“Nanwlɛ n klo ɔ mmla’n dan”
‘Nanwlɛ n klo ɔ mmla’n dan. Cɛn ba’n kwlaa i yɛ n bu i angunndan sa mlɔnmlɔnmlɔn ɔn.’—JUE MUN 119:97.
1, 2. (a) ?Sa mennin mun yɛ be tɔli sran ng’ɔ klɛli Jue Mun 119 i su ɔ? (b) ?Sanngɛ i sɔ’n yoli i sɛ? ?Yɛ ngue ti ɔ?
SRAN ng’ɔ klɛli Jue Mun 119, nanwlɛ, ɔ wunnin i ɲrun. Afin, wun tufuɛ mɔ be buman Ɲanmiɛn ndɛ’n i like fi’n, srilɛ yɛ be sri i ɔ, ato yɛ be bua guɛ i su ɔ. Famiɛn’n i awlo lɔ sran dandan’m be cicili i wun kɛ bé klé i yalɛ. Sran wlɛfuɛ’m be kusu, be bo sin yiɛli i, ɔ ka kan naan b’a kun i bɔbɔ. Sa kwlaa sɔ’m be wlɛli i ‘klunngbɔ ti’n ɔ sunnin [ɔ la ɔ, ɔ lafiman, NW].’ (Jue Mun 119:9, 23, 28, 51, 61, 69, 85, 87, 161) Sanngɛ ɔ nin i sɔ’n ngba’n, ɔ toli jue seli Ɲanmiɛn kɛ: ‘Nanwlɛ n klo ɔ mmla’n dan. Cɛn ba’n kwlaa i yɛ n bu i angunndan sa mlɔnmlɔnmlɔn ɔn.’—Jue Mun 119:97.
2 ?Sanngɛ ɔ yo sɛ ti yɛ Ɲanmiɛn i mmla’n ɔ kwla cicili Jue tofuɛ’n i wla ɔ? Yɛle kɛ, ye mɔ Ɲanmiɛn yoli i ti’n, ɔ lafi su kpa kɛ Ɲanmiɛn su yimɛn i sa i su le. Asa ekun’n, Ɲanmiɛn m’ɔ klo sran’n i mmla’n m’ɔ nantili su’n ti’n, w’a wuman. Ɔ sili ngwlɛlɛ trɛli i kpɔfuɛ mun. Ɔ trannin aunjuɛ nun, yɛ i klun w’a titimɛn i. Nanwlɛ, Jue tofuɛ’n bɔbɔ wunnin kɛ, kɛ be nanti Ɲanmiɛn i mmla’n su’n, be ɲan su mmlusuɛ dan. I sɔ’n ti’n, kannzɛ bɔbɔ i kpɔfuɛ’m be kleli i ɲrɛnnɛn’n, sanngɛ i klun jɔli.—Jue Mun 119:1, 9, 65, 93, 98, 165.
3. ?Ngue ti yɛ andɛ’n, Biblu’n nun mmla’n i su nantilɛ’n kwla yo kekle man Klistfuɛ’n niɔn?
3 Andɛ kusu’n, Ɲanmiɛn su mɔ be lafi’n ti’n, e niaan wie’m be wun be ɲrun kpa. E nga mun kusu’n, kannzɛ nán kunlɛ yɛ sran’m be kunndɛ kɛ bé kún e kɛ Jue tofuɛ’n sa’n, sanngɛ e kwlaa e si kɛ ‘lika’n ti kekle.’ Afin Ɲanmiɛn ndɛ’n timan sran sunman be ndɛ. Be bɔbɔ be wun angunndan yɛ be bu ɔ. Be ti sika klofuɛ, be tu be wun, yɛ be ɲin yiman like fi. (2 Timote 3:1-5) Ninnge nga be kwla saci e gbaflɛn nin talua mun’n, be diman be yalɛ kusu. ?Kɛ m’ɔ ti sɔ’n niɔn, e klo Zoova yɛ e yo sa i nuan su titi ɔ yo ye? Nanwlɛ, i sɔ’n kwla yo kekle man e. ?Sanngɛ wafa sɛ yɛ é kwlá fíte nun ɔn?
4. ?Ngue yɛ Jue tofuɛ’n yoli m’ɔ kle kɛ ɔ klo Ɲanmiɛn i mmla’n niɔn? ?Ɔ fata kɛ Klistfuɛ’m be yo sɔ wie?
4 Sɛ Jue tofuɛ’n kloli Ɲanmiɛn mmla’n, nán ngbɛn ti ɔ. Yɛle kɛ ɔ boli i ɲin ase suannin Ɲanmiɛn i mmla’n, yɛ ɔ buli su angunndan. I sɔ’n ti’n, Jue Mun 119 m’ɔ toli’n, ɔ ti Zoova i mmla’n i wafawafa’n ngunmin.a Ɔ maan kɛ bé klé i ɲrɛnnɛn’n, w’a usuman. Andɛ’n, Klistfuɛ’m be diman Moizi Mmla’n su. (Kolɔsfuɛ Mun 2:14) Sanngɛ, sa nga ti yɛ Ɲanmiɛn mannin Mmla sɔ’n, sɛ be wun i wlɛ’n, ɔ́ kwlá úka be. Nanwlɛ, ɔ kwla cici be nga kekle’n o be su’n be wla. I sɔ mɔ Jue tofuɛ’n wunnin i’n, yɛ ɔ cicili i wla’n niɔn.
5. ?Moizi Mmla’n i nun nsan mennin yɛ é wá kán be ndɛ ɔ?
5 Moizi Mmla’n kwla wla e fanngan. Amun e fa be nun nsan naan e nian. Be yɛle Wunmiɛn lolɛ cɛn’n i su mmla’n, ɔ nin fie’n su ninnge ng’ɔ fata kɛ Izraɛlifuɛ’m be yaci i lɛ’n i su mmla’n, ɔ nin aɲinblɔɛ mɔ Ɲanmiɛn bu i fɔ’n. Kɛ é wá yíyí be nun’n, é wún kɛ sran ng’ɔ wun mmla sɔ’m be sin angunndan’n i wlɛ’n, ɔ́ wún sa nga be tɔ e su’n be trawlɛ. Be su kunmɛn i srɛ.
E yo Ɲanmiɛn ninnge mɔ e di be yalɛ’n i nuan su sa
6. ?Ninnge mennin yɛ ɔ fata kɛ klɔ sran’n ɲɛn i naan w’a yo kpa ɔ?
6 Klɔ sran sa’n, ɔ fata kɛ ɔ di aliɛ, ɔ nɔn nzue, yɛ ɔ ɲan sua la nun naan w’a yo kpa. Sanngɛ sran ng’ɔ si kɛ ɔ ‘di Ɲanmiɛn ninnge’m be yalɛ’n’ m’ɔ yo i su sa’n, i yɛ ɔ si like nga be flɛ i aklunjuɛ’n niɔn. (Matie 5:3) Zoova si kɛ sran ng’ɔ yoman sɔ’n, i liɛ’n su yoman ye. I sɔ’n ti’n, ɔ seli Izraɛlifuɛ’m be kɛ le mɔcuɛ kwlaa nun’n, maan be yaci be junman’m be dilɛ cɛn kun, naan be fa cɛn sɔ’n be su i.
7, 8. (a) ?Wafa sɛ yɛ Ɲanmiɛn kle kɛ Wunmiɛn lolɛ cɛn’n, ɔ nin cɛn kun nga’m be timan kun ɔn? (b) ?Yɛ ngue ti yɛ ɔ sieli cɛn sɔ’n niɔn?
7 Kɛ ɔ ko yo naan sran’m be nin Ɲanmiɛn be afiɛn’n w’a mantan kpa’n, i ti yɛ Ɲanmiɛn sieli Wunmiɛn lolɛ cɛn’n niɔn. I nun mɔ Izraɛlifuɛ’m be o aawlɛ flɛnnɛn’n nun lɔ mɔ Ɲanmiɛn fá mani’n tá be’n, yɛ ɔ kannin ‘Wunmiɛn lolɛ cɛn’n’ i ndɛ ɔ. Ɲanmiɛn seli Izraɛlifuɛ’m be kɛ be fa cɛn nsiɛn be isa mani’n. Cɛn’n i nsiɛn su liɛ’n, maan be isa ‘cɛn nɲɔn aliɛ’ nga be ko di’n. Afin cɛn’n i nso su’n ti ‘Zoova liɛ klonglo.’ Cɛn sɔ’n nun’n, sran kun trɛn i bɔbɔ i awlo lɔ, sran fi fiteman. (Ezipt Lɔ Tulɛ 16:13-30) Mmla blu’n mɔ Zoova mannin be’n, be nun kun se kɛ nán be di junman fi Wunmiɛn lolɛ cɛn’n nun. Afin cɛn sɔ’n ti Ɲanmiɛn liɛ. Sran kwlaa ng’ɔ tɔn mmla sɔ’n, be kun i.—Ezipt Lɔ Tulɛ 20:8-11; Kalɛ 15:32-36.
8 Zezi seli kɛ: ‘Be sie wunmiɛn lolɛ cɛn’n mannin sran.’ (Mark 2:27) Cɛn sɔ mɔ Ɲanmiɛn sieli’n, ɔ kle kɛ ɔ niɛn i sufuɛ’m be lika. Afin, be kwla lo wunmiɛn. Kpɔkun be kwla fa be wun mɛntɛn i naan b’a kle kɛ be klo i. (Mmla’n 5:12) Cɛn sɔ’n nun’n, Izraɛlifuɛ’m be yoman like uflɛ fi. Be srɛ Ɲanmiɛn, be bu Moizi Mmla’n i su angunndan, kpɔkun be nin be awlofuɛ’m be su Ɲanmiɛn likawlɛ. Wunmiɛn lolɛ cɛn’n i su mmla’n, ɔ ukali Izraɛlifuɛ mun naan b’a faman ninnge ɲanlɛ’n b’a ciciman be ti. ?Afin sɛ b’a faman be wun b’a mantanman Ɲanmiɛn’n, ɔ́ yó sɛ yɛ bé yó kpa ɔ? Sanngɛ nán Izraɛlifuɛ’m be ngunmin yɛ ɔ fata kɛ be si sɔ ɔ. Zezi yili i sɔ liɛ’n i nglo. Ɔ seli kɛ: ‘Nán aliɛ kunngba yɛ ɔ man sran nguan ɔn, sanngɛ ndɛ kwlaa ng’ɔ fin Ɲanmiɛn nuan fite’n, i yɛ ɔ man sran nguan ɔn.’—Matie 4:4.
9. ?Afɔtuɛ mennin yɛ Wunmiɛn lolɛ cɛn’n i su mmla’n man Klistfuɛ mun ɔn?
9 Andɛ’n, Ɲanmiɛn i sufuɛ’m be leman cɛn kun m’ɔ ti be wunmiɛn lolɛ cɛn ɔn. Sanngɛ kusu’n, Wunmiɛn lolɛ cɛn’n i su mmla’n timan lalafuɛ ndɛ. (Kolɔsfuɛ Mun 2:16) ?Afin kɛ e bu mmla sɔ’n i sin’n, e wunman kɛ Ɲanmiɛn ninnge’m be yolɛ’n yɛ ɔ fata kɛ e fa cici e ti naan ninnge’m be kunndɛlɛ’n, annzɛ e ɲin su yiyilɛ’n be ka siɛn? (Ebre Mun 4:10) I sɔ’n ti’n, maan e fa kosan yɛ mun e usa e wun: “?Biblu’n nun like suanlɛ’n, ɔ nin Ɲanmiɛn srɛlɛ’n, ɔ nin asɔnun aɲia’m be bo kɔlɛ’n, ɔ nin jasin fɛ’n bolɛ’n yɛ be ti min awlɛn su like ɔ? ?Annzɛ like uflɛ ti’n, n ɲanman n ti naan m’an yo be?” Zoova seli kɛ, sɛ e dun mmua yo i ninnge liɛ’n, e liɛ ng’ɔ ju e’n saan ɔ́ fá mán e.—Matie 6:24-33.
10. ?Kɛ be fa blɛ be yo Ɲanmiɛn i ninnge liɛ mun’n, mmlusuɛ mennin yɛ be ɲɛn i ɔ? Amun fa sa kun fa yiyi nun.
10 Kɛ e fa blɛ e suan Biblu’n nin i akua’m be nun like mɔ e bu be su angunndan’n, ɔ kwla uka e maan e nin Zoova e afiɛn’n mantan kpa ekun. (Zak 4:8) I sɔ yɛ e niaan bla kun m’ɔ suan Suzani’n, ɔ yoli ɔ. Ɔ fɛli i sɔ ajalɛ’n w’a di afuɛ ko ju 40. Sanngɛ ɔ dili i nanwlɛ kɛ w’a yoman pɔpɔ. Sanngɛ kɛ ɔ́ kánngan nun kɔ́’n, ɔ wunnin kɛ tro fɛ’n yɛ ɔ cuɛn janda’n niɔn. Ɔ maan siɛn’n, sɛ sa wie ti’n w’a suanman Biblu’n nun like’n, i klun jɔman. Ɔ seli kɛ: “Biblu’n nun like suanlɛ’n ukali min maan n fali Zoova yoli min si. N kwla lafi i su. Ndɛ kwlaa nga min waan ń kán klé i’n, n kwla kan, srɛ kunman min. Nanwlɛ, kɛ n bu wafa ng’ɔ fa klo i sufuɛ mun’n, ɔ nin wafa ng’ɔ fa nian min lika’n i angunndan’n, ɔ yo ɲɛnmɛn.” ?I sɔ’n kleman kɛ, kɛ e yo Ɲanmiɛn ninnge mɔ e di be yalɛ’n i nuan su sa’n, e di aklunjuɛ dan?
Fie’n su ninnge ng’ɔ fata kɛ Izraɛlifuɛ’m be yaci i lɛ’n i su mmla’n
11. ?Fie’n su ninnge ng’ɔ fata kɛ Izraɛlifuɛ’m be yaci i lɛ’n i su mmla mennin yɛ Ɲanmiɛn mannin ɔn?
11 Moizi Mmla’n i nun kun ekun kle kɛ Zoova nian yalɛfuɛ mun, nin aofuɛ mun, ɔ nin aika mma mun nin angbeti bla’m be lika naan ɔ klo be. Yɛle kɛ, ɔ seli Izraɛlifuɛ’m be kɛ sɛ be le fie naan be su kpɛ i su ninnge’n, ninnge nga b’a kpɛman’n, maan be yaci be lɛ. Yɛ ninnge ng’ɔ fifili fie’n i nuan su’n, nán be kpɛ. Sɛ olivie annzɛ viɲi mma yɛ be su kpɛ naan wie tɔ asiɛ wun’n, nán be sa be sin be isa. Ble annzɛ ɔrzu sɔlɛ nga be wla fili i fie’n su lɔ’n kusu’n, nán be sa be sin ko fa. I liɛ’n, be nga be leman wie’n, bé kɔ́ kó fá. I lɛ nun’n, kannzɛ bɔbɔ nvufle’n ɔ́ tú be kpa naan b’a ɲan ninnge sɔ mun’n, sanngɛ be su yoman atanninfuɛ.—Saun Yolɛ 19:9, 10; Mmla’n 24:19-22; Jue Mun 37:25.
12. ?Ngue yɛ fie’n su ninnge ng’ɔ fata kɛ be yaci i lɛ’n i su mmla’n kle Izraɛli fie difuɛ mun kɛ be yo ɔ?
12 Zoova mannin mmla sɔ’n naan ɔ́ klé Izraɛlifuɛ mun kɛ be yo klun ufuefuɛ. Afin mmla’n w’a kleman like ng’ɔ fata kɛ be yaci i fie’n nun’n, i nuan kun sa trele. Fie’n i nuan kpɛlɛ’n kusu’n, fie difuɛ’n bɔbɔ yɛ ɔ kpɛ sie ɔ. Sanngɛ Zoova yɛ ɔ yo maan fie’n be su ninnge’m be yo kpa ɔ. Ɔ maan, Izraɛlifuɛ ng’ɔ ‘si yalɛfuɛ’n i aunnvuɛ’n, ɔ bu Zoova sran.’ (Nyanndra Mun 14:31) I sɔ yɛ Boazi yoli ɔ. Yɛle kɛ, ɔ yacili i fie’n su ninnge kpakpa kpanngban kpa lɛ naan Riti m’ɔ ti angbeti’n w’a kwla isa wie. Klun ufue sɔ mɔ Boazi yoli’n ti’n, Zoova yoli i mo dan.—Rit 2:15, 16; 4:21, 22; Nyanndra Mun 19:17.
13. ?Ngue yɛ fie’n su ninnge ng’ɔ fata kɛ Izraɛlifuɛ’m be yaci i lɛ’n i su mmla’n kle e kɛ e yo ɔ?
13 Like nga ti yɛ Zoova mannin fie’n su ninnge ng’ɔ fata kɛ be yaci i lɛ’n i su mmla’n, e te di su. Yɛle kɛ Zoova kunndɛ kɛ i sufuɛ’m be yo klun ufuefuɛ, sanngɛ maan be dun mmua yo man be nga be leman wie’n. I lɛ nun’n, sɛ e klun ufue’n cɛnnin’n, é ɲán su dan. Zezi seli kɛ: ‘An cɛ sran like, yɛ Ɲanmiɛn kusu ɔ́ cɛ́ amun wie ɔ, ɔ́ mán amun kpanngban kɛ like mɔ be su be tintin su, yɛ be kejekeje i, m’ɔ yi bu gua’n sa, afin suliɛ nga an su nun man sran wie mun’n, i kunngba’n nun yɛ Ɲanmiɛn sú nun mán amun ɔn.’—Lik 6:38.
14, 15. ?Wafa sɛ yɛ e kwla kle kɛ e ti klun ufuefuɛ ɔ? ?Kɛ e yo sɔ’n, mmlusuɛ mennin yɛ e bɔbɔ ɔ nin be mɔ e uka be’n, e ɲɛn i ɔ?
14 Akoto Pɔlu seli kɛ: ‘Sɛ e ɲɛn i wun alaje’n, maan e yo sran’m be kwlaa be ye, sanngɛ maan e dun mmua yo man e niaan nga e nin be e lafi Klist su’n.’ (Galasifuɛ Mun 6:10) Ɔ maan sɛ e wun kɛ e niaan kun su wun ɲrɛnnɛn Ɲanmiɛn su m’ɔ lafi’n ti’n, ɔ fata kɛ e fa Biblu’n e ukɛ i. Wie liɛ’n, aɲia’m be bo balɛ’n ti kekle man e niaan wie mun ekun. Wie liɛ kusu’n, be ɲanman sran naan w’a di gua w’a man be. Sɛ e sie like nga be sa miɛn i wun i nzɔliɛ naan e yo i nuan su like’n, ɔ ti kpa. E niaan wie’m be kusu b’a yo oke, annzɛ be ti tukpacifuɛ. Yɛ wie liɛ’n i sɔ’n ti’n, be kwlá tuman be bo. Sɛ e kwla ko nian be osu, annzɛ e kwla ti be wun ɲanman nun’n, ɔ́ yó be fɛ. Sran ng’ɔ sie i niaan sɔ’m be nzɔliɛ m’ɔ uka be’n, nn srɛlɛ mɔ be srɛli Zoova’n, yɛ w’a tɛ su lɛ. E mɔ e ti Klistfuɛ’n, i sɔ yɛ ɔ fata kɛ e yo ɔ. Sanngɛ sran ng’ɔ klo i wiengu m’ɔ ukɛ i sɔ’n, ɔ di aklunjuɛ dan wie. Kpɔkun Zoova i klun jɔ i wun.—Nyanndra Mun 15:29.
15 Wafa kun ekun nga Klistfuɛ kun kle kɛ ɔ klo i wiengu’n, yɛle kɛ ɔ tu i klun kan Ɲanmiɛn ndɛ’n kle i. (Matie 28:19, 20) Sran kwlaa ng’ɔ ukɛli i wiengu lele ɔ maan ɔ fɛli i wun mannin Zoova’n, ɔ wun kɛ ndɛ wie mɔ Zezi kannin’n ti nanwlɛ. Ɔ seli kɛ: “Sɛ a cɛ sran like’n, ɔ ti kpa tra kɛ be cɛ wɔ like’n.”—Sa Nga Be Yoli’n 20:35.
Nán maan e ɲin blo like su
16, 17. ?Mmla blu’n i kasiɛn’n se sɛ? ?Yɛ ngue ti yɛ ɔ se sɔ ɔ?
16 Moizi Mmla’n i nun kun ekun mɔ é wá fá e ɲin síe su siɛn’n, yɛle ng’ɔ tannin aɲinblɔɛ’n. Mmla sɔ’n ti mmla blu’n i kasiɛn. I waan: ‘Nán maan ɔ ɲin blo ɔ wiengu like su, i sua o, i yi o, i sa nun junman difuɛ bla o, i sa nun junman difuɛ yasua o, i nannin o, i aflunmun o, nán maan ɔ ɲin blo i wie fi su.’ (Ezipt Lɔ Tulɛ 20:17) I sɔ’n kle kɛ Moizi Mmla’n fiman sran. Afin klɔ sran fi kwlá simɛn i wiengu angunndan nun naan w’a si kɛ i ɲin blo like wie su, annzɛ i ɲin bloman su. Mmla sɔ’n ti’n, Izraɛlifuɛ’m be si kɛ Zoova i ja su yɛ bé kán sa nga be yoli’n niɔn. Afin, Zoova kunngba cɛ yɛ ɔ si sran klun ɔn. (1 Samiɛl 16:7) Mmla sɔ’n kle kɛ Ɲanmiɛn si kɛ sa tɛtɛ sunman be bo’n yɛle be ɲin m’ɔ blo like su’n.—Zak 1:14.
17 Ɲanmiɛn sran nga i ɲin bloman like su’n, ɔ faman aɲanbeun kunndɛlɛ’n cicimɛn i ti, ɔ yoman sran mɔ i ɲin yiman like’n, yɛ ɔ fɛfɛman like ng’ɔ lemɛn i’n su. Asa ekun’n, ɔ wuaman, yɛ ɔ kunndɛman bian nin bla sukusuku. Be bu ɲanndra wie kɛ sran’n i sa mma blu’n be sɛman. Sran ng’ɔ wunmɛn i sɔ liɛ’n i wlɛ’n, i klun su jɔman like ng’ɔ le i’n su le. Saan i ɲin cí sran nin like. Biblu’n waan kɛ ‘angunndan tɛtɛ’n ba sran ti nun’n,’ yɛ i ɲin blo like su ɔ. ?Sɛ ɔ ti sɔ’n niɔn, é fɛ́ i sɔ atin’n kó nin?—Rɔmfuɛ Mun 1:28-30.
18. ?Angunndan nga sran’m be bu’n yɛle mennin? ?Yɛ i bo’n gua sɛ?
18 Andɛ’n, aɲanbeun yɛ sran’m be kunndɛ ɔ. Be waan be wu be bla o, saan bé ɲán be wun. Kplilɛ yɛ be kpli be kunndɛ aɲanbeun ninnge mun ɔn. Ninnge nga be yi be uflɛ mɔ cɛn kwlaa aata difuɛ’m be blɔ be’n ti’n, sran’m be bu i kɛ sɛ b’a ɲanman ninnge sɔ’n wie’n nn be nunman sran nun. I sɔ angunndan mɔ sran’m be bu’n, ɔ nin Moizi Mmla’n be kɔman likawlɛ kaan sa. Akoto Pɔlu kusu seli kɛ: ‘Be nga be klo kɛ bé ɲán be wun’n, lakafuɛ’n láka be. Ninnge ngbɛnngbɛn mɔ be konvi sɔ be’n nin be ɲin m’ɔ blo ninnge tɛtɛ kpanngban m’ɔ saci sran mɔ maan be agualiɛ’n ɔ guaman be kpa be wu’n, bé káci kɛ aya sa, bé tɔ́ nun ɔ́ trá be. Afin sika klolɛ’n yɛ ɔ ti sa tɛtɛ’n kwlaa i bo’n niɔn. Sran wie’m be fa be ɲin bloli nun lele be lafiman Ɲanmiɛn su kun, ɔ maan awlabɔɛ’n w’a kun be kpo.’—1 Timote 6:9, 10.
19, 20. (a) ?Sran ng’ɔ klo Zoova i mmla’n, ninnge mennin mun yɛ be ti i cinnjin ɔn? (b) ?Ngue yɛ é wá kɛ́n i ndɛ like suanlɛ ng’ɔ́ bá lɔ’n nun ɔn?
19 Be nga be klo Ɲanmiɛn mmla’n be si kɛ aɲanbeun kunndɛlɛ mɔ be fa cici be ti’n, ɔ saci sran. Ɔ maan be fɛmɛn i atin’n su. I sɔ’n ti’n, Jue tofuɛ’n srɛli Zoova kɛ: ‘Yo maan sa nga a fa sie min ɲrun kɛ n yo be’n yɛ n fa cici min ti ɔ, nán n fa ninnge ɲanlɛ’n n cici min ti. Mmla ng’ɔ fin ɔ nuan nun fite’n, ɔ ti kpa tra like akpi mɔ be fa jɛtɛ ufue annzɛ sika ɔkwlɛ be yo’n.’ (Jue Mun 119:36, 72) Sɛ e wun kɛ ndɛ sɔ’n ti nanwlɛ’n, angunndan nga e bu i aɲanbeun ninnge’m be su’n, ɔ́ yó sɛsɛ. Ɔ maan, aɲanbeun kunndɛlɛ mɔ be fa cici be ti’n, ɔ nin be ɲin m’ɔ yiman like’n, ɔ nin ninnge nga be lemɛn i’n be su fɛfɛlɛ’n mɔ be ti kɛ aya sa’n, e su tɔman nun. Afin, ‘Ɲanmiɛn mɔ be su i’n,’ yɛ ɔ ti aɲanbeun like dan’n niɔn.—1 Timote 6:6.
20 Kɛ Izraɛlifuɛ’m be wunnin like nga ti yɛ Zoova mannin be Mmla’n i wlɛ’n, ɔ ukali be. E blɛ kekle nga nun’n, sɛ e kusu e wun i sɔ liɛ’n i wlɛ wie’n, ɔ́ úka e. Nanwlɛ, ndɛ nga be o Moizi Mmla’n i sin’n, sran ng’ɔ wun be wlɛ naan ɔ nanti be su’n, ɔ́ wún kɛ be ti kpa dan. Ɔ́ kló be trá laa’n, yɛ aklunjuɛ ng’ɔ́ dí’n, ɔ́ yó dan trátrá su. Moizi Mmla’n i nun ngwlɛlɛ’n sɔnnin. Sran’m be su ndɛ ng’ɔ o Biblu’n nun’n, be yi ngwlɛlɛ sɔ’n i nglo. Like suanlɛ ng’ɔ́ bá lɔ’n nun’n, é wá kán sran sɔ’m be nun wie’m be ndɛ.
[Ja ngua lɛ ndɛ’n]
a Jue Mun 119 i ndɛ mma’n kwlaa be kan Zoova i mmla’n, annzɛ ndɛ ng’ɔ kan be’n, annzɛ mmla ng’ɔ sie be’n, annzɛ i klun sa’n, annzɛ sa ng’ɔ fa sie sran ɲrun’n, annzɛ sa ng’ɔ kle be’n, annzɛ i atin mun, annzɛ i nuan ndɛ’n, be ndɛ. Saan i nun ndɛ mma 4 cɛ yɛ be kanman Ɲanmiɛn i mmla’n i wafawafa sɔ’m be ndɛ ɔ.
?Wafa sɛ yɛ amún tɛ́ kosan’m be su ɔ?
• ?Ngue ti yɛ sran ng’ɔ klɛli Jue Mun 119 ɔ kwla kloli Zoova i mmla’n niɔn?
• ?Afɔtuɛ mennin yɛ Wunmiɛn lolɛ cɛn’n i su mmla’n kwla man Klistfuɛ mun ɔn?
• ?Fie’n su ninnge ng’ɔ fata kɛ Izraɛlifuɛ’m be yaci i lɛ’n i su mmla’n i sin angunndan m’ɔ uka e’n, yɛle mennin?
• ?Wafa sɛ yɛ fɔ mɔ Ɲanmiɛn bu aɲinblɔɛ’n, ɔ sasa e ɔ?
[Foto, bue 13]
?Ngue ti yɛ Ɲanmiɛn mannin Wunmiɛn lolɛ cɛn’n i su mmla’n niɔn?
[Foto, bue 15]
?Ngue yɛ fie’n su ninnge ng’ɔ fata kɛ Izraɛlifuɛ’m be yaci i lɛ’n i su mmla’n kle e kɛ e yo ɔ?