Mga Hapot na Kaipuhan na Masimbag

MAY panahon sa buhay nindo na tibaad naghapot kamo: ‘Kun may Dios, taano ta tinotogotan nia an labi-labing pagsakit? Asin taano ta tinogotan nia iyan sa halawig nang panahon, sa bilog na kasaysayan nin tawo? Matatapos pa daw an pagsakit?’

Huling mayo nin nakakokontentong simbag sa siring na mga hapot, dakol an minapait an boot. An iba ngani minatalikod sa pagtubod sa Dios, o binabasol sia para sa saindang mga kadimalasan.

Halimbawa, an sarong tawo na nakaligtas sa Holocaust, an paggadan nin mga Nazi sa minilyon kan Guerra Mundial II, puminait na gayo an boot kaya sia nagsabi: “Kun madidilaan mo an sakong puso, maiilo ka kaiyan.” An saro pang tawo na nagsakit bilang resulta nin paglamag huli sa rasa, na nagin dahelan kan pagkagadan nin mga katood asin kapamilya kan Guerra Mundial I, may kapaitan na naghapot: “Haen an Dios kan sia kaipuhan niato?”

Kaya, kadakol kan nariribaraw. Sa saindang punto-de-vista, garo baga bakong magkaoyon na an sarong Dios nin karahayan asin pagkamoot togotan na mangyari an maraot na mga bagay sa haloyon nang panahon.

An Ginibo nin mga Tawo

Totoo nanggad na an mga tawo nakaginibo nin grabeng mga karatan tumang sa iba sa nag-aging mga siglo—an totoo, sa rinibo nang taon. Dai maimahinar kun gurano kagrabe asin kamakatatakot kan gabos na ini.

Mantang nag-ooswag daa an sibilisasyon, an mga tawo nag-imbento nin mas makatatakot pang mga instrumento para sa paggadan o pagbaldado sa iba: artileriya, mga masinggan, eroplanong panguerra, tangke, bomba, flamethrower, kemikal asin nuklear na mga armas. Bilang resulta, sa siglo sanang ini, an mga guerra kan mga nasyon guminadan sa mga sanggatos na milyon katawo! Ginatos na milyon pa an nalugadan o nagsakit sa ibang paagi. Asin dai masokol kun gurano an mga rogaring na nadistroso, arog baga nin mga harong asin kasangkapan.

Isip-isipa an makuring kamondoan, sakit nin boot, asin luha na gikan sa guerra! Parate nanggad na inosenteng mga tawo an nagtitios: gurang na mga lalaki asin babae, mga aki, mga omboy. Asin parate nanggad, an dakol na kaggibo sa mga karatan dai pinapaninimbag.

Sa bilog na kinaban, an pagsakit nagpapadagos sagkod sa mga oras na ini. Aroaldaw, an mga tawo ginagadan o nabibiktima nin krimen sa ibang paagi. Sinda nalulugadan o nagagadan sa mga aksidente, kaiba na an mga ‘akto nin naturalesa’ arog baga nin mga bagyo, baha, asin linog. Nagsasakit sinda huli sa inhustisya, daing binabasaran na pagkaanggot, kadukhaan, gutom, o helang, o sa dakol pang ibang paagi.

Paano an sarong marahay na Dios naglalang nin sarong bagay—an katawohan—na nagsakit nin makuri, nin parate nanggad, sa sunod-sunod na siglo?

Alanganon na Kamugtakan sa Hawak nin Tawo

An alanganon na kamugtakan na ini naririsa pati sa hawak nin tawo. An mga sientista asin iba pa na nag-adal dian minaoyon na an hawak nin tawo ginibo sa makangangalas, pambihirang paagi.

Horophoropa an pira sana sa makangangalas na mga kabtang kaiyan: an pambihirang mata nin tawo, na daing kamerang makaaarog; an kahangahangang hotok, na ginigibong garo hilako an pinakamodernong computer; an pagtinabangan nin komplikadong mga parte nin hawak na dai niato naririsa; an milagro nin pag-aki, na nagpapaluwas nin nakagugulogulong omboy—na kalalauogon kan mga magurang—sa laog sana nin siyam na bulan. Dakol an nagkonklusyon na an obra-maestrang ini nin disenyo, an hawak nin tawo, seguradong linalang nin ekspertong Paradisenyo—an Kaglalang, an Makakamhan sa gabos na Dios.

Pero, makamomondo, an iyo man sanang makangangalas na hawak na iyan minaluya. Pag-abot nin panahon iyan nagkakahelang, naggugurang, asin nagagadan. Sa katapustapusi iyan nagigin kabokabo. Kaherakherak nanggad! Sa panahon na an tawo maninigo na kutanang makinabang sa dakol na taon nin kabatidan asin magin mas madonong, minaluya na an hawak. Kaherakherak nanggad na kabaliktaran, sa katapusan kaiyan, sa salud, bagsik, asin gayon na potensial kan hawak sa kapinonan kaiyan!

Taano ta magibo an mamomoton na Kaglalang nin bagay na arog kagayon sa hawak nin tawo, tangani sanang iyan tapuson sa makamomondong paagi? Taano ta malalang sia nin sarong mekanismo na marahayon an kapinonan, dakulaon an potensial, pero maraoton an naaabtan?

An Paliwanag Dian nin Iba

Sinabi nin iba na an karatan asin pagsakit mga instrumento nin Dios sa pagpakarhay sa satong ugale paagi sa kasakitan. An sarong klerigong Metodista nag-insister: “An pagbayad nin marahay para sa maraot kabtang kan plano nin Dios sa pagliligtas.” An boot niang sabihon tanganing rumahay an ugale asin maligtas, an marahay na mga tawo kaipuhan na magsakit sa mga gibo nin mga maraot bilang kabtang kan plano nin Dios.

Alagad an saro daw na mamomoton na tawong ama poprobaran na pakarhayon an ugale kan saiyang mga aki paagi sa pagplano na sinda biktimahon nin maisog na kriminal? Isipon man na kadakol na hobenes an nagagadan sa aksidente o ginagadan o nagagadan sa guerra. An hoben na mga biktimang iyan mayo na nin oportunidad na pakarhayon an saindang ugale ta sinda gadan na. Kaya an ideya na an pagsakit itinotogot tanganing rumahay an ugale bako nanggad na makatanosan.

Mayo nin rasonable asin mamomoton na tawong ama na mamawoton na umabot an pagsakit o kamondoan sa saiyang mga namomotan. An totoo, an ama na magpaplano na an saiyang mga namomotan magsakit tanganing ‘pakarhayon an ugale’ ibibilang na may diperensia, bakong toltol an isip.

Kun siring rasonable daw na sabihon na an Dios, an supremong mamomoton na Ama, an pinakamadonong na Kaglalang sa uniberso, tuyong iinareglo an pagsakit bilang kabtang kan saiyang ‘plano para sa pagliligtas’? Iyan pag-atribuwir sa saiya nin maringison asin makangingiring kuwalidad, sarong kuwalidad na dai niato kayang akoon minsan sa hababang mga tawo.

Pakanompong sa Simbag

Saen kita makakanompong nin simbag sa mga hapot mapadapit sa pagtogot nin Dios sa pagsakit asin karatan? Mantang an mga hapot may labot sa Dios, makatanosan sanang aramon kun ano an itinatao nia mismong mga simbag.

Paano niato manonompongan an saiyang mga simbag? Paagi sa pagdolok sa gikanan na sinasabi nin Dios na sia an autor bilang giya sa mga tawo—an Banal na Biblia, an Sagradong Kasuratan. Ano man an iniisip nin saro manongod sa gikanan na iyan, iyan maninigong siyasaton, ta, arog kan sabi ni apostol Pablo: “An gabos na Kasuratan ipinasabong nin Dios asin kapakipakinabang . . . sa paghusay kan mga bagay.” (2 Timoteo 3:16) Sia nagsurat man: “Kan akoon nindo an tataramon nin Dios, na nadangog nindo sa samo, iyan inako nindo, bakong siring sa mga tataramon nin tawo, kundi, siring sa iyo man nanggad, siring sa tataramon nin Dios.”a—1 Tesalonica 2:13.

An paghanap kan simbag sa mga hapot manongod sa pagtogot sa pagsakit bako sanang para sa isip. An mga simbag napakahalaga sa satong pakasabot sa nangyayari ngonyan sa kinaban, sa mangyayari sa harani nang ngapit, asin kun paano apektado an lambang saro sa sato.

Utang niato sa satong sadiri na pabayaan na magtaram an Biblia, an komunikasyon nin Dios sa pamilya nin tawo. Kun siring, ano an sinasabi kaiyan sa kun paano nagpoon an pagsakit asin kun taano iyan ta tinotogotan nin Dios?

An sarong liyabe sa pakasabot sa simbag may koneksion sa kun paano kita ginibo sa mental asin emosyonal. Ipinaheheling kan Biblia na itinanom kan Kaglalang sa satong naturalesa bilang tawo an napakahalagang kuwalidad na ini: an pagmawot nin katalingkasan. Pag-olayan niato sa halipot kun ano man nanggad an kalabot sa libreng kabotan para sa mga tawo asin kun ano an koneksion kaini sa pagtogot nin Dios sa pagsakit.

[Nota sa Ibaba]