Sosyal na mga Pag-aling-aling—Kamtan an mga Pakinabang, Likayan an mga Siod

“Mayo nin mas marahay . . . kundi na [an tawo] magkakan asin mag-inom asin makaheling nin marahay an saiyang kalag huli sa saiyang kahigosan.”​—ECLESIASTES 2:24.

1. Sa anong mga paagi na an paggiya nin Dios nakatatabang sa saiyang banwaan mapadapit sa pag-aling-aling?

AN PAGGIYA ni Jehova nagtatao nin dakol na bentaha sa saiyang mga lingkod. Ini maheheling niato sa langtad nin pag-aling-aling. An saiyang paggiya minatabang sa mga Kristiano na malikayan an sobrang mga punto-de-vista sa man-ibong-ibong na lado. An ibang relihiyonista, na nag-iinsister sa pagkaestrikto sa gubing asin gawe, ibinibilang na kasalan an haros ano man na kaalingan. Sa ibong na lado, an kadaklan na tawo hinahanap an kaalingan dawa kun iyan kontra na sa mga pagboot asin prinsipyo ni Jehova.​—Roma 1:​24-27; 13:​13, 14; Efeso 4:​17-19.

2. Ano an amay na nagparisa kan punto-de-vista nin Dios sa pag-aling-aling?

² Kumusta man an banwaan nin Dios? An dakol na minapoon na mag-adal sa Biblia napangangalas na maaraman na sa katotoohan linalang nin Dios an mga tawo na igwa kan kapasidad na maogma sa buhay. Tinawan nia nin trabaho an enot niatong mga magurang​—pero bakong an nakapopongot na trabaho na iyo na an nagin buhay nin kadaklan na tawong bakong sangkap. (Genesis 1:​28-30) Isip-isipa an kadakol na mararahay na bagay na puwedeng ikaogma nin gabos na nabubuhay sa sarong daganon na paraiso. Imahinara an kagayagayahan ninda sa pagmasid sa layas na mga hayop na dai nang peligro asin sa laen-laen na magagarong hayop na puwedeng magin kabtang kan pan-aroaldaw na buhay! Asin gurano kasiram an pagkakan ninda hale sa “lambang kahoy na magayon na paghelingon asin masiram na kakanon”!​—Genesis 2:9; Eclesiastes 2:24.

3-5. (a) Ano an maninigong magin katuyohan nin pag-aling-aling? (b) Taano ta makasisierto kita na an mga Israelita dai inolang nin Dios sa pag-ogma?

³ An totoo, an mga aktibidad na iyan puwedeng ibilang na pag-aling-aling, na an katuyohan duman sa Paraiso kapareho kan sa ngonyan: tanganing makarepresko asin ibalik an bagsik nin saro para sa dugang pang mabungang aktibidad (trabaho). Kun ini nagigibo nin pag-aling-aling, iyan kapakipakinabang. Iyan daw nangangahulogan na an tunay na mga parasamba puwedeng tawan nin lugar an pag-aling-aling sa saindang buhay dawa dai pa nabubuhay sa Paraiso? Iyo. An Insight on the Scriptures nagsasabi manongod sa pag-aling-aling sa suanoy na banwaan ni Jehova:

⁴ “An libangan asin dibersion kan mga Israelita bakong lataw an pagkasaysay sa rekord kan Biblia. Pero, ipinaheheling kaiyan na iyan ibinilang na tama asin marahay kun kaoyon sa relihiyosong mga prinsipyo kan nasyon. An pangenot na mga klase nin kaalingan iyo an pagtogtog nin mga instrumento musikal, pagkanta, pagbayle, estoryahan, saka pirang karawat. Pinahalagahan na gayo an mga pagpatood asin paghapot nin depisil na mga hapot.​—Hok. 14:12.”​—Tomo 1, pahina 102.

⁵ Kan si David pumuling mapanggana, an mga babaeng Hebreo naggamit nin mga laud asin pandereta mantang nagsiselebrar (Hebreo, sa·chaqʹ). (1 Samuel 18:​6, 7) An termino sa Hebreo sa pundamental nangangahulogan “magngisi,” asin an ibang bersion ginamit an terminong “nag-oogmang mga babae.” (Byington, Rotherham, The New English Bible) Kan ibinabalyo an Arka, “si David asin an bilog na harong ni Israel nagsiselebrar sa atubangan ni Jehova paagi sa gabos na manlaenlaen na panogtog.” Si Mical, an agom ni David, bakong timbang an punto-de-vista, ta nagreklamo sia sa pakikikabtang ni David sa mga aktibidad sa pag-aling-aling. (2 Samuel 6:​5, 14-20) Ihinula nin Dios na an nagpuling mga desterrado hale sa Babilonya makikakabtang man sa siring na magayagayang mga aktibidad.​—Jeremias 30:​18, 19; 31:4; ikomparar an Salmo 126:2.

6. Paano kita tinatabangan kan Kristianong Griegong Kasuratan sa satong punto-de-vista sa pag-aling-aling?

⁶ Kita maninigo man na maghingoang magin timbang manongod sa pag-aling-aling. Halimbawa, nasasabotan daw niato na si Jesus bakong mapagpenitensia? Tinawan nia nin panahon an nakarerepreskong mga pagkakan, arog kan “dakulang bangkete” na inandam ni Levi. Asin kan tatsaran sia nin mga nagpapakangmatanos huli sa pagkakan asin pag-inom, isinikwal ni Jesus an saindang mga opinyon asin gawe. (Lucas 5:​29-31; 7:​33-36) Girumdoma man na sia nanginasal asin nagkontribuwir sa kaorogmahan. (Juan 2:​1-10) An tugang ni Jesus sa ina na si Judas nagsabi na an mga Kristiano may “mga bangkete sa pagkamoot,” na minalataw na mga pagkakan na dian an mga dukha puwedeng makakakan asin magkamit nin marahay, mahayahay na pag-iriba-iba.​—Judas 12.

Sosyal na Pag-aling-aling na Nasa Tamang Panahon Asin Lugar

7. Paano isinasadol kan Tataramon nin Dios an pagigin timbang dapit sa pag-aling-aling?

⁷ An Eclesiastes 10:19 marahay an pagkasabi manongod sa ‘tinapay para sa kaogmahan kan mga trabahador asin arak na nagpapagayagaya sa buhay.’ Dai man iyan nagsasabi na an pag-aling-aling talagang sala o maraot, ano? Pero, an iyo man sanang libro nagsasabi: “Sa gabos na bagay igwa nin itinalaan na panahon, . . . panahon nin pagtangis asin panahon nin pagngisi; panahon nin panambitan asin panahon nin pagtarok.” (Eclesiastes 3:​1, 4) Iyo, minsan ngani dai kinokondenar an tamang pag-aling-aling, an Biblia nagtatao sato nin mga patanid. Kaiba digdi an hatol na ibugtak sa tamang lugar an sosyal na pag-aling-aling kun dapit sa panahon asin kadakolan. Pinatatanidan man kita kaiyan manongod sa mga peligro na parateng nangyayari sa darakulang sosyal na katiriponan.​—2 Timoteo 3:4.

8, 9. Taano an panahon na nabubuhayan niato asin an sugo sa sato nin Dios ta maninigong magkaigwa nin koneksion sa pag-aling-aling?

⁸ Sinabi niato na an mga Judio na nagpuruli hale sa Babilonya​—na kadakol kan trabaho—​makikakabtang sa magayagayang pagpahirohingalo. Pero, bago kaini si Jeremias nagsabi na sia dai ‘matukaw sa dayupot na kasararoan nin mga nagsosorobahan o nagpopoon na mag-ogma.’ (Jeremias 15:17) Isinugo sia nin Dios na magtao nin mensahe dapit sa nagdadangadang na padusa, kaya idto bakong an itinalaan na panahon para sa saiya na mag-ogma.

⁹ An mga Kristiano ngonyan isinugong ibalangibog an mensahe nin Dios manongod sa paglaom saka ipahayag an saiyang mga paghokom tumang sa maraot na palakaw ni Satanas. (Isaias 61:​1-3; Gibo 17:​30, 31) Kaya risang marhay na dai niato maninigong togotan na an pag-aling-aling magin nangongorog sa satong buhay. Ikaiilustrar niato an punto paagi sa sarong gasibnit na asin o espesyal na panimpla na nagpapasiram sa pagkakan. Ibububo daw nindo an panimpla sagkod na matahoban na kaiyan an pagkakan? Dai man. Kaoyon sa mga tataramon ni Jesus sa Juan 4:34 asin Mateo 6:​33, an maninigong ipaorog niato​—an pinakapagkakan niato—​iyo an pag-otob sa kabotan nin Dios. Kaya an pag-aling-aling nagigin garo panimpla. Iyan maninigong makarepresko asin makapasiram, bakong makapagal o makalamos.

10. Taano ta maninigong siyasaton niato liwat gabos an satong pag-aling-aling kun dapit sa panahon?

¹⁰ Alagad ontok asin horophoropa: Bako daw na an kadaklan na tawo masabi na tama sana an panahon asin atension na itinatao ninda sa pag-aling-aling? Kun bakong siring an paghona ninda, maliwat kutana sinda. Bako daw na ipinaheheling kaini na an kada saro sato maninigong umontok asin seryoso, prangkang analisaron kun ano an aktuwal na lugar nin pag-aling-aling sa satong buhay? Posible daw na iyan luway-luway asin pahilom na nangongorog na? Halimbawa, automatiko daw niatong binubukasan an TV pagpuli niato? Nakatodan daw niato na ireserba an dakulang panahon para sa pag-aling-aling kada semana, halimbawa kada Biyernes na banggi o Sabadong banggi? Namomondo daw kita kun umabot an panahon na iyan asin kita nasa harong na dai nin ikinaplanong dibersion? Duwa pang hapot: Sa kinaagahan nin sarong pagtiripontipon, naririsa daw niato na kita nagpamatangang marhay o nagbiyahe nin harayoon kaya pagal-pagal kita, tibaad dai nang kosog na makikabtang sa ministeryong Kristiano o tawan nin marahay na trabaho an satong among? Kun an satong pag-aling-aling kun beses, o parate, na nagkakaigwa kan siring na epekto, iyan daw talagang maninigo asin timbang na pag-oroogma?​—Ikomparar an Talinhaga 26:​17-19.

11. Taano ta maninigo an pagrepaso sa kun anong klase an satong pag-aling-aling?

¹¹ Tibaad marahay man na repasohon niato kun ano man na klase an satong pag-aling-aling. An satuyang pagigin mga lingkod nin Dios bakong garantiya na angay an satong pag-aling-aling. Horophoropa an isinurat ni apostol Pedro sa linahidan na mga Kristiano: “An panahon na nakaagi igo na saindo na nagibo an kabotan kan mga nasyon kan kamo maglakaw sa karompotan, sa mga horot, sa pagkaburat, sa mga sobrang kaogmahan, sa mga pag-irinoman, asin sa maraot na mga pagsamba sa ladawan.” (1 Pedro 4:3) Dai man sia garo baga nandudungidungi, na pinagsasahotan an mga tugang nia na inaarog an ginigibo kan mga nasa kinaban. Pero, kaipuhan an pagbantay para sa mga Kristiano (kaidto asin ngonyan) ta an saro madaling mabiktima nin nakararaot na pag-aling-aling.​—1 Pedro 1:2; 2:1; 4:7; 2 Pedro 2:13.

Mag-alisto sa mga Siod

12. Anong klaseng siod an itinatampok kan Enot na Pedro 4:3?

¹² Sa anong klaseng siod kita dapat na mag-alisto? Bueno, nasambitan ni Pedro an ‘pagkaburat, mga sobrang kaogmahan, mga pag-irinoman.’ An sarong komentaristang Aleman nagpaliwanag na an ginamit na mga termino sa Griego “sa pangenot nag-aplikar sa sosyal na pag-inom sa bangkete.” An sarong propesor na Suizo nagsurat na an mga gibong iyan uso kaidto: “An paglaladawan seguradong mapadapit sa organisadong katiriponan o pati sa regular na grupo nin mga tawo na dian ginigibo an sinabing makasosopog na mga aktibidad.”

13. Paano nagin siod an paggamit nin inomon na de alkohol sa mga katiriponan? (Isaias 5:​11, 12)

¹³ An pagkaigwa nin mga inomon na de alkohol sa darakulang sosyal na katiriponan nakasiod sa dakol. Dai man boot sabihon na ipinangangalad kan Biblia an tama sanang paggamit sa siring na mga inomon, ta dai man. Bilang ebidensia digdi, si Jesus guminibo nin arak sa sarong punsion sa kasal sa Cana. Segurado na mayo nin pagpalabilabi sa pag-inom, ta kukuyogon ni Jesus an hatol nin Dios na likayan an makiiba sa makokosog na parainom. (Talinhaga 23:​20, 21) Pero horophoropa an detalyeng ini: An namamahala sa punsion na idto nagsabi na sa ibang punsion an marahay na arak enot na ilinuluwas ‘asin kun burat na an mga tawo, an hababang klaseng arak’ na an ilinuluwas. (Juan 2:10) Kaya uso sa mga Judio na maburat sa mga kasal na igwa nin abundang arak para sa gabos.

14. Sa anong mga paagi puwedeng atubangon nin Kristianong mga kag-andam an siod na itinatao nin mga inomon na de alkohol?

¹⁴ Kaya, an ibang Kristianong kag-andam nagdesisyon na maandam sana sinda nin arak, serbesa, asin iba pang inomon na de alkohol kun personal nindang mababantayan kun ano an isiniserbi sa o nauubos kan saindang mga bisita. Kun an grupo mas dakula kisa kayang direktang bantayan kan kag-andam, arog kan nasabihan na Judiong kasal, an dakol na alkohol puwedeng magin peligrosong siod. Tibaad igwa nin yaon na saro na nasakitan na mahale an problema sa pag-inom. Masasabotan nindo na an pankagabsan, dai binabantayan na pakainom nin alkohol puwedeng makasugot saiya na magpalabilabi asin raoton an okasyon para sa gabos. An sarong paraataman asin ama sa Alemania nagkomento na an saiyang pamilya nakikinabang sa marahay na asosasyon sa sosyal na mga pakikitipon sa mga kapagtubod. Pero idinugang nia na an potensial para sa mga problema talagang mas dakula kun pasil na makua an serbesa.

15. Paano magigibo an tamang paggiya sa sosyal na katiriponan?

¹⁵ An kasal sa Cana may “namamahala sa punsion.” (Juan 2:8) Dai boot sabihon kaini na an sarong pamilya na nag-imbitar nin sarong grupo sa saindang harong para sa pagkakan o asosasyon kaipuhan na magnombra nin namamahala. An agom na lalaki iyo an may paninimbagan na pamahalaan an okasyon. Pero baga man an grupo duwa sanang pamilya o medyo darudakula, maninigong malinaw na may saro na responsable sa nangyayari. Dakol na magurang an inaaram ini kun an saindang aking lalaki o babae imbitado sa sarong sosyal na katiriponan. Kinakaolay ninda an kag-andam tanganing ihapot kun siisay an mamamahala sa bilog na okasyon, pati an pagigin presente sagkod na matapos. Liniwat pa ngani nin Kristianong mga magurang an saindang iskedyul tanganing makapresente tangani na kapwa an mga gurang asin hoben magkairibaiba.

16. Ano an mga bagay na maninigong konsideraron kun dapit sa kadakulaan nin mga katiriponan?

¹⁶ An sanga kan Watch Tower Society sa Canada nagsurat: “An hatol mapadapit sa kadakulaan nin sosyal na katiriponan sinabot nin nagkapirang magurang na nangangahulogan na an darakulang katiriponan sa mga punsion sa kasal paglapas sa hatol na iyan. Ikinonklusyon ninda na kun kita hinatolan na papagdanayon na sadit sana, madaling pamahalaan an satong sosyal na mga katiriponan, sala na magkaigwa nin 200 o 300 katawo sa punsion sa kasal.”a Imbes na pasobrahan an pagdodoon sa kadakulaan na basado sa personal na punto-de-vista, maninigong tawan nin pangenot na atension an tamang pamamahala, minsan pira an maatender. An kadakolan kan arak na itinao ni Jesus nagpaparisa na dakol-dakol an nanginasal sa Cana, pero malinaw na idto pinamahalaan nin maninigo. An ibang punsion kaidto dai; an kadakulaan kaiyan tibaad sarong dahelan kan kulang na pamamahala. Mientras na mas dakula an katiriponan, mas dakula man an angat, ta mas pasil para sa mga mas maluya, na may hilig na magpalabilabi, na ipirit an gusto ninda. Sa mga katiriponan na daing namamahala tibaad gumibo sinda nin kustionableng mga aktibidad.​—1 Corinto 10:​6-8.

17. Paano ikapaheheling an Kristianong pagkatimbang kun may ipinaplanong katiriponan?

¹⁷ Kaiba sa marahay na pamamahala sa sosyal na katiriponan an pagplano asin pag-andam kaiyan. Dai kaini hinahagad an pag-imbento nin nakaaapod nin atension na tema tanganing iyan magin palaen o memorable pero maarog man sa kinabanon na mga parti, arog baga nin mga baraylihan na nakabalatkayo an mga yaon o mga parti na nakamaskara an mga bisita. Maiimahinar daw nindo an maimbod na mga Israelita sa Dagang Panuga na nagpaplano nin parti na an gabos masulot nin gubing nin mga pagano sa Egipto o sa ibang nasyon? Magpaplano daw sinda nin mapan-akit na mga bayle o makokosog na musika na tibaad iyo an uso sa mga pagano? Duman sa Bukid nin Sinai, sinda talagang nasiod nin musika asin bayle na arog kan tibaad uso asin popular sa Egipto. Aram niato kun ano an pagheling nin Dios asin kan saiyang maygurang na lingkod na si Moises sa pag-aling-aling na iyan. (Exodo 32:​5, 6, 17-19) Kaya, an kag-andam o namamahala sa sarong sosyal na okasyon maninigong horophoropon kun baga magkakaigwa nin karantahan o baraylihan; asin kun iyo, maninigong seguradohon nia na iyan oyon sa Kristianong mga prinsipyo.​—2 Corinto 6:3.

18, 19. Anong pagmansay an makakamtan niato sa pag-imbitar ki Jesus sa sarong kasal, asin paano daw niato ikaaaplikar ini?

¹⁸ Ultimo, magigirumdoman niato na ‘si Jesus asin an saiyang mga disipulo inimbitaran sa punsion sa kasal.’ (Juan 2:2) Totoo, an sarong Kristiano o an sarong pamilya tibaad bumisita sana sa iba para sa marahay, nakapakokosog na asosasyon. Pero para sa plinanong sosyal na mga okasyon, ipinaheheling nin eksperyensia na an patienot na pagdeterminar kun siisay an yaon nakatatabang na malikayan an mga problema. An halaga kaini idinoon nin sarong magurang sa Tennessee, E.U.A., na nagpadakula nin mga aking lalaki asin babae na nasa bilog na panahon na ministeryo. Bago sia o an saiyang agom umako nin imbitasyon, o togotan an saiyang mga aki na umatender, kinakaolay nia an kag-andam tanganing seguradohon na patienot nang nadeterminaran kun siisay an mga maatender. An saiyang pamilya naprotehiran sa mga siod na nangyari sa iba sa mga katiriponan na bukas sa gabos, baga man sa pagkakan, eskursion, o pag-ehersisyo, arog nin pagbobola.

¹⁹ Dai isinuherir ni Jesus an pag-imbitar sana sa katiriponan nin mga paryentes, dating mga katood, o mga kapareho sa edad o kabuhayan. (Lucas 14:​12-14; ikomparar an Job 31:​16-19; Gibo 20:​7-9.) Kun maingat nindong pipilion kun siisay an iimbitaran, mas pasil na iiba an mga Kristiano na laen-laen an edad asin kamugtakan sa buhay. (Roma 12:13; Hebreo 13:2) An nagkapira sa sainda tibaad maluya sa espirituwal o bagohan na makikinabang sa pakikiasosyar sa maygurang na mga Kristiano.​—Talinhaga 27:17.

Pag-aling-aling na Nasa Lugar

20, 21. Taano ta puwedeng magkaigwa nin tamang lugar an pag-aling-aling sa satong buhay?

²⁰ Maninigo para sa sato bilang mga matatakton sa Dios na magin interesado sa satong pag-aling-aling asin siertohon na iyan tama asin na timbang kita sa lawig nin panahon na ginagamit niato dian. (Efeso 2:​1-4; 5:​15-20) Iyan an saboot kan pinasabngan na kagsurat sa Eclesiastes: “Inomaw ko mismo an kaogmahan, huli ta an katawohan mayo nin mas marahay sa sirong kan aldaw kisa sa magkakan asin mag-inom saka mag-ogma, asin na iyan kaipuhan na kairiba ninda sa saindang kahigosan sa mga aldaw kan saindang buhay, na itinao sa sainda kan tunay na Dios sa sirong kan aldaw.” (Eclesiastes 8:15) An siring na timbang na mga kaalingan nakarerepresko sa hawak asin nakatatabang na mapagian an mga problema asin pagkabigo na uso sa presenteng palakaw.

²¹ Bilang ilustrasyon, an sarong payunir sa Austria nagsurat sa sarong kaamiga: “Magayonon an eskursion mi kan sarong aldaw. Mga 50 kami na nagduman sa sadit na danaw na harani sa Ferlach. Si Tugang na B———— an nangenotan sakay sa saiyang sadit na trak, na may darang tolong ihawan, tirutiklop na mga silya, mga lamesa, pati lamesa sa pingpong. Ogmahon kaming marhay. An sarong tugang na babae may darang akordion, kaya nagkarantahan kami nin pan-Kahadean. An mga tugang, hoben asin gurang, naogma sa pag-iribaiba.” Magayonon an paggirumdom nia sa naasikasong marhay na pag-aling-aling na talingkas sa mga siod na arog baga nin sobrang pag-inom o malaswang gawe.​—Santiago 3:​17, 18.

22. Mantang naoogma sa sosyal na pag-aling-aling, anong patanid an maninigong orog na girumdomon kan kada saro sa sato?

²² Sinadol kita ni Pablo na mag-ingat na dai padara sa mga horot kan bakong sangkap na laman, na dai man lamang gumibo nin mga plano na nagbubugtak sato sa mga sugot. (Roma 13:​11-14) Kaiba dian an mga plano para sa sosyal na pag-aling-aling. Kun iaaplikar niato an hatol nia dian, malilikayan niato an mga kamugtakan na nagdara sa nagkapira sa espirituwal na pagkalunod. (Lucas 21:​34-36; 1 Timoteo 1:19) Imbes, madonong niatong pipilion an marahay na aling-alingan na makatatabang sato na mapagdanay an satong relasyon sa Dios. Sa siring makikinabang kita sa sosyal na pag-aling-aling na ikabibilang na saro sa marahay na mga balaog nin Dios.​—Eclesiastes 5:18.

[Nota sa Ibaba]

Ano an Nanodan Niato?

◻ Anong timbang na punto-de-vista an nanonompongan niato sa Biblia manongod sa sosyal na pag-aling-aling?

◻ Taano ta maninigong konsideraron an panahon asin an klase kan pag-aling-aling?

◻ Ano an pirang bagay na magigibo kan Kristianong kag-andam tanganing malikayan an mga siod?

◻ Kun tama asin timbang, ano an magigibo nin pag-aling-aling sa mga Kristiano?

[Ritrato sa pahina 21]

An kag-andam o namamahala sa katiriponan iyo an may paninimbagan na siertohon na dai masiod an mga bisita