Pag-aram kan Paliwanag sa Misteryo kan mga Nangangabayo

SIISAY an makakapagpaliwanag sa misteryo kan mga nangangabayo sa Apocalipsis? Sa Biblia, sa Daniel 2:47, si Jehova Dios inaapod na “Parapahayag nin mga hilom.” Mantang sia an nagpasabong kan Biblia, kaiba na an bisyon manongod sa mga nangangabayo, sia an makapagtatao kan mga simbag na kaipuhan niato. Kun siring, paagi sa pagsiyasat sa saiyang ipinahayag na Tataramon para sa impormasyon, nadidiskobre niato an kahulogan kan de-kolor na mga kabayo asin kan mga nangangabayo dian.—Amos 3:7; 2 Timoteo 3:16; 2 Pedro 1:21.

An enot na tolong bersikulo kan Kapahayagan, o Apocalipsis, nagtatao nin liyabe na makakabukas sa misteryo. Ipinaheheling kaiyan na an sunod-sunod na mga bisyon na ini may koneksion sa maabot na mga pangyayari, an boot sabihon, sa maabot pa pakalihis kan taon 96 C.E. kan maheling ni apostol Juan an gabos na bagay na ini asin isurat iyan. Kaoyon ini sa saiyang isinabi sa Kapahayagan 1:10 na an mga naheling sa mga bisyon na ini mangyayari sana pagkapoon kan “aldaw kan Kagurangnan.”—Ikomparar an 1 Corinto 1:8; 5:5.

Nasa isip ini, sisiyasaton niato an mga kabayo asin an mga nangangabayo dian. Sa primero, mahalaga na magkaigwa kan tamang pakasabot manongod sa maputing kabayo asin sa nangangabayo dian. Dangan an kahulogan kan iba pang nangangabayo masunod na sana.

Sinisiyasat an mga Interpretasyon

Sa naeenot na artikulo, sinabi na an sarong interpretasyon kan maputing kabayo asin nangangabayo dian iyo na sinda nagrerepresentar ‘magsalang sa kapangganahan kan ebanghelyo o sa imperyalismo.’ Alagad ta an kinaban dai pa nakokombertir sa ebanghelyo (maogmang bareta) manongod ki Cristo asin sa mga katuyohan nin Dios mapadapit sa saiya. Asin tunay na an imperyalismo dai pa man nagigin mapanggana. Imbes, iyan narurumpag, nagkakabaranga, sa siglong ini.

Kumusta man an interpretasyon na an maputing kabayo nagrerepresentar sa kapangganahan kan ebanghelyo asin sa pagigin puro kan pagtubod kaidtong enot na siglo? Dai kaini kinokonsiderar an bagay na an bisyon manongod sa mga bagay na maabot sa ngapit. Asin mantang isinurat ni Juan an bisyon bilang sarong presong desterrado sa isla nin Patmos kan taon 96 kan satong Komon na Kapanahonan, dai iyan puwedeng magrepresentar sa ano man na may koneksion sa enot na siglo.

An saro pang paliwanag iyo na an maputing kabayo nag-iintrodusir kan mobimiento imbes na kan persona ni Cristo asin na an saiyang Kahadean ‘nasa tanga’ niato, an boot sabihon, nasa satong puso. Alagad ta an mobimiento ni Jesu-Cristo asin kan Kristianismo dai nagpoon sa sarong panahon pakalihis kan pagsurat sa Kapahayagan. Imbes, an mobimientong ini risa nang gayo sa tahaw kan mga Kristiano kan enot na siglo bago si Juan nagsurat.

Siring man, kan si Jesus magsabi na “an kahadean nin Dios nasa tanga nindo,” an kaolay nia iyo an parasaginsagin na mga relihiyosong Fariseo bilang simbag sa sarong hapot na pinalataw ninda. Si Jesus dai nakikipag-olay sa saiyang maimbod na mga parasunod asin sinasabihan sinda na an Kahadean bagay na ‘nasa tanga ninda’ sa sentido na iyan nasa saindang puso. Imbes, sinasabihan nia an daing pagtubod na mga Fariseo na sia, si Jesus, bilang an representante kan maabot na Kahadean nin Dios, presente sa tanga ninda kan okasyon na idto.—Lucas 17:21; helingon man an The Jerusalem Bible asin an The New English Bible.

Ano man an ideya na an nangangabayo sa maputing kabayo iyo an Anticristo? An Biblia mayong sinasabi na an Anticristo makakagibo nin siring na mga pagsalakay na puwedeng masabi manongod sa saiya na “sia nagluwas sa pandaog asin sa pagtapos kan saiyang pandadaog,” arog kan isinabi manongod sa nangangabayo sa maputing kabayo. (Kapahayagan 6:2) Maliwanag na an siisay man na nangangabayo sa maputing kabayo maluwas na nandadaog nin biyo. An saiyang pandadaog dai masusudya. An gabos niang kaiwal malalaglag.

An mga Tanda sa Biblia Nakatatabang sa Pagmidbid

An dai mamamaluan na pagpamidbid sa nangangabayo sa maputing kabayo itinatao kan “Parapahayag nin mga hilom” sa huring kabtang kan iyo man sanang sunod-sunod na bisyon na ini. Sa Kapahayagan 19:11-16, may naheling giraray na sarong maputing kabayo, na ngonyan may maliwanag na pagpamidbid kun siisay an nangangabayo.

An bagay na an maputing kabayo duwang beses na naheling sa makahulang mga bisyon na ini nagpaparisa na iyan saro sanang kabayo asin na ipinaheheling an laen-laen na trabaho o aktibidad kan nangangabayo. Sa nahuhuring eksena, an nangangabayo nginaranan. Sia inapod na “Maimbod asin Totoo,” “An Tataramon nin Dios,” asin “Hade nin mga hade asin Kagurangnan nin mga kagurangnan.”

An mga ngaran na iyan dai nang iwinawalat na pagduda kun siisay an nangangabayo sa maputing kabayo. Iyan daing iba kundi an Kagurangnan na Jesu-Cristo mismo! (Ikomparar an Kapahayagan 17:14.) Alagad sa anong panahon sa saiyang buhay? Iyan kaipuhan na pagkatapos na kan enot na siglo, kan itao an bisyon sa Kapahayagan. Mangnohon man na ngonyan tinawan na sia nin makahadeng korona. Kaya sa maabot na panahon poponan ni Jesu-Cristo an espesyal na papel bilang Hade, o Namomoon. Asin sa katongdan na iyan, sia ilinaladawan man bilang sarong guerrero na may darang pana, tanganing lumuwas “sa pandaog asin sa pagtapos kan saiyang pandadaog.”

An saro pang nagpapaheling na ini kaipuhan na sa ngapit pa iyo an bagay na ini: Kaidtong panahon kan apocaliptikong bisyon, labi nang 60 taon an nakalihis poon kan matapos ni Jesus an saiyang buhay sa daga, sia buhayon liwat hale sa mga gadan, asin sumakat sa langit. Kan sia bumuwelta sa langit, si Jesus sinabihan na maghalat sa too nin Dios sagkod sa maabot na panahon na an saiyang mga kaiwal gibohon na “tongtongan kan saiyang mga bitis.”—Hebreo 10:12, 13.

An Pangangabayo Nagpoon

Kaya an pangangabayo sa maputing kabayo mapoon sa maabot pang panahon kun si Jesu-Cristo patukawon na bilang an langitnon na Hade sa Kahadean nin Dios. Sa panahon na iyan isusugo sia nin Dios na may pagboot: “Mandaog ka sa tahaw kan saimong mga kaiwal.” (Salmo 110:2) Alagad ta noarin ini nangyari?

An pagkorona ki Jesu-Cristo bilang langitnon na Hade ilinaladawan sa Salmo 45:3-7. Dangan sa Hebreo 1:8, 9 si apostol Pablo nagkotar sa salmong ini asin iinaaplikar an bersikulo 6 asin 7 sa Aki nin Dios, si Jesu-Cristo. An detalyadong impormasyon asin mga pruweba sa Kasuratan na ipinublikar kan mga Saksi ni Jehova nagpapaheling na an pagkorona ki Jesu-Cristo sa langit nangyari sa katapusan kan Mga Panahon nin mga Hentil, “an itinalaan na mga panahon nin mga nasyon,” kan taon 1914.—Lucas 21:24.a

Kaya, an arin man na interpretasyon na ibinubugtak an pangangabayo nin mas amay pa sa taon 1914 dai puwedeng magin tama. Saro pa, mantang nasa enotan an nangangabayo sa maputing kabayo, an iba pang mga kabayo asin nangangabayo na kasunod magrerepresentar sa mga pangyayari na mangyayari kadungan, o pakalihis, kan pagpopoon kan saiyang pangangabayo. Kun siring, an pangangabayo kan apat na nangangabayong ini dapat na mangyari poon sa asin pakatapos na pumoon an “panahon kan katapusan” kan 1914. Poon kaidto na “an huring mga aldaw” naheling.—Daniel 12:4; 2 Timoteo 3:1-5, 13.

An Iba Pang mga Kabayo Asin Nangangabayo

An ikaduwang kabayo “mapula.” (Kapahayagan 6:3, 4, An American Translation) An nangangabayo dian “tinogotan na haleon an katoninongan sa daga tangani sindang maggaradanan.” Tinawan sia nin sarong “dakulang minasbad.” Ini napatunayan na totoo kan pumoon kan 1914 an pinakagrabeng guerra sa bilog na kasaysayan nin tawo, an enot na guerra mundial. Kaidto iyan inapod na Dakulang Guerra. Pakalihis sana nin 21 taon nagpoon an Guerra Mundial II, asin idto nagin orog pang mapanlaglag sa Guerra Mundial I. Poon kaidto permi nang may guerra. Sa kagabsan, poon 1914, an mga guerra kuminua na nin mga sanggatos na milyon na buhay.

An ikatolong kabayo maitom, asin an nangangabayo dian may kapot na timbangan sa saiyang kamot. (Kapahayagan 6:5, 6) An sarong tingog nagkukurahaw na kakaipuhanon an tangdan sa bilog na aldaw sa pagbakal sana nin sarong litro (1.1 L) nin trigo o tolong litro kan mas baratong sebada. Ini angay na naglaladawan sa kakulangan nin pagkakan na mas grabe ki sa kasuarin pa man. Iyan napatunayan na totoo poon kan 1914. Poon kan pumutok an Guerra Mundial I, luminangkaw na an presyo nin pagkakan. Minilyon an nagadan huli sa gutom. Poon kaidto, an kakulangan sa pagkakan daing ontok na nagpadagos. Kinakarkulo na ngonyan mga 450 milyones katawo an nagugutom sagkod sa ikagadan, asin mga sarong bilyon an kulang nin pagkakan. Sa panapanahon an makamomondong pangyayari idinodoon kan mga gutom asin labi-labing pagkawara nin buhay na arog kan nababareta hale sa Etiopia sa nakakaagi pa sanang mga taon.

Kun dapit man sa ikaapat na kabayo, maririsa niato na iyan “malungsi,” garo madarag. An ngaran kan nangangabayo “Kagadanan.” (Kapahayagan 6:7, 8) Iyan nagsisimbolong gayo sa dakol na mga nagagadan poon kan 1914 huli sa mga causang bakong natural, arog baga kan kakulangan sa kakanon asin gutom, mga guerra asin kadahasan, damat asin helang. An trangkaso Española na nakalakop sa bilog na kinaban kan paghinanapos kan Guerra Mundial I ginikanan nin labing 20 milyones na kagadanan. Ngonyan an helang sa puso, kanser, asin dakol pang ibang helang nambibiktima sa minilyon sa dai pa napapanahon na kagadanan.

An mga pangyayari na ipinagsisimbolo kan mga kabayong ini asin kan mga nangangabayo dian sinabi man sa kaagid na hula na itinao ni Jesus manongod sa satong panahon. Sia nagsabi na sa “pagtatapos kan palakaw nin mga bagay,” na nabubuhayan niato ngonyan, magkakaigwa nin panglobong guerra ta “an nasyon matindog tumang sa nasyon asin an kahadean tumang sa kahadean.” Ihinula nia an “pag-orog nin katampalasanan” asin “sa manlaenlaen na lugar mga peste asin pagkulang nin kakanon.”—Mateo 24:3-12; Lucas 21:10, 11.

Igwa daw nin Ikalimang Kabayo?

An Kapahayagan 6:8 nagsasabi: “Asin ako nagheling, asin, uya! an sarong malungsing kabayo; asin an nangangabayo dian may ngaran na Kagadanan. Asin an Hades nagsusunod sa saiya.” Basado digdi, may mga nagsuhestion na mantang an enot na apat na karakter na sinasabi nakakabayo, posible daw na an ikalima nakakabayo man?

Dai iyan sinasabi kan Biblia. Sa tekstong Griego an termino para sa “kabayo” mayo sa Kapahayagan 6:8 may koneksion sa Hades. Kaya, an kadaklan na traduksion kan Biblia dai iiniiba an terminong “kabayo” may koneksion sa ikalimang karakter na ini. Kaya igo nang mangnohon na an Hades, an pankagabsan na lolobngan nin katawohan, nagsusunod sa naenot na tolong kabayo asin nangangabayo, na tinitipon an gabos nindang biktima.

Paano Kamo Naaapektaran kan Bisyon?

An mabuhay sa panahon na an bisyon na ini sa pangangabayo kan apat na nangangabayo sa Apocalipsis nagkakaigwa nin dramatikong kaotoban tunay na sarong makaoogmang eksperyensia. Alagad iyan panahon man nin dakulang pagkaseryoso, na naghahagad nin pagsiyasat sa sadiri. Taano daw? Huli ta an lambang tawo sa daga apektado kan simbolikong pangangabayong ini. Iyo, kamo asin an saindong mga namomotan gabos napapalabot.

[Mga Nota sa Ibaba]

[Ritrato sa pahina 5]

1914—An “Hade nin mga hade” nangangabayo na sa saiyang maputing kabayo

[Ritrato sa pahina 7]

Poon 1914, an Hades nakatipon nin makatatakot na inani kasunod kan mga nangangabayo na Guerra, Gutom, asin Peste