ƐNTƐNƐTI SU FLUWA SIEWLƐ Watchtower
Watchtower
ƐNTƐNƐTI SU FLUWA SIEWLƐ
Wawle
ɔ
  • á
  • ɛ
  • ɔ
  • ɲ
  • ú
  • έ
  • é
  • ó
  • í
  • ń
  • ɔ́
  • BIBLU
  • FLUWA MUN
  • AƝIA MUN
  • lv b. 215-b. 218 § 1
  • Mmoja’n i nun ninnge mun ɔ nin are yolɛ wafa mun

Like nga lemɛn i su video

Yaci, like kun ti video'n kwlá boman.

  • Mmoja’n i nun ninnge mun ɔ nin are yolɛ wafa mun
  • ‘Maan e yo sa nga e yo ɔ e si kɛ Ɲanmiɛn klo e’n’
  • I wunsu like
  • Wafa nga Ɲanmiɛn bu mmoja’n
    A kwla di aklunjɔɛ tititi!—Biblu’n nun like suanlɛ
  • Maan e fa atin nga Ɲanmiɛn m’ɔ lafiman’n kle e’n, i su
    Sasafuɛ Tranwlɛ’n Bo Zoova i Sielɛ Blɛ’n i jɔ—2004
  • ?E bu nguan’n kɛ nga Ɲanmiɛn fa bu i’n sa?
    ‘Maan e yo sa nga e yo ɔ e si kɛ Ɲanmiɛn klo e’n’
‘Maan e yo sa nga e yo ɔ e si kɛ Ɲanmiɛn klo e’n’
lv b. 215-b. 218 § 1

NDƐ’M BE BO TULƐ LIKA

Mmoja’n i nun ninnge mun ɔ nin are yolɛ wafa mun

Mmoja’n i nun ninnge kannganngan mun. Mmoja’n i nun ninnge kannganngan’m be fin mmoja’n i nun ninnge cinnjin nnan mɔ be flɛ be blɔfuɛ nun kɛ globili ruzu (globules rouges), ɔ nin globili blan (globules blancs), ɔ nin plakɛti (plaquettes), ɔ nin plasma. Globili ruzu be nun like kun yɛle ploteini (Protéines) nga be flɛ i emoglibini (hémoglobine). Be nga mmoja’n w’a wie be nun annzɛ be nga mmoja’n kpanngban tu be’n, be fa klɔ sran annzɛ nnɛn’m be mmoja’n i nun emoglibini be fa yo be are.

Plasma i dan lika ti nzue. I nun ninnge wie mun yɛle ploteini, mɔ be nun wie yɛle albimini (albumine) nin sɛl inɔganiki (sels inorganiques), ɔ nin fiblinozɛni (fibrinogène). Ninnge wie mun ekun be o plasma nun. Ninnge sɔ mun yɛle anzimu (anzymes) nin nitriman (nutriments), nin minelo (minéraux) nin sukla, ɔ nin antikɔɔ (anticorps), mɔ be nin tukpacɛ’n be kun’n. Sɛ sran kun tɔ tukpacɛ’n, dɔɔtrɔ’m be fa sran nga ɔ ti juejue’n i plasma i nun gamma globilini be wɔ i are. Be fa mmoja’n i nun globili blan be fa yo tukpacɛ wie mun ɔ nin kansɛli’n be are.

?Klistfuɛ’m be kwla kplin are yolɛ nga mmoja’n i nun ninnge kannganngan’m be o nun’n i su? Biblu’n w’a klemɛn i sɔ liɛ’n i wun ajalɛ trele kun sa. Sɛ Klistfuɛ kun kplín su o annzɛ ɔ su kplinman su o, ɔ ti kɛ i bɔbɔ sa. Ɲanmiɛn i ɲrun’n sran sɔ’n i bɔbɔ yɛ ɔ fɛ i ajalɛ’n niɔn. Sran wie’m be kwla se kɛ be faman mmoja’n i nun ninnge kannganngan be nun wie fi. Afin be liɛ’n Ɲanmiɛn mmla nga ɔ fa mannin Izraɛli’n m’ɔ se kɛ mmoja’n nga ɔ fin nnɛn’n nun’n, maan be ‘guɛ i ase’n,’ i su yɛ be jran be fa be ajalɛ liɛ’n niɔn. (Mmla’n 12:22-24) Wie’m be kusu, be kplinman su kɛ be fa mmoja’n annzɛ i nun ninnge cinnjin wie’m be wla be nun. Sanngɛ be kwla kplin su kɛ be fa are nga mmoja’n i nun ninnge kannganngan’m be o nun’n be yo be. Like nga ti yɛ be yo sɔ’n, yɛle kɛ mmoja’n i nun ninnge kannganngan sɔ’m be timan kɛ mmoja’n bɔbɔ ba’n m’ɔ kwla man sran’n i nguan’n sa.

Sɛ é fá mmoja’n i nun ninnge kannganngan’m be su ajalɛ’n, maan e bu kosan nga be lɔngɔ su yɛ be su akunndan: ?N wun i wlɛ weiin kɛ sɛ n faman mmoja’n i nun ninnge kannganngan wie fi’n, i sɔ’n kle kɛ be su faman are wie’m be yoman min annzɛ be su kwlá kpɛman min ngɔlɛ? ?Annzɛ kusu’n, n wun i wlɛ ekun kɛ n su faman are wie mɔ sɛ like wie bo min fɛ’n be kwla fa yo min naan mmoja’n nga ɔ tu min’n w’a jran? ?Like nga ti yɛ n faman mmoja’n i nun ninnge kannganngan wie mun mɔ sanngɛ n fa uflɛ mun’n, ń kwlá yíyí nun ń klé dɔɔtrɔfuɛ kun?

Are yolɛ wafa mun. I wie yɛle emodilisiɔn (hémodilution) nin sɛlsevɛr (cell-saver). Emodilisiɔn nun’n, be cuɛn mmoja’n i bue be sin like uflɛ kun kɛ bajɛ sa’n i nun. Kpɛkun, be fa like kun m’ɔ ti kɛ nzue sa’n mɔ mmoja nunman nun’n, m’ɔ yo maan sran’n i wun mmoja’n ba nvlɛ’n, be fa sin i mmoja nga be cuɛnnin i sɔ’n i osu. Ɔ maan, sran’n i mmoja ng’ɔ kɛ i nun’n, are sɔ mɔ be fa sanngan i nun’n ti’n, globili ruzu b’a sɔnman i mmoja’n nun kun. Kɛ be ko yo sran’n i opele ko wie’n, be fa mmoja nga be cuɛnnin fa guɛli bajɛ’n nun’n be wlɛ i nun ekun. Wie liɛ’n, be wieman sran’n i opele’n i yo naan b’a fa mmoja sɔ’n b’a wlɛ i nun ekun. Sɛlsevɛr liɛ’n, ɔ ti mannzin kun mɔ kɛ bé yó sran opele’n, ɔ fa mmoja’n nga ɔ tu i’n, ɔ yo i sanwun, kpɛkun ɔ fa wla sran’n nun ekun. Kɛ m’ɔ le wafa nga dɔɔtrɔ kun ɔ fa are yolɛ wafa sɔ’n di junman’n ti’n, ɔ fata kɛ Klistfuɛ kun wun like nga i dɔɔtrɔ’n waan ɔ́ yó’n i wlɛ kpa.

Sɛ é fɛ́ i sɔ are yolɛ wafa sɔ’m be su ajalɛ’n ɔ fata kɛ e usa e wun kosan yɛ mun: ‘?Sɛ min are yolɛ nun bé fá min mmoja’n i bue bé sín like uflɛ nun, yɛ bé jrán kan naan i sin b’a fa wla min nun ekun’n, ń kwlá sé kɛ mmoja’n sɔ’n te o min wunnɛn’n nun naan b’a “guɛmɛn i ase”? (Mmla’n 12:23, 24) ?Sɛ min are yolɛ nun be cuɛn min mmoja’n wie naan be sɛnngɛn i nin like uflɛ’n, kpɛkun i sin be fa wla min nun ekun’n, i sɔ’n su sannganman min akunndan’n mɔ Biblu’n tinngɛli i’n? ?N wun i wlɛ kɛ sɛ n kpalo are yolɛ wafa kwlaa mɔ i nun’n bé fá min mmoja’n, i sɔ’n kle kɛ be su yoman min dializi (dialyse) annzɛ be su faman mannzin be kaciman min awlɛn ba’n annzɛ min afɔkɔ’n?’

Be klɛ lɔngɔ su, bue 216

Sɛ bé yó Klistfuɛ kun opele naan are yolɛ wafa wie nun’n, bé fá i bɔbɔ i mmoja’n bé yó i are’n, ɔ ti i ngunmin i ti su trɔ. Are yolɛ nun’n be fa e bɔbɔ e mmoja’n naan b’a kunndɛ tukpacɛ ng’ɔ o e wun’n. Annzɛ kusu be fa e mmoja’n wie be di junman, kpɛkun be fa wla e nun ekun. Sɛ Klistfuɛ kun kplín su annzɛ ɔ su kplinman su o, i bɔbɔ yɛ ɔ fata kɛ ɔ bu i sin kpa naan w’a fɛ i sɔ liɛ’n i su ajalɛ’n wie ɔ.

KOSAN NGA E KWLA FA USA DƆƆTRƆ’N

Sɛ bé wá yó e opele naan mmoja ndɛ ba nun’n, maan e nian naan sɛ e fluwa nga e klɛ su kɛ nán be man e mmoja’n, mɔ be flɛ i Instructions médicales (DPA) ɔ o e sa nun o. Asa ekun e kwla fa kosan nga be lɔngɔ su yɛ’n e usa e dɔɔtrɔ’n:

  • ?Dɔɔtrɔ lɔ junman difuɛ nga bé wá yó min opele’n be kwlaa be si kɛ n ti Zoova i Lalofuɛ naan i sɔ’n ti’n, kannzɛ be utu i o, be lɛngɛ i o, n su faman mmoja’n (yɛle kɛ mmoja’n bɔbɔ ba’n, annzɛ globili ruzu, annzɛ globili blan, annzɛ plakɛti, annzɛ plasma)?

  • ?Sɛ mmoja’n i nun ninnge kannganngan’m be o are yolɛ sɔ’n nun’n, beninfuɛ mun ɔn? ?I sɔ are mɔ bé fá yó min’n, ɔ sɔnnin annzɛ w’a sɔnman? ?Kpɛkun wafa sɛ yɛ bé fá yó min ɔn?

  • ?Sɛ min klun akunndan’n kle kɛ n kwla fa mmoja’n i nun ninnge kannganngan mun naan sɛ n fa’n, ngue yɛ ɔ kwla yo min ɔn? ?Are yolɛ wafa uflɛ wie o lɛ mɔ n kwla fa ɔ?

Sanngɛ ka naan y’a fa ajalɛ kwlaa’n, maan e srɛ Zoova tankaan kpa ka. Ɔ tali e nda kɛ sran nga ɔ lafi Ɲanmiɛn su naan ɔ ‘kan kle i’ kɛ ɔ mɛn i ngwlɛlɛ’n, ɔ́ mɛ́n i.​—Zak 1:5, 6.

    Wawle nun fluwa mun (2000-2025)
    Fin nun fite
    Wlu nun
    • Wawle
    • Fa ko man sran
    • Ɔ klunklo ninnge siesielɛ
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • I su junman dilɛ'n i su mmla mun
    • Amun su ndɛ'm be su mmla'n
    • Amun su ndɛ'm be siesielɛ
    • JW.ORG
    • Wlu nun
    Fa ko man sran