnge’m be nun naan e nin i e afiɛn’n w’a mantan kpa titi.

3. ?Ngue yɛ ɔ kle weiin kɛ Zoova sasali Klist Zezi ɔ? ?Yɛ i sɔ’n i bo’n guali sɛ?

³ Zezi bɔbɔ’n, be kleli i yalɛ yɛ be tɔnnin i suɛn. I agualiɛ su’n, i kpɔfuɛ’m be yoli maan ɔ wuli ɲrɛnnɛn wie. I wie sɔ’n ti ɲannzuɛn wie. Sanngɛ, i sɔ’n kleman kɛ Ɲanmiɛn m’ɔ seli kɛ ɔ́ sásá Mɛsi’n, w’a sɛsɛmɛn i kun. (Ezai 42:1-6) Kɛ Zezi wuli’n, i cɛn nsan su’n, Zoova cɛnnin i naan be wun kɛ ɔ tili Zezi i kpanlɛ’n kɛ nga ɔ fa tili Davidi liɛ’n sa. Ɔ maan Zoova mannin Zezi i fanngan naan titi w’a nanti seiin. (Matie 26:39) Kɛ mɔ Zoova sasali Zezi’n ti’n, Zezi o ɲanmiɛn su lɔ yɛ ɔ kwlá wuman kun. Kpɔkun sran akpinngbin nga be lafili be ti kpɔlɛ tɛ mɔ Zezi yili’n i su’n, be lafi su kɛ bé ɲán anannganman nguan.

4. ?Ndɛ mennin yɛ ɔ gua Klistfuɛ nga be kpali be sieli be ngunmin’n, ɔ nin be mɔ be ti ‘bua’m be wie mun’n,’ be awlɛn su nzue ɔ?

⁴ E kwla lafi Zoova su kɛ, kɛ nga Davidi nin Zezi be blɛ su’n ɔ fa sasali be’n sa’n, ɔ kwla sasa i sufuɛ mun wie andɛ. (Zak 1:17) Zezi i niaan nga be kpali be sieli be ngunmin’n be onga mɔ be o asiɛ’n su wa’n, be kwla fa be wla gua nda nga Zoova tali be’n, i su. Nda ng’ɔ tali be’n yɛ: ‘Bé ɲán Like kpa ng’ɔ sieli i ɲanmiɛn su lɔ’n. Like sɔ’n kwla saciman, ɔ yoman fiɛn, yɛ ɔ mlinman. Ɲanmiɛn m’ɔ kwla like’n kwlaa yo’n ɔ sieli i lɔ sieli amun i su mɔ an lafi’n ti, ɔ́ nían amun su lele amún ɲán amun ti, afin w’a dun mmua sie i kɛ mɛn’n i awieliɛ ɔ́ yí amun ti ɲanlɛ sɔ’n i nglo.’ (1 Piɛr 1:4, 5) I sɔ kunngba’n, ‘bua’m be wie mun’ mɔ be lafi su kɛ bé trán asiɛ’n su wa’n, be kwla fa be wla gua Ɲanmiɛn su, ɔ nin like nga Ɲanmiɛn seli kɛ ɔ́ yó mɔ jue tofuɛ kɛnnin i ndɛ’n, i su wie. Jue tofuɛ seli kɛ: ‘Ɲanmiɛn sufuɛ nanwlɛfuɛ mun, amun klo Anannganman! Afin Anannganman nian be mɔ be lafi i su’n be su.’—Zan 10:16; Jue Mun 31:24.

Ɔ sasa be Ɲanmiɛn ninnge’m be nun

5, 6. (a) ?Wafa sɛ yɛ e blɛ liɛ’n nun Ɲanmiɛn sasa i nvle nunfuɛ mun ɔn? (b) ?Be nga be kpali be sieli be ngunmin’n be nin Zoova be afiɛn’n ti sɛ? ?Yɛ be nga be lafi su kɛ bé trán asiɛ’n su wa’n be liɛ’n nin?

⁵ E blɛ liɛ’n nun’n, Zoova man i nvle nunfuɛ’m be ninnge mun naan w’a sasa be Ɲanmiɛn ninnge’m be nun. Kannzɛ bɔbɔ be kle be yalɛ’n, annzɛ kusu sa yalɛ nin mɛn’n nun ɲrɛnnɛn sa’m be ɲan be wie’n, sanngɛ klolɛ su Zoova uka be kpɔkun ɔ wla be fanngan naan be nin i be afiɛn’n w’a mantan titi. Like nga be nin Ɲanmiɛn be afiɛn sɔ’n m’ɔ mantan’n ɔ taka su’n, yɛle be wla mɔ be fa gua e ti kpɔlɛ tɛ’n mɔ Ɲanmiɛn mannin i klolɛ su’n. Ɲanmiɛn fɛli i wawɛ’n mannin Klistfuɛ nanwlɛfuɛ sɔ’m be nun wie mun naan be nin Klist be ko di famiɛn ɲanmiɛn su lɔ. I sɔfuɛ mun’n, Ɲanmiɛn bu be sran kpa yɛ ɔ fa be yo i aolia nun sran kpa mun. Ndɛ nga ti i sɔfuɛ’m be liɛ. I waan: ‘Ɔ deli e aosin tuun’n i min’n sa nun, yɛ ɔ yoli maan i awlɛn su Ba’n yɛ ɔ sie ye siɛn’n niɔn. Ba sɔ’n ti yɛ ɔ deli e yɛ ɔ yacili sa nga e yoli i’n cɛli ye ɔ.’—Kolɔsfuɛ Mun 1:13, 14.

⁶ Klistfuɛ nanwlɛfuɛ akpinngbin kpa wie mun ekun’n, be kusu be wla gua ase kɛ be kwla ɲan e ti kpɔlɛ tɛ nga Ɲanmiɛn mannin’n, i su mmlusuɛ’n wie. E kɛnngɛn i Biblu’n nun kɛ Zezi seli kɛ: ‘M mɔ n kacili Sran’n m’an baman kɛ be su min, sanngɛ sran’m be sulɛ ti yɛ m bali ɔ naan ń fá min wun ń kpɔ́ sran sunman be ti.’ (Mark 10:45) Klistfuɛ sɔ mun’n, ‘ɲrun nga Ɲanmiɛn mma’m bé ɲɛ́n i cɛn nga bé ɲán alaje’n,’ be ɲin o cɛn sɔ’n i sin kpa. (Rɔmfuɛ Mun 8:21) Kɛ bé mínndɛ i sɔ blɛ liɛ’n, be yɛyɛ be nin Ɲanmiɛn be afiɛn’n m’ɔ mantan’n, kpɔkun be mian be ɲin naan be afiɛn’n mantan kpa titi.

7. ?Wafa sɛ yɛ Ɲanmiɛn ninnge’m be nun’n, Zoova sasa i nvle nunfuɛ mun andɛ ɔ?

⁷ Wafa kun nga Ɲanmiɛn ninnge’m be nun Zoova sasa i nvle nunfuɛ mun’n, yɛle kɛ ɔ siesieli ninnge mun naan be kle be like blɛblɛ. I sɔ’n ti’n, be wun nanwlɛ ndɛ’n i wlɛ kpa tra laa’n. Asa ekun’n, Zoova fɛ i Ndɛ’n, ɔ nin i anuannzɛ’n, ɔ nin i wawɛ’n bo be ɲrun atin. Asiɛ wunmuan’n su Ɲanmiɛn i nvle nunfuɛ’m be su mɔ ‘sran kpa nanwlɛfuɛ m’ɔ si ngwlɛlɛ’n’ ɔ nian’n ti’n, be ti kɛ awlo kun i nunfuɛ mun sa. Sran kpa nanwlɛfuɛ’n, ɔ nian Zoova i sufuɛ mɔ be ti kɛ awlobo kun sa’n be lika Ɲanmiɛn ninnge’m be nun. Kpɔkun wie liɛ bɔbɔ kɛ ɔ nin i sɔ yolɛ’n fata’n, sran kpa nanwlɛfuɛ’n fɛ i sa nun like man be. Kɛ ɔ́ fá mán be’n, ɔ nianman be finwlɛ’n, annzɛ be junman nga be di’n.—Matie 24:45.

8. ?Ngue yɛ Zoova lafi su kɛ i sufuɛ nanwlɛfuɛ’m bé yó ɔ? ?Yɛ ngue yɛ i bɔbɔ gua be awlɛn su nzue kɛ ɔ́ yó mán be ɔ?

⁸ Wafa nga Zoova w’a deman Zezi i kpɔfuɛ’m be sa nun’n, i wafa kunngba’n yɛ ɔ deman andɛ Klistfuɛ mun ɔn. Sanngɛ i sɔ’n kleman kɛ Ɲanmiɛn klun jɔman be wun. Nanwlɛ, nɛ́n i sɔ mlɔnmlɔn! Sanngɛ, i sɔ’n kle kɛ mɛn’n i sielɛ’n i su akplowa nga Satan si’n i nun’n, ɔ lafi i nvle nunfuɛ’m be su kɛ bé jrɛ́n i sin. (Zɔb 1:8-12; Nyanndra Mun 27:11) Zoova yiman be nga be nin i nanti klanman’n be ase mlɔnmlɔn. Afin, ‘Anannganman klo kɛ be yo like mun sɛsɛsɛ. Ɔ yimɛn i sufuɛ mɔ be ti nanwlɛfuɛ’m be ase. Ɔ nian be su tititi.’—Jue Mun 37:28.

I klun ufue’n ɔ nin i nanwlɛ’n sasa be

9, 10. (a) ?Wafa sɛ yɛ Zoova i nanwlɛfuɛ m’ɔ ti’n sasa i nvle nunfuɛ mun ɔn? (b) ?Wafa sɛ yɛ Biblu’n kle kɛ Zoova fɛ i klun ufue’n fa sasa i sufuɛ nanwlɛfuɛ mun ɔn?

⁹ Srɛlɛ nga Davidi srɛli’n m’ɔ o Jue Mun 40 nun’n, ɔ seli kɛ Zoova i sran ye yolɛ’n ɔ nin i nanwlɛfuɛ m’ɔ ti ti’n, ɔ sɛsɛ i. Zoova i nanwlɛfuɛ m’ɔ ti’n, ɔ nin sa kpa yolɛ’n m’ɔ klo i’n ti’n, ɔ kle i mmla mun weiin. Be nga be nanti i mmla sɔ’m be su’n, awlabɔɛ nin be klun m’ɔ titi be’n, ɔ nin sa wie mun ekun mɔ be tɔ be nga be siman mmla sɔ’m be su’n, ɔ sasa be sa sɔ’m be lika. I wie yɛle kɛ, sɛ e kpalo drɔgi nɔnlɛ’n, ɔ nin nzan ngboko nɔnlɛ’n, ɔ nin bla nin bian kunndɛlɛ sukusuku’n nin sa kekleekle’m be yolɛ’n, sa sunman mɔ be bo sran’m be wla’n, be su ɲanman e naan e awlɛn su sran’m b’a fɛ. Kpɔkun be nga bɔbɔ mɔ be yaci Zoova i atin mun kɛ blɛ wie nun Davidi yoli’n sa’n, be lafi su kɛ Ɲanmiɛn ti be mɔ be yaci sa tɛ yolɛ’n be ‘fiawlɛ.’ I sɔfuɛ’m be kwla kpan aklunjuɛ su kɛ: ‘Á sásá min, ɔ maan ɲrɛnnɛn tɔman min su.’ (Jue Mun 32:7) Nanwlɛ, i sɔ’n ti Ɲanmiɛn i klun ufue’n i manmanlɛ dan!

¹⁰ Wafa kun ekun nga Ɲanmiɛn yi i klun ufue’n i nglo’n yɛle kɛ, ɔ wla i sufuɛ’m be su nun kɛ mɛn tɛ kain nga m’ɔ ka kaan ɔ́ wá núnnún i’n, nán maan be fa be wun mɛntɛn i. E kɛnngɛn i Biblu’n nun kɛ: ‘Nán an klo mɛn dilɛ’n, nán an klo ninnge nga be o mɛn’n nun’n. Sran ng’ɔ klo mɛn dilɛ’n, nn ɔ kloman e Si’n. Like nga be yo be mɛn’n nun’n i kwlaa’n: be ɲin m’ɔ blo ninnge’m be su’n, nin angunndan nga be bu fa gua ninnge nga be wun be’n be su’n, ɔ nin be wun tulɛ’n, i kwlaa sɔ’n i wie fi finman e Si’n, sanngɛ be ti mɛn’n nun nzuɛn.’ Sɛ e tie ndɛ sɔ’n naan e yo i su sa’n, é kwlá sásá e nguan’n mlɔnmlɔn. Afin i Ndɛ’n se ekun kɛ: ‘Mɛn’n nin i nun ninnge kwlaa mɔ sran ɲin blo su’n, bé wíe, sanngɛ sran ng’ɔ yo Ɲanmiɛn klun sa’n, ɔ́ ká lɛ tititi.’—1 Zan 2:15-17.

Angunndan’n ɔ nin ngwlɛlɛ’n sasa e

11, 12. Wafa nga angunndan’n, ɔ nin ngwlɛlɛ’n be sasa e’n, amun yiyi nun.

¹¹ Be nga be kunndɛ kɛ Ɲanmiɛn klun jɔ be wun’n, Davidi i wa Salomɔn seli be kɛ: ‘Angunndan’n maan a su mlinman. Ngwlɛlɛ’n ɔ́ nían ɔ su kɛ sran sa.’ Ɔ seli ekun kɛ: ‘Suan ngwlɛlɛ. Nán yi angunndan’n i ase, ɔ́ úka wɔ. Klo i sa, i kusu ɔ́ fá wɔ síe.’—Nyanndra Mun 2:11; 4:5, 6.

¹² Sɛ e bu Ɲanmiɛn Ndɛ’n mɔ e suan’n i su angunndan’n, é yó angunndan su like. Sɛ e yo sɔ’n, é kwlá wún ninnge nga be ti cinnjin m’ɔ fata kɛ e dun mmua yo be’n, be wlɛ. I sɔ’n ti cinnjin kpa. Afin, e nun sunman e si kɛ, sɛ e ɲinfu o, annzɛ nán e ɲinfu o, kɛ be faman ngwlɛlɛ be yoman ninnge nga be yolɛ’n ti cinnjin m’ɔ fata kɛ e dun mmua yo be’n, sa ɲan be. Atrɛkpa’n, e bɔbɔ y’a wun i sɔ le. Satan i mɛn’n fa aɲanbeun ninnge kunndɛlɛ’n, ɔ nin dunman kunndɛlɛ’n nin sran dan yolɛ’n sie e ɲrun. Sanngɛ Zoova wla e fanngan kɛ ninnge nga be ti cinnjin kpa mɔ é fá e ɲin síe su’n, yɛle Ɲanmiɛn ninnge’m be yolɛ’n. Be nga be faman afɔtuɛ sɔ’n su’n, be awlobo’n, ɔ nin janvuɛ nga be tra be’n, be kwla saci, kpɔkun be ɲin kwla tu Ɲanmiɛn ninnge’m be su blɛblɛblɛ. I bo m’ɔ́ gúa’n yɛle kɛ, sran’n ɔ ɲanman like ng’ɔ kunndɛ’n. Ndɛ nga Zezi kannin’n, yɛ ɔ kpɛn su i lika ɔ. Zezi seli kɛ: ‘?Sɛ sran kun ɲan mɛn’n nun ninnge’n kwlaa naan sɛ i nguan’n kpɛ i sin’n, ngue yɛ ɔ yo ye mɛn i ɔ?’ (Mark 8:36) Ngwlɛlɛ like yɛle kɛ e tie Zezi i nuan ndɛ’n. Ɔ seli kɛ: ‘An dun mmua fa amun wun man Ɲanmiɛn maan ɔ sie amun, yɛ an yo i klun sa’n, i sin ɔ́ wá fá ninnge sɔ’n kwlaa uka su mán amun.’—Matie 6:33.

Sa nga ti yɛ e ngunmin e wun angunndan bulɛ’n ti tɛ’n

13, 14. ?Be ngunmin be wun angunndan bulɛ’n i bo’n yɛle mennin? ?Yɛ ngue ti yɛ i sɔ yolɛ’n timan ngwlɛlɛ ayeliɛ ɔ?

¹³ Be ngunmin be wun angunndan bulɛ’n o sran’n i nzuɛn’n nun titi. Sanngɛ, kɛ sran’n i bɔbɔ i like liɛ’n ɔ lo i tratra su’n, i bo’n guaman kpa. I sɔ’n ti’n, kɛ ɔ ko yo naan titi e nin Zoova e afiɛn’n w’a mantan kpa’n ti’n, ɔ se e kɛ e kpalo e ngunmin e wun angunndan bulɛ’n. Ndɛ mma sɔ’n i bo’n yɛle kɛ “sran’n i bɔbɔ i like liɛ’n ngunmin yɛ ɔ lo i ɔ.” ?Nán i sɔ yɛ andɛ sran sunman be ti ɔ? Sakpa, Biblu’n seli kɛ, kɛ Satan i ‘mɛn’n ɔ́ kɔ́ i bue nuan’n, sran’m bé bú be bɔbɔ be wun angunndan,’ annzɛ be like liɛ’n ngunmin yɛ ɔ́ ló be ɔ.—2 Timote 3:1, 2.

¹⁴ Klistfuɛ’m be si kɛ, kɛ Biblu’n se kɛ maan be wiengu’m be ninnge liɛ’n lo be naan be klo be wiengu kɛ be fa klo be bɔbɔ be wun sa’n, ndɛ sɔ’n i su falɛ’n ti ngwlɛlɛ like. (Lik 10:27; Filipfuɛ Mun 2:4) Sran sunman be kwla bu i kɛ nán afɔtuɛ kpa ɔ. Sanngɛ sɛ e waan e aja’n ɔ yo ye’n, naan awlo lɔ’n e di aklunjuɛ’n, naan e nin e janvuɛ mun e afiɛn’n sɛ’n, afɔtuɛ sɔ’n i su falɛ’n ti cinnjin kpa. Ɔ maan, be ngunmin be wun angunndan bulɛ’n m’ɔ o sran nzuɛn’n nun titi’n, ɔ fataman kɛ Zoova i sufuɛ nanwlɛfuɛ’n lo i wun naan ɔ ɲan ta i mɛn dilɛ’n nun tra ninnge nga be yolɛ’n ti cinnjin’n. Like klikli nga i yolɛ’n ti cinnjin kpa’n, yɛle Ɲanmiɛn Zoova i ninnge liɛ’m be yolɛ’n.

15, 16. (a) ?Ngue yɛ be ngunmin be wun angunndan bulɛ’n ɔ kwla man ɔn? ?Yɛ wan mun yɛ be yili i sɔ’n i nglo ɔ? (b) ?Kɛ e niɛn i sa’n, kɛ sran kun ɔ kpli bu i wiengu’m be fɔ’n, ngue yɛ i bɔbɔ’n yo ɔ?

¹⁵ Be ngunmin be wun angunndan bulɛ’n, ɔ kwla yo maan be yo be wun kpakpa. I sin’n, sran’n ɔ siman aunnvuɛ, ɔ yo wun tufuɛ. Biblu’n se weiin kɛ: ‘I sɔ’n ti’n, amun kwlaa mɔ an bu sran fɔ’n, an leman ndɛ fi. Afin kɛ an bu sran fɔ mɔ an yo sa kunngba nga sran sɔ’n yo’n, an bu amun bɔbɔ amun wun fɔ.’ (Rɔmfuɛ Mun 2:1; 14:4, 10) Zezi blɛ su’n, kɛ mɔ Ɲanmiɛn sulɛ’n nun kpɛnngbɛn’m be yo be wun kpakpa ti’n, be waan nn be le atin be bu Zezi nin i sɔnnzɔnfuɛ’m be fɔ. Kɛ be yo sɔ’n, be yo be wun jɔlɛ difuɛ. Be bɔbɔ be sa tɛ’n mɔ be wunmɛn i wlɛ’n ti’n, be bu be bɔbɔ be wun fɔ.

¹⁶ Zezi i sɔnnzɔnfuɛ’m be nun kun mɔ be flɛ i Zida mɔ i yɛ ɔ fali Zezi mannin sran mun’n, i bɔbɔ yoli i wiengu’m be jɔlɛ difuɛ. Cɛn kun mɔ be o Bɛtani lɔ’n, kɛ Lazali m’ɔ cɛnnin’n, i niaan bla Mali fali ngo kun m’ɔ bɔn fannin kpa’n guali Zezi ja su’n, w’a yoman Zida fɛ mlɔnmlɔn. Ya su’n, ɔ seli kɛ: ‘?Ngue ti yɛ b’a yoman parfɛn sɔ’n i atɛ denie ya nsan b’a fa manman yalɛfuɛ mun ɔn?’ Sanngɛ Biblu’n kan gua su kɛ: ‘Nán kɛ yalɛfuɛ’m be ndɛ miɛn i ti yɛ ɔ seli sɔ ɔ, sanngɛ ɔ ti awiefuɛ, yɛ i yɛ ɔ sie be bɔlɛ’n niɔn, yɛ sika nga be guɛ i nun’n, ɔ fa wie.’ (Zan 12:1-6) Zida, annzɛ Ɲanmiɛn sulɛ kpɛnngbɛn mun mɔ be kpli be bu be wiengu’m be fɔ’n, mɔ sanngɛ nn be bɔbɔ be wun fɔ yɛ be su bu’n, nán maan e yo kɛ be sa le.

17. Be nuan dilɛ’n, annzɛ be wun su lafilɛ dan’n i tɛ m’ɔ ti’n, amun fa sa kun be fa yiyi nun.

¹⁷ Sa ng’ɔ ti tɛ’n yɛle kɛ, kannzɛ Klistfuɛ klikli’m b’a yoman awiefuɛ kɛ Zida sa’n, sanngɛ be nun wie’m be yoli wun tufuɛ yɛ be buli be ngunmin be wun angunndan. Zaki seli i sɔfuɛ’m be kɛ: “Sanngɛ jɔlɛ caca’n yɛ an di ɔ, yɛ an tu amun wun.” Kpɔkun ɔ kan guali su kɛ: ‘Nuan dilɛ sɔ’n timan kpa.’ (Zak 4:16) Like nga e si i yo’n, annzɛ kusu Zoova i sulɛ’n nun junman kun mɔ e di’n, mɔ e fa di e nuan’n, ɔ ti e bɔbɔ e wun tɛ yolɛ. (Nyanndra Mun 14:16) Maan e wla kpɛn sa ng’ɔ juli akoto Piɛli su’n, i su. Blɛ wie nun’n, i bɔbɔ wun su m’ɔ lafi dan’n ti’n, ɔ dili i nuan seli kɛ: ‘Kannzɛ wɔ ti be kwlaa be ti nun sáci’n, n liɛ su saciman wie mlɔnmlɔn! Kannzɛ min nin wɔ é wú’n, saan é wú, n su seman kɛ n siman wɔ le.’ Nanwlɛ, e leman sa kpa kun sa mɔ i ti yɛ é kwlá dí e nuan ɔn. Afin like kwlaa nga e le i’n, ɔ fin Zoova m’ɔ ti aklunyefuɛ’n. Sɛ titi i sɔ’n kpɛn e klun’n, e su diman e nuan.—Matie 26:33-35, 69-75.

18. ?Wafa sɛ yɛ Zoova bu be wun tulɛ’n niɔn?

¹⁸ Biblu’n se e kɛ: ‘Be nuan dilɛ’n yi be ase. Wun tulɛ’n kusu i sin sa’n yɛle awieliɛ m’ɔ wie be’n.’ ?Ngue ti ɔ? Zoova tɛ su kɛ: ‘N liɛ’n, min like nga n klomɛn i’n yɛle ijɔlɛ kpakpa’n nin tutre’n.’ (Nyanndra Mun 8:13; 16:18) Ɔ maan sɛ “Asiri famiɛn i wun tulɛ’n nin i wun dandan yolɛ’n ti” ɔ nin Zoova be yiali nun’n, i sɔ’n boman e nuan! (Ezai 10:12) Zoova buli i fɔ. Satan i mɛn’n nun kpɛnngbɛn mun mɔ be tu be wun, kpɔkun be yo be wun dandan’n, ɔ ka kan’n bé bú be kwlaa be fɔ wie. Zoova i kpɔfuɛ mun mɔ kɛ bé yó like’n be buman i ndɛ’n i like fi’n, nán maan e fa be nzuɛn’n su mlɔnmlɔn.

19. ?Ngue yɛ Ɲanmiɛn i sufuɛ’m be kwla fa di be nuan mɔ sanngɛ ɔ fata kɛ be yo wun ase kanfuɛ ɔ?

¹⁹ Sɛ Klistfuɛ kpa’m be fa Zoova i sufuɛ mɔ be ti’n be di be nuan’n, i su ɔ. (Zeremi 9:23) Sanngɛ kusu’n, ɔ fata kɛ titi be yo wun ase kanfuɛ. ?Ngue ti ɔ? Afin, ‘sran’m be kwlaa be yoli sa tɛ, ɔ maan aɲrunɲan nga Ɲanmiɛn waan ɔ́ mán be’n, ɔ to fuannin be.’ (Rɔmfuɛ Mun 3:23) Ɔ maan sɛ e waan é yó Zoova i sufuɛ titi’n, ɔ fata kɛ e bu angunndan nga akoto Pɔlu buli’n wie. Ɔ seli kɛ: ‘Klist Zezi bali mɛn’n nun sa tɛ yofuɛ mun mɔ n ti be nun klikli’n be delɛ.’—1 Timote 1:15.

20. ?Wafa sɛ yɛ Zoova sɛsɛ i nvle nunfuɛ mun andɛ ɔ? ?Yɛ wafa sɛ yɛ ɔ́ sásá be ekun ɔn?

²⁰ Kɛ mɔ Zoova i nvle nunfuɛ’m be dun mmua yo Zoova ninnge liɛ mun ka naan b’a yo be bɔbɔ be liɛ’n ti’n, e kwla lafi su kɛ Ɲanmiɛn ninnge’m be nun Zoova sásá e titi. E kwla lafi su ekun kɛ ɲrɛnnɛn dan’n nun’n, nán Ɲanmiɛn ninnge’m be nun ngunmin yɛ Zoova sásá i nvle nunfuɛ mun ɔn. Sanngɛ ɔ́ dé be wie. Kpɔkun kɛ be ko wlu Ɲanmiɛn i mɛn klanman’n nun lɔ’n, bé kpán kekle kpa bé sé kɛ: ‘I yɛ ɔ ti e Ɲanmiɛn’n niɔn. E lafili i su yɛ ɔ deli e, Anannganman yɛ e fali e wla guɛli i su ɔ. Maan e wun blibli e. Maan e klun jɔ delɛ m’ɔ deli e’n ti.’—Ezai 25:9.

?Amun wla kwla kpɛn su?

• ?Wafa sɛ yɛ Famiɛn Davidi nin Zezi Klist be ɲannin sasalɛ ɔ?

• ?Wafa sɛ yɛ Zoova sasa i nvle nunfuɛ mun andɛ ɔ?

• ?Ngue ti yɛ ɔ fata kɛ e kpalo e ngunmin e wun angunndan bulɛ’n niɔn?

• ?Ngue ti yɛ e kwla di e nuan ɔn, sanngɛ kɛ é yó sɔ’n, ngue ti yɛ ɔ fata kɛ e yo wun ase kanfuɛ ɔ?