Zoova kacimɛn i ndɛ ng’ɔ kan’n
Abdias nin Zonas, ɔ nin Mise be fluwa’m be nun ndɛ cinnjin mun
BIBLU’N nun fluwa nga be flɛ i Abdias, Abdiasi bɔbɔ yɛ ɔ klɛli ɔ. Sanngɛ, w’a kɛnmɛn i bɔbɔ i su ndɛ lele saan i dunman’n kunngba cɛ, yɛ ɔ boli su ɔ. Afuɛ nga be flɛ i 607 nun ka naan y’a ju Zezi blɛ su’n, yɛ ɔ klɛli i fluwa’n niɔn. Kɛ ɔ́ bó i klɛlɛ bo’n, ɔ seli kɛ: ‘Ndɛ nga mɔ Anannganman Ɲanmiɛn yili nglo kleli Abdiasi mɔ i waan ɔ kan’n yɛ ɔ o yɛ.’ (Abdias 1) Zonas fluwa mɔ Zonasi bɔbɔ dunman yɛ ɔ o su’n, afuɛ nga be flɛ i 793 nun ka naan y’a ju Zezi blɛ su’n, yɛ ɔ wieli i klɛ ɔ. Fluwa sɔ nun’n, Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ’n kannin sa kwlaa nga be ɲɛnnin i’n, ɔ nin nga i bɔbɔ yoli be i junman’n i dilɛ nun’n, be ndɛ. Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ Mise liɛ’n, afuɛ nga be flɛ i 777 nun ka naan y’a ju Zezi blɛ su’n, yɛ ɔ boli i junman’n i dilɛ bo ɔ. Ɔ dili i lele afuɛ 60. Ɔ maan, afuɛ nga be flɛ i 717 nun ka naan y’a ju Zezi blɛ su’n, yɛ ɔ wieli i di ɔ. Ɔ dili i Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ junman’n, Abdiasi nin Zonasi be blɛ liɛ’m be afiɛn’n nun. Mise w’a kɛnmɛn i bɔbɔ i su ndɛ lele. I su ndɛ kan ng’ɔ kannin’n yɛle kɛ: ‘Zida famiɛn mun Zɔtamu nin Ahazi, ɔ nin Ezekiasi be blɛ su’n Anannganman fa ndɛ wlali Mise m’ɔ fin Mɔserɛti’n i nuan kɛ ɔ kan.’ (Mise 1:1) Wafa nga Mise fali fie dilɛ nun sunnzun ase mun wlɛli i ijɔlɛ nun’n, ɔ kle kɛ ɔ si fie dilɛ nun ndɛ.
EDƆMU ‘WÍE NUNNUN WEIIN’
Edɔmu wun ndɛ nga Abdiasi kan’n yɛ: ‘Kɛ mɔ yɛ amun fɛnnin amun niaan Zakɔbu i anunman’m be bo ninnge’n, mɔ amun yoli be tɛtɛ’n, i ti amun kusu ɲannzuɛn kún amun lele saan amún wíe nunnun weiin.’ Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ’n i wla te kpɛn Izraɛlifuɛ mɔ be ti Zakɔbu i anunman’n, be ɲrɛnnɛn mɔ Edɔmufuɛ’m be kleli’n su. Afuɛ nga be flɛ i 607 nun ka naan y’a ju Zezi blɛ su’n, kɛ Babilɔnifuɛ’m bé sáci Zerizalɛmu klɔ’n, Edɔmufuɛ’m be ‘nin be yɛ be yoli ɔ.’ Be suannin “i sɔ aofuɛ liɛ’m be” bo.—Abdias 10, 11.
Sanngɛ Zakɔbu i anunman’m be liɛ’n, bé wá sá be sin be asiɛ’n su. Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ Abdiasi se kɛ: ‘Siɔn oka’n ɔ́ wá sɛ́ i sin ɔ́ yó min liɛ klonglo. Be nga be ɲannin be ti’n bé wá fía oka sɔ’n su lɔ.’—Abdias 17.
Ɲanmiɛn ndɛ’n i su kosan’m be su tɛlɛ:
5-8—?Ngue ti yɛ be fali be nga be nunnunnin Edɔmu nvle’n sunnzunnin be mɔ be fɛn sran’m be bo ninnge’n kɔnguɛ’n, ɔ nin nzan yifuɛ mun ɔn? Sɛ awiefuɛ mun yɛ be bali Edɔmu nvle nun’n, nn ninnge nga be kunndɛ’n, be ngunmin yɛ bé fá ɔ. Sɛ fie su ninnge kpɛfuɛ mun kusu yɛ be bali’n, nn bé yáci fie’n su ninnge wie’m be sin. Sanngɛ, kɛ bé núnnún Edɔmu’n, i ninnge kpakpa ba kun sa w’a kaman lɛ. Babilɔnifuɛ mɔ be nin be ‘be bo ti kun laa’n,’ be fɛnnin be bo ninnge’n kwlakwla kpan.
10—?Kɛ Ɲanmiɛn se kɛ Edɔmu “wíe núnnún weiin,” wafa sɛ yɛ ɔ kpɛnnin su? Kɛ nga Ɲanmiɛn kannin’n sa’n, andɛ ɔ leman asiɛ’n i lika kun jrɛiin sa mɔ be kwla wun Edɔmu nvle’n, ɔ nin i nunfuɛ mun ɔn. Kɛ afuɛ nga be flɛ i 550 nun ka naan y’a ju Zezi blɛ su’n mántan’n, Nabonidi m’ɔ ti Babilɔni famiɛn’n, ɔ kwlali Edɔmufuɛ mun. Afuɛ ya kpɔlɛ nnan nun ka naan y’a ju Zezi blɛ su’n, Nabatifuɛ’m be trannin Edɔmufuɛ’m be asiɛ’n su. Ɔ maan, Edɔmufuɛ’m be ko trannin Zide mɛn’n i ngua lɔ lika’n nun. Lika sɔ mɔ i sin’n, be wa flɛli i kɛ Idume’n, ɔ o Negɛbu asa’n su. Afuɛ nga be flɛ i 70 nun Klistfuɛ klikli’m be blɛ su’n, Rɔmufuɛ’m be w’a sacili Zerizalɛmu klɔ’n. Kɛ ɔ fin i lɛ’n, Edɔmufuɛ’m be osu nunnunnin mlɔnmlɔnmlɔn.
Afɔtuɛ ng’ɔ man e’n:
3, 4. Edɔmufuɛ’m be tran oka’m be su yɛ kongo’m be bo sin yia be. I sɔ m’ɔ sasa be, be kpɔfuɛ’m be lika’n ti’n, atrɛkpa’n, Edɔmufuɛ’m be klun w’a timan be, yɛ be buli i kɛ sran fi kwlá yoman be like. Sanngɛ, Zoova dili be jɔlɛ, b’a kwlá fiteman nun.
8, 9, 15. “Anannganman’n i nvle’m be kwlaa be jɔlɛ dilɛ cɛn’n” nun’n, ngwlɛlɛfuɛ nin kwlafuɛ fi su kwlá deman be.—Zeremi 49:7, 22.
12-14. Be nga kɛ Ɲanmiɛn i sufuɛ’m bé wún ɲrɛnnɛn ɔ yo be fɛ’n, ɔ fata kɛ be fa sa ng’ɔ juli Edɔmufuɛ’m be su’n, be tu be wun fɔ. Zoova ɲin kpaman yalɛ nga be kle i sufuɛ mun’n, i su mlɔnmlɔn.
17-20. Afuɛ nga be flɛ i 537 nun ka naan y’a ju Zezi blɛ su’n, ndɛ mɔ Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ’n kannin’n kpɛnnin su. Yɛle kɛ, Zakɔbu i osu nunfuɛ nga be kali’n, be sali be sin Zerizalɛmu lɔ. Ɔ maan, e kwla lafi su kpa kɛ Zoova yó ninnge ng’ɔ seli kɛ ɔ́ yó be’n.
‘NINIVU KLƆ’N NÚNNÚN’
Ɲanmiɛn seli Zonasi kɛ: ‘Jaso kɔ Ninivu, kɔ klɔ dan sɔ’n su lɔ. Kan ndɛ cinnjin ng’ɔ o yɛ’n weiin kle lɔfuɛ mun.’ Sanngɛ, Zonasi toli i ti lika uflɛ. Zoova maan ‘aunmuan dan kun fitali jenvie’n su.’ Kpɛkun, ɔ fali “jue dan kun” kleli Zonasi i ngwlɛlɛ naan i sin’n, w’a se i ekun kɛ ɔ wɔ Asirifuɛ’m be klɔ dan’n su lɔ.—Zonas 1:2, 4; 2:1.
Zonasi wluli Ninivu klɔ’n nun, kpɛkun ɔ kannin ndɛ weiin kleli lɔfuɛ mun. Ɔ seli kɛ: ‘Ɔ ka cɛn ablanan Ninivu’n núnnún.’ (Zonas 3:4) Kɛ mɔ ndɛ sɔ’n i su sa w’a juman’n ti’n, Zonasi “fali ya dan kpa.” Sanngɛ, Zoova fali “waka wie” tuli Zonasi fɔ naan ɔ wun like nga be flɛ i kɛ aunnvuɛ silɛ’n i wlɛ.—Zonas 4:1, 6.
Ɲanmiɛn ndɛ’n i su kosan’m be su tɛlɛ:
3:3—?Sakpasakpa naan Ninivu klɔ’n i dan’n ti’n, ‘kɛ a fɛ i bue kun m’ɔ́ á kpɛ́n bue kun ekun’n, a nanti cɛn ba nsan?’ Ɛɛn. Laa kpa nun’n, Ninivu klɔ’n fɛ i Khorsabad m’ɔ o nglo lɔ lika nun’n lele fa ju Nimrud m’ɔ o ngua lɔ lika nun’n. Ɔ maan, klɔ’n i tɛtrɛ nun’n ti Kilo 100.
3:4—?Zonasi suannin Asirifuɛ’m be aniɛn’n naan w’a kan Ɲanmiɛn ndɛ’n w’a kle be? Atrɛkpa Zonasi si Asirifuɛ’m be aniɛn’n laa. Annzɛ, Ɲanmiɛn yoli abonuan sa kun Zonasi lika, ɔ maan ɔ kwla kannin aniɛn sɔ’n. Annzɛ kusu’n, Zonasi kannin ndɛ’n Ebre aniɛn’n nun, kpɛkun sran kun kacili i Asirifuɛ’m be aniɛn’n nun. Sɛ ajalɛ kasiɛnfuɛ’n yɛ ɔ fali’n, e kwla se kɛ sran’m be fali be su sieli i nuan bo kpa.
Afɔtuɛ ng’ɔ man e’n:
1:1-3. Kɛ é síesíe ninnge nga é wá yó be’n be blɛ’n, sɛ e fa blɛ m’ɔ fata kɛ e bo Ɲanmiɛn Sielɛ’n i jasin fɛ’n naan e kle sran’m be like naan be kaci Zezi i sɔnnzɔnfuɛ’n, e yo like uflɛ’n, nn e klun yo wi. Sran ng’ɔ yo sɔ’n, nn ɔ su kpɛ Zoova i atin srɛ.
1:1, 2; 3:10. Nán nvle kunngba, annzɛ aniɛn kun, annzɛ kusu sran akpasua kun cɛ yɛ Zoova si be aunnvuɛ ɔ. Zoova ‘ti kpa maan sran’m be kwlakwla. Ɔ klo ninnge m’ɔ yili be’n be ngba.’—Jue Mun 145:9.
2:1, 11. Cɛn ba nsan nga Zonasi dili i jue’n i klun lɔ’n, ɔ ti Zezi i wie’n nin i cɛnlɛ’n i nzɔliɛ.—Matie 12:39, 40; 16:21.
2:1, 11; 4:6. Kɛ jenvie’n bó dan kpa’n, Zoova deli Zonasi. Asa kusu’n, Ɲanmiɛn ‘maan waka wie fifili lɛ, ɔ maan Zonasi ɲannin fɔnvɔ. I waan ɔ́ yó sɔ naan wia’n w’a boman Zonasi i ti’n su naan i ya’n w’a jɔ’n ti.’ Andɛ kusu’n, Zoova i sufuɛ’m be kwla lafi i su. I sran klolɛ dan ti’n, ɔ́ sásá be, ɔ́ dé be.—Jue Mun 13:6; 40:12.
2:1, 2, 9, 10. Zoova tie srɛlɛ nga i sufuɛ’m be srɛ i’n. Kpɛkun, ɲrɛnnɛn nga be kle be’n, ɔ fɛ i ɲin sie su.—Jue Mun 120:1; 130:1, 2.
3:8, 10. Ɲanmiɛn Kpli “kacili aniɛn” annzɛ ɔ kacili i akunndan’n ti’n, ‘w’a yoman sa ng’ɔ guguli kɛ ɔ́ yó’n kun.’ ?Ngue ti ɔ? Afin, ɔ wunnin kɛ Ninivufuɛ’m “be su kaci be nzuɛn tɛ’n.” I sɔ kunngba’n, sɛ sa tɛ yofuɛ kun kaci i nzuɛn’n, fɔ nga Zoova waan ɔ́ bú i’n, ɔ su bumɛn i kun.
4:1-4. Sɛ é kwlá sé’n, sran fi kwlá jaman Ɲanmiɛn i sran aunnvuɛ silɛ’n i awɛ. Ɔ fata kɛ e nian e wun kpa naan y’a kanman Zoova i sran aunnvuɛ silɛ’n i ndɛ tɛ.
4:11. Zoova sili Ninivufuɛ 120.000 be aunnvuɛ. Ɔ maan, sran nga be ti kɛ Ninivufuɛ’m be sa ‘mɔ be wunman sa wlɛ’n,’ be yo i annvɔ wie. I sɔ’n ti’n, ɔ trɛ i awlɛn naan be bo i Sielɛ’n i jasin fɛ’n asiɛ wunmuan’n su. ?Sɛ ɔ ti sɔ nin ɔn, ɔ fataman kɛ e kusu e si sran nga be o e jasin fɛ’n bowlɛ nun’n, be aunnvuɛ naan e bo Ɲanmiɛn Sielɛ’n i jasin fɛ’n i juejue su naan e uka be naan be kaci Zezi i sɔnnzɔnfuɛ?—2 Piɛr 3:9.
‘BÉ KPÚ BE TI’M BE SU TREKETREKE’
Mise kan Izraɛlifuɛ nin Zidafuɛ’m be sa tɛ nga be yoli’n, ɔ nin be nvle’m be klɔ dan’m be sacilɛ’n i ndɛ. Sanngɛ, ɔ kan be kplanlɛ uflɛ’n i ndɛ wie. Samali mɛn’n ‘ɔ́ búbú.’ Izraɛlifuɛ nin Zidafuɛ’m be sɔli amuin. I sɔ’n ti’n, ɔ fata kɛ ‘be kpu be ti’m be su,’ yɛle kɛ bé wún ɲannzuɛn. Kɛ bé wá trá be lomuɛn kɔ́ mɛn wie nun’n, bé kpú be ti’m be su treketreke “kɛ apɛtɛkuasi liɛ’n sa.” Sanngɛ, Zoova ta nda kɛ: ‘Zakɔbu osu nunfuɛ mun, ń wá yíayía amun.’ (Mise 1:6, 16; 2:12) Zerizalɛmu kpɛnngbɛn sa tɛtɛ yofuɛ mun, ɔ nin Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ mɔ be ɲinfu be fɔn Ɲanmiɛn mmla mun ti’n, Zerizalɛmu ‘búbú mlɔnmlɔnmlɔn.’ Zoova wá ‘tían i nvle nunfuɛ’m be nuan.’ ‘Bɛtleɛmu-Efrata’ klɔ’n su lɔ yɛ ‘sran ng’ɔ ko sie Izraɛli’n,’ ɔ́ fíte ɔ.—Mise 3:12; 4:12; 5:1.
?Like nga Zoova yoli Izraɛlifuɛ mun’n, ɔ timan su ti ɔ? ?I mmla’m be ti kekle dan ti ɔ? Cɛcɛ. Like nga Zoova se i sufuɛ mun kɛ be yo’n, ɔ ti like kunngba cɛ. Yɛle kɛ, ‘nán be bu be wiengu lufle, klun ufue su like’n yɛ be yo ɔ, yɛ atin nga be Ɲanmiɛn’n kle be’n, be fa su nin be wun ase kanlɛ.’ (Mise 6:8) Mise i blɛ sufuɛ’m be yoli tɛ dan ti’n, ‘be nun kun ng’ɔ flunman kan’n, i like m’ɔ fɛ i’n yɛle ako owie. Be nun nanwlɛfuɛ’n i gblɛ’n i tɛ’n tra agualɛ.’ Sanngɛ Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ’n se kɛ: ‘Nanwlɛ Zoova, like wie fi nin wɔ sɛman.’ Ɲanmiɛn wá sí i nvle nunfuɛ’m be aunnvuɛ ekun, ‘ɔ́ tó be sa tɛ mun ɔ́ guɛ i jenvie’n nun.’—Mise 7:4, 18, 19.
Ɲanmiɛn ndɛ’n i su kosan’m be su tɛlɛ:
2:12—?Blɛ benin nun yɛ Ɲanmiɛn ‘kannin Izraɛlifuɛ nga be kali mun boli nun’ ɔn? I klikli su m’ɔ yoli sɔ’n, yɛle afuɛ nga be flɛ i 537 ka naan y’a ju Zezi blɛ su’n nun. Blɛ sɔ nun’n, Zuifu nga be trali be lomuɛn ɔli Babilɔni lɔ’n, ɔ fali be onga sali be sin be nvle’n nun. E blɛ liɛ nun’n, ‘Izraɛlifuɛ nga be ti Ɲanmiɛn liɛ sakpa’n,’ be lika yɛ Ɲanmiɛn yoli sɔ ɔ. (Galasifuɛ Mun 6:16) Kɛ ɔ fɛ i afuɛ nga be flɛ i 1919 nun’n, be tian be nuan ‘kɛ bua mun mɔ be o klangla nun’n sa.’ Kɛ ɔ fɛ i afuɛ nga be flɛ i 1935 nun kusu’n, “bua’m be wie” mun be nun “sran kpanngban kpa” be fa be wun mantan be. Ɔ maan, be w’a ‘bo nzra dan kpa, be ijɔ kpa ekee!’ (Sa Nglo Yilɛ 7:9; Zan 10:16) Juejue su’n, be kwlaa be yo maan Ɲanmiɛn sulɛ kpa’n ɲan ɲrun.
4:1-4—?Wafa sɛ yɛ “cɛn wie lele” Zoova ‘wá yó sran kpanngban be jɔlɛ difuɛ naan i li mɛn dandan kpa’m be tran mmua sɛ, sanngɛ ɔ́ kán be afiɛn ndɛ’ ɔ? “Sran kpanngban” nin “mɛn dandan” m’ɔ kan be ndɛ’n, nán nvlenvle annzɛ politiki anuannzɛ kun ndɛ yɛ ɔ kan ɔn. Sanngɛ, nvlenvle’m be nunfuɛ mɔ be kacili Zoova i sufuɛ’n, be ndɛ yɛ ɔ kan ɔn. Zoova i sulɛ nun yɛ ɔ yo be jɔlɛ difuɛ, yɛ ɔ kan be afiɛn ndɛ ɔ.
Afɔtuɛ ng’ɔ man e’n:
1:6, 9; 3:12; 5:1. Afuɛ nga be flɛ i 740 nun ka naan y’a ju Zezi blɛ su’n, Asirifuɛ’m be bubuli Samali mɛn’n. I sɔ liɛ’n yoli Mise blɛ su. (2 Famiɛn Mun 17:5, 6) Famiɛn Ezekiasi blɛ su’n, Asirifuɛ’m be juli Zerizalɛmu lɔ. (2 Famiɛn Mun 18:13) Afuɛ nga be flɛ i 607 nun ka naan y’a ju Zezi blɛ su’n, Babilɔnifuɛ’m be sacili Zerizalɛmu klɔ’n. (2 Be Nyoliɛ 36:19) Kɛ nga Ɲanmiɛn nuan ijɔfuɛ’n fa kannin’n sa’n, be wuli Zezi ‘Bɛtleɛmu-Efrata.’ (Matie 2:3-6) I kwlaa sɔ’n kle kɛ Zoova i ndɛ mɔ i nuan ijɔfuɛ’m be kan’n, ɔ kaman ngbɛn.
2:1, 2. Sɛ e tɔn e wun suɛn kɛ ‘e dun mmua fa e wun man Ɲanmiɛn maan ɔ sie e,’ sanngɛ “sika klolɛ” yɛ ɔ lo e tra like kwlaa’n, i sɔ’n kwla yo tɛ kpa man e.—Matie 6:33; 1 Timote 6:9, 10.
3:1-3, 5. Zoova kunndɛ kɛ be nga be niɛn i nvle nunfuɛ’m be su’n, be yo sa mun i nuan su.
3:4. Sɛ e kunndɛ kɛ Zoova tie e srɛlɛ’n, ɔ fataman kɛ e yo sa tɛ yofuɛ annzɛ e di e sa nɲɔn nun.
3:8. Sɛ Zoova w’a fɛmɛn i wawɛ’n w’a wlaman e fanngan’n, e su kwlá boman jasin fɛ’n naan y’a kan jɔlɛ m’ɔ́ wá dí’n, i ndɛ.
5:6, 7. Andɛ’n, sran kpanngban be wun kɛ Klistfuɛ nga be kpali be sieli be ngunmin’n, be ti kɛ ‘ninnge mɔ bɔlɛ gua be su’n sa.’ Be yɛ maan Ɲanmiɛn ra sran’m be su ɔ. Afin Ɲanmiɛn fali Sielɛ i jasin fɛ’n bolɛ junman’n mannin be. Kɛ “bua’m be wie” mun be suan be nga Ɲanmiɛn kpali be sieli be ngunmin’n be bo jasin fɛ’n i bolɛ nun’n ti’n, be uka sran mun maan be fa be wun mantan Ɲanmiɛn. (Zan 10:16) Nanwlɛ, junman sɔ m’ɔ yo e wiengu’m be ye’n, i dilɛ’n ti cenjele dan!
6:3, 4. Ɔ fata kɛ e sɔnnzɔn Ɲanmiɛn Zoova e yo sran ye, yɛ e si aunnvuɛ. I li be nga be like yolɛ yo ya’n, ɔ nin be mɔ be buman Ɲanmiɛn ndɛ’n i like fi’n, be yɛ ɔ fata kɛ e yo be ye, yɛ e si be aunnvuɛ dan ɔn.
7:7. Kɛ é kúnndɛ sa nga be tɔ e su andɛ’n be trawlɛ’n, ɔ fataman kɛ e sa sin bubu e. Sanngɛ kɛ Mise sa’n, ɔ fata kɛ ‘Ɲanmiɛn m’ɔ de e’n i su yɛ e lafi ɔ.’
7:18, 19. Zoova yaci sa nga e yo i’n cɛ e. E kusu’n, ɔ fata kɛ e yaci sa nga e wiengu’m be yo e’n, e cɛ.
‘Like nga e ko yo naan ɔ ko jɔ Anannganman e Ɲanmiɛn’n i klun titi’n yɛ e yo ɔ’
Be nga be ɲin ci Ɲanmiɛn nin i nvle nunfuɛ mun’n, ‘bé wíe núnnún weiin.’ (Abdias 10) Sanngɛ, sɛ e yo like nga Ɲanmiɛn se kɛ e yo’n naan ‘e kaci e nzuɛn tɛ’n,’ ‘i kusu káci i aniɛn.’ (Zonas 3:10) “Cɛn wie lele” yɛle kɛ ‘kɛ mɛn’n ɔ́ kɔ́ i bue nuan’n,’ Ɲanmiɛn sulɛ kpa’n ɲán ɲrun tra Ɲanmiɛn sulɛ wafa tɛtɛ mun. Kpɛkun, aɲinyiɛfuɛ’m bé tú kpuu bé bá Ɲanmiɛn sulɛ kpa’n nun. (Mise 4:1; 2 Timote 3:1) I sɔ’n ti’n, ɔ fata kɛ e jran cinnjin kpa kɛ ‘like nga e ko yo naan ɔ ko jɔ Anannganman e Ɲanmiɛn’n i klun titi’n yɛ é yó ɔ.’—Mise 4:5.
Nanwlɛ, Abdias nin Zonas, ɔ nin Mise be fluwa’m be man e afɔtuɛ kpakpa dan! Kannzɛ be klɛli be i afuɛ ko ju 2500 tra su yɛ’n, sanngɛ lele nin andɛ bɔbɔ’n, be nun ndɛ’n ‘kaciman, ɔ maan sran’m be kaci.’—Ebre Mun 4:12.
[Foto, bue 9]
Abdiasi ijɔli Ɲanmiɛn nuan seli kɛ: ‘Edɔmu wíe núnnún weiin.’
[Foto, bue 11]
Mise ‘lafili Ɲanmiɛn m’ɔ de e’n i su,’ e kusu e kwla yo sɔ wie.