1. ?Ngue like yɛ Ɲanmiɛn waan ɔ́ yó i asiɛ’n su ɔ?

LIKE nga Ɲanmiɛn waan ɔ́ yó i asiɛ’n su’n, ɔ yo ɲɛnmɛn dan. Zoova kunndɛ kɛ sran’n be yi asiɛ’n naan be di aklunjuɛ yɛ be wun kpinndin be. Biblu’n se kɛ ‘Anannganman Ɲanmiɛn dili fie Edɛni’ lɔ, kpɛkun ɔ ‘yoli maan waka nga be wun be ɔ, be ko klo be’n, mɔ kusu be mma’m be yo fɛ’n, be fifili lɔ.’ I sin’n, Ɲanmiɛn yili Adam nin Ɛvu mɔ be ti yasua klikli’n nin bla klikli’n. Ɔ fali be sieli i lika klanman kpa kun nun. Lika sɔ’n ti be awlo. Kpɛkun ɔ seli be kɛ: “An trɛ, an sɔn kpa, an yi asiɛ’n, an sie i.” (Bo Bolɛ 1:28; 2:8, 9, 15) Ɔ maan, like nga Ɲanmiɛn kunndɛ’n, yɛle kɛ sran’m be wu ba, be yo maan Edɛni fie mɔ be tran nun’n, ɔ trɛ ju asiɛ’n i lika kwlaa, yɛ be nian nnɛn’m be lika.

2. (a) ?Ngue ti yɛ e si kɛ Ɲanmiɛn yó ninnge nga i waan ɔ́ yó be asiɛ’n su’n niɔn? (b) ?Wan mun yɛ bé trán asiɛ’n su wa tititi ɔ?

² ?Kɛ a niɛn i sa’n, ninnge nga Ɲanmiɛn Zoova waan ɔ́ yó be naan sran’m be tran mɛn klanman kun nun asiɛ’n su’n, ɔ́ kwlá yó ye le? Ɲanmiɛn bɔbɔ tɛ su kɛ: “Sa nga n kan’n, n yo i su sa’n.” (Ezai 46:9-11; 55:11) Nanwlɛ, like nga Ɲanmiɛn waan ɔ́ yó’n, saan ɔ́ yó! Ɔ se kɛ ‘w’a yiman [asiɛ’n] i ngbɛn, ɔ yili i kɛ be tran su.’ (Ezai 45:18) ?Sanngɛ sran i wafa benin yɛ Ɲanmiɛn kunndɛ kɛ be tran asiɛ’n su ɔ? ?Yɛ ɔ kunndɛ kɛ be tran asiɛ’n su lele afuɛ nɲɛ? Biblu’n tɛ su kɛ: “Mɛn’n ɔ́ yó sran kpa’m be liɛ. Bé trán su tititi.”—Jue Mun 37:29; Sa Nglo Yilɛ 21:3, 4.

3. ?Ɲrɛnnɛn sa benin mun yɛ be o asiɛ’n su andɛ ɔ? ?I sɔ’n ti’n, kosan benin mun yɛ e fa usa e wun ɔn?

³ Sanngɛ dɔ nga su’n, e wun i jrɛiin kɛ i sɔ’n nin a kpɛnman su ka. Sran’m be tɔ tukpaciɛ kpɛkun be wu. I li bɔɔ, be kun alɛ, be kun be wiengu. Lika’n wa sacili. Sanngɛ nanwlɛ, Ɲanmiɛn w’a kunndɛman kɛ asiɛ’n kaci kɛ nga a wun i andɛ yɛ’n sa! ?Ngue ti yɛ ɔ ti sɔ siɛn’n niɔn? ?Ngue ti yɛ like nga Ɲanmiɛn waan ɔ́ yó’n, ɔ nin a kpɛnman su ka ɔ? Laa sa’m be su ndɛ nga sran’m be klɛli’n be kwlá yiyiman nun kleman e, afin sa sɔ’n boli i bo ɲanmiɛn su lɔ.

?E KPƆFUƐ’N FIN NIN?

4, 5. (a) ?Wan li yɛ ɔ sinnin wuo kun lika ɔ nin Ɛvu be kokoli yalɛ’n niɔn? (b) ?Wafa sɛ yɛ sran kun mɔ laa nun ɔ bu akunndan kpa’n, m’ɔ nanti seiin’n, ɔ kwla kaci awiefuɛ ɔ?

⁴ Biblu’n nun fluwa klikli’n kle kɛ Ɲanmiɛn i kpɔfuɛ kun yili i wun nglo Edɛni fie’n nun lɔ. Be flɛ kpɔfuɛ sɔ’n kɛ “wuo,” sanngɛ nán kɛ nnɛn ngbɛn sa ɔ. Biblu’n nun fluwa kasiɛn’n waan i yɛ ɔ ti ‘mmusu’m be si, nin Satan’n niɔn, i yɛ ɔ laka mɛn wunmuan nunfuɛ’m be kwlaa’n niɔn.’ Be flɛ i ekun kɛ “wuo lalaa.” (Bo Bolɛ 3:1; Sa Nglo Yilɛ 12:9) Anzi kwlafuɛ annzɛ aolia nun sran sɔ’n fali wuo kun yɛ ɔ nin Ɛvu be kokoli yalɛ ɔ. Ɔ yoli kɛ sran ngwlɛlɛfuɛ kun m’ɔ kwla fa bebe ba kun mɛntɛn i wun kpɛkun ɔ yo i wun kɛ bebe ba’n yɛ ɔ su ijɔ sa. Atrɛkpa’n, kɛ Ɲanmiɛn yí asiɛ’n nin sran mun’n, nn aolia nun sran sɔ’n o lɛ.—Zɔb 38:4, 7.

⁵ ?Sanngɛ yoo, kɛ mɔ fɔ nunman ninnge kwlaa nga Zoova yili be’n be nun’n niɔn, “Mmusu’m be si” annzɛ “Satan” sɔ’n fin i liɛ nin? Sɛ e waan é kpɛ́ i kpo’n, é sé kɛ anzi nga Ɲanmiɛn yili be’n, mɔ be ti i mma mun’n, be nun kun yɛ i ɲinfu ɔ kacili Mmusu’m be si’n niɔn. ?Wafa sɛ yɛ ɔ kwla yoli sɔ ɔ? E si kɛ andɛ’n, sran kun mɔ laa nun ɔ bu akunndan kpa m’ɔ nanti seiin’n, ɔ́ jú i ɲrun’n ɔ kwla kaci awiefuɛ. ?Wafa sɛ yɛ i sɔ’n kwla ju ɔ? Sran sɔ’n kwla man konvi tɛ wie i atin maan ɔ tra ndin i awlɛn’n nun. Sɛ w’a yaciman like tɛ sɔ’n i su akunndan bulɛ’n, ɔ kwla ɲan ta dan kpa i su. Ɔ maan, sa tɛ sɔ’n m’ɔ buli i akunndan’n, sɛ ɔ ɲɛn i wun atin’n, ɔ́ yó.—Kanngan Zak 1:13-15 nun.

6. ?Wafa sɛ yɛ Ɲanmiɛn i wa kwlafuɛ kun kacili Mmusu’m be si Satan ɔn?

⁶ Kɛ Satan liɛ’n fa yoli sɔ ɔ. Atrɛkpa’n, kɛ Ɲanmiɛn sé Adam nin Ɛvu kɛ be wu ba naan be nin be mma’m be yi asiɛ’n, Satan tili. (Bo Bolɛ 1:27, 28) Akunndan nga Satan buli’n yɛ: ‘I kpa’n! ?Sɛ sran sɔ’m be kwlaa be su min naan be yaci Ɲanmiɛn lɛ’n, ɔ timan kpa wie?’ Ɔ maan akunndan tɛ trali ndin i awlɛn’n nun. I sin’n, ɔ buali Ɲanmiɛn su ato fa lakali Ɛvu. (Kanngan Bo Bolɛ 3:1-5 nun.) Ɔ maan, ɔ kacili “Suɛn tɔnfuɛ.” Glɛki aniɛn’n nun ndɛ mma nga be kacili i kɛ “Mmusu’m be si’n” i bo’n yɛ ɔ o lɛ ɔ. Asa ekun’n, ɔ kacili “Ɲrun tanndanfuɛ.” Ebre aniɛn nun ndɛ mma nga be kacili i kɛ “Satan’n” i bo’n yɛ ɔ o lɛ ɔ.

7. (a) ?Ngue ti yɛ Adam nin Ɛvu be wuli ɔ? (b) ?Ngue ti yɛ Adam i osu’n nunfuɛ’m be ɲin, be yo kpɛnngbɛn, kpɛkun be wu ɔ?

⁷ Mmusu’m be si Satan fali ato bualɛ nin gblɛ kpɛlɛ’n yoli maan Adam nin Ɛvu be yoli ɲin kekle Ɲanmiɛn su. (Bo Bolɛ 2:17; 3:6) I sɔ’n ti’n, kɛ nga Ɲanmiɛn seli be kɛ sɛ be yo ɲin kekle’n bé wú’n, ɔ maan be wuli sakpa. (Bo Bolɛ 3:17-19) Kɛ Adam fɔnnin’n, fɔ’n wluli i nun. Ɔ maan, fɔ sɔ’n sali Adam i osu’n nunfuɛ’m be kwlaa. (Kanngan Rɔmfuɛ Mun 5:12 mun.) E kwla fa kpaun tɔnlɛ kpongbo kun i su sunnzun ase e nian. ?Sɛ kpaun tɔnlɛ kpongbo’n ti ondowa’n, kpaun kwlaa nga be tɔn be kpongbo sɔ’n nun’n, bé yó sɛ? Kpaun kwlaa nga be tɔn’n, kpongbo’n i ondowa’n annzɛ i nun fɔ sɔ’n, ɔ́ trán be nun. I kunngba’n, sɛ é kwlá sé’n, Adam i “ondowa’n” annzɛ i nun fɔ’n, ɔ sali sran’m be kwlaa. I sɔ’n ti yɛ kɛ sran’m be kwlaa be ko ɲin’n, be yo kpɛnngbɛn, kpɛkun be wu’n niɔn.—Rɔmfuɛ Mun 3:23.

8, 9. (a) ?Akplowa benin yɛ Satan kpɛli i ba ɔ? (b) ?Ngue ti yɛ Ɲanmiɛn w’a kaman lɛ w’a nunnunman ɲin keklefuɛ sɔ mun ɔn?

⁸ Kɛ Satan yoli mɔ Adam nin Ɛvu be fɔnnin Ɲanmiɛn wun’n, ɲin kekle yolɛ bɔbɔ li yɛ ɔ kpɛli i ba ɔ. Ɔ sili Zoova i sran sielɛ’n i su akplowa. Ɔ maan, sɛ e niɛn i kpa’n, Satan seli kɛ: ‘Ɲanmiɛn siman sran sie. Ɲanmiɛn bua ato, kpɛkun ɔ manman sran nga ɔ sie be’n, be ninnge kpakpa mun. Sran’m b’a mianman Ɲanmiɛn i sielɛ’n i wun. Be bɔbɔ be kwla jaja sa nga ɔ ti kpa’n ɔ nin nga ɔ ti tɛ’n be ngbaciɛ. Sɛ m bɔbɔ n sie sran mun’n, ɔ́ yó kpa mán be lele trá su.’ ?Suɛn tɔnlɛ sɔ’n m’ɔ nin akplowa silɛ’n be sɛ’n, wafa sɛ yɛ ɔ fata kɛ Ɲanmiɛn kpɛ nun ɔn? Sran wie’m be waan sɛ ɔ ti kɛ Ɲanmiɛn kunnin ɲin keklefuɛ sɔ mun’n, nn ndɛ’n wieli. ?Sanngɛ yoo, i sɔ’n kwla kpɛ akplowa nga Satan kpɛli i ba’n, i nun? ?Sɛ Ɲanmiɛn yoli sɔ’n nn ɔ kleli kɛ wafa nga ɔ sie sran mun’n, ɔ ti kpa?

⁹ Zoova i sa nuan su yolɛ sɛsɛsɛ’n ti’n, w’a kaman lɛ w’a nunnunman ɲin keklefuɛ sɔ’n be ja nun lɛ. Ɔ yacili i nun naan sran kwlaa wun i wlɛ kɛ Satan ti ato buafuɛ, kwlaa naan w’a tɛ i su kɛ nga ɔ nin i fata’n sa. I sɔ ti’n, ɔ yacili sran’m be nun maan be bɔbɔ be sieli be wun Satan i kwlalɛ’n i bo. Like nga ti yɛ Zoova yoli i sɔ’n, ɔ nin like nga ti yɛ ɔ mannin atin kɛ maan blɛ kpanngban sin kwlaa naan w’a siesie ndɛ sɔ’n, fluwa nga indɛ tre 11 wá yíyí nun. Sanngɛ siɛn’n, ɔ ti kpa kɛ e bu like kun su akunndan. Like sɔ’n yɛ: ?Ɔ fata kɛ Adam nin Ɛvu be fa Satan m’ɔ nin a yoman like kpa kun sa nin a manman be le’n i ndɛ’n su? ?Kɛ be bu i kɛ Zoova m’ɔ mannin be like kwlaa nga be le i’n ɔ ti ato buafuɛ tɛ kpa’n, i sɔ’n ti su? ?Sɛ ɔ ti wɔ’n, á yó i sɛ?

10. ?Akplowa nga Satan kpɛli i ba’n i nun’n, wafa sɛ yɛ amun kwla jran Zoova i sin ɔn?

¹⁰ Ɔ ti kpa kɛ e bu kosan sɔ’m be su akunndan, afin sa kunngba sɔ’m be tɔ e kwlaa e su wie andɛ. Nanwlɛ, kosan sɔ’m be su tɛlɛ nun’n, e kwla jran Zoova sin naan y’a kpɛ Satan i akplowa silɛ’n nun. E kwla kplin su kɛ Zoova sie e naan y’a kle kɛ Satan ti ato buafuɛ. (Jue Mun 73:28; Kanngan Nyanndra Mun 27:11 nun.) Sanngɛ nga ɔ yo ya’n, yɛle kɛ sran ko ju akpi ngbinngbin nga be o asiɛ’n su’n be nun’n, saan be nun kaan sa cɛ yɛ be kplin su kɛ Zoova sie be ɔ. I sɔ’n ti’n, kosan cinnjin kpa kun o lɛ: ?Biblu’n kle kɛ Satan ti mɛn’n i siefuɛ sakpa?

?WAN YƐ Ɔ SIE MƐN’N NIƆN?

11, 12. (a) ?Wafa sɛ yɛ ndɛ nga Satan kan kleli Zezi’n ɔ kle kɛ Satan yɛ ɔ sie mɛn’n niɔn? (b) ?Ngue ekun yɛ ɔ kle kɛ Satan ti mɛn’n i siefuɛ ɔ?

¹¹ Zezi si weiin kɛ Satan yɛ ɔ sie mɛn’n niɔn. Satan yoli abonuan sa kun, yɛle kɛ ɔ fali ‘mɛn’n i famiɛn diwlɛ’n kwlaa nin i nun ninnge m’ɔ ba be ɲrunɲan’n kleli i.’ I sin, Satan tali Zezi i nda kɛ: ‘Sɛ a koto m bo a manman min’n, ń fá ninnge nga kwlaa mán wɔ.’ (Matie 4:8, 9; Lik 4:5, 6) Bu i sin nian. ?Sɛ nán Satan yɛ ɔ sie mɛn’n cɛ’n niɔn, like sɔ m’ɔ fa kleli Zezi’n, ɔ́ kwlá yó Zezi i lakalɛ like? Kusu Zezi w’a siman su akplowa kɛ mɛn nun awa sɔ’m be timan Satan liɛ. Nanwlɛ, sɛ ɔ ti kɛ nán Satan yɛ ɔ sie mɛn’n nun awa mun’n, nn Zezi kɛnnin i sɔ liɛ’n i ndɛ.

¹² E si kɛ Zoova yɛ ɔ ti Ɲanmiɛn m’ɔ kwla sa’n kwlaa yo’n niɔn. I yɛ ɔ ti nglo nin asiɛ’n be Yifuɛ ɔ. (Sa Nglo Yilɛ 4:11) Sanngɛ kɛ Zezi kán Satan i ndɛ’n, ɔ seli weiin kɛ ɔ ti “sran ng’ɔ sie mɛn nga’n.” (Zan 12:31; 14:30; 16:11) Biblu’n bɔbɔ flɛ Satan kɛ “mɛn nga i min.” (2 Korɛntfuɛ Mun 4:3, 4) Kɛ akoto Zan kán kpɔfuɛ annzɛ Satan sɔ’n i ndɛ’n, ɔ klɛli i kɛ: “Klunwifuɛ’n sie mɛn wunmuan’n.”—1 Zan 5:19.

WAFA NGA SATAN I MƐN’N Ɔ́ NÚNNÚN’N

13. ?Ngue ti yɛ e kunndɛ mɛn uflɛ kun ɔn?

¹³ Kɛ afuɛ’m bé sín’n, nn mɛn’n yó wlɛ trá laa’n. Alɛ kunfuɛ mun, ɔ nin politikifuɛ mɔ be diman nanwlɛ’n, ɔ nin Ɲanmiɛn sulɛ wafa’m be su kpɛn mɔ be ti gblɛfuɛ’n, ɔ nin sran kunfuɛ wlɛfuɛ’m b’a yi asiɛ wunmuan’n piɛ. I sɔ ti’n, be yo mɛn wunmuan’n i sa fi ɔ, ɔ yoman ye kun. Biblu’n kle kɛ, ɔ ka kaan sa’n, Ɲanmiɛn wá núnnún mɛn tɛ nga Armagedɔn alɛ’n nun. Mɛn uflɛ mɔ sran kpa’m bé trán nun’n, ɔ́ sín mɛn tɛ nga i osu.—Sa Nglo Yilɛ 16:14-16.

14. ?Wan yɛ Ɲanmiɛn fɛli i Sielɛ’n nun Famiɛn dilɛ’n wlɛli i sa nun ɔn? ?Wafa sɛ yɛ be dun mmua kɛnnin i sɔ’n i ndɛ ɔ?

¹⁴ Zoova fali Zezi Klist kɛ ɔ yo i Sielɛ Blɛ annzɛ i awa m’ɔ o ɲanmiɛn su lɔ’n i nun famiɛn. Biblu’n dun mmua kannin ndɛ nga w’a cɛ kpa: ‘B’a wu ba kun b’a man e, b’a fa ba yasua kun b’a man e. Ɲanmiɛn fali sielɛ’n wlɛli i sa nun. Bé flɛ́ i kɛ Aunjuɛ wlengbi. Ɔ́ yó maan i sielɛ’n ɔ́ trɛ́, yɛ ɔ maan fɔundi’n trán lɛ tititi.’ (Ezai 9:5, 6) Zezi seli i sɔnnzɔnfuɛ’m be kɛ be srɛ awa sɔ’n i ti be se kɛ: ‘Maan ɔ Sielɛ Blɛ’n ju, maan e mɔ e o asiɛ’n su wa’n e yo ɔ klun sa kɛ be mɔ be o ɲanmiɛn su lɔ’n be yo’n sa.’ (Matie 6:10) Kɛ ɔ́ kɔ́ i ɲrun’n, é wá wún i fluwa nga nun kɛ Ɲanmiɛn Sielɛ Blɛ’n ɔ́ núnnún mɛn’n nun awa’m be kwlaa, kpɛkun ɔ́ sín be kwlaa be osu. (Kanngan Daniɛl 2:44 nun.) I sin’n, Ɲanmiɛn Sielɛ Blɛ’n yó maan asiɛ’n káci mɛn klanman kun.

MƐN UFLƐ KUN NUN TRANLƐ’N W’A MANTAN KOKO!

15. ?Ngue yɛle ‘asiɛ uflɛ’n’?

¹⁵ Biblu’n wla e fanngan se kɛ: ‘Ɲanmiɛn seli kɛ ɔ́ mán e ɲanmiɛn su lɔ nin asiɛ uflɛ, lɔ yɛ be nga be yo sa kpa’n bé trán ɔn. I yɛ e su minndɛ i ɔ.’ (2 Piɛr 3:13; Ezai 65:17) Wie liɛ’n, kɛ Biblu’n kan asiɛ’n i ndɛ’n, sran nga be tran asiɛ’n su’n be ndɛ yɛ ɔ kan ɔn. Ɔ maan, ‘asiɛ uflɛ’n,’ yɛle sran nga Ɲanmiɛn klun jɔ be wun’n.

16. ?Like nga ɔ leman wunsu’n, mɔ Ɲanmiɛn fá mán be nga i klun jɔ be wun’n yɛle benin? ?Yɛ ngue yɛ ɔ fata kɛ e yo naan y’a ɲan like sɔ’n niɔn?

¹⁶ Zezi tali nda kɛ mɛn uflɛ nga ɔ́ bá lɔ’n nun’n, be nga Ɲanmiɛn klun jɔ be wun’n, bé ɲán “anannganman nguan.” (Mark 10:30) Fa Zan 3:16 ɔ nin Zan 17:3 naan nian like nga Zezi waan ɔ fata kɛ e yo naan y’a ɲan anannganman nguan’n. Be nga Ɲanmiɛn mán be like ɲɛnmɛn sɔ’n asiɛ m’ɔ́ káci mɛn klanman’n i su’n, nian suyralɛ nga Biblu’n waan ɔ́ yó be liɛ’n.

17, 18. ?Ngue ti yɛ e kwla lafi su kɛ sran’m bé kwlá trán fɔundi nun naan be klun su titiman be asiɛ wunmuan’n su ɔ?

¹⁷ Klunwi yolɛ’n, ɔ nin alɛ’n, ɔ nin sran kunlɛ’n, ɔ nin nzaje sa yolɛ’n be su tranman lɛ kun. ‘Be su wunman klunwifuɛ’n kun. Yalɛfuɛ [yɛle kɛ wun ase kanfuɛ] mun yɛ mɛn’n ɔ́ wá yó be liɛ ɔ.’ (Jue Mun 37:10, 11) Sran’m bé trán fɔundi nun, afin ‘kɛ ɔ fɛ i lele m’ɔ́ fá jú mɛn’n i awieliɛ lɔ’n, [Ɲanmiɛn] yó maan alɛ kunlɛ’n ɔ́ wíe.’ (Jue Mun 46:10; Ezai 2:4) I sin’n, ‘nanwlɛ dilɛ’n trɛ́ sran’m be nun. Maan bé ɲán fɔundi lele saan anglo’n w’a jaso lɛ.’ I sɔ’n kle kɛ fɔundi’n su wieman le!—Jue Mun 72:7.

¹⁸ Zoova i sufuɛ’m bé trán fɔuun, be klun su titiman be. Blɛ kwlaa nga Izraɛlifuɛ’m be ɲin yili Ɲanmiɛn’n i nun’n, be trannin fɔuun. (Saun Yolɛ 25:18, 19) Nanwlɛ, Mɛn Klanman’n mɔ i nunfuɛ’m be klun su titiman be’n, i nun tranlɛ’n ɔ́ yó fɛ o!—Kanngan Ezai 32:18 nun; Mise 4:4.

19. ?Ngue ti yɛ e si kɛ aliɛ’n ɔ́ bú asiɛ’n su ɔ?

¹⁹ Awe su tranman lɛ kun. Jue tofuɛ’n se kɛ: ‘Maan ble’n ɔ su lele ɔ bu mɛn’n nun. Maan kpɔlɛ’m be su’n, be wun kɛ aunmuan’n ɔ keje ble ja kpanngban.’ (Jue Mun 72:16) Zoova yrá sran ndɛnmanfuɛ’m be su, kpɛkun ‘fie’m be su ninnge’m bé yó kpa, Ɲanmiɛn m’ɔ ti e Ɲanmiɛn’n, ɔ́ yó e wun sa ye.’—Jue Mun 67:7.

20. ?Ngue ti yɛ e kwla lafi su kɛ asiɛ wunmuan’n ɔ́ káci lika klanman ɔn?

²⁰ Asiɛ wunmuan’n ɔ́ káci mɛn klanman. Lika nga sran tɛ’m be sacili be’n be nun’n, bé kplán sua klanman kpa mun yɛ bé dí fie klanman mun. (Kanngan Ezai 65:21-24 nun; Sa Nglo Yilɛ 11:18) Kɛ afuɛ’m bé sín’n, asiɛ’n i lika nga b’a dun mmua siesie be ye’n bé trɛ́ lele naan asiɛ wunmuan’n ɔ yo klanman, naan ɔ yo ninnge’m be ye kɛ Edɛni fie’n sa. Kpɛkun, saan Ɲanmiɛn ‘trɛ́ i sa’n nun. Ɔ́ mán ninnge nga nguan o be nun’n be kwlaa be like ng’ɔ ju be’n.’—Jue Mun 145:16.

21. ?Ngue yɛ ɔ kle kɛ sran mun nin nnɛn mun be su yoman be wun abɔlɛ kun ɔn?

²¹ Sran mun nin nnɛn’m be su yoman be wun abɔlɛ kun. Blo nnɛn nin klɔ nnɛn’m bé dídí likawlɛ. Ba kaan kun sa su sroman nnɛn nga be yo wlɛ andɛ’n be nun wie fi kun.—Kanngan Ezai 11:6-9 nun; 65:25.

22. ?Tukpaciɛ’n sín nin?

²² Be su wunman tukpaciɛ’n i osu kun mlɔnmlɔn. Zezi ti Ɲanmiɛn Sielɛ Blɛ m’ɔ o ɲanmiɛn su lɔ’n i nun Famiɛn’n. Sran nga ɔ́ yó be juejue’n bé sɔ́n kpa lele bé trá be nga i nun m’ɔ o asiɛ’n su wa’n, ɔ yoli be juejue’n. (Matie 9:35; Mark 1:40-42; Zan 5:5-9) Sran ‘wie fi su seman kɛ: “N kpinndinman.”’—Ezai 33:24; 35:5, 6.

23. ?Ngue ti yɛ sran cɛnlɛ’n gúa e awlɛn su nzue ɔ?

²³ Bé cɛ́n e awlɛn su sran’m be nguan, kpɛkun sɛ be ɲin yi Ɲanmiɛn’n be su wuman kun mlɔnmlɔn. Be kwlaa nga be wuli mɔ Ɲanmiɛn i wla kpɛn be su’n, bé cɛ́n be nguan. I li bɔɔ, “sran kpa mun o, sran tɛ mun o, bé cɛ́n.”—Sa Nga Be Yoli’n 24:15; kanngan Zan 5:28, 29 nun.

24. ?Kɛ a bu asiɛ’n su Mɛn Klanman’n nun tranlɛ’n i akunndan’n ɔ wun yo wɔ sɛ?

²⁴ ?Be nga be suannin Ɲanmiɛn Zoova m’ɔ ti e Yifuɛ Dan’n i silɛ mɔ be suli i’n, nán like ɲɛnmɛn yɛ ɔ o be ɲrun lɔ lɛ ɔ? Asa kusu’n, ɔ ti cinnjin kpa kɛ e si Zezi Klist m’ɔ maan é kwlá ɲan suyralɛ sɔ mun’n i kpa.

1. ?Ɲanmiɛn srɛlɛ benin yɛ é wá bú su akunndan siɛn’n niɔn?

SRAN kpanngban be si e nin Ɲanmiɛn e yalɛ kokolɛ mɔ Zezi bɔbɔ kleli’n. Ndɛ nga ɔ o Ɲanmiɛn srɛlɛ sɔ nun’n, ɔ ti cinnjin kpa. Kpɛkun like nsan klikli nga Zezi kannin be ndɛ’n, be su akunndan bulɛ’n ɔ́ úka ɔ naan w’a si like nga Biblu’n kle i sakpasakpa’n i su ninnge kpanngban.

2. ?Ninnge nga Zezi seli i sɔnnzɔnfuɛ’m be kɛ be srɛ be ti’n be nun nsan yɛle benin?

² Ɲanmiɛn srɛlɛ’n i su ajalɛ klelɛ nun’n, Zezi seli i ndɛ tiefuɛ mun kɛ: ‘Amun liɛ’n, an se kɛ: “E Si mɔ a o ɲanmiɛn su lɔ’n, maan sran’m be wun i wlɛ kɛ wɔ ngunmin yɛ a ti Ɲanmiɛn’n niɔn, maan ɔ sielɛ blɛ’n ju, maan e mɔ e wo asiɛ’n su wa’n e yo ɔ klun sa kɛ be mɔ be o ɲanmiɛn su lɔ’n be yo’n sa.”’ (Matie 6:9-13) ?Like nsan nga Zezi kannin be ndɛ’n, be bo’n yɛle benin?

3. ?Ɲanmiɛn Sielɛ’n i su like benin yɛ ɔ fata kɛ e si i ɔ?

³ Y’a dun mmua y’a suan Ɲanmiɛn i dunman Zoova’n i su like kpanngban. Kpɛkun, ninnge nga Ɲanmiɛn w’a yo be w’a man sran mun’n, ɔ nin nga i waan ɔ́ yó mán sran mun’n, y’a dun mmua y’a wun be su ndɛ wie mun. ?Sanngɛ, kɛ Zezi seli e kɛ e srɛ Ɲanmiɛn kɛ, “maan ɔ sielɛ blɛ’n ju’n,” ngue yɛ ɔ buli i akunndan ɔn? ?Ngue yɛle Ɲanmiɛn Sielɛ’n? ?Wafa sɛ yɛ i balɛ’n, ɔ́ yó maan sran’m bé wún i wlɛ kɛ Zoova ngunmin yɛ ɔ ti Ɲanmiɛn’n niɔn, annzɛ wafa sɛ yɛ bé bó i dunman fɛ ɔ? ?Yɛ, ngue ti yɛ Ɲanmiɛn Sielɛ’n i balɛ’n, ɔ nin Ɲanmiɛn klun sa yolɛ’n be kɔ likawlɛ ɔ?

?NGUE YƐLE ƝANMIƐN SIELƐ’N?

4. ?Ngue yɛle Ɲanmiɛn Sielɛ’n? ?Yɛ wan yɛ ɔ ti i su Famiɛn’n niɔn?

⁴ Ɲanmiɛn Sielɛ’n ti awa kun mɔ Ɲanmiɛn Zoova takali m’ɔ sieli i su famiɛn kun ɔn. ?Wan yɛ ɔ ti Ɲanmiɛn Sielɛ’n i su Famiɛn’n niɔn? Zezi Klist ɔ. Zezi le ɲrun tra sran nga be sie mɛn’n be kwlaa. Kpɛkun be flɛ i ‘famiɛn’n m’ɔ sie famiɛn nin be kwlaa nga be sie sran’n.’ (1 Timote 6:15) Sa kpa nga ɔ kwla yo’n ɔ tra be kwlaa nga be sie sran mun’n be liɛ’n lele. Mɛn siefuɛ’m be nun kpafuɛ’n bɔbɔ’n Zezi trɛ i sa kpa yolɛ nun lele.

5. ?Nin yɛ Ɲanmiɛn Sielɛ’n taka ɔ? ?Yɛ ngue yɛ ɔ́ síe i ɔ?

⁵ ?Ɲanmiɛn Sielɛ’n o nin? ?I kpa’n bɔɔ, nin yɛ Zezi wo ɔ? Atrɛkpa’n, ɔ te o ɔ klun kɛ be kunnin i waka’n su, kpɛkun Ɲanmiɛn cɛnnin i. I sin’n, kɛ ɔ cɛli kan’n, ɔ ɔli ɲanmiɛn su lɔ. (Sa Nga Be Yoli’n 2:33) Ɔ maan ɲanmiɛn su lɔ yɛ Ɲanmiɛn Sielɛ’n wo ɔ. I sɔ ti yɛ Biblu’n se kɛ ɔ ti Ɲanmiɛn “mɛn’n” m’ɔ o ‘ɲanmiɛn su lɔ’n,’ niɔn. (2 Timote 4:18) Kannzɛ bɔɔ Ɲanmiɛn Sielɛ’n o ɲanmiɛn su lɔ’n, sanngɛ ɔ́ síe asiɛ’n.—Kanngan Sa Nglo Yilɛ 11:15 nun.

6, 7. ?Ngue ti yɛ Zezi ti Famiɛn kun m’ɔ lemɛn i wunsu ɔ?

⁶ ?Ngue ti yɛ Zezi ti Famiɛn kun m’ɔ lemɛn i wunsu ɔ? I kun yɛle kɛ, ɔ su wuman le. Kɛ Biblu’n fá Zezi súnnzun mɛn siefuɛ mun’n, ɔ se kɛ ‘i kunngba cɛ yɛ ɔ wuman ɔn, ɔ tran lika m’ɔ kpaja ɲanɲanɲan mɔ sran fi kwlá mɛntɛnmɛn i’n nun.’ (1 Timote 6:16) I sɔ’n i bo’n yɛle kɛ ninnge kpakpa kwlaa nga Zezi yó be’n, bé cɛ́. Kpɛkun e kwla lafi su kɛ ɔ́ wá yó ninnge kpanngban mɔ sran’m bé ɲán su mmlusuɛ ɔ.

⁷ Maan e nian Zezi i su ndɛ nga Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ’n kannin’n. Ɔ seli kɛ: ‘Anannganman [Zoova, NW] i wawɛ’n wo i su. Wawɛ sɔ’n ɔ ti ngwlɛlɛ wawɛ, nin sa kpa’n yɛ sa tɛ’n be silɛ wawɛ, nin sa siesielɛ wawɛ, nin wawɛ m’ɔ kwla yo sa ng’ɔ siesie kɛ ɔ́ yó’n, ɔ ti wawɛ mɔ maan be si Anannganman, mɔ maan be ɲin yí i. Sran sɔ’n i ɲin yí Anannganman. Sran sɔ’n ɔ su nianman sran ɲrun naan w’a bu ndɛ, nán be waan yɛ ɔ́ fá kɛ́n i ndɛ liɛ’n niɔn. Be nga be ti yalɛfuɛ’n, ɔ́ dí be ndɛ’m be kpa. Be nga be kle be yalɛ mɛn’n nun’n, ɔ́ bú be ndɛ mun kɛ ɔ fata’n sa.’ (Ezai 11:2-4) Ndɛ sɔ’n kle kɛ Zezi m’ɔ́ síe asiɛ’n, ɔ́ yó Famiɛn kpa kun m’ɔ́ sí sran’m be aunnvuɛ ɔ. ?A kunndɛ kɛ i sɔ sran’n yɛ ɔ sie wɔ ɔ?

8. ?Wan mun yɛ be nin Zezi bé kó dí famiɛn’n niɔn?

⁸ Ɲanmiɛn Sielɛ’n i su ndɛ uflɛ kun ekun yɛle kɛ nán Zezi i ngunmin yɛ ɔ́ dí famiɛn’n niɔn. Sran wie’m be nin i bé dí famiɛn. Akoto Pɔlu seli Timote kɛ: ‘Sɛ e jran kekle’n, e nin i yɛ é dí famiɛn’n niɔn.’ (2 Timote 2:12) Ɛɛn, Ɲanmiɛn kpali Pɔlu nin Timote, ɔ nin sran ndɛnmanfuɛ wie mun ekun kɛ be nin Zezi bé kó dí famiɛn ɲanmiɛn su lɔ. ?Sran nɲɛ yɛ bé ɲán mmlusuɛ dan sɔ’n niɔn?

9. ?Sran nɲɛ yɛ bé kó dí famiɛn ɲanmiɛn su lɔ ɔ? ?Yɛ, blɛ benin nun yɛ Ɲanmiɛn boli be kpalɛ’n i bo ɔ?

⁹ Kɛ nga fluwa nga i ndɛ tre 7 fa yiyili nun’n sa’n, akoto Zan wunnin aolia nun ninnge mɔ i nun’n ‘Bua gbanflɛn’n [Zezi Klist] jin Siɔn Oka’n su [i famiɛn bia’n su ɲanmiɛn su lɔ], ɔ nin sran akpiakpi ya sran akpiakpi ablanan nin nnan (144.000) mɔ i dunman’n nin i Si dunman’n klɛ be ngban su’n be yɛ be o lɛ ɔ.’ ?Wan mun yɛle sran 144.000 sɔ mun? Zan bɔbɔ se e kɛ: ‘Lika kwlaa nga Bua gbanflɛn’n kɔ́’n, be su i su. Be kpɔli be ti sran’m be nun kɛ be yo Ɲanmiɛn nin Bua gbanflɛn’n be sran’m be nun klikli.’ (Sa Nglo Yilɛ 14:1, 4) Ɛɛn, be kpali Zezi i sɔnnzɔnfuɛ nga b’a kpɔcimɛn i le’n be kɛ be nin i be ko di famiɛn ɲanmiɛn su lɔ. Be nga bé cɛ́n be mɔ bé kɔ́ ɲanmiɛn su lɔ’n, ‘be yɛ bé síe sran mun asiɛ’n su wa ɔ.’ (Sa Nglo Yilɛ 5:10) Kɛ ɔ fɛ i akoto’m be blɛ su’n, Ɲanmiɛn kpa Klistfuɛ kpa wie mun naan b’a yia sran 144.000 be nuan.

10. ?Ngue ti yɛ, kɛ Ɲanmiɛn kpali Zezi nin sran 144.000 kɛ be sie sran mun’n, i sɔ’n ti kpa dan ɔn?

¹⁰ Kɛ mɔ Ɲanmiɛn kpali Zezi nin sran 144.000 kɛ be sie sran mun’n, nanwlɛ, i sɔ’n ti kpa dan. Zezi si wafa nga sran’m be mɛn dilɛ’n fa ti’n, ɔ nin afɛ nga ɔ o be su’n i kpa. Pɔlu kannin Zezi ndɛ seli kɛ: ‘Nyanmiɛn nyrun jranfuɛ nga e lɛ i’n, timan sran m’ɔ siman kɛ e kwlaman like fi yo ɔ, afin like nga be fa lakali e’n, be fɛ i kwlaa’n lɛkɛli i wie, sanngɛ w’a yoman sa tɛ le.’ (Ebre Mun 4:15; 5:8) Be nga be nin i bé dí famiɛn’n be kusu be ti sran mɔ be wunnin ɲrɛnnɛn sanngɛ be trali be awlɛn. I li bɔɔ, be miannin be ɲin jrannin fɔ m’ɔ o be nun’n i ɲrun kekle kpa, kpɛkun be wunnin tukpaciɛ wafa kwlaa be su afɛ’n. Nanwlɛ, sa nga be tɔ sran’m be su’n, be ɲin su kpaman be su le!

?NGUE LIKE YƐ ƝANMIƐN SIELƐ’N WÁ YÓ Ɔ?

11. ?Ngue ti yɛ Zezi seli i sɔnnzɔnfuɛ’m be kɛ be srɛ naan be mɔ be o ɲanmiɛn su lɔ’n be yo Ɲanmiɛn klun sa ɔ?

¹¹ Kɛ Zezi seli kɛ i sɔnnzɔnfuɛ’m be srɛ naan Ɲanmiɛn Sielɛ blɛ’n ju’n, ɔ seli ekun kɛ be srɛ naan ‘e mɔ e wo asiɛ’n su wa’n e yo Ɲanmiɛn klun sa kɛ be mɔ be o ɲanmiɛn su lɔ’n be yo’n sa.’ Ɲanmiɛn o ɲanmiɛn su lɔ, kpɛkun anzi nanwlɛfuɛ’m be yo i klun sa’n ɲanmiɛn su lɔ tititi. Fluwa nga i ndɛ tre 3 nun’n, e wunnin i kɛ anzi klunwifuɛ kun yacili Ɲanmiɛn i klun sa yolɛ, kpɛkun ɔ yoli maan Adam nin Ɛvu be yoli sa tɛ’n. Ndɛ tre 10 nun’n, é wá wún like uflɛ ekun nga Biblu’n kle i Mmusu’m be si Satan m’ɔ ti anzi klunwifuɛ sɔ’n i su’n. Be mannin Satan nin aolia nun sran nga be suli i su’n be atin kɛ be tran ɲanmiɛn su lɔ kan. Aolia nun sran sɔ mun yɛle mmusu mun. Ɔ maan, nán ɲanmiɛn su lɔfuɛ’m be ngba yɛ be yoli Ɲanmiɛn klun sa’n niɔn. Sanngɛ, kɛ Ɲanmiɛn Sielɛ’n ko bo sielɛ’n i bo’n, lika’n káci. Kɛ be ko sie Zezi Klist Famiɛn cɛ’n, ɔ́ fá alɛ wlá Satan sin.—Kanngan Sa Nglo Yilɛ 12:7-9 nun.

12. ?Sa cinnjin nɲɔn benin mun yɛ Sa Nglo Yilɛ 12:10 kan be ndɛ ɔ?

¹² Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ’n i ndɛ nga ɔ́ bá yɛ’n, ɔ kle sa nga ɔ́ wá jú’n: ‘Siɛn’n, Ɲanmiɛn maan sran’m b’a ɲan be ti, w’a yi i famiɛn’n nin i kwlalɛ’n nglo. I Klist’n yɛ ɔ sie siɛn’n niɔn. Afin e niaan’m be sanmanfuɛ [Satan] m’ɔ sanman be Ɲanmiɛn ja su wia nun nin kɔnguɛ’n, Ɲanmiɛn w’a kɛn i bo ɲanmiɛn su lɔ.’ (Sa Nglo Yilɛ 12:10) ?Sa cinnjin nɲɔn mɔ be kannin be ndɛ Biblu’n nun ndɛ mma sɔ’n nun’n, a sieli be nzɔliɛ? I klikli’n yɛle kɛ Ɲanmiɛn Sielɛ mɔ Zezi Klist ti i su Famiɛn’n w’a bo i sielɛ’n i bo. I nɲɔn su’n, yɛle kɛ be kannin Satan bo ɲanmiɛn su lɔ yili i asiɛ’n su wa.

13. ?Kɛ be kannin Satan bo ɲanmiɛn su lɔ’n lika’n yoli sɛ lɔ?

¹³ ?Sa benin yɛ ɔ juli sa sɔ’m be sin ɔn? Sa nga ɔ juli ɲanmiɛn su lɔ’n yɛ: ‘I sɔ’n ti, ɲanmiɛn su lɔ ninnge mun nin amun kwlaa mɔ an tran lɔ’n, an si able.’ (Sa Nglo Yilɛ 12:12) Nanwlɛ, anzi nanwlɛfuɛ mɔ be o ɲanmiɛn su lɔ’n be di aklunjuɛ, afin Satan nin i mmusu’m be nunman lɔ kun. Ɔ maan, ɲanmiɛn su lɔfuɛ kwlaa ti Ɲanmiɛn Zoova’n i sufuɛ kpa. Fɔundi nun tranlɛ nin bo kun yolɛ’n be su tuman lɔ kun mlɔnmlɔn. Siɛn’n, be yo Ɲanmiɛn klun sa’n ɲanmiɛn su lɔ.

14. ?Kɛ mɔ be kannin Satan bo yili i asiɛ’n su ti’n, ngue sa yɛ ɔ juli ɔ?

¹⁴ ?Sanngɛ, asiɛ’n i liɛ’n ti sɛ? Biblu’n se kɛ: ‘Sanngɛ asiɛ’n nin jenvie’n, amun yako! Afin mmusu’m be si Satan’n w’a ba amun wun wa ya su yɛle kɛ ɔ si kɛ i cɛn’n w’a sɔnman kun.’ (Sa Nglo Yilɛ 12:12) Kɛ mɔ be kannin Satan bo ɲanmiɛn su lɔ’n, m’ɔ si kɛ i cɛn’n w’a sɔnman kun’n ti’n, ɔ fali ya. Ya sɔ mɔ w’a fa’n ti’n, ɔ fa ɲrɛnnɛn yi asiɛ’n sufuɛ’m be su. I sɔ’n ti yɛ be yo asiɛ’n sufuɛ’m be ‘yako’n’ niɔn. Ndɛ tre nga ɔ́ bá lɛ’n nun’n, é wá wún “yako” sɔ’n i bo’n ekun. ?Sanngɛ, kɛ e bu i sɔ’n i sin’n, e kwla usa e wun kɛ, wafa sɛ yɛ Ɲanmiɛn Sielɛ’n kwlá yó naan y’a yo Ɲanmiɛn klun sa’n asiɛ’n su ɔ?

15. ?Ngue yɛ Ɲanmiɛn waan ɔ́ yó i asiɛ’n su ɔ?

¹⁵ Maan ɔ wla kpɛn ninnge nga Ɲanmiɛn waan ɔ́ yó be asiɛ’n su wa’n be su. E wunnin i sɔ liɛ’n ndɛ tre 3 nun. Edɛni fie’n nun lɔ’n, Ɲanmiɛn kleli kɛ like nga ɔ sunnzun i nin asiɛ’n, yɛle kɛ asiɛ’n kaci mɛn klanman kun mɔ i su’n, sran seinfuɛ’m be su wuman le’n. Satan yoli maan Adam nin Ɛvu be yoli sa tɛ’n. I sɔ’n ti’n, Ɲanmiɛn klun sa’n i su kpɛnlɛ asiɛ’n su’n, ɔ kali siɛn kan. Sanngɛ, i sɔ’n w’a kaciman ninnge nga Ɲanmiɛn waan ɔ́ yó be’n. Ɔ te o Zoova klun kɛ, ‘mɛn’n ɔ́ yó sran kpa’m be liɛ. Bé trán su tititi.’ (Jue Mun 37:29) Ɲanmiɛn Sielɛ’n wá yó i sɔ liɛ’n. ?Wafa sɛ?

16, 17. ?Ngue yɛ Daniɛl 2:44 ɔ kle e Ɲanmiɛn Sielɛ’n su ɔ?

¹⁶ Nian Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ’n i ndɛ nga ɔ o Daniɛl 2:44 nun’n. E kɛnngɛn i lɛ kɛ: ‘Famiɛn sɔ’m be blɛ su’n, Ɲanmiɛn m’ɔ o nglo lɔ’n ɔ́ síe famiɛn diwlɛ kun m’ɔ su saciman le, yɛ mɛn uflɛ su siemɛn i le. Famiɛn diwlɛ sɔ’n ɔ́ núnnún famiɛn diwlɛ kun nga mun kpɛkun i bɔbɔ ɔ́ ká lɛ tititi.’ ?Ngue like yɛ i sɔ’n kle e Ɲanmiɛn Sielɛ’n su ɔ?

¹⁷ I klikli su’n, ɔ kle e kɛ “famiɛn sɔ’m be blɛ su’n,” yɛle kɛ blɛ mɔ mɛn’n nun famiɛn diwlɛ’m be te o lɛ’n, i nun yɛ Ɲanmiɛn Sielɛ’n táka ɔ. I nɲɔn su’n, ɔ kle e kɛ Ɲanmiɛn Sielɛ’n ká lɛ tititi. Awa fi su kwlɛmɛn i naan w’a sin i osu. I nsan su’n, e wun kɛ Ɲanmiɛn Sielɛ’n nin mɛn nun famiɛn diwlɛ’m bé kún alɛ. Kpɛkun Ɲanmiɛn Sielɛ’n yɛ ɔ́ kwlá ɔ. I agualiɛ su’n i ngunmin yɛ ɔ́ síe sran mun ɔn. Ɔ maan, famiɛn diwlɛ kpafuɛ’n mɔ be nin a wunmɛn i wunsu le’n, yɛ ɔ́ síe sran mun ɔn.

18. ?Be flɛ Ɲanmiɛn Sielɛ’n ɔ nin mɛn nun awa’m be alɛ kunlɛ kasiɛn’n i sɛ?

¹⁸ Biblu’n kan Ɲanmiɛn Sielɛ’n nin mɛn nun awa’m be afiɛn alɛ kunlɛ kasiɛn’n i su ndɛ kpanngban. I wie yɛle kɛ, kɛ mɛn’n i awieliɛ’n mántan koko’n, aolia nun sran klunwifuɛ’m bé trú ato ndɛ’m bé fá láka “asiɛ’n su famiɛn’m be kwlaa.” ?Ngue ti ɔ? ‘Be yia [famiɛn sɔ mun] naan be kun alɛ Anannganman Ɲanmiɛn m’ɔ kwla like kwlaa yo’n i cɛn dan’n nun.’ Asiɛ’n su famiɛn bé yía “lika nga Ebre nun be flɛ i Armagedɔn’n nun lɔ.” (Sa Nglo Yilɛ 16:14, 16) Ndɛ nga be kɛnnin i Biblu’n nun ndɛ mma sɔ’m be nun’n ti’n, be flɛ klɔ sran’m be awa’n ɔ nin Ɲanmiɛn Sielɛ’n be alɛ kunlɛ kasiɛn’n kɛ Armagedɔn alɛ’n.

19, 20. ?Ngue ti yɛ sran’m be kwlaa be yoman Ɲanmiɛn klun sa’n asiɛ’n su andɛ ɔ?

¹⁹ ?Ngue like yɛ Armagedɔn alɛ’n maan Ɲanmiɛn Sielɛ’n ɔ́ yó ɔ? Bu ninnge nga Ɲanmiɛn waan ɔ́ yó be asiɛ’n su’n, be su akunndan ekun nian. Ɲanmiɛn Zoova kunndɛ kɛ sran seinfuɛ mɔ fɔ nunman be nun’n be yi asiɛ’n naan be su i Mɛn Klanman’n nun. ?Ngue ti yɛ ɔ timan sɔ andɛ ɔ? I klikli su’n yɛle kɛ e ti sa tɛ yofuɛ, kpɛkun e tɔ tukpaciɛ, yɛ e wu. Sanngɛ, e wunnin i ndɛ tre 5 nun kɛ, e dunman nun ti Zezi wuli naan y’a kwla ɲan anannganman nguan. Atrɛkpa’n, ndɛ m’ɔ o Zezi Klist i jasin fɛ’n mɔ Zan klɛli’n nun’n, ɔ wla kpɛn su. I waan: ‘Ɲanmiɛn kloli mɛn’n lele ɔ fɛ i Wa kunngba cɛ’n mannin naan sran kwlaa ng’ɔ lafi i su’n w’a mlinman, sanngɛ ɔ ɲan anannganman nguan.’—Zan 3:16.

²⁰ Sa kun ekun m’ɔ o lɛ’n yɛle kɛ sran’m be yo sa tɛtɛ mun. Be bua ato, be di ndrunmun, be kunndɛ bian be wun bo annzɛ bla be yi bo. Be kunndɛman kɛ bé yó Ɲanmiɛn klun sa’n. Armagedɔn alɛ’n nun’n, bé núnnún sa tɛtɛ yofuɛ mun. (Kanngan Jue Mun 37:10 nun.) Sa nga ti yɛ sran’m be yoman Ɲanmiɛn klun sa asiɛ’n su’n, i nun kun ekun yɛle kɛ mɛn’n nun awa’m be wlaman sran’m be fanngan kɛ be yo i sɔ like’n. Awa kpanngban be leman ta sran’m be su kun, annzɛ be yo wlɛ, annzɛ kusu b’a saci mlɔnmlɔn. Biblu’n di i nanwlɛ weiin kɛ: ‘Sran kun sie i wiengu kun kpɛkun ɔ kle i ɲrɛnnɛn.’—Akunndanfuɛ’n 8:9.

21. ?Wafa sɛ yɛ Ɲanmiɛn Sielɛ’n yó maan sran’m bé yó Ɲanmiɛn klun sa’n asiɛ’n su ɔ?

²¹ Kɛ Armagedɔn alɛ’n ko sin’n, awa kunngba cɛ yɛ ɔ́ síe sran mun ɔn. Awa sɔ’n yɛle Ɲanmiɛn Sielɛ’n. Famiɛn Diwlɛ sɔ’n yó maan sran’m bé yó Ɲanmiɛn klun sa’n, kpɛkun ɔ́ mán be mmlusuɛ m’ɔ yo ɲɛnmɛn’n. I nun kun yɛle kɛ ɔ́ kán Satan nin i mmusu’m be bo. (Sa Nglo Yilɛ 20:1-3) Bé dí Zezi wun kpɔlɛ tɛ’n i su mmlusuɛ’n su. Ɔ maan, sran kpa’m be su tɔman tukpaciɛ kun, yɛ be su wuman kun. Sanngɛ Ɲanmiɛn Sielɛ’n i bo’n, bé trán asiɛ’n su tititi. (Kanngan Sa Nglo Yilɛ 22:1-3 nun.) Asiɛ’n káci mɛn klanman. I sɔ ti’n, Ɲanmiɛn Sielɛ’n yó maan Ɲanmiɛn klun sa’n kpɛ́n su asiɛ’n su, kpɛkun sran’m bé wún i wlɛ kɛ Zoova ngunmin yɛ ɔ ti Ɲanmiɛn’n niɔn. ?Ndɛ sɔ’n i bo’n yɛle benin? I bo’n yɛle kɛ be kwlaa nga bé trán Ɲanmiɛn Sielɛ’n i bo’n, bé bó Zoova i dunman fɛ, bé yó maan i dunman’n fú.

?BLƐ BENIN NUN YƐ ƝANMIƐN SIELƐ’N FÁ KWLALƐ’N NIƆN?

22. ?Ngue ti yɛ e si kɛ i nun mɔ Zezi o asiɛ’n su’n, annzɛ i nun mɔ be cɛnnin i uflɛuflɛ’n, Ɲanmiɛn Sielɛ’n w’a kaman lɛ w’a bomɛn i bo ɔ?

²² Kɛ Zezi seli i sɔnnzɔnfuɛ’m be kɛ be nin Ɲanmiɛn be yalɛ kokolɛ nun be se kɛ, ‘maan ɔ sielɛ blɛ’n ju’n,’ i sɔ’n kle weiin kɛ blɛ sɔ nun’n nn Ɲanmiɛn Sielɛ’n nin a faman kwlalɛ’n. ?Kɛ Zezi ɔli ɲanmiɛn su lɔ’n yɛ sielɛ sɔ’n takali ɔ? Cɛcɛ, afin Piɛli nin Pɔlu be seli kɛ Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ’n i ndɛ nga ɔ o Jue Mun 110:1 nun’n ɔ kpɛnnin su Zezi i lika. Ndɛ sɔ’n yɛ: ‘Zoova i nuan ndɛ ng’ɔ kan kleli min Min’n yɛ. Ɔ seli i kɛ yo: “Tran ase min fama su wa lele maan n yi ɔ kpɔfuɛ’m be ase ɔ bo naan n fa be yo ɔ ja siesiewlɛ.”’ (Sa Nga Be Yoli’n 2:32-35; Ebre Mun 10:12, 13) I sɔ’n kle kɛ ɔ fata kɛ ɔ minndɛ ka.

23. (a) ?Blɛ benin nun yɛ Ɲanmiɛn Sielɛ’n fali kwlalɛ’n niɔn? (b) ?Ngue like yɛ é wá wún i ndɛ tre nga ɔ́ bá lɛ’n nun ɔn?

²³ ?Ɔ cɛ juli sɛ? Afuɛ koe 40 ka naan afuɛ 1914 w’a ju’n, Biblu’n nun like suanfuɛ nanwlɛfuɛ [mɔ be flɛ be Zoova i Lalofuɛ andɛ’n] be wunnin i wlɛ blɛblɛblɛ kɛ minndɛlɛ blɛ’n wíe afuɛ 1914 nun. (Sɛ a kunndɛ kɛ á sí blɛ sɔ’n i su like’n, nian Ndɛ’m be bo tulɛ lika’n i nun ndɛ Afuɛ 1914: Biblu’n kle kɛ ɔ ti afuɛ cinnjin kpa kun i nun.) Kɛ ɔ fɛ i afuɛ 1914 nun’n, sa nga e wun be’n be kle kɛ Biblu’n nun like suanfuɛ nanwlɛfuɛ sɔ’m be like wlɛ wunlɛ’n ti su sɛsɛsɛ. Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ’n i ndɛ’n i su kpɛnlɛ’n kle kɛ, afuɛ 1914 nun Klist kacili Famiɛn, kpɛkun Ɲanmiɛn Sielɛ m’ɔ o ɲanmiɛn su lɔ’n fali kwlalɛ’n. I sɔ ti’n, e o Satan ‘i cɛn’n mɔ w’a sɔnman kun’n,’ i blɛ nun. (Sa Nglo Yilɛ 12:12; Jue Mun 110:2) E kwla se ekun kɛ, ɔ cɛ kan Ɲanmiɛn Sielɛ’n wá yó maan sran’m bé yó Ɲanmiɛn klun sa’n asiɛ’n su. ?A bu i kɛ i sɔ liɛ’n ti ndɛ fɛ? ?A bu i kɛ ndɛ sɔ’n ti nanwlɛ? Ndɛ tre nga ɔ́ bá lɛ’n, ɔ́ úka ɔ naan w’a wun i wlɛ kɛ Biblu’n kle ninnge sɔ mun sakpasakpa.