17. Anong oportunidad para sa katawohan an madali nang matapos, asin anong mga tataramon an gigirumdomon niato sa dai na mahahaloy?

¹⁷ Siempre, aram niato na dai pa tapos an ralaban. Asin padagos kitang naghuhulit kan maogmang bareta​—dawa sa mga nagtutumang. (Mat. 24:14, 21) Minsan siring, madali nang matapos an oportunidad na bukas ngonyan tanganing magsolsol asin magkamit nin kaligtasan an siring na mga nagtutumang. An pagpakangbanal sa ngaran ni Jehova mas mahalaga nanggad kisa sa kaligtasan nin tawo. (Basahon an Ezequiel 38:23.) Kun magsararo na an mga nasyon sa ihinulang pambilog na kinaban na paghihingoang laglagon an banwaan nin Dios, gigirumdomon niato an mga tataramon na ini sa pamibi kan salmista: “O sinda logod mapasupog asin mapurisaw sagkod pa man, asin sinda logod maribaraw asin mapara.”​—Sal. 83:17.

18, 19. (a) Ano an naghahalat sa determinadong mga nagtutumang sa soberaniya ni Jehova? (b) Ano an epekto sa saindo kan nagdadangadang na pangultimong pagbindikar sa soberaniya ni Jehova?

¹⁸ Makasusupog na katapusan an naghahalat sa determinadong mga nagtutumang sa soberaniya ni Jehova. Ihinahayag kan Tataramon nin Dios na an kaaabtan kan mga “dai nagkukuyog kan maogmang bareta”​—asin huli kaini gagadanon sa Armagedon—​iyo an “daing katapusan na pagkalaglag.” (2 Tes. 1:7-9) An paglaglag sa sainda asin an pagkatadang buhay kan mga nagsasamba ki Jehova sa katotoohan magigin nakakakombensir na prueba na si Jehova an solamenteng tunay na Dios. Sa bagong kinaban, an dakulang kapangganahan na iyan dai malilingawan. An mabaralik paagi sa ‘pagkabuhay liwat kan mga matanos asin mga bakong matanos’ makakaaram kan dakulang ginibo ni Jehova. (Gibo 24:15) Sa bagong kinaban, maheheling ninda an nakakakombensir na prueba na madonong na mamuhay sakop kan soberaniya ni Jehova. Asin an mga mahoyo na kabilang sa sainda makokombensir tolos na si Jehova an solamenteng tunay na Dios.

“Ini Nanggad an Pinakabanal Asin Pinakadakula na Ngaran nin Dios”

Sinabi iyan ni Nicolas na taga Cusa sa sarong sermon na itinao nia kan taon 1430.a Sia sarong tawo na may dakol na pinagkakainteresan, na isinesentro an saiyang atension sa mga bagay na arog baga nin pag-adal nin Griego, Hebreo, pilosopiya, teolohiya, matematika, asin astronomiya. Sa edad na 22, sia nagin doktor sa ley kan iglesia na Katoliko Romano. Kan 1448 ninombrahan siang magin kardinal.

Mga 550 taon na an nakaagi, sarong klinika sa pag-ataman sa mga gurang an inestablisar ni Nicolas na taga Cusa sa Kues, na ngonyan inaapod na Bernkastel-Kues, sarong banwaan na mga 130 kilometros an rayo sa timog nin Bonn, sa Alemania. Ngonyan, sa mismong edipisyong ini yaon an libreriya ni Cusa na may labing 310 na manuskrito. Saro sa mga iyan an Kodise ni Cusanus 220 na dian makukua an sermon ni Cusa kan 1430. Sa sermon na iyan na may titulong In principio erat verbum (Sa Kapinonan Iyo an Tataramon), ginamit ni Nicolas na taga Cusa an termino sa Latin na Iehoua para sa Jehova.b Sa pahina 56 kaiyan yaon an minasunod na pananaram mapadapit sa ngaran nin Dios: “Itinao iyan nin Dios. Iyan an Tetragrammaton, an boot sabihon, an ngaran na kompuesto nin apat na letra. . . . Ini nanggad an pinakabanal asin pinakadakula na ngaran nin Dios.” An sinabi ni Nicolas na taga Cusa kaoyon kan bagay na an ngaran nin Dios minalataw sa orihinal na teksto kan Hebreong Kasuratan.​—Ex. 6:3.

An kodiseng ini na kaidto pang enot na kabtang kan ika-15 siglo saro sa pinakadaan na natatadang mga dokumento na dian trinadusir na “Iehoua” an Tetragrammaton. An nasusurat na testimonyang ini dagdag pang ebidensia na sa laog nin dakol na siglo an mga porma kan ngaran nin Dios na kaagid sa “Jehova” iyo an pinakaparateng ginagamit sa pagkopya kan ngaran nin Dios sa mga babasahon.