Bushe Ukukuushishamo Umulopa Kwalangulukwa Ukucisha mu Cipimo?
Ukukushishamo umulopa kwaliseeka mu muti wa muno nshiku, lelo bushe kwaliba ukusuma ukulingana na fintu kwalondololwa? Cinshi uletontonkanya?
Muli The American Journal of Medicine (February 1993), Dr. Craig S. Kitchens aipwishe ukuti: “Bushe Ukukushishamo Umulopa Kwalangulukwa Ukucisha mu Cipimo?” Alandilepo kuti bashiŋanga ilingi line balapimununa nampo nga ubunonshi bwa kundapa bwalicilapo pa busanso ubo kwingaletako. Ni shani pa lwa kukushishamo mulopa?
Kitchens apitulwike mu bushininkisho bwa nomba line ubwa masanso ayengi ayasuntinkanishiwa no kukushishamo umulopa, pamo nga hepatitis (Ukufimba kwa libu), ukunashiwa kwa maka yalwisha amalwele, ukufilwa kwa mibombele ya filundwa, no bulwi pa kati ka nsandensande shasakanishiwa na untu shilekushiwilwamo. Ukufwailisha kumo ukusupawila “imintapendwa ya kupikana” ukufuma ku kukuushishamo mulopa “kwasondwelele ukuti ukukuushishamo mulopa kumo na kumo kwalikwata ishuko lya 20% ku kwankulako kwabipisha kumo, kumo ukwa kwene ukwaba ukwacepesha lelo kumbi ukwa busanso nga nshi,” nelyo fye ukwa kulenge mfwa.
Nangu cibe fyo, bushe ifyatunganishiwa ukuba ubunonshi filalungamika ukulolenkana na masanso ya musango yo?
Dr. Kitchens apitulwike mu kufwailisha 16 ukwacitilwe lipoti ukwalebimbamo ukulepula 1,404 pa Nte sha kwa Yehova, abakaana ukukuushishamo mu cumfwila ce funde lya Baibolo ku ‘kutalukako ku mulopa.’—Imilimo 15:28, 29.
Ica kufumamo? “Ukupingulapo kwa balwele ba Nte sha kwa Yehova ku kukaana ukukuushishamo mu nshila sha kulepula kwakulisha kumoneka ukulundako imfwa pa cipimo ca 0.5% kuli 1.5% ku busanso bonse ubwa kulepula. Icishaumfwikwa mu kukumanina caba malwele yanga ne mfwa ifisengaukwa kuli ici cibelesho, lelo nakalimo filacila ubusanso bwa kukanakuushiwamo.” (Utulembo tunono twesu.) Cinshi alepilibula? Ubusanso ubuli bonse ubwa fya cipatala ubwa kukaana umulopa bwaba nakalimo ubwacepako pa masanso yabimbwamo mu kupokelela ukukushishamo kwa mulopa.
E ico, icipusho cabamo kupelulula ica kwa Kitchens ca kuti: “Nga ca kuti ukukanakuushishamo mulopa mu Nte sha kwa Yehova mu cituntulu kufumamo amalwele yalundwako ayacepesha ne mfwa kabili lyene ukusengauka icipimo cakulisha ica kupikana kwakosesho mutengo kabili ukwa mutatakuya, bushe abalwele balingile ukupokelela ukukuushishamo mulopa kwacepako?”
Abo bakaana ukukuushishamo mulopa pa citendekelo ca bushininkisho bwa musango yo na kabili bakalabomba mu kumfwana no butungulushi ukufuma kuli Kabumba wesu.