Bushe Ifyo Tufwile Ukwishiba Nafifula Sana?

Umwaume no mukashi bamishonari baikele ku lulamba lwa bemba ku West Africa baletamba umweshi wayemba. Umulume atile: “Finshi abantu baishibapo pa mweshi, kabili finshi fimbi ifyo bafwile ukwishibilapo?”

Umukashi ayaswike ati: “Elenganyeni ukuti tuletamba icalo cilesensenunwa nge fyo tuletamba umweshi—bushe finshi abantunse baishibapo kale pa calo, kabili finshi fimbi bafwile ukwishibilapo? Baleni tontonkanyeni! Te calo ceka fye icileshinguluka akasuba, lelo na maplaneti yonse yalesela. Ici cilepilibula ukuti nalimo tatwakatale atuba pa cifulo cimo cine mu kulungatika mu bubumbo bonse na kabili. Na kuba, icalenga ukuti twishibe icifulo twabapo caba kasuba ne ntanda. Twalishiba ifingi sana pali fimo fimo, lelo tatwaishiba mu kulungatika apo twaba mu bubumbo!”

AYO matontonkayo ya cine. Cimoneko kuti kwaliba ifintu ifingi nga nshi ifya kusambilila. Kwena, ifwe bonse tulasambilila ifipya cila bushiku. Te mulandu no bwingi bwa fyo tusambilila, lelo, cimoneka kwati tatuba na maka ya kusambilila fyonse ifyo twingafwaya ukusambilila.

Ca cine, ukulunda pa maka ya kusambilila ifipya, amaka ya kusunga ifyebo yalilundwako sana. Ifyebo fya bantunse ifyasungwa, fyalifula pa mulandu wa fya kupangapanga. Kompyuta nomba yalikwata amaka ica kuti imilandile yapikana yalipangwa iya kulondolwelamo ifintu. Pali kompyuta paliba ne citwa CD-ROM apengasungilwa ifyebo ifingi. Kwaba ne citwa DVD. Ici kuti casunga ifyebo imiku 7 ukucila CD-ROM. AmaDVD yambi ayacilapo ukusunga ifyebo ifishaifulila yalesangwa.

Ifya kumfwaninamo fya ndakai ifyapango muntu te kuti tufyumfwikishe. Fimashini fya kupulintila, filapulinta ulubilo sana amanyunshipepala, bamagazini na mabuuku. Kuli bamo ifyebo ifingi pa kompyuta filasangwa bwangu bwangu ukubomfya Intaneti. Muli iyi nshila ne nshila shimbi ishingi, ukwananya ifyebo kulekulilako ukucila ifyo umo engafisambilila. Ukulandila mu mampalanya ifi fyebo fyafulisha limo kuti fyapashanishiwa kuli bemba, uwakulisha umo tufwile fye ukwishiba ifya kowamo lelo ukwabulo kunwa amenshi yonse. Pa kuba ne fyebo fyafule fi tufwile ukuba abacenjela pa kusala ifyo tulefwaya ukubomfya.

Umulandu na umbi uwa kusalulula ifyebo tulefwaya ukubomfya wa kuti ifyebo ifingi ifyabako tafiba ifisuma lyonse. Ca cine, fimo fimo ifyebo fyalibipa, tafyalinga no kufishiba. Ibukisheni ukuti ukwishiba kulelosha ku fyebo—nampo nga fisuma nelyo fibi, ifinganonsha umuntu atemwa iyo. Icabipanapo ca kuti, ifintu fimo ifimonwa ku bengi nge fishinka tafyalungama. Miku inga abantu abacindama balanda pa fintu fimo e lyo pa numa casangwa ukuti fya bufi? Ku ca kumwenako, elenganyeni ulwa walelemba ifyalecitika mu musumba wa Efese, uo abantu ku Efese balemono kuti alishibe sana ifintu. Atile: “Bushe cine cine muntu nshi uushaishiba ukuti umusumba wa Efese e kabaka we tempele lya kwa Artemi mukalamba ne cipasho icaponene mu muulu?” (Imilimo 19:35, 36) Nangu line ici camoneke ukuti cali icaishibikwa bwino—abengi kuti batila fye no kuti te kuti citwishikwe—lelo tacali ca cine ukuti icimpashanya caliponene ukufuma ku muulu. E mulandu wine, Baibolo wa Mushilo isokela Abena Kristu ukuibaka ku cintu ca “bufi iciitwa ‘ukwishiba.’”—1 Timote 6:20.

Umulandu ukalamba uwa kusalila ifyebo tulefwaya ukwishiba wa kuti ubumi bwesu lelo bwalipipisha. Te mulandu no mushinku wenu, ukwabula no kutwishika kwaliba ifyebo ifingi ifyo mwingafwaya ukufwailishapo, lelo muleshiba ukuti tamwakekale imyaka iingi pa kuti mukacite ifyo.

Bushe ukwikala imyaka inono kukabala akupwa? Bushe kukabako ifyebo ifikalenga ukuti ubumi bukatantalileko, nangu fye ukwikala umuyayaya? Bushe ifyo ifyebo kale kale e ko fyaba? Nga ni fyo, bushe abantu bonse bakafishiba? Bushe kukaba inshita ilyo ifyebo fyonse fikaba ukulingana ne fyo twenekela ukuti fibe, e kutila ifya cine? Bamishionari abaupana babili abalumbwilwe pa muulu wa cino cipande balisanga amasuko yene yene kuli ayo mepusho, kabili na imwe bene kuti mwasanga amasuko. Mukwai belengeni icipande cikonkelepo, calamulenga mule-elenganya ifyo mukalasambilila ku ciyayaya.