Pagkuyog sa mga Prinsipyo sa Biblia—Iyan an Pinakamarahay na Paagi

“KUNGSHI, kungshi fa tsai!” (En-ora-buena, yumaman ka logod!) An kaugalean na pataratarang ini sa Bagong Taon nin mga Intsik nagdodoon sa materyal na pag-asenso na usong gayo sa bilog na kinaban. Tanganing madugangan an kakayahan nin saro na yumaman, an edukasyon tibaad pahalagahan na gayo sagkod sa punto na iyan sambahon na. Sa dakol na nasyon sa Oriente, parate na an pangenot na inaasikaso nin mga magurang kun paano ikalalaog an saindang mga aki sa pinakaprimerang kindergarten tangani na sinda makalaog man sa pinakaprimerang eskuwelahan nin primarya asin padagos sagkod sa kolehiyo o unibersidad. Kaagid man kaiyan, sa mga nasyon sa Solnopan dakol an preokupado sa paghanap nin kayamanan asin kan relaks sanang pamumuhay na itinatao kaiyan.

Paano an kaugalean na kasibotan na iyan sa materyal na mga bagay nakakokomparar sa mga prinsipyo sa Biblia? “Idtong mga nag-iisip na magyaman nahoholog sa sugot asin sa siod asin sa dakol na rungaw asin nakararaot na horot, na nagdadara sa mga tawo sa kalaglagan asin kapahamakan,” an patanid ni apostol Pablo. Sia nagpadagos sa pagsabi: “Huli ta an pagkamoot sa pirak gamot nin gabos na klase nin karatan, asin sa pag-aabot sa pagkamoot na ini an nagkapira nagkaralagalag sa pagtubod asin sinaksak an bilog nindang sadiri nin dakol na kakologan.” (1 Timoteo 6:9, 10) Sa pagdodoon nin bagay na parateng naririsa kun ginigibo nin mga tawo na pangenot sa saindang buhay an materyal na mga pasohan, an Eclesiastes 5:10 nagsasabi: “An mamomoton sa pirak dai makokontento sa pirak, ni makokontento man sa entrada an siisay man na mamomoton sa kayamanan. Ini man daing kamanungdanan.”

Gurano kaparate na an mag-agom pareho naghihigos sa pagtrabaho tanganing mabakal an gabos na luho sa buhay, tangani sanang magin sibot-sibot kaya dai na sinda noarin man matatagbuan sa harong tanganing magpasiramsiram sa saindang mga kasangkapan! Kabaliktaran, bago itao ki Timoteo an patanid na nasa enotan, si Pablo nagsabi: “Sa katotoohan, iyan may dakulang pakinabang, ining diosnon na debosyon kaiba an pagigin naninigoan sa sadiri. Kaya, kun igwa na nin kakanon asin gubing, manigoan na kita kan mga bagay na iyan.” (1 Timoteo 6:6, 8) Asin idinugang pa kan Talinhaga 28:20 an puntong ini: “An tawo na may maimbod na mga gibo magkakamit nin dakol na bendisyon, alagad an naghihidale sa pagtipon nin kayamanan dai magdadanay na daing kasalan.” Makamomondo nanggad na maheling an kutana makikatood, mainistimar na mga tawo na isinasakripisyo an haralangkaw na mga prinsipyo nin pagkasadiosan, dignidad, asin moral na gawe sa saindang paghihingoa na makatipon nin mas dakol pang kayamanan!

Sa Laog kan Pamilya

Kaugalean sa nagkapirang tribo asin banwaan na laoman an saindang mga aki—nangorogna an saindang mga aking babae, na sa huri mahale sa harong tanganing paagom—na magtrabaho asin magpadara nin bulanan na entrega tanganing ipaheling an saindang debosyon sa magurang asin bayadan an saindang mga magurang para sa pagpadakula sa sainda. Halimbawa, sa sarong pamilya nin mga Saksi ni Jehova, sinabi kan aking babae sa saiyang mga magurang na gusto niang paduman sa sarong siudad tanganing magpayunir (bilog na panahon na ministro). Isipa na sana an panluluya kan saiyang boot kan sabihan sia kan saiyang mga magurang na gusto nindang sia magtrabaho tanganing makapagpadara sia nin bulanan na entrega na makatatabang sainda! Dai, dai sinda nangangaipo nin materyal. Kaya an prinsipyo na an mga aki mag-ataman sa mga gurang na, may helang, o nagkakaipong mga magurang dai aplikado sa kasong ini. (Mateo 15:4-6; 1 Timoteo 5:8) Kostumbre sana sa tribo ninda na an mga aki maninigong tumabang sa pagrimpos nin kayamanan para sa pamilya. Minsan ngani parateng kaipuhan huli ta mayo nin mga sosyal na probisyon, an kostumbreng ini sinusunod sana tanganing dai mapasopog sa komunidad o huli ta naolakitan kan lakop na kamawotan na magin “fa tsai.”

Kan ipakipag-olay kan ama an bagay na ini sa sarong Kristianong magurang, dinagka sia na horophoropon an nagkapirang teksto dangan magdesisyon. An saro sa mga teksto na itinokdo saiya iyo an 2 Corinto 12:14 na dian si Pablo nagsabi kan prinsipyong ini: “Huli ta an mga aki dai kaipuhan na magrimpos para sa saindang mga magurang, kundi an mga magurang para sa saindang mga aki.” Pakahorophoropa kaini asin kan iba pang prinsipyo sa Biblia, nagdesisyon an mga magurang. Kanigoan an kaogmahan kan aking babae na akoon an pagtogot—asin may kaiba pang pinansial na tabang—na magin regular payunir!

Pagpapasakop—Sagkod Saen?

An saro pang bagay na dian an lokal na mga kostumbre asin lakop na mga kaisipan parateng kakontra kan mga prinsipyo sa Biblia mapadapit sa pagpapasakop. Sa nagkapirang nasyon kostumbre na hagadon an lubos na pagpapasakop sa mga magurang asin iba pang autoridad sa gabos na kabtang nin buhay. Sa siring na mga nasyon bakong pambihira na an mga lalaking 40 anyos na o labi pa magsayumang basahon an ano man na publikasyon nin sarong relihiyon na laen kan sa saindang mga magurang o gumibo nin ano man na dakulang pagdedesisyon na dai nguna sinda kinokonsulta, sa takot na maanggot an mga magurang. Pero, sa mga nasyon na iyan nagigin uso nang maheling an mga aki na direktang nagrerebelde sa saindang mga magurang. An Biblia na may timbang na punto-de-vista sa mga bagay nakatatabang sato na malikayan an duwang sobrang kaugalean na ini. An prinsipyo nin limitadong pagpasakop sa autoridad nin tawo malinaw na sinasabi sa Gibo 4:19 asin 5:29. Mangnohon man kun paano sinasadol ni Pablo an mga aki na magin makinuyog sa mga magurang, pero ipinaheheling nia na iyan may limite kan sia magsabi: “Mga aki, magin makinuyog sa saindong mga magurang na nasa Kagurangnan, huli ta ini matanos: ‘Igalang mo an saimong ama asin an saimong ina’; na iyo an enot na pagboot na may panuga.”—Efeso 6:1-3.

An saro pang prinsipyo sa Biblia na makaaapektar sa kun gurano an pagpapasakop nin saro sa mga magurang iyo an pagpapasakop nin babae sa saiyang agom. “Magpasakop an mga agom na babae sa saindang agom nin siring sa Kagurangnan, huli ta an lalaki iyo an payo kan saiyang agom,” an isinurat ni apostol Pablo. Dangan orog pa niang ipinaliwanag an prinsipyong iyan paagi sa pagsambit sa isinabi ni Jehova pakatapos na ikaareglo an enot na kasal nin tawo: “Huli kaini an lalaki mabaya sa saiyang ama asin sa saiyang ina asin magdadanay sa saiyang agom, asin an duwa magigin sarong laman.”—Efeso 5:22-31.

Minsan siring, ano man an situwasyon sa dakol na nasyon na an aking lalaki padagos na nag-iistar sa harong kan saiyang mga magurang pagkaagom nia? Ipinaririsa kan Biblia na, kisuerra kaidtong mga panahon bago-Kristiano, ini parateng ginigibo nin mga parasamba ki Jehova. Sa siring na mga kamugtakan an ama kan pamilya nagdadanay na iyo an patriarkal na payo kan pamilya, pero an mga babae magpapasakop sa saindang agom. Alagad, sa ibang nasyon, an parateng nangyayari an panugangan na babae an payo kan manugang na babae. Ginigibo kaining mas depisil na lubos na iaplikar kan aking lalaki an prinsipyo nin pagkapayo kan agom na lalaki asin talagang magpasakop an saiyang agom na babae sa saiyang agom. Minsan siring, kaipuhan na timbangan kan aking lalaki an paggalang sa saiyang mga magurang kan kinakaipuhan na pagkapayo sa saiyang pamilya tangani na si Jehova magin an ikatolo sa simbolikong ‘lubid na tinolotolo na dai mapuputol sa madali.’—Eclesiastes 4:12.

Sa ibang nasyon mas depisil pa ngani an nagigin kamugtakan kun an lalaki nakaaagom sa pamilya na mayo nin eridero. An minasunod na kaso naghahalimbawa kan nangyayari sa dakol na lalaki kun sa huri sinda makanood asin maghingoang iaplikar an mga prinsipyo sa Biblia. An sarong solterong Katoliko nakaagom sa pamilyang Katoliko. Poon pa sa pagkapinoon, nadiskobre nia na sia minimenus kan pamilya asin kadikit sana an kalabihan sa daing suweldong trabahador na linalaoman na magin ama nin mga aki tanganing mabuhay an ngaran kan pamilya. Arog kan kaugalean sa siring na areglo, kaipuhan na isuko nia an sadiri niang ngaran, na pinabayaan an saiyang mga aki na ibilang na eridero sa mga sadiri kan pamilya. Kan manodan nia an prinsipyo nin pagkapayo sa pamilya asin naghingoang iaplikar iyan, an simbag kan agom nia kapareho kan sa bilog na pamilya: ‘Mayo kang dinara sa pamilyang ini, kaya mayo ka nin boses sa kun paano gigibohon an mga bagay!’

Minsan ngani bako man na gabos na pag-inagoman kapareho kaini, madaling maheling na kun uso an siring na kaugalean asin linalaoman an lalaki na magpasakop, malataw an mga problema sa pag-aplikar kan mga prinsipyo sa Biblia manongod sa pagkapayo. Nagigin masakit nanggad para sa Kristianong lalaki na gamiton an saiyang mamomoton na pagkapayo sa saiyang pamilya asin masakit man para sa babae na magpasakop sa saiyang agom na may “hararom na paggalang,” imbes na sa saiyang mga magurang na sa saindang harong posible na an mag-agom nakiiistar.—Efeso 5:33.

An saro pang ilustrasyon kun paano an mga prinsipyo sa Biblia puwedeng kakontra nin lokal na kostumbre may labot sa pag-areglo nin mga magurang sa pag-agom kan saindang mga aki. Para sa Kristianong mga aki na an mga magurang dai nin pagtubod, ini parateng nagtatao nin dakulang problema, ta sa paghona nin mga magurang nagkulang sinda kun an mga aki ninda dai pang agom pag-abot sa sarong edad. Kaya, ginagamit an pamimirit, kaiba an pagpakol, tanganing puwersahon an mga aki, asin nangorogna an mga babae, na paagom. Kun mayo nin angay na Kristianong maaagom, gigibohon kan daing pagtubod na mga magurang an haros gabos na paagi tanganing ikaareglo an kasal, mantang an Kristiano gigirumdomon an prinsipyo nin pag-agom sana “dian sa Kagurangnan.”—1 Corinto 7:39; Deuteronomio 7:3, 4.

Pakinabang sa Pagkuyog sa mga Prinsipyo sa Biblia

An pambihirang kagayonan kan mga prinsipyo sa Biblia iyo na mapararahay kaiyan an buhay nin siisay man na boot na mag-aplikar kaiyan, saen man sia nag-iistar. Iyan daing pagliwatliwat asin ginigibong dayupot an mga pamilya. Ginigibo kaiyan an mga tawo na mas sadiosan, ginigibo sindang mas marahay na agom na lalaki asin ama, mas marahay na agom na babae asin ina, mas marahay na mga aki, mas marahay na mga empleyado. Napanggaganahan kaiyan an mga problema na gikan sa magkakakontrang lokal na mga kostumbre asin ginigibong balanse an pag-aplikar kan mga kostumbre na dai man direktang kontra sa kabotan nin Dios para sa tawo pero tibaad ginigibong mas depisil an paggawe nin kaoyon sa kabotan na iyan. Paano daw ini magigibo?

Primero, arog kan ginibo nin mga Kristiano sa Tesalonica, kaipuhan na akoon nindo an bagay na an Biblia talagang “tataramon nin Dios.” Ini nangangahulogan nin pakarealisar na iyan talagang kadonongan na hale sa pinakahalangkaw na Gikanan. Ikaduwa, kaipuhan na pagmaigotan nindong maaraman kun ano an sinasabi kan “tataramon nin Dios” para sa saindong kapakinabangan. Pag-adalan na ilaen an mga prinsipyo asin pagboot nin Dios mantang binabasa asin pinag-aadalan nindo an Biblia. Dangan, bilang ikatolong tangga, kaipuhan na togotan nindo an tataramon na iyan na ‘maggibo sa saindo.’ (1 Tesalonica 2:13) Kalabot digdi an dayupot na pakiasosyar sa mga kongregasyon kan banwaan nin Dios na ngonyan nasa labing 200 na kadagaan asin isla. Ini an guminibo sa lakop sa kinaban na asosasyon nin magturugang nin mga Saksi ni Jehova na magin siring—asosasyon nin magturugang sa katunayan asin bakong sa ngaran sana.

Enot asin pangenot, an banwaan ni Jehova interesado sa pagigin kasaro nin Dios paagi sa pagtogot na an mga prinsipyo sa Biblia iyo an masunod sa saindang buhay. May anong resulta? An totoo asin nagdadanay na pakikisaro sa iba na kasaro man nin Dios, saka katoninongan sa isip na nagsusustenir sa saro sa gabos na situwasyon sa presenteng palakaw na ini nin mga bagay. (Filipos 4:6, 7) An pagigin saro asin an dayupot na relasyon na iyan sa Dios asin sa lambang saro positibong pantabang sa pagpaoswag sa kuwalidad nin buhay ngonyan asin nagtatao kan panuga na buhay na daing katapusan sa matanos na bagong palakaw nin Dios na duman an gabos sa katapustapusi dadarahon sa biyong pagpasakop sa kabotan nin Dios.—1 Timoteo 4:8; 1 Corinto 15:28.

[Mga ritrato sa pahina 7]

Akoon an Biblia bilang “an tataramon nin Dios”

Pagmaigotan na maaraman an sinasabi kan Tataramon nin Dios para sa saindong pakinabang

Togotan an Tataramon na iyan na ‘maggibo sa saindo’