Zoova kacimɛn i ndɛ ng’ɔ kan’n
Jue Mun be nun ndɛ cinnjin mun—fluwa i bue nnun
AƝANBEUNFUƐ’N kwla se kɛ: ‘E mma yasua’m be ɲin trele be gbaflɛn nun kɛ waka sa. E mma bla’m be ɲin talua, be ti kɛ famiɛn sua’m be nun kofiaja nga be sɛ be klanman’n sa. E tanngannin mun, be yi piɛ! E bua mun nin e boli’m be trɛ kpa.’ Wlengbi’m be kwla se kɛ: ‘Nvlefuɛ nga be le i sɔ like liɛ mun’n, be liɛ su ti ye!’ Sanngɛ jue tofuɛ’n w’a bumɛn i sɔ. Ɔ seli i liɛ kɛ: ‘Nvlefuɛ nga Anannganman yɛ ɔ ti be Ɲanmiɛn’n, be liɛ su ti ye!’ (Jue Mun 144:12-15) ?Ɔ nin i fataman kɛ ɔ yo sɔ? Zoova mɔ e su i’n, ɔ di aklunjuɛ. I sɔ’n ti’n, be nga be su i’n, be di aklunjuɛ wie. (Jue Mun 104:31) Jue Mun be fluwa’n i bue kasiɛn mɔ Ɲanmiɛn maan be klɛli’n, ɔ fa e ɲin sie i ndɛ nanwlɛ sɔ m’ɔ kaciman’n, i su. Ndɛ sɔ’n o Jue Mun 107 lele 150 nun.
Jue Mun be fluwa i bue nnun’n, ɔ kan Zoova nzuɛn ɲɛnmɛn’n i ndɛ. Kpɔkun, ɔ yi i nglo wie kɛ Zoova ti klun ufuefuɛ, ɔ ti nanwlɛfuɛ nin aklunyefuɛ. Kɛ é súan Zoova i sran wafa ng’ɔ ti’n i su like kpa kɔ́ e ɲrun’n, nn é kló i kpa ekun, nn é sró i wie kpa. I sɔ’n yo maan e di aklunjuɛ dan. Nanwlɛ, ndɛ nga be o Jue Mun fluwa nnun nun’n, be ti kpa dan.—Ebre Mun 4:12.
ZOOVA I KLUN UFUE’N TI’N, E DI AKLUNJUƐ
Zuifu nga be fin lomuɛn Babilɔni lɔ be bali be klɔ’n, be toli jue kɛ: “Maan be sɔfuɛ’m be bo flɛ Anannganman i klun ufue’n nin sa dandan ng’ɔ yo man sran mun ti.” (Jue Mun 107:8, 15, 21, 31) Davidi toli jue manmannin Zoova. Ɔ seli kɛ: ‘A ti nanwlɛfuɛ kpe nun.’ (Jue Mun 108:5) I jue’m be nun’n, ɔ srɛli Ɲanmiɛn. Ɔ seli kɛ: ‘Anannganman min Ɲanmiɛn, bla wa uka min. Ɔ klun ufue’n ti bla wa de min.’ (Jue Mun 109:18, 19, 26) Jue Mun 110 kan Mɛsi i sielɛ’n i ndɛ. Jue Mun 111:10 se kɛ: ‘Be ɲin m’ɔ yi Anannganman yɛ ɔ ti ngwlɛlɛ silɛ’n i bo bolɛ’n niɔn.’ I ndɛ tre ng’ɔ bɛ i sin’n se kɛ: ‘Sran nga i ɲin yi Anannganman’n, i liɛ su ti ye!’—Jue Mun 112:1.
Jue Mun 113 lele 118, be ti Ɲanmiɛn bɔbɔ i manmanlɛ jue. Be flɛ be “alɛl.” Fluwa kun kan Zuifu’m be ayeliɛ’n i ndɛ (Mishna). Be klɛli fluwa sɔ’n afuɛ ya kpɔlɛ nsan nun. Ɔ se kɛ, kɛ Zuifu’m bé dí be Delɛ Cɛn’n, ɔ nin be cɛn nsan nga be di be afuɛ kwlaa nun’n, yɛ be to jue sɔ mun ɔn. Jue Mun 119 yɛ ɔ ti Jue Mun fluwa’n be nun tɛnndɛn’n niɔn. Ɔ kan Zoova i nuan ndɛ’n, be ndɛ. Biblu’n wunmuan’n nun’n, Jue Mun 119 yɛ ɔ ti ndɛ tre’m be nun tɛnndɛn’n niɔn.
Ɲanmiɛn ndɛ’n i su kosan’m be su tɛlɛ:
109:23—Davidi seli kɛ: ‘N liɛ bɔ yɛ ɔ su wie kɛ sɛnzɛ’n m’ɔ tɔ’n sa lɛ ɔ.’ ?Ndɛ sɔ’n, i bo’n yɛle kɛ sɛ? Davidi su kɛn i ɲanndra nun kɛ i wie cɛn’n w’a mantan koko.—Jue Mun 102:11.
110:1, 2—?Ngue yɛ i nun mɔ “[Davidi] i Min” Zezi Klist o Ɲanmiɛn i fama su’n, ɔ yo ɔ? Kɛ Zezi wuli mɔ Ɲanmiɛn cɛnnin i’n, ɔ ɔli ɲanmiɛn su. Ɔ ko trannin Ɲanmiɛn i fama su lele afuɛ nga be flɛ i 1914 nun naan w’a bo i Famiɛn dilɛ’n i bo. I nun mɔ Zezi mínndɛ sɔ’n, nn ɔ́ síe Klistfuɛ nga be kpali be sieli be ngunmin’n. Ɔ kleli be ajalɛ naan be bo jasin fɛ’n naan be yo maan sran’m be kaci i sɔnnzɔnfuɛ. I blɛ sɔ’n nun ekun’n, ɔ kleli be like naan cɛn nga bé wá dí famiɛn’n, b’a kwlɛ i di.—Matie 24:14; 28:18-20; Lik 22:28-30.
110:4—?Nda mennin yɛ Ɲanmiɛn tali m’ɔ “leman kɛ ɔ ko yoman” ɔn? Nda mɔ Ɲanmiɛn tali’n, yɛle aenguɛ ng’ɔ nin Zezi be trɛli i kɛ Zezi yó Famiɛn naan ɔ́ dí Ɲanmiɛn ɲrun jranfuɛ’m be su kpɛn junman’n.—Lik 22:29.
113:3—?Wafa sɛ yɛ kɛ ‘ɔ fɛ i wia afiliɛ lɔ lele m’ɔ́ fá jú wia atɔliɛ lɔ’n’ be manman Zoova ɔ? Ndɛ sɔ’n ti kploun. Nán kɛ sran wie’m be su Ɲanmiɛn cɛn kwlaa sa ɔ. Kɛ wia’n jaso lele m’ɔ́ fá tɔ́’n, ɔ kpaja mɛn wunman’n nun. I sɔ kunngba’n, yɛ ɔ fata kɛ be manman Zoova ɔ. Kɛ ɔ ko yo naan i sɔ’n w’a yo ye’n, ɔ fata kɛ be fafa ajalɛ wie mun. Ɔ maan, e mɔ e ti Zoova i Lalofuɛ’n, Zoova i manmanlɛ’n ti e cenjele like. Like ng’ɔ ti e cenjele ekun’n, yɛle jasin fɛ’n mɔ e bo i juejue su’n.
116:15—?Wafa sɛ yɛ ‘Zoova i sufuɛ nanwlɛfuɛ’m be wie’n ɔ wlu i wun lele kpe nun ɔn?’ Zoova i sufuɛ’m be ti i cinnjin kpa. Ɔ maan, ɔ su kplinman su kɛ be wunmuan’n be wu. Sɛ Zoova kplin su naan i sɔ sa liɛ’n ju’n, ɔ ti kɛ nn i kpɔfuɛ’m be le tinmin be trɛ i. Sɛ ɔ yo sɔ kusu’n, kɛ mɛn uflɛ’n wá táka’n, be su ɲanman sran naan w’a tran nun.
119:71—?Ngue ti yɛ ɔ ti kpa kɛ be bu e fɔ ɔ? Kɛ be bu e fɔ’n, i sɔ’n kwla yo maan e fa e wla’n kwlaa gua Zoova su. E tu e klun e srɛ i, e suan Biblu’n nun like kpa, kpɔkun e mian e ɲin e nanti su. Asa ekun’n, kɛ be bu e fɔ’n, i sɔ’n kwla kle kɛ fɔ o e nun naan ɔ fata kɛ be tu. Sɛ be bu e fɔ sɔ’n naan e kplin su’n, i bo’n gúa kpa mán e.
119:164—?Kɛ jue tofuɛ’n se kɛ aliɛ ba kun nun’n ɔ manman Ɲanmiɛn ‘kpɛ nso’n,’ i bo’n yɛle mennin? Like nuan nso’n, ɔ ti like nga i nuan ti yiawa’n i nzɔliɛ. Ɔ maan, jue tofuɛ’n su se kɛ manmanlɛ’n kwlaa ti Zoova liɛ.
Afɔtuɛ ng’ɔ man e’n:
107:27-31. Kɛ Armagedɔn alɛ’n wá jú’n, mɛn nunfuɛ’m be ngwlɛlɛ’n kwlaa ɔ́ ‘mlín be klun.’ (Sa Nglo Yilɛ 16:14, 16) Be ngwlɛlɛ sɔ’n su kwlá deman sran kun sa. Saan be nga be ‘bo flɛ Anannganman i klun ufue’n’ ti’n, be ngunmin cɛ yɛ bé fíte nun ɔn.
110:5. Kɛ sonja kun kún alɛ’n, i tokofi’n o i sa fama’n nun. Yɛ ɲrɛn’n o i sa bɛ’n nun. Ɔ maan, ɲrɛn’n sɛsɛmɛn i bue fama su’n. Zoova i sufuɛ’m be liɛ’n, sɛ é kwlá sé’n, Zoova ‘jin be sa fama su’ yɛ ɔ sasa be ɔ!
113:4-9. Zoova o nglo lɔ like kwlaa be ti su, ɔ maan saan ‘ɔ́ kpɛ́ i ɲin ase naan w’a nian ɲanmiɛn m’ɔ la nglo lɔ plaii’n.’ Sanngɛ, ɔ si yalɛfuɛ nin ɲrɛnnɛnfuɛ’n, ɔ nin bla klun kpanfuɛ’n be aunnvuɛ. Zoova m’ɔ sie nglo nin asiɛ’n, ɔ ti aenvuɛfuɛ. Ɔ kunndɛ kɛ i sufuɛ’m be yo sɔ wie.—Zak 4:6.
114:3-7. Ndɛ mma jenvie nin Zurdɛn’n be nuan lɔ’n, ɔ nin Sinai oka’n bo lɔ’n, Zoova yoli sa dandan mɛnnin i nvle’n. Kɛ e suan sa sɔ’m be su like’n, ɔ fata kɛ be wluwlu e wun dan kpa. Mɛn nunfuɛ mɔ be nzɔliɛ’n yɛle “asiɛ’n,” be kusu sɛ é kwlá sé’n, ɔ fata kɛ be “keje” Anannganman ɲrun.
119:97-101. Ngwlɛlɛ silɛ nin like silɛ nin Ɲanmiɛn ndɛ’n i wlɛ wunlɛ’n, be sasa e naan Ɲanmiɛn sulɛ nun’n, y’a saciman.
119:105. Ɲanmiɛn Ndɛ’n ti kɛ kannin sa, ɔ kpaja e bo. Afin, ɔ yo maan e tu tra sa nga be o e ɲrun’n. Ɔ kpaja e ɲrun atin’n su weiin, yɛle kɛ e ɲrun lɔ sa nga Ɲanmiɛn boli be su’n, e wun be wlɛ.
SA’M BE TƆ E SU SANNGƐ E KLUN JƆ
?Sɛ sa fanunfanun tɔ e su’n, é yó sɛ naan y’a fite nun? Jue Mun 120 lele 134 tɛ su weiin. Sɛ e talo Zoova’n, é fíte nun kpɔkun e klun jɔ́ titi. Be flɛ jue sɔ mun kɛ Zerizalɛmu kɔlɛ’n i su jue. Afin atrɛkpa’n, kɛ Izraɛlifuɛ’m bé tú ajalɛ bé kɔ́ Zerizalɛmu afuɛ nuan cɛn’m be dilɛ’n, yɛ be to be ɔ.
Jue Mun 135 lele 136 kle kɛ Zoova timan kɛ amuɛn mun sa. Afin i liɛ’n, like ng’ɔ ti i klun su kɛ ɔ́ yó’n, ɔ yo. Jue Mun 136 liɛ’n, i mma’m be ti bue nɲɔn. I bue klikli’n ti sran ng’ɔ to jue’n i liɛ, yɛ i bue nɲɔn su’n ti sran ng’ɔ sɔ su’n i liɛ. I nun mɔ Zuifu’m be o Babilɔni lɔ’n, be kunndɛli kɛ bé sú Zoova Siɔn oka’n su. Kɛ be ɲin kpɛnkpɛnnin su’n, be sunnin. Sunlɛ sɔ’n yɛ Jue Mun 137 kɛn i ndɛ ɔ. Davidi yɛ ɔ toli Jue Mun 138 lele 145 mun ɔn. Ɔ kunndɛli kɛ ‘ɔ́ tú i klun mánmán Zoova.’ ?Ngue ti ɔ? I bɔbɔ seli kɛ ‘yilɛ klanman mɔ a yili min’n ti.’ (Jue Mun 138:1; 139:14) Jue nnun nga be bɛ i sin’n be nun’n, Davidi srɛ Ɲanmiɛn kɛ ɔ sɛsɛ i sran tɛ’m be sa nun, yɛ nán maan ɔ bu i fɔ. Kpɔkun, ɔ de i i kpɔfuɛ’m be sa nun naan ɔ bo i ɲrun atin. Ɔ kle kɛ Zoova i nvle nunfuɛ’m be liɛ su ti ye. (Jue Mun 144:15) Kɛ Davidi i wla kpɛn Ɲanmiɛn i dan nin i klun ufue m’ɔ ti’n be su’n, ɔ se kɛ: ‘Ń fá min aniɛn’n manman Anannganman. Maan ninnge nga nguan o be nun’n be kwlaa be lɛ i ase. Be lɛ i ase titi, nán be yaci i le!’—Jue Mun 145:21.
Ɲanmiɛn Ndɛ’n i su kosan’m be su tɛlɛ:
123:2—?Kɛ be se kɛ famiɛn kun i sufuɛ’m be ɲin o be min’n su’n, i bo’n yɛle mennin? Sɛ famiɛn kun i sufuɛ’m be ɲin o be min bian’n, annzɛ be min bla’n su’n, like nɲɔn ti ɔ. Be yo sɔ naan bé sí like nga be min’n i sa miɛn i wun’n. Annzɛ kusu bé yó sɔ naan be min’n sasa be. I sɔ kunngba’n, Zoova i sufuɛ’m be ɲin o Zoova su naan bé sí i klun sa’n naan i kusu sasa be.
131:1-3—?Wafa sɛ yɛ Davidi ‘o i olɛ lɛ bɔ cɛ kɛ ba mɔ w’a kpɛ ɲɔnflɛn’n o i nin sa nun’n sa ɔ?’ Ba m’ɔ nɔnman ɲɔnflɛn kun’n, i nin’n yɛ ɔ fɔnvɔ i ɔ. I sɔ yɛ Davidi waan ɔ ti ɔ. Yɛle kɛ, ɔ kɛn i wun ase, ɔ kunndɛman like dandan mun. Ɔ si i jranwlɛ. Ɔ kunndɛman dunman. Sɛ e nian Davidi i ayeliɛ’n su’n, ɔ ti kpa. I li kɛ é kúnndɛ kɛ be man e junman asɔnun’n nun’n, i lɛ’n nun yɛ ɔ fata kɛ e nian Davidi i ayeliɛ’n su kpa ɔ.
Afɔtuɛ ng’ɔ man e’n:
120:1, 2, 6, 7. Ato bualɛ nin ndɛ tɛtɛ kanlɛ’n, be kwla bo sran wla. Sɛ e sie e nuan’n diin’n, é klé kɛ e klo “aunjuɛ’n i ndɛ yɛ e kan ɔn.”
120:3, 4. Sɛ sran ‘bua e su ato’n,’ nán maan e kpli e tu e je. Afin Zoova wá dí e ndɛ’n blɛ ng’ɔ ti liɛ’n su’n, i nun. Ato buafuɛ’m bé wún ɲrɛnnɛn ‘alɛ kunfuɛ’n’ i sa nun.
127:1, 2. Like kwlaa nga é yó’n, maan e fa wla Zoova sa nun naan ɔ kle e atin.
133:1-3. Wafa nga Zoova i sufuɛ’m be bo ti kun’n, ɔ yo ɲɛnmɛn. Ɔ ti kɛ bɔlɛ sa. Ɔ maan be wun jɔ be fɔuun. Ɔ fataman kɛ e fa ndɛnngan nin konviabo ijɔlɛ’n, e saci bo kun yolɛ sɔ’n.
137:1, 5, 6. Zoova i sufuɛ nga be o lomuɛn’n, Siɔn oka’n ti be cinnjin kpa. I blɛ sɔ’n nun’n, Siɔn ti Ɲanmiɛn i anuannzɛ’n i nzɔliɛ. ?Yɛ e li? ?Andɛ Zoova i anuannzɛ’n i nun tranlɛ’n ti e cinnjin kpa wie?
139:1-6, 15, 16. Zoova si e klun angunndan’n, ɔ nin like nga e yo be’n be kwlaa. Ndɛ nga é wá kán bɔbɔ’n, ɔ si nun. I nun mɔ e te yo mmoja bɔbɔ e nin klun’n, i ɲin ta e. Wafa nga Zoova si e sran bɔbɔ ba’n sa’n, ɔ ‘tra e kpɛn.’ Nanwlɛ, kɛ e si kɛ Zoova wun sa kwlaa nga be o e su’n, ɔ nin wafa nga sa sɔ’m be yo e’n, ɔ jɔ e klun dan!
139:7-12. Ɔ leman lika kun sa mɔ sɛ e kɔ lɔ’n, Zoova su wunman e naan w’a fɔnvɔ e ɔ.
139:17, 18. ?Zoova i silɛ’n man e aklunjuɛ? (Nyanndra Mun 2:10) Sɛ ɔ ti sɔ’n, e aklunjuɛ liɛ’n su wieman le. Afin Zoova i angunndan’n, ‘sɛ be kan aunɲan ngba kwlaa bo nun’n, i nɔnnin tra be ngba.’ E su wiemɛn i angunndan’n i si le.
139:23, 24. Maan e kunndɛ kɛ Zoova sa e nian naan sɛ ‘atin nga e o su’n ti tɛ’n,’ yɛle kɛ sɛ e klun angunndan’n ti tɛ’n, ɔ uka e naan e kaci i.
143:4-7. ?Wafa sɛ yɛ e kwla jran sa kekle bɔbɔ kpa’m be ɲrun ɔn? Jue tofuɛ’n tɛ su kɛ: E bu sa nga Zoova yoli be’n be angunndan. Maan e ɲin tran be su titi, yɛ maan e srɛ Ɲanmiɛn naan ɔ uka e.
“An manman Anannganman!”
Jue Mun be fluwa’n i bue klikli nnan’n be atabo’n su’n, be se kɛ an manman Zoova. (Jue Mun 41:14; 72:19, 20; 89:53; 106:48) Zoova manmanlɛ kunngba’n, yɛ be fa gua jue i bue kasiɛn’n i bo wie ɔ. Jue Mun 150:6 se kɛ: ‘Maan ninnge nga be de wunmiɛn’n be kwlaa be manman Anannganman. An manman Anannganman!’ Ndɛ sɔ’n yó nanwlɛ mɛn klanman’n nun lɔ.
Nanwlɛ, e su minndɛ blɛ sɔ’n kpa. Sanngɛ dɔ nga su’n, like nga ti yɛ ɔ fata kɛ e manman Zoova’n ɔ sɔnnin. Kɛ é sé yɛ’n, e si Zoova yɛ e nin i e afiɛn mantan kpa. ?Kɛ e bu i sɔ liɛ’n i angunndan’n, ɔ yoman e kɛ e mɛnmɛn i naan e lɛ i ase?
[Foto, bue 31]
Sa dandan nga Zoova yo be’n be ti abonuan.
[Foto, bue 32]
Zoova i angunndan’n, ‘sɛ be kan aunɲan ngba kwlaa bo nun’n, i nɔnnin tra be ngba.’