An Kristianismo na Ginigibo sa Tahaw nin Kariribokan
AN GABOS nagpoon nin bigla sarong aldaw kan Abril 1994. Guminadan sa mga presidente kan Burundi asin Rwanda an sarong pagbagsak nin eroplano. Sa laog sana nin pirang oras an Rwanda napano nin kadahasan na grabe kamakatatakot. Labi-labi sanang tolong bulan, labing 500,000 na taga-Rwanda—mga lalaki, babae, asin aki—an nagadan. An nagkapira inaapod an peryodong iyan na “an paglaglag sa sarong rasa.”
An kabanga kan 7.5 milyones na nag-eerok sa Rwanda kinaipuhan na dumulag. Kabale digdi an 2.4 milyones na nagpaili sa kataed na mga nasyon. Iyan an pinakadakula asin pinakamarikas na pagbalyo nin mga dulag sa presenteng kasaysayan. Marikas na inestablisar an mga kampo nin mga dulag sa Zaire (ngonyan Demokratikong Republika nin Congo), Tanzania, asin Burundi. An nagkapira sa mga kampong ini—an pinakadakula sa kinaban—inistaran nin 200,000 katawo.
Kaiba sa mga dulag an dakol na Saksi ni Jehova, sarong banwaan na mamomoton sa katoninongan na iinaaplikar an mga prinsipyo sa Biblia sa saindang buhay. Saen man na nasyon sinda nag-iistar, pinapagdadanay ninda an estriktong neutralidad asin iinaaplikar an prinsipyo na ilinaladawan sa mga tataramon na ini sa Isaias 2:4: “Dadaragopdopon ninda an saindang mga espada na magin tarom nin arado asin an saindang mga budyak na magin mga sanggot. An nasyon dai mabingat nin espada tumang sa nasyon, ni mag-aadal pa man sinda sa pakilaban.” An Mga Saksi ni Jehova midbid na marhay bilang sarong relihiosong grupo na dai nagpartisipar sa paglaglag sa sarong rasa sa Rwanda.
Sinabi ni Jesu-Cristo na an saiyang mga parasunod “bakong kabtang kan kinaban.” Minsan siring, huling sinda “nasa kinaban,” dai ninda pirmeng madudulagan an grabeng kariribokan kan mga nasyon. (Juan 17:11, 14) Durante kan paglaglag sa sarong rasa sa Rwanda, mga 400 na Saksi an nagadan. Mga 2,000 na Saksi asin mga tawong interesado sa mensahe kan Kahadean an nagin mga dulag.
An pagigin bakong kabtang kan kinaban nangangahulogan daw na an Mga Saksi ni Jehova mayong ginigibo kun may kalamidad? Dai. An Tataramon nin Dios nagsasabi: “Kun an sarong tugang na lalaki o babae huba asin kulang nin pagkakan sa aroaldaw, alagad an saro sa saindo nagsasabi sa sainda: ‘Lakaw kamo sa katoninongan, magpakahimbong kamo asin magpakabasog kamo,’ alagad dai man nindo sinda tinatawan kan mga pangangaipo para sa saindang hawak, ano an pakinabang kaiyan? Siring man an pagtubod, kun dai nin gibo, gadan sa saiya man sana.” (Santiago 2:15-17) An mga Saksi minomotibar man kan pagkamoot sa kataed na tabangan an mga bako nindang kapagtubod.—Mateo 22:37-40.
Minsan ngani an Mga Saksi ni Jehova sa bilog na kinaban naghihimuyawot na tabangan an saindang mga kapagtubod na napapaatubang sa kapahapahamak na situwasyon sa Rwanda, an pagkoordinar sa ginigibong pag-ayuda iinasignar sa Solnopan na Europa. Kan tig-init nin 1994, sarong grupo nin mga boluntaryong Saksi hale sa Europa an naghidali tanganing tabangan an saindang Kristianong mga tugang na lalaki asin babae sa Aprika. Inestablisar an organisadong marhay na mga kampo asin temporaryong mga ospital para sa mga dulag na taga-Rwanda. Kadakol na bado, tamong, kakanon, asin babasahon sa Biblia an hinatod nin eroplano o ipinaktora pasiring sa sainda sa iba pang paagi. Labing 7,000 na nagsasakit nin makuri—haros tolong doble kan kabilangan kan Mga Saksi ni Jehova sa Rwanda kan panahon na idto—an nakinabang sa ginibong pag-ayuda. Pag-abot nin Disyembre kan taon na iyan, rinibong dulag, kaiba an kadaklan na mga Saksi ni Jehova, an nagbaralik sa Rwanda tanganing ponan liwat an saindang buhay.
Guerra sa Congo
Kan 1996, biglang nagputok an ralaban sa sirangan na kabtang kan Demokratikong Republika nin Congo. An lugar na ini nasa linderos kan Rwanda asin Burundi. Sa giraray nagkaigwa nin panlulugos asin paggadan. Sa tahaw nin nagsasagitsit na mga bala asin nagkakalayong mga baryo, an mga tawo nagdudurulag tanganing iligtas an saindang buhay. An Mga Saksi ni Jehova dai nakadulag sa grabeng kariribokan, asin mga 50 an nagadan. An nagkapira nagadan sa lagalag na mga bala. An iba ginadan huli ta sinda kabilang sa sarong partikular na grupong etniko o namaluan na mga kaiwal. Sinolo an sarong baryo na may 150 Saksi na nag-eerok. Sa ibang mga baryo kadakol na harong asin nagkapirang Kingdom Hall an sinolo. Inagawan nin mga harong asin rogaring, an mga Saksi nagdurulag sa ibang lugar asin tinabangan nin mga kapwa parasamba duman.
Kasunod nin guerra an gutom, huling nadedestroso an mga pananom, hinahabon an mga reserbang pagkakan, asin dai pinalalaog an mga suplay. Mahal an makukuang kakanon. Sa Kisangani, sa kapinonan nin Mayo 1997, an sarong kilo nin patatas nagkakahalaga nin mga tolong dolyar, na dai na abot kan pinansial na kakayahan kan kadaklan na tawo. An mayoriya sarong pagkakan sana kada aldaw an kayang bayadan. Siempre, kasunod kan kakulangan nin kakanon an helang. An malnutrisyon nagpapaluya sa abilidad kan hawak na labanan an malaria, mga helang na may pagkurso, asin mga kamatean sa tulak. Partikularmenteng mga aki an nagdudusa asin nagagadan.
Pag-aram sa Pangangaipo
An Mga Saksi ni Jehova sa Europa sa giraray marikas na inasikaso an pangangaipo. Pag-abot nin Abril 1997 an sarong grupo para sa ayuda nin mga Saksi kaiba an duwang doktor hinatod nin eroplano na may darang bolong asin kuarta. Sa Goma naorganisar na kan lokal na mga Saksi an mga komite sa ayuda na aramon an situwasyon tanganing ikatao tolos-tolos an tabang. Siniyasat kan grupo an siudad asin an palibot. Sinugo an mga mensahero tanganing makua an mga bareta hale sa mas hararayong lugar. Nakakua man nin impormasyon sa Kisangani, labing 1,000 kilometros sa solnopan kan Goma. An lokal na mga tugang nagtabang sa pagkoordinar sa ginigibong pag-ayuda sa Goma, na dian mga 700 na Saksi an nag-eerok.
An saro sa Kristianong kamagurangan sa Goma nagsabi: “Napahiro nanggad an samong boot na maheling an samong mga tugang na dakulaon an ginigibong pagtabang sa samo. Bago sinda nag-arabot, kami nagtitinarabangan. An mga tugang kinaipuhan na dumulag hale sa mga probinsia pasiring sa Goma. An iba nawaran nin harong, asin binayaan ninda an saindang mga oma. Pinadagos niamo sinda sa samong harong asin ihiniras an samong gubing asin ano man na kakanon na yaon sa samo. Bakong igo an magigibo niamo sa lokal. An iba sa samo kulang sa sustansia.
“Minsan siring, an mga tugang sa Europa nagdara nin kuarta na ikinabakal niamo nin kakanon, na kakadikit asin mahalon. An kakanon nag-abot sa kritikal na panahon, huling dakol an mayo nang makakan sa saindang harong. Idinistribwir niamo an kakanon kapwa sa mga Saksi asin bakong Saksi. Kun dai nag-abot an tabang sa panahon na idto, dakol pa kutana an nagadan, nangorogna an mga aki. Ilinigtas ni Jehova an saiyang banwaan. Naghangang marhay an mga bakong Saksi. Dakol an nagkomento manongod sa samong pagkasararo asin pagkamoot. Rinekonoser nin nagkapira na yaon sa samo an tunay na relihion.”
Minsan ngani an pagkakan binabakal sa lokal asin may itinataong bolong, orog pa an kaipuhan. Kaipuhan an gubing asin mga tamong, patin mas dakol pang suplay nin kakanon asin bolong. Kaipuhan man an tabang sa pagtogdok liwat kan naraot na mga harong.
Buka an Palad na Nagtao an mga Tawo
An mga tugang sa Europa gustong-gusto na tumabang liwat. An opisina kan Mga Saksi ni Jehova sa Louviers, Pransia, nangapodan sa mga kongregasyon sa Rhône Valley patin sa Normandy, asin sa nagkapirang kabtang kan Paris. Digdi nagin aplikado an saro pang prinsipyo sa Kasuratan: “An nagtatanom nin kadikit mag-aani man nin kadikit; asin an nagtatanom nin abunda mag-aani man nin abunda. Gumibo an lambang saro nin oyon sa napagdesisyonan nia sa saiyang puso, bakong sa maraot na boot o sa kapiritan, huli ta an Dios namomoot sa maogmang paratao.”—2 Corinto 9:6, 7.
Rinibo an magayagayang inaprobetsaran an oportunidad na magtao. Mga kinahon asin bag nin mga gubing, sapatos, asin iba pang kagamitan an nag-arabot sa mga Kingdom Hall dangan dinara sa sangang opisina kan Mga Saksi ni Jehova sa Pransia. Duman 400 na boluntaryo an andam nang makikabtang sa sunod na tangga kan proyekto na “Tabangan an Zaire.” Mantang an idinonar na mga suplay nag-aarabot, an mga boluntaryong ini pinaglaenlaen, tiniklop, asin ipinakete an mga gubing sa mga kahon na pinagsuonsuon na tig-30 sa kada aroalsang patongan. Naisip kan mga aki an saindang hoben pang mga tugang na lalaki asin babae sa Aprika asin nagpadara nin mga kawatan—makintab na mga korokotse, trumpo, munyeka, asin teddy bear. Ipinakete ini kaiba kan mga bagay na kaipuhan sa buhay. Gabos-gabos, siyam na 12 metros na lalagan an pinano asin pinaktora sa Congo.
Gurano kadakol na tabang an ikinapadara sa Aprika Sentral sa tabang kan rinibong Saksi sa Belgium, Pransia, asin Switzerland? Pag-abot nin Hunyo 1997 inabot an total na 500 kilos nin bolong, 10 toneladang maprotinang biskuit, 20 toneladang iba pang kakanon, 90 toneladang gubing, 18,500 na padis nin sapatos, asin 1,000 tamong. Ihinatod man nin eroplano an mga babasahon sa Biblia. Gabos ini pinasalamatan na marhay, na nakararanga sa mga dulag asin nakatatabang sa sainda na makatagal sa saindang mga pagbalo. An halaga kan mga suplay may total na haros $1,000,000, E.U. An siring na mga kontribusyon patotoo kan kasararoan nin magturugang asin pagkamoot sa tahaw kan mga naglilingkod ki Jehova.
Pagdistribwir sa Congo
Mantang an mga suplay nagpoon na makaabot sa Congo, duwang tugang na lalaki asin sarong babae an nag-abot hale sa Pransia tanganing tumabang sa lokal na mga komite sa ayuda. Mapadapit sa pagpasalamat na ipinaheling kan mga Saksi na taga-Congo, si Joseline nagsabi: “Naresibi niamo an dakol na surat nin pag-apresyar. An sarong dukhang tugang na babae tinawan ako nin sarong alahas na malachite. An iba tinawan kami nin mga retrato ninda. Mantang kami pahale, an mga tugang na babae hinadokan ako, kinugos ako, asin nagtangis. Nagtangis man ako. Dakol an nagkomento nin siring baga kan, ‘Si Jehova marahay. Kita iniisip ni Jehova.’ Kaya rinekonoser ninda na para sa Dios an kaomawan para sa pagtaong ini. Kan kami nagdidistribwir nin kakanon, an mga tugang na lalaki asin babae inomaw si Jehova paagi sa mga awit na pan-Kahadean. Idto nakapupukaw nanggad sa boot.”
Sarong doktor na an ngaran Loic an kabilang sa grupo. Dakol an nagduruman sa Kingdom Hall asin mapasensiang naghalat na matabangan nia man. Huling gusto man na may magibo, an sarong tugang na babae na taga-Congo naggibo asin nagkontribwir nin mga 40 donat para sa mga naghahalat tanganing magkonsulta sa doktor. Mantang mga 80 katawo an naghahalat, an kada saro nakaresibi nin kabangang donat.
Tabang sa mga Bakong Saksi
An humanitaryong tabang na ini itinatao bakong sa Mga Saksi ni Jehova sana. An iba nakinabang man, siring kan nangyari kan 1994. Kaoyon ini kan Galacia 6:10, na nagsasabi: “Tunay nanggad, kun siring, mantang igwa kita nin marahayrahay na panahon para kaiyan, gumibo kita nin marahay sa gabos, alagad orog na sa mga may relasyon sa sato sa pagtubod.”
An mga Saksi nagdistribwir nin bolong asin gubing sa nagkapirang eskuelahan na primarya asin sa sarong amponan na harani sa Goma. May 85 aki na nag-iistar sa amponan. Sa sarong naenot na pagbiahe tanganing siyasaton an situwasyon, an grupo sa pag-ayuda nagsongko sa amponan asin nanuga na tatawan sinda nin 50 kahon nin maprotinang biskuit, kinahon na gubing, 100 na tamong, bolong, asin mga kawatan. An mga aki naglinya sa patyo asin inawitan an mga bisita. Dangan may sinabi sindang sarong espesyal na kahagadan—kun puede sindang magkaigwa nin sarong bola sa putbol tanganing sinda makakawat nin soccer?
Pakalihis nin pirang semana inotob kan grupo sa pag-ayuda an saindang panuga na madara nin mga suplay. Huling naghanga sa pagigin buka kan palad asin sa nabasa nia sa mga babasahon sa Biblia na itinao sa saiya, an direktor kan amponan nagsabi na sia pasiring na sa pagigin saro sa Mga Saksi ni Jehova. Asin natawan daw nin sarong bola sa putbol an mga aki? “Dai,” an simbag ni Claude, an nagkokoordinar kan grupo sa pag-ayuda hale sa Pransia. “Tinawan niamo sinda nin duwang bola sa putbol.”
Mga Kampo nin Dulag
An tabang bakong limitado sa Congo. Rinibong dulag an naghale sa lugar nin guerra pasiring sa kaharaning nasyon na may tolong kampo sa mga dulag an tolos-tolos na inestablisar. An mga Saksi nagbiahe man pasiring duman tanganing aramon kun ano an magigibo. Kan ginigibo an report na ini, an mga kampo igwa na nin 211,000 na dulag, na kadaklan hale sa Congo. Mga 800 an Saksi asin mga aki ninda saka mga indibiduwal na interesado sa maogmang bareta kan Kahadean. An pangenot na problema sa mga kampo kakulangan nin kakanon. Sa sarong kampo, igwa nin supisyenteng kakanon para sana sa tolong aldaw, asin kaiba dian an tolong taon nang patani.
Minsan siring, an mga Saksi marahay an kondisyon kan isip. Minsan ngani kakadikit kan saindang babasahon sa Biblia, sinda nagkokondukta nin mga pagtiripon sa luwas tanganing parigonon an saindang sadiri sa espirituwal. Sibot man sinda sa paghuhulit kan maogmang bareta kan Kahadean nin Dios sa ibang nasa mga kampo.—Mateo 24:14; Hebreo 10:24, 25.
Kaiba kan grupo sa pagsiyasat kan mga Saksi an sarong doktor. Minsan ngani an mga autoridad tinogotan sinda na magdanay nin pirang aldaw sana sa kada kampo, sinda nagkokondukta nin mga medikal na konsultasyon. Winawalatan ninda nin bolong asin kuarta an Kristianong kamagurangan. Sa siring, an mga tugang nakapagdadanay na buhay. Sinda man naglalaom na an mga Saksi sa mga kampo makabuelta na tolos sa saindang sadiring daga.
Kumusta man an ngapit? Ihinula ni Jesu-Cristo na an satong kaaldawan magkakaigwa nin grabeng karibarawan, sarong panahon na may mga guerra asin kakulangan nin kakanon. (Mateo 24:7) Aram kan Mga Saksi ni Jehova na an Kahadean nin Dios an solamenteng makahahale kan pagdusa digdi sa daga ngonyan. Sa irarom kan pamamahala kaiyan, an satong erokan na daga magigin sarong paraiso na may katoninongan, abundansia, asin daing katapusan na kaogmahan para sa makinuyog na katawohan. (Salmo 72:1, 3, 16) Mientras tanto, an mga Saksi ibabalangibog an maogmang bareta kan langitnon na Kahadean na iyan asin padagos man na tatabangan an mga kapwa parasamba asin iba pa sa mga panahon nin pangangaipo.
[Blurb sa pahina 4]
Poon kan 1994, an Mga Saksi ni Jehova sa Europa sana nakapadara nin labing 190 tonelada nin kakanon, gubing, bolong, asin iba pang ayuda sa lugar kan Great Lakes sa Aprika
[Kahon sa pahina 6]
KRISTIANONG PAGKAMOOT NA GINIGIBO
Kabilang sa mga maigot na nakikabtang sa proyektong “Tabangan an Zaire” sa Pransia iyo si Ruth Danner. Kan aki pa, sia nabilanggo sa kampo de konsentrasyon nin Nazi huli sa saiyang Kristianong pagtubod. Sia nagkomento: “Kami naoogmang marhay na may magibo para sa samong mga tugang na lalaki asin babae sa Aprika! Alagad igwa nin nagpangyari na madoble an kaogmahan ko. Kan 1945, kan magpuli kami hale sa Alemania, mayo nanggad kami nin ano man. Dawa an gubing na sulot niamo sinublian. Pero dai nahaloy, nakaresibi kami nin materyal na tabang sa samong mga tugang sa espirituwal sa Amerika. Kaya an pag-ayudang ini nagtogot sa sako na ibalik an kabootan na ipinaheling sa samo haloy nang panahon an nakaagi. Kanigoan na pribilehio na magin kabtang kan siring kadakulang pamilya nin magturugang na ginigibo an Kristianong pagkamoot!”—Juan 13:34, 35.
[Retrato sa pahina 7]
Sa dai mahahaloy—sarong paraisong daga na may abundansia para sa gabos