Ukulingana na Baibolo
Bushe Calilubana Ukuloosha?
“LELO, MWE BAMUNYINEFWE, TATULEFWAYA IMWE UKUKANAISHIBO LWA BALAALA UTWA MFWA; UKUTI MWIBA NA BULANDA, FILYA BABA NA BAMBI ABASHABA NA KUCETEKELA.”—1 ABENA TESALONIKA 4:13.
BAIBOLO ilapeela isubilo pa lwa bafwa. Ukubuusha Yesu acitile, ne fisambilisho fyakwe, filanga ukuti kukaba inshita ilyo abafwa bakabuushiwa. (Mateo 22:23-33; Marko 5:35, 36, 41, 42; Luka 7:12-16) Bushe ili subilo lifwile ukutukuma shani? Amashiwi ya mutumwa Paulo ayambwilwe pa muulu yalangilila ukuti ili subilo kuti lyatusansamusha ilyo umuntu twatemwa afwa.
Nga ca kuti mwalifwilwapo umuntu mwatemwa, mufwile mwalishiba ubulanda bubapo ilyo ici cintu cabipa cacitika. Theresa, uo umulume wakwe uwa myaka 42 afwile pa numa fye ya kumulepula umutima ku kumundapa, atila: “Nalifulunganishiwe nga nshi! Apo pene fye natiinine icibi. Lyene natendeke ukumfwa ubukali bwabipisha ubwalebipilako. Nalililile nga nshi.” Bushe ukuyumfwa kwa musango yo kulanga ukuti umuntu tatetekela ubulayo bwa kwa Yehova ubwa kubuusha abafwa? Bushe amashiwi ya kwa Paulo yalanga ukuti calilubana ukuloosha?
Ifya Kumwenako fya Balooseshe Abalembwa mu Baibolo
Kuti twayasuka ifi fipusho pa kumona bamo abalooseshe abalembwa mu Baibolo. Ilingi, kwaleba ukuloosha ilyo umo uwa mu lupwa afwa. (Ukutendeka 27:41; 50:7-10; Amalumbo 35:14) Abaleloosha ilingi balekalipwa nga nshi.
Moneni ifyo abaume bamo aba citetekelo balooseshe ilyo abantu batemenwe bafwile. Ku ca kumwenako, Abrahamu acetekele nga nshi ukuti Lesa kuti abuusha abafwa. (AbaHebere 11:19) Nangu alishininwe muli uyu musango, ilyo umukashi wakwe afwile, “aingile ku kuloosha Sara, no kumulila.” (Ukutendeka 23:1, 2) Ilyo abana ba kwa Yakobo bamubepele no kumweba ati umwana mwaume atemenwe Yosefe nafwa, Yakobo “alepwile ifya kufwala fyakwe no . . . [kulamulila].” (Ukutendeka 37:34, 35) Nangu fye ilyo papitile imyaka iingi, ukwibukisha imfwa ya mwana wakwe kwalekalifya Yakobo! (Ukutendeka 42:36-38) Imfumu Davidi na yo yalooseshe sana pa menso ya bantu ilyo abana bakwe babili Amnone na Absalomu bafwile. Nangu ca kuti bonse babili balengele Davidi no lupwa lwakwe ukushikitika, bali bana bakwe, kabili ali no bulanda nga nshi ilyo bafwile.—2 Samwele 13:28-39; 18:33.
Limo limo, uluko lwa Israele lonse lwaleloosha, nge fyo bacitile ilyo Mose afwile. Amalango 34:8 yatila abena Israele balooseshe Mose inshiku 30.
Ica kumwenako ca kulekelesha ca kwa Yesu Kristu. Cibusa wakwe sana Lasaro alifwile. Kabili ilyo Yesu amwene ifyo inkashi sha kwa Lasaro, Marita na Maria, ne fibusa fyabo baleloosha, “ashinshimukile mu mutima wakwe no kusakamikwa.” Nangu aishibe ukuti ali no kubuusha cibusa wakwe bwangu bwangu, “alilile ifilamba.” Yesu atemenwe bacibusa wakwe Marita na Maria. E co camufikile sana ku mutima ilyo amwene ubulanda bwabo ilyo indume yabo yafwile.—Yohane 11:33-36.
Abrahamu, Yakobo, Davidi, na Yesu bonse balicetekele nga nshi Yehova na malayo yakwe, lelo balilooseshe. Bushe filya balooseshe calepilibula ukuti bali abanaka lwa ku mupashi? Bushe ukuloosha kwalangilile ukuti tabatetekele mu kubuuka? Iyo! Ca cifyalilwa ukuloosha ilyo umuntu twatemwa afwa.
Umulandu Tuloosesha
Lesa tafwaile ukuti abantu balefwa. Ico Yehova alefwaya, nge fyo aebele Adamu na Efa, ca kuti isonde likabe paradise wayemba uwaisulamo ulupwa lwa kutemwa kabili ulwa nsansa. Balya baupana bali no kufwa fye nga bakana ukumfwila Yehova. (Ukutendeka 1:28; 2:17) Ku ca bulanda, Adamu na Efa tabaumfwile Lesa, kabili pa mulandu wa kubulwa icumfwila, “imfwa yayambukile ku bantu bonse.” (Abena Roma 5:12; 6:23) Kanshi imfwa mulwani wabipisha uushali no kubako.—1 Abena Korinti 15:26.
Kanshi e mulandu wine abantu babela no bulanda nga nshi ilyo bafwilwa umuntu bapalamisha na o. Ilenga balayumfwa abapelelwa mu bumi. Mukamfwilwa twacilandapo pa muulu, uwitwa Theresa, ilyo alelanda pa mulume wakwe, atile: “Nalishininwa ukuti nkamumona na kabili ilyo akabuushiwa, lelo ndamufuluka sana pali nomba. Ici e cinenga ukuba sana no bulanda.” Imfwa ya mufyashi kuti yatucinkulako ukuti na ifwe tukafwa. Imfwa ya musepela maka maka e itukalifya pantu afwa ukwabula ukwikala inshiku ishingi.—Esaya 38:10.
Ca cine ukuti imfwa taifwile ukubako. Ilalenga ubulanda ubo twingenekela, kabili Yehova tamona ukuloosha nge cilangililo ca kubulwa icitetekelo mu kubuuka. Nge fyo tumwene kuli Abrahamu, Yakobo, Davidi, uluko lwa Israele, na Yesu, ukulanga ubulanda buli mu mutima te kutila ninshi tatwakosoka lwa ku mupashi.a
Lelo, nangu fwe Bena Kristu tulaloosha pa mulandu wa mfwa, tatuloosha “filya baba na bambi abashaba na kucetekela.” (1 Abena Tesalonika 4:13) Tatucishamo ukuloosha pantu twalishiba ifyo abafwa baba. Twalishiba ukuti tabacula nelyo ukulunguluka lelo baba nga baleele utulo tukalamba, utwa mutende. (Lukala Milandu 9:5; Marko 5:39; Yohane 11:11-14) Kabili twalicetekela ukuti Yesu, uwaba “ukubuuka kabili umweo,” akabombela pa bulayo bwakwe ubwa kubuusha “bonse aba mu nshinshi.”—Yohane 5:28, 29; 11:24, 25.
E ico, nga ca kuti muleloosha, sansamukeni pa kwishiba ukuti Yehova alishiba ubulanda bwenu. Shi uku kwishiba ne subilo mu kubuuka ficefyeko ubulanda bwenu no kumwafwa ukushipikisha.
[Futunoti]
a Nga mulefwaya ukwafwa pa fya kucita no bulanda, moneni amabula 14-19 aya muli broshuwa wa Ilyo Untu Watemwa Afwa, iyasabankanishiwa ne Nte sha kwa Yehova.