An Magigibo kan Ehersisyo Para sa Saindo
AN SARONG makasaysayan na pagsiyasat sa 17,000 na graduwado sa Harvard, na isinasaysay sa The New England Journal of Medicine kaidtong apat na taon na an nakaagi, nagpaheling na an pisikal na ehersisyo puwedeng paglabanan an minanang tendensia sa amay na pagkagadan. “Mabagsik ka ta aktibo ka,” an konklusyon ni Dr. Ralph S. Paffenbarger, Jr., direktor kan pagsiyasat.
Kan Hunyo 1989 an The Journal of the American Medical Association nagsabi: “An pisikal na aktibidad iinasosyar sa paglikay asin pagkontrol sa dakol na mga kamugtakan medikal, arog baga kan coronary heart disease (CHD), hypertension [halangkaw na presyon nin dugo], . . . asin mga problema sa isip.” Idinugang kaiyan: “An CHD 1.9 beses na mas posibleng mangyari sa tawong bakong aktibo sa pisikal kisa sa tawong aktibo sa pisikal. An koneksion na ini kahangahanga.”
Kan Nobyembre 1989 an iyo man sanang medikal na babasahon nagpublikar nin pagsiyasat na kalabot an 13,344 katawo, asin ipinaheling pa kaiyan nin orog an halaga nin ehersisyo. An kompletong pagsiyasat nagpaheling na minsan an kadikit sanang ehersisyo—arog baga nin mabagsik na kabangang oras na lakaw kada aldaw—nagbubunga nin dakulang proteksion tumang sa pagkagadan sa dakol na causa.
Si Dr. Norman M. Kaplan, sa University of Texas Southwestern Medical School sa Dallas, na sarong autoridad sa halangkaw na presyon nin dugo, nagsabi na liniwat na nia an saiyang isip manongod sa halaga nin ehersisyo sa pagbolong sa halangkaw na presyon. “Mantang naheheling ko na nagdadakol an ebidensia sa nakaaging tolo o apat na taon orog kong dinadagka an mga tawo manongod sa ehersisyo.”
Ngonyan irinireseta ni Dr. Kaplan an aerobic exercise sa mga pasyenteng halangkaw an presyon. “Sinasabihan ko an mga pasyente ko na parikason an saindang pulso,” an paliwanag nia. “Sinasabihan ko an mga tawo na pumoon nin luway-luway. Dai bigla na sanang lumukso dian. Pumoon sa paglakaw asin luway-luway na pagdalagan asin umoswag. Kun magkaproblema kamo, pumondo.” Tanganing magtao nin tunay na pakinabang sa salud, an ehersisyo dapat na regular, mas marahay tolo o apat na beses kada semana sa laog nin 20 sagkod 30 minutos o labi pa.