Paano Minamansay nin Dios an Pagsamba kan Kakristianohan?

“BAKONG gabos na nagsasabi sa sako, ‘Kagurangnan, Kagurangnan,’ makalalaog sa kahadean kan kalangitan,” sabi ni Jesu-Cristo, “kundi idtong naggigibo kan kabotan kan sakong Ama na nasa kalangitan. Balakid an masarabi sa sako sa aldaw na iyan, ‘Kagurangnan, Kagurangnan, bakong kami . . . naggibo nin dakol na ngangalasan sa ngaran mo?’ Alagad ta sasabihan ko sinda: Dai ko kamo noarin man namidbid! Humarayo kamo sa sako, kamong mga paragibo nin katampalasanan.”​—Mateo 7:​21-23.

Paagi sa saiyang sagradong Tataramon, an Banal na Biblia, lininaw nin Dios kun ano an saiyang kabotan. Ginigibo daw kan mga iglesya nin Kakristianohan an kabotan nin Dios? O sinda daw an inapod ni Jesus na “mga paragibo nin katampalasanan”?

Pagpabolos nin Dugo

Kan banggi bago nagadan an saiyang Kagurangnan, dikit pang magpundar si Pedro nin pakipagsaksakan sa grupo nin mga soldados na isinugong arestaron si Jesus. (Juan 18:​3, 10) Alagad ta iyan pinakalma ni Jesus asin pinatanidan si Pedro: “An gabos na minabingat nin minasbad sa minasbad man magagadan.” (Mateo 26:52) Inotro an malinaw na patanid na ini sa Kapahayagan 13:10. Hinimate daw iyan kan mga iglesya nin Kakristianohan? O may paninimbagan man daw sinda sa nagpapadagos na mga guerra sa laen-laen na parte kan daga?

Kaidtong Guerra Mundial II, ginatos na ribong Serbio asin Croata an ginadan sa ngaran nin relihion. “Sa Croatia,” an bareta kan The New Encyclopædia Britannica, “an tubong fascistang gobyerno pinonan na ipaotob an palakaw na ‘pagdalisay sa rasa’ na luminabi pa pati sa mga gibo nin Nazi. . . . Idineklarar na an un-tersio kan mga Serbiano idedeportar, an un-tersio kokombertiron sa Romanong Katolisismo, asin an un-tersio gagadanon. . . . An parsial na pagtabang kan klerong Katoliko sa mga gibong ini nakadanyar na marhay sa relasyon kan iglesya asin estado pakalihis kan guerra.” An dai mabilang na mga tawo pinirit na makombertir sa Katolisismo o magadan; an rinibo pang iba dai ngani pinapili. An bilog na mga baryo​—mga lalaki, babae, asin aki—​pirit na pinalaog sa saindang mga simbahan na Ortodokso asin ginadan. Kumusta man an kalaban na mga hukbong Komunista? Igwa man daw sinda nin relihiosong pagsuportar?

“An ibang padi nakikabtang sa guerra sa lado kan mga puersang rebolusyonaryo,” an bareta kan librong History of Yugoslavia. “An mga hukbong Gerilya nagkaigwa pa ngani nin kairibang padi hale kapwa sa mga iglesyang Serbianong Ortodokso asin Romano Katoliko,” sabi kan librong Yugoslavia and the New Communism. An mga pagkakalaen sa relihion nagpapadagos na magpalaad sa guerra sa Balkanes.

Asin kumusta man an Rwanda? An sekretaryo heneral kan Katolikong Institusyon Para sa Internasyonal na Relasyon, si Ian Linden, inadmitir an minasunod sa babasahon na The Month: “An mga imbestigasyon kan African Rights sa Londres nagtatao nin saro o duwang halimbawa nin lokal na mga namomoon sa Iglesya Katolika, Anglicana asin Baptista na kalabot sa mga pangadan militar huli sa kapabayaan o sa pakakomitir. . . . Biyong dai nin pagduda na an dakol na prominenteng Kristiano sa mga parokya kalabot sa mga pangadan.” Makamomondo, an ralaban sa pag-oltanan nin mga Kristiano daa nagpapadagos na nandadamat sa sentral na Aprika.

Pakikisaro Asin Pagsambay

Sono sa Tataramon nin Dios, sasaro sana an kagalanggalang na lugar para sa seksuwal na pagdodorog, asin iyan sa laog kan pag-agoman. “Magin logod kagalanggalang sa gabos an pag-aragoman,” sabi kan Biblia, “asin dai pagdigtaan an higdaan kan mag-agom, huli ta hohokoman nin Dios an mga parapakisaro asin parasambay.” (Hebreo 13:4) Sinusuportaran daw kan mga namomoon sa iglesya an katokdoan na ini nin Dios?

Kan 1989 an Iglesya Anglicana sa Australia nagpaluwas nin opisyal na dokumento manongod sa seksuwalidad na nagsuherir na an seksuwal na pagdodorog bago kasalon bakong sala kun an duwa biyong komitido sa lambang saro. Mas bago pa, an namomoon sa Iglesya Anglicana sa Scotland nagsabi: “An Iglesya dai maninigong kondenaron na makasalan asin sala an mga sarambayan. Dapat na akoon kan Iglesya na an pagsambay bunga kan satong minanang kasalan.”

Sa Aprika del Sur an dakol na klerigo nagpahayag apabor sa homoseksuwalidad. Halimbawa, kan 1990 an magasin sa Aprika del Sur na You kinotar an sarong prominenteng ministrong Anglicano na nagsasabi: “An Kasuratan bakong obligatoryo sagkod lamang. . . . Nagtutubod ako na magkakaigwa nin mga pagkaliwat sa kaisipan asin palakaw kan iglesya manongod sa mga binabae.”​—Helingon an kalaenan kan Roma 1:​26, 27.

Sono sa 1994 Britannica Book of the Year, an seksuwalidad nagin lataw na isyu sa mga iglesya sa Amerika, nangorogna an mga bagay na arog kan “ordenasyon sa ministeryo nin hayag na mga binabae asin linalaki, relihiosong pagsabot sa mga diretso nin mga homoseksuwal, pagbendisyon sa ‘kasal nin mga binabae,’ asin paggibong legal o pagkondenar sa mga estilo nin pamumuhay na asosyado sa homoseksuwalidad.” An kadaklan sa mayor na mga denominasyon nin iglesya pinababayaan an mga klerigo na nagkakampanya para sa mas dakulang seksuwal na libertad. Sono sa 1995 Britannica Book of the Year, 55 obispong Episcopaliano an nagpirma sa sarong deklarasyon na “nagpapatunay sa pagigin puede kan ordenasyon asin mga gibo nin mga homoseksuwal.”

An ibang klerigo nangangatanosan apabor sa homoseksuwalidad, na naghihingako na si Jesus nungka na nagtaram tumang dian. Alagad totoo daw iyan? Ipinahayag ni Jesu-Cristo na an Tataramon nin Dios katotoohan. (Juan 17:17) Iyan nangangahulogan na oyon sia sa punto-de-vista nin Dios manongod sa homoseksuwalidad na sinasabi sa Levitico 18:​22, na nagsasabi: “Dai ka magdorog sa sarong lalaki arog kan pagdorog mo sa sarong babae. Iyan makababaldeng bagay.” Dugang pa, iiniba ni Jesus an pakikisaro asin pagsambay sa “maraot na [mga] bagay na . . . minagikan sa laog asin minadigta sa tawo.” (Marcos 7:​21-23) An termino sa Griego para sa pakikisaro mas mahiwas an kahulogan kisa sa termino para sa pagsambay. Iyan nagrerepresentar sa gabos na klase nin seksuwal na relasyon sa luwas nin pag-agoman na sono sa ley, kabale an homoseksuwalidad. (Judas 7) Pinatanidan man ni Jesu-Cristo an saiyang mga parasunod na dai pagtogotan an siisay man na naghihingakong Kristianong paratokdo na pinagigian an pagkaseryoso nin pakikisaro.​—Kapahayagan 1:​1; 2:​14, 20.

Kun an mga namomoon sa relihion nagkakampanya para sa ordenasyon nin mga homoseksuwal asin linalaki, ano an epekto kaini sa mga miembro kan saindang iglesya, nangorogna sa mga hoben? Bako daw na iyan pagdagka na mag-eksperimento sa seksuwal na pakikidorog sa luwas nin pag-agoman? Kabaliktaran, an Tataramon nin Dios nagsasadol sa mga Kristiano na ‘dumulag sa pakikisaro.’ (1 Corinto 6:18) Kun an sarong kapagtubod maholog sa siring na kasalan, itinatao an mamomoton na tabang sa katuyohan na ibalik an tawo sa pag-oyon nin Dios. (Santiago 5:​16, 19, 20) Ano kun isikwal an tabang na ini? Sinasabi kan Biblia na kun an mga siring dai magsolsol, sinda “dai magmamana kan kahadean nin Dios.”​—1 Corinto 6:​9, 10.

“Ipinangangalad an Pag-agom”

Huli ta “lakop an pakikisaro,” sinasabi kan Biblia na “marahay pang mag-agom kisa sa maglaad sa horot.” (1 Corinto 7:​2, 9) Sa ibong kan madonong na sadol na ini, an dakol sa klero hinahagadan na magdanay na daing agom. “An promesa nin selibasiya dai nababalga,” an paliwanag ni Nino Lo Bello sa saiyang librong The Vatican Papers, “kun an sarong padi, monghe o madre gumibo nin seksuwal na pakikidorog. . . . Makukua an kapatawadan sa seksuwal na pakikidorog paagi sa sadiosan na pagpapahayag sa kumpisalan, mantang an pag-agom nin siisay man na padi dai nanggad mimidbidon kan Iglesya.” An katokdoan daw na ini nagpaluwas nin marahay o maraot na bunga?​—Mateo 7:​15-19.

Daing duwa-duwa, dakol na padi an namumuhay na malinig sa moral, alagad an dakol dai. Sono sa 1992 Britannica Book of the Year, “an Iglesya Katolika Romana nabaretang nagbayad nin $300 milyones sa pag-areglar sa mga kaso nin seksuwal na pan-aabuso kan klero.” Pagkatapos, an edisyon kan 1994 nagsabi: “An pagkagadan nin nagkapira sa klero huli sa AIDS nagbuyagyag kan presensia nin mga pading binabae asin kan mga komento na dakolon an . . . binabae na naaakit na magpadi.” Bakong makangangalas na sinasabi kan Biblia na an ‘pangangalad sa pag-agom’ “katokdoan nin mga demonyo.” (1 Timoteo 4:​1-3) “Sa punto-de-vista nin nagkapirang historyador,” an isinurat ni Peter de Rosa sa saiyang librong Vicars of Christ, “[an selibasiya nin mga padi] posibleng nagbunga nin mas dakol na danyos sa moral kisa sa arin pa man na ibang institusyon sa Solnopan, kabale an pagpapatotot. . . . [Iyan] sa kadaklan nagin mantsa sa ngaran nin Kristianismo. . . . An ipinaootob na selibasiya perming nagbunga nin pagsaginsagin sa tahaw kan klero. . . . An padi puedeng gumibo nin inmoralidad nin sangribong beses alagad sia pinangangaladan kan ley kan iglesya na mag-agom minsan sarong beses.”

Pakahorophoropa kan pagmansay nin Dios sa pagsamba ki Baal, bakong depisil na mamansayan kun ano an seguradong pagmansay nia sa barangang iglesya nin Kakristianohan. An ultimong libro kan Biblia pinagsararo an gabos na klase nin falsong pagsamba sa irarom kan ngaran na “Dakulang Babilonya, an ina kan mga patotot asin kan makababaldeng mga bagay kan daga.” “Sa saiya,” idinugang kan Biblia, “nakua an dugo kan mga propeta asin kan mga banal asin kan gabos na ginadan sa daga.”​—Kapahayagan 17:5; 18:24.

Huli kaini, sinasadol nin Dios an gabos na gustong magin saiyang tunay na mga parasamba: “Lumuwas kamo sa saiya, banwaan ko, kun habo nindong makikabtang sa saiyang mga kasalan, asin kun habo nindong mag-ako nin kabtang kan saiyang mga damat. . . . Sa sarong aldaw madatong an saiyang mga damat, kagadanan asin pagtangis patin gutom, asin sia biyong tototongon nin kalayo, huli ta si Jehova Dios, na iyo an naghokom sa saiya, makosog.”​—Kapahayagan 18:​4, 8.

Minalataw ngonyan an hapot: Pakaluwas sa falsong relihion, saen maninigong paduman an saro? Anong klaseng pagsamba an inaako nin Dios?

[Kahon/Retrato sa pahina 5]

Idolatriya

An pagsamba ki Baal may kalabot na paggamit nin mga idolo. Prinobaran kan mga Israelita na isalak an pagsamba ki Jehova sa pagsamba ki Baal. Nagdara pa ngani sinda nin mga idolo sa templo ni Jehova. Lininaw an pagmansay nin Dios sa pagsamba sa idolo kan papangyarihon nia an kalaglagan kan Jerusalem asin kan templo kaiyan.

An dakol na iglesya nin Kakristianohan pano nin mga idolo, baga man iyan sa porma nin krus, ladawan, o estatuwa ni Maria. Dugang pa, dakol na parasimba an tinotokdoan na dumuko, lumuhod, o mangurus sa atubangan kan mga imahen na ini. Kabaliktaran, an tunay na mga Kristiano pinagbobotan na ‘dumulag sa idolatriya.’ (1 Corinto 10:14) Dai sinda naghihingoang sambahon an Dios sa tabang nin materyal na mga bagay.​—Juan 4:24.

[Pasasalamat para sa pinagkuanan]

Musée du Louvre, Paris

[Kahon sa pahina 7]

“An Namomoon sa Iglesya Maninigong Mayo nin Sala”

AN MGA tataramon na ini hale sa Tito 1:​7, sono sa Today’s English Version. An King James Version nagsasabi: “An obispo dapat na daing kanawayan.” An terminong “obispo” gikan sa sarong termino sa Griego na nangangahulogan “paraataman.” Sa siring an mga lalaki na ninonombrahan na mangenot sa tunay na Kristianong kongregasyon dapat na makaabot sa pundamental na mga pamantayan kan Biblia. Kun dai, dapat na sinda haleon sa saindang katongdan nin pangangataman, huli ta sinda bako nang “mga halimbawa sa aripompon.” (1 Pedro 5:​2, 3) Gurano isinasaboot kan mga iglesya nin Kakristianohan an kahagadan na ini?

Sa saiyang librong I Care About Your Marriage, nasasambitan ni Dr. Everett Worthington an surbey sa 100 na pastor sa estado nin Virginia, E.U.A. Labing 40 porsiento an nag-admitir na nakaginibo nin sarong klase nin nakapupukaw sa horot na gawe kaiba nin saro na bako nindang agom. An dakol sa sainda nakaginibo nin pagsambay.

“Sa nakaaging dekada,” an komento kan Christianity Today, “an iglesya paorootrong nagripaydipay huli sa mga kapahayagan nin inmoral na gawe kan nagkapira sa pinakarespetadong namomoon dian.” An artikulong “Why Adulterous Pastors Should Not Be Restored” (sa Bicol, “Kun Taano an Parasambay na mga Pastor ta Dai Maninigong Ibalik”) kinustion an usong kaugalean sa Kakristianohan na ibinabalik tolos sa dati nindang mga katongdan an mga namomoon sa iglesya pakatapos na sinda “mapatunayan na nakaginibo nin seksuwal na kasalan.”