Ubwafya Bwaba mu Kuba ne Cipyu
Umwaume umo aileorda ifya kulya apo bashitishisha ifya kulya nomba ilyo amwene ukuti bakokola ukuleta ifya kulya alikalipe, aingile mulya bashitisha ifya kulya, ailetiinya umubomfi, amusunkenye buluku buluku e lyo amutoba no lupi. Uyu mwaume asompwele ifya kulya no kufumina pa nse.
IFWE bonse tulafulwa inshita shimo. Filya umuntu engatemwa, engaba ne subilo, ukusakamikwa, ukuba no bulanda no mwenso, e fyo no kufulwa kwaba. Nga twalama ubukali kuti twalanga ukuti natufulwa mu nshila iisuma kabili ne mifwaile ya kufulwa kuti yabomba bwino. Ku ca kumwenako, limo limo caliwama ukukalipa pantu kuti calenga umo ukufwaisha ukucimfya imibele yakwe iyabipa.
Nga fintu tumfwile pa kutendeka ku cacitike, ukufulwa sana takwawama. Abantu bamo balafulwa bwangu, bambi balafulwa libili libili, kabili bambi na bo balafulwa sana ukucila bambi. Nga babakalifya, balanda amashiwi ayabi nelyo fye ukuuma bambi. Balafilwa ukulama ubukali, ciba kwati ubukali e bulebatungulula. Icipyu ca musango uyu cilaleta amafya.a
Aba cipyu balaba no bulanda abene e lyo no kulenga bambi ukuba no bulanda. Ku muntu wa cipyu, no mulandu fye uunono, ulalenga afulwa sana ica kutila kuti acita ne fyabipa sana. Moneni fimo ifyacitike:
Umwaume umo balimupikile imfuti pa mukoshi pa mulandu wa kuti ilyo ale-enda na banankwe mu musebo umupita sana abantu, icola ca munankwe, cakumishe umwaume umo, uyu mwaume bakumishe alifulilwe sana e calengele ukuti amupike.
Umwaume uwa myaka 19 aumine umwana wa kwa nkobekela wakwe uwa mweshi 11 mpaka afwa. Icalengele uyu mwaume ukufulwa ca kuti ilyo aleangala amangalo umwaba ulubuli aya pa kompyuta alifililwe ukuwina ubwangalo pantu umwana atinike pa kompyuta.
Casangwa ukuti ubwafya bwa cipyu bwaba fye isonde lyonse. Cinshi cilelenga abantu ukuba ne cipyu?
[Futunoti]
a Akatabo kamo aka kuti Boiling Point—Problem Anger and What We Can Do About It kalondolola “ukuba ne cipyu” ukuti “kufilwa ukulama ubukali ukwingalenga umuntu akwata ubwafya mu fyo atontonkanya, mu fyo omfwa, mu fyo aaba e lyo ne fyo ampana na bantu banankwe.”
[Akabokoshi pe bula 3]
Takwaba umuntu uushifulwa. Kanshi, kwalibako inshita shimo ilyo twingalanga ukuti natufulwa mu nshila isuma. Nomba, ifi fipande filelanda pa cipyu icingonaula ubumi bwesu na bucibusa bwesu na Lesa.