Icipandwa 1
Kuti Wakwata Inshita Ya Ku Ntanshi Iya Nsansa!
1, 2. Cinshi cintu Kabumba obe afwaya ukuti ukwate?
UKUKUMBATILWA mu cikabilila ku muntu watemwa. Uluseko lwa bucibusa ilyo ulelya ica kulya cisuma ne fibusa fyatemwikwa. Ubuseko bwa kutamba abana bobe baleangala mu kusangalala. Utushita twapala utu twaba tushita twa nsansa mu bumi. Nangu cibe fyo, ku bengi ubumi bumoneka ukuletako amafya yabipisha mu kukonkana. Nga ca kuti e fintu caba ku bumi bobe, shipa.
2 Lesa afwaya ukuti uipakishe insansa shibelelela mu mibele yawamisha mu bwikashi ubusuma nga nshi. Uku te kwelenganya fye, pantu Lesa na kuba alikutambika amakii ya kwiswilako iyo nshita ya ku ntanshi iya nsansa. Ukwishiba kwaba e ayo makii.
3. Kwishiba nshi ukwaba e makii ya ku nsansa, kabili mulandu nshi twingabela abashininkishe fyo Lesa kuti apayanya uko kwishiba?
3 Tulelanda pa musango waibela uwa kwishiba uyo wacila pa mano ya buntunse apakalamba. Kuli “kwishiba Lesa.” (Amapinda 2:5) Mupepi ne myaka 2,000 iyapitapo, kalemba wa Baibolo umo atile: “Iŋanda yonse yakuulwa kuli umo; lelo uwakuulile ifintu fyonse ni Lesa.” (AbaHebere 3:4) Tontonkanya pa lwa kwishiba uko Kapanga wa fintu fyonse afwile akwata! Baibolo isosa ukuti Lesa alapenda intanda shonse no kushiita mwi shina. Mwandi litontonkanyo lya kusungusha, apantu mwaba imyanda ya mabilioni iya ntanda mu cipinda bushiku cesu, kabili abasambilila ifya maplaneti basoso kuti kwalibako ifipinda bushiku na fimbi mupepi na mabilioni umwanda! (Ilumbo 147:4) Lesa na kabili alishiba fyonse pa lwa ifwe, e co nani umbi uwingapayanya ifyasuko fyawaminako ku fipusho fyacindama ifya mu bumi?—Mateo 10:30.
4. Mulandu nshi tulingile ukwenekela Lesa ukutupayanishisha amakambisho ya kututungulula, kabili citabo nshi ciikusha uku kukabila?
4 Elenganya abantu babili abaleesha ukulungisha bamotoka babo. Umo atendwa, aleka ukubombelapo. Umbi mu kutekanya alungisha, aingishamo amakii no kulisha, kabili amwentula ilyo injini yalila no kubomba bwino bwino. Te kuti cikukosele ukutunganya uwakwete akatabo ka makambisho ukufuma kuli kapanga wa motoka pali aba baume babili. Bushe tacilimo amano ukutila Lesa kuti apayanya amakambisho aya kututungulula mu bumi? Nga fintu pambi waishiba, ifyo fine fye e fintu Baibolo iitunga ukuba, uko e kuti icitabo ca makambisho no butungulushi ukufuma kuli Kabumba wesu, iyapangilwa ku kupayanya ukwishiba Lesa.—2 Timote 3:16.
5. Kwaba shani ukwa mutengo ukwishiba ukwaba mu Baibolo?
5 Nga ca kuti ukutunga kwa Baibolo kwa cine, tala tontonkanya pa lwa cuma ca kwishiba uko icitabo ico cifwile cakwata! Pa Amapinda 2:1-5, itucincisha ukufwaya amano, ukuyemba nga fintu twingemba icuma cashikama—te mu mushili wa mintontonkanya ya bantunse, lelo mu Cebo ca kwa Lesa umwine. Nga ca kuti e mo twasokota, ‘ukwishiba Lesa tukakusanga.’ Apantu Lesa alomfwikisha ukupelebela kwesu no kukabila, alatupeela amakambisho ayakatwaafwa ukutungulula ubumi bwa mutende, ubwa nsansa. (Ilumbo 103:14; Esaya 48:17) Mu kulundapo, ukwishiba Lesa kutupeela imbila nsuma ya kucincimusha.
UBUMI BWA MUYAYAYA!
6. Bulayo nshi Yesu Kristu apeele ukukuma ku kwishiba Lesa?
6 Umuntu uwaishibikwa bwino mu lyashi lya kale Yesu Kristu alondolwele ulu lubali lwa kwishiba Lesa mu kumfwika. Atile: “Awe uyu e mweo wa muyayaya, ukuti bamwishibe, mwe Lesa wine wine mweka, no yo mwatumine, ni Yesu Kristu.” (Yohane 17:3) Citontonkanye—ukwishiba uko kutungulula ku bumi bwa muyayaya!
7. Bushininkisho nshi twakwata ubwa kuti takwali kufwaya kwa kwa Lesa ukuti tulefwa?
7 Wiyangufyanya ukukaana ukuti ubumi bwa muyayaya ca kwelenganya fye. Mu cifulo ca ico, lolesha ifintu umubili wa buntunse wapangwa. Wapangwa mu kulingisha nga nshi mu kuba na maka ya kusonda, ukumfwa, ukununsha, ukumona, no kutonya. Kwalibako ifintu ifingi pe sonde ifingalenga aya maka yesu ukucankwa, pamo nga ifya kulya fyawamisha, inyimbo shisuma isha fyuni, amaluba yanunkila, impanga yayemba, bucibusa bwa kulenga ubuseko! Kabili bongobongo wesu uwa kusungusha alicila nga nshi pali kompyuta yakwatisha amaka, pantu alatulenga ukutesekesha no kuipakisha ifintu fya musango yu fyonse. Bushe uletontonkanye fyo Kabumba wesu afwaya ukuti tulefwa no kulufya ifi fyonse? Bushe te kuti cibe icacilapo ukupelulula ukusondwelele fyo afwaya ukuti tuleikala aba nsansa no kuipakisha ubumi kuli pe na pe? Ico kwena e cintu ukwishiba Lesa kwingapilibula kuli iwe.
UBUMI MU PARADISE
8. Cinshi cintu Baibolo isosa pa lwa nshita ya ku ntanshi iya mutundu wa muntu?
8 Cintu Baibolo isosa pa lwa nshita ya ku ntanshi iye sonde ne ya mutundu wa muntu kuti casupulwa fye mwi shiwi limo—Paradise! Yesu Kristu alandile pa lwa yene lintu aebele umwaume walefwa ati: “Uli no kuba na ine mu Paradise.” (Luka 23:43, NW) Ukulumbulwa kwa Paradise ukwabula ukutwishika kwalengele ulya mwaume ukwibukisha imibele ya nsansa iya bafyashi besu aba kubalilapo, Adamu na Efa. Lintu Lesa ababumbile, baali abapwililika kabili baikele muli parka waba nge bala uyo Kabumba abapekanishishe no kulima. Mu kulinga lyaitilwe ibala lya Edene, icipilibula insansa.
9. Bushe ubumi bwali shani mu Paradise wa kutendekelako?
9 Fintu lilye bala lyali lya kulenga ukusangalala! Lyali ni paradise wa cine cine. Pa miti ya liko iyayemba pali iyaletwala ifisabo fyalowa. Ilyo Adamu na Efa balepansa ubwikashi bwabo, ukunwako amenshi yasanguluka, no kusabako ifisabo ku miti, tabakwete umulandu wa kuba abasakamikwa nelyo aba mwenso. Nelyo fye ni nama tashali sha busanso, pantu Lesa apeele umuntu no mukashi wakwe ukuba na bukateka bwabamo kutemwa pali shene. Mu kulundapo, abantunse ba kubalilapo babili bali no butuntulu bwa bumi ubwateketa. Ubumi bwa ciyayaya, ubwa nsansa bwali pa ntanshi yabo kulila fye nga batwalilile aba cumfwila kuli Lesa. Balipeelwe umulimo wa kwikusha uwa kusakamana umushi wabo uwayemba uwa Paradise. Lesa mu kulundapo apeele Adamu na Efa icipope ca ‘kukumana pe sonde no kupanasha.’ Bene no bufyashi bwabo baali no kutanununa Paradise mpaka na planeti wesu onse asanguka icifulo cayemba kabili ica nsansa.—Ukutendeka 1:28.
10. Lintu Yesu alandile pa lwa Paradise, cinshi apilibwile?
10 Nangu cibe fyo, lintu Yesu alumbwile Paradise, taleipusha umwaume walefwa ukutontonkanya pa lwa nshita yapita iya ku numa. Awe, Yesu alelanda pa lwa nshita ya ku ntanshi! Alishibe ukuti umushi wesu onse uwe sonde wali no kusanguka paradise. Lesa kanshi ali no kufikilisha imifwaile yakwe iya pa kutendeka iya mutundu wa muntu ne sonde lyesu. (Esaya 55:10, 11) Ee, Paradise ali no kubweshiwa! Kabili bushe akaba shani? Leka Icebo ca kwa Lesa, Baibolo wa Mushilo, casuke.
UBUMI MULI PARADISE WABWESHIWA
11. Muli Paradise wabweshiwa, cinshi cikacitika ku kulwala, ubukote, ne mfwa?
11 Ukulwala, ubukote, ne mfwa tafyakabeko na kabili. “E lyo yakashibulwa amenso ya mpofu, na ’matwi ya bankomamatwi yakakomonwa; e lyo uwalemana amolu akacilauka nge nsebula, no lulimi lwa kwa cibulu lukaula.” (Esaya 35:5, 6) “Lesa umwine akaba pamo [no mutundu wa muntu]: kabili akafuute filamba fyonse ku menso yabo, ne mfwa tayakabeko kabili iyo; takwakabe kabili ukuloosha nangu kukuuta nangu kucululuka; pa kuti ifya ntanshi nafiya.”—Ukusokolola 21:3, 4.
12. Mulandu nshi twingashininkishisha ukuti muli Paradise wa nshita ya ku ntanshi tamwakabe imisoka, ulukaakala, no bubifi?
12 Imisoka, ulukaakala, no bubifi fikaba nafiya kuli pe na pe. “Incitatubi shikafitwa; . . . Pashala panono, e lyo umubifi takabepo; . . . Lelo abalanda bakapyaninine calo.” (Ilumbo 37:9-11) “Lelo ababifi bakaputulwa mu calo, na ’bafutika bakafumpulwamo.”—Amapinda 2:22.
13. Ni shani fintu Lesa akaletako umutende?
13 Umutende ukanana mu kusaalala kwe sonde. “[Lesa] aputulo bulwi ukufika ku mpela ya calo; ubuta abufuna, afuna ne fumo.” (Ilumbo 46:9) “Lekeni ubulungami bupuuke . . . , no bwingi bwa mutende ukasuke aubulapo umweshi.”—Ilumbo 72:7.
14, 15. Cinshi cintu Baibolo isosa pa lwa mayanda, umulimo, ne fya kulya muli Paradise wabweshiwa?
14 Amayanda yakabako no mulimo wa kwikusha. “Bakakuula amayanda no kwikalamo, . . . Tabakakuule na bambi abekalamo, tabakalime na bambi abalyako; pantu inshiku sha bantu bandi shikaba nge nshiku sha muti, ne milimo ya minwe yabo abasalwa bandi bakasekelamo pa myaka iingi; tabakacucutikile ibusha, nangu kufyalila abana itentula.”—Esaya 65:21-23.
15 Ifya kulya fya mulyo fikabako mu kupaka. “Mube ukupaka kwa ngano mu calo, na pa muulu wa mpili.” (Ilumbo 72:16) “Icalo cafumyo bulimi bwa ciko; atupaala Lesa, Lesa wesu.”—Ilumbo 67:6.
16. Mulandu nshi ubumi muli Paradise bukabela ubwa kulenga ukucankwa?
16 Umweo wa muyayaya pe sonde lya paradise ukaba wa kulenga ukucankwa. “Abalungama bakapyaninine calo, no kwikalamo inshiku pe.” (Ilumbo 37:29) “Fisekelele amatololo ne mpanga iyaumisha, ifiswebebe fyange no kupuuka nga cananika.”—Esaya 35:1.
UKWISHIBA NE NSHITA YOBE IYA KU NTANSHI
17. (a) Cinshi ulingile ukucita nga ca kuti wacebushiwa ku bumi bukaba mu Paradise? (b) Twaishiba shani ukuti Lesa ali no kuletako ukwaluka kukalamba pe sonde?
17 Nga ca kuti ubumi mu Paradise bwakucebusha, wileka nangu cimo cikuleshe ukunonka ukwishiba Lesa. Alitemwa umutundu wa muntu kabili akaletako ukwaluka ukukabilwa ku kulenga isonde ukuba paradise. Na kabushe, nga ca kuti walikwete amaka ya kupwisha utulanda no lufyengo ifyaanana nga nshi mu calo, bushe te kuti ufipwishe? Bushe te kuti twenekele Lesa ukucita ifyacilapo? Na kuba, Baibolo mu kulengama ilanda pa lwa nshita lintu Lesa akafumyapo ino micitile yaisulamo ukukangana no kuipyanikapo no kuteka kwapwililika, ukwalungama. (Daniele 2:44) Lelo kwalibako ifingi ifyo Baibolo icita ukucila pa kutweba fye pa lwa ifi fyonse. Ilatulanga ifyo twingapusunsuka ukwingila mu calo cipya ca kwa Lesa icalaiwa.—2 Petro 3:13; 1 Yohane 2:17.
18. Cinshi cintu ukwishiba Lesa kwingakucitila pali nomba?
18 Ukwishiba Lesa na kabili kuti kwakunonsha na ino ine nshita. Ifipusho fya mu bumi ifyacilapo ukushika kabili ifyacilapo ukupelenganya fyalyasukwa muli Baibolo. Ukupokelela ubutungulushi bwa iko kukakwaafwa ukulundulula bucibusa na Lesa. We shuko ulawamisha! Kabili ici cikakulenga ukuipakisha umutende untu ni Lesa eka fye engapeela. (Abena Roma 15:13, 33) Ilyo watendeka ukulapokelela uku kwishiba kwakatama, uletendeka umulimo wacilapo ukucindama kabili uwa kulambula mu bumi bobe. Tawakatale auyumfwa uwa bulanda pa mulandu wa kunonka ukwishiba Lesa uko kutungulula ku bumi bwa muyayaya.
19. Cipusho nshi twalalangulukapo mu cipandwa cikonkelepo?
19 Natulosha kuli Baibolo pamo nge citabo cabamo ukwishiba Lesa. Lelo twaishiba shani ukuti tayaba citabo ca mano ya buntunse, lelo yaba cintu cimo icacilapo? Twalalanguluka ici cipusho nomba mu cipandwa cikonkelepo.
MONA NGA NAWISHIBA
Mulandu nshi ukwishiba Lesa kwingakutungulwila ku nsansa sha ciyayaya?
Bushe ubumi bukaba shani muli Paradise wa pe sonde uleisa?
Mulandu nshi uli no kunonkelamo mu kwishiba Lesa nomba?