An Pagkamundag nin Sarong Bagong Nasyon

19. Taano ta masasabi na limitado sana an kaotoban kan hula ni Isaias kan ikaanom na siglo B.C.E.?

¹⁹ Siempre, kan ikaanom na siglo B.C.E., limitado an kaotoban kan Isaias kapitulo 35. An paraisong mga kamugtakan na nakamtan kan mga Judio na pinapuli sa sadiring daga dai nagdanay. Pag-abot nin panahon, naatian nin falsong relihiosong katokdoan asin nasyonalismo an dalisay na pagsamba. An mga Judio nakaeksperyensia giraray nin kamondoan asin pag-agagha sa espirituwal. Sa kahurihurihi hinaboan sinda ni Jehova bilang saiyang banwaan. (Mateo 21:43) Huli sa inotrong pakisuway, an saindang paggayagaya bakong permanente. Ini gabos nagtotokdo sa dugang pa, mas dakulang kaotoban kan Isaias kapitulo 35.

20. Anong bagong Israel an naglataw kan enot na siglo C.E.?

²⁰ Sa itinalaan na panahon ni Jehova, naglataw an saro pang Israel, saro na espirituwal. (Galacia 6:16) Iinandam ni Jesus an dalan para sa pagkamundag kan bagong Israel na ini durante kan saiyang ministeryo digdi sa daga. Ibinalik nia an dalisay na pagsamba, asin paagi sa saiyang katokdoan, nagpoon giraray na bumolos an mga tubig nin katotoohan. Pinaomayan nia an mga may helang, sa pisikal sagkod espirituwal. Sarong magayagayang kurahaw an nag-aniningal mientras na ibinabalangibog an maogmang bareta kan Kahadean nin Dios. Pakalihis nin pitong semana pagkagadan asin pagkabuhay liwat sa saiya, inestablisar kan pinamuraway na si Jesus an Kristianong kongregasyon, sarong espirituwal na Israel na kompuesto nin mga Judio asin iba pa na binalukat kan pinabulos na dugo ni Jesus, pinaniaki bilang espirituwal na mga aki nin Dios asin tugang ni Jesus, asin linahidan nin banal na espiritu.​—Gibo 2:1-4; Roma 8:​16, 17; 1 Pedro 1:​18, 19.

21. Mapadapit sa Kristianong kongregasyon kan enot na siglo, anong mga pangyayari an puedeng mansayon bilang kaotoban kan nagkapirang kabtang kan hula ni Isaias?

²¹ Kan sinusuratan an mga miembro kan espirituwal na Israel, nasambitan ni apostol Pablo an mga tataramon sa Isaias 35:3 sa pagsabi: “Itaasan an mga kamot na nagtotonton asin an mga tuhod na lopog.” (Hebreo 12:12) Kun siring, minalataw na may kaotoban kan enot na siglo C.E. an mga tataramon sa Isaias kapitulo 35. Sa literal na sentido, si Jesus asin an saiyang mga disipulo milagrosong ibinalik an pagheling kan mga buta asin an pagdangog kan mga bungog. Pinalakaw ninda “an mga pilay” asin pinataram liwat an mga pula. (Mateo 9:32; 11:5; Lucas 10:9) Orog na mahalaga, an mga tama an kamugtakan nin puso nakadulag sa falsong relihion asin nagkamit nin sarong espirituwal na paraiso sa laog kan Kristianong kongregasyon. (Isaias 52:11; 2 Corinto 6:17) Siring kan mga Judio na nagbalik hale sa Babilonya, an mga nakadulag na ini nakaaram na kaipuhan an positibo, makosog an boot na espiritu.​—Roma 12:11.

22. Paano nabihag sa Babilonya an sinsero, naghahanap nin katotoohan na mga Kristiano sa presenteng mga panahon?

²² Kumusta man sa satong kaaldawan? An hula daw ni Isaias may saro pang kaotoban, saro na mas kompleto na may labot sa Kristianong kongregasyon ngonyan? Iyo. Pagkagadan kan mga apostol, nainaan na marhay an kabilangan kan tunay na linahidan na mga Kristiano, asin an falsong mga Kristiano, an “mga doot,” luminakop sa kinaban. (Mateo 13:36-43; Gibo 20:30; 2 Pedro 2:1-3) Dawa kaidtong ika-19 siglo, kan ponan kan sinserong mga indibiduwal na sumiblag sa Kakristianohan asin hanapon an dalisay na pagsamba, an saindang pakasabot nagdanay na may kasalak na katokdoan na bakong sono sa Kasuratan. Kan 1914, si Jesus pinatukaw sa trono bilang Mesiyanikong Hade, alagad dai nahaloy pakatapos kaiyan, an situwasyon garo baga daing paglaom para sa sinserong mga naghahanap na ini nin katotoohan. Bilang kaotoban kan hula, an mga nasyon ‘nakilaban sa sainda asin nadaog sinda,’ asin napaontok an mga pagprobar kan sinserong mga Kristianong ini na ihulit an maogmang bareta. Garo man sana sinda nabihag sa Babilonya.​—Kapahayagan 11:​7, 8.

23, 24. Sa anong mga paagi na an mga tataramon ni Isaias naotob sa tahaw kan banwaan nin Dios poon kan 1919?

²³ Minsan siring, kan 1919 nabago an kamugtakan. Binutasan ni Jehova sa pagkabihag an saiyang banwaan. Pinonan nindang haboan an falsong katokdoan na nakaraot kaidto sa saindang pagsamba. Bilang resulta, nakamtan ninda an pagpaomay. Sinda napasa espirituwal na paraiso, na dawa ngonyan padagos na naglalakop sa bilog na daga. Sa espirituwal na sentido, an mga buta nakanonood na makaheling asin an bungog, na makadangog​—na nagigin biyong alisto sa paghiro kan banal na espiritu nin Dios, na pirmeng nakamamansay sa pangangaipo na magdanay na dayupot ki Jehova. (1 Tesalonica 5:6; 2 Timoteo 4:5) Huling bako nang pula, an tunay na mga Kristiano galagang ‘magkurahaw,’ na ipinahahayag sa iba an mga katotoohan sa Biblia. (Roma 1:15) An mga maluya, o “pilay” kaidto sa espirituwal, nagpapaheling na ngonyan nin kaigotan asin kagayagayahan. Sa piguratibong paagi, nahihimo nindang ‘magtukad na garo lalaking usa.’