‘Ukuululwa ku Kukumanya Shikulu’—Shani?

UKUPENDE nshita ukufika ku mpela ya micitile ibifi iya fintu iilipo kutwalilila mu kukanayalulwa. Mu kuba no kupita kwe awala ilili lyonse, miniti yonse, sekondi yonse, tupalamina ku fya kuponako fya kucebusha ifyasesemwe ku kale. Bushe ukusendwa mu butuntulu ni cimo ica ifi? Nga e fyo, ni lilali kabili ni shani kukacitika?

Inumbwilo “ukusendwa mu butuntulu” taimoneka muli Baibolo. Lelo abo abasumina muli yene balosha ku mashiwi ya mutumwa Paulo pali 1 Abena Tesalonika 4:17 nge cishinte ca cisumino cabo. Natubebete ili lembo mu mashiwi yashingulukako aya liko. Paulo alembele ukuti:

“Mwe bamunyinefwe, tatulefwaya imwe ukukanaishibo lwa balaala utwa mfwa; ukuti mwiba na bulanda, filya baba na bambi abashaba na kucetekela. Pantu nga twatetekela ukuti Yesu alifwile kabili alibuukile, ifyo fine na balaalila muli Yesu, Lesa akabaletela pamo na Yesu. Pantu tulemwebela ici mu cebo ca kwa [Yehova, NW], ica kuti ifwe fwe ba mweo, fwe bashalapo ukufika ku [kubapo, NW] kwa kwa Shikulu, tatwakatangilile abalaala nakalya. Ico Shikulu umwine akeka mu muulu no kubilikisha kukalamba, kwi shiwi lya mfumu-malaika kabili ku ntandala ya kwa Lesa; na bafwila muli Kristu bakabalilapo ukubuuka; e lyo ifwe fwe ba mweo, fwe bashalapo, tukolwilwa na bo capamo mu makumbi ku kukumanya Shikulu mu lwelele; kabili e fyo tukaba pe pamo na Shikulu. E ico koseleshanyeni muli ifi fyebo.”—1 Abena Tesalonika 4:13-18.

Icilonganino mu Tesalonika cali cipya mu kulinganishiwako lintu Paulo alembele kalata wakwe uwa kubalilapo ku Bena Kristu kulya mupepi na 50 C.E. Ifilundwa fya cilonganino fyalilungulushiwe umuntontonkanya pa kuti bamo aba mpendwa yabo bali “abalaala utwa mfwa.” Nangu cibe fyo, cintu Paulo alembele calisansamwishe Abena Tesalonika mu kuba ne subilo lya kubuuka.

“Ukubapo” kwa kwa Kristu

Ilintu acili aleshininkisho kuti Abena Kristu ba busumino abaali nabafwa lilya baali no kubuushiwa, Paulo na kabili atile: “Aba mweo, fwe bashalapo ukufika ku kubapo kwa kwa Shikulu, tatwakatangilile abalaala nakalya.” (1Th 5 Icikomo 15) Icawamino kumona, mu cine cine, kuloshako kwa mutumwa ku “kubapo” kwa kwa Shikulu. Pano ilembo lya mu lulimi lwa kutendekelako libomfya ishiwi lya ciGreek pa·rou·siʹan, ilipilibula mu kukonke shiwi “ukuba pamo.”

Lintu Kateka umweni atandalila icalo, inshiku sha kubapo kwakwe kulya ilingi line shilabilishiwa. Ici e fintu caba ca cine ku kubapo kwa kwa Shikulu Yesu Kristu. Ulupungu lwa kwa Kalinda lwalipeela mu nshila ya kukanayaluka ubushininkisho bwa busesemo bwa Baibolo ku basambi ba mitima ya bufumacumi ubwa kuti ukubapo kwa kwa Yesu mu maka ya Bufumu aya mu muulu kwatendeke mu 1914. Ifya kuponako ukutula ulya mwaka ficitilo bunte ku kubapo kwa kwa Yesu ukwa kukanamoneka. (Mateo 24:3-14) E co pa kusoso kuti Abena Kristu bamo abali aba mweo mu kati ka kubapo kwa kwa Shikulu kuti ‘baulwilwa capamo mu makumbi ku kukumanya Shikulu mu lwelele,’ Paulo apilibwile ukuti abo bakapusunsuka baali no kukumanya Kristu, te mu lwelele lwe sonde, lelo mu bwikashi bwa ku muulu ubushimoneka uko Yesu aikala ku kulyo kwa kwa Lesa. (AbaHebere 1:1-3) Lelo ni bani?

“Israele wa kwa Lesa”

Amalembo yasosa ifingi pa lwa kwa Israele wa ku mubili na kabili yalanda ulwa kwa “Israele wa kwa Lesa” uwa ku mupashi. Abasumina aba ciYuda na Bena fyalo baali no kukumanisha impendwa yakumanina iya ili bumba lyasubwa no mupashi wa mushilo uwa kwa Lesa, nelyo amaka yabomba. (Abena Galatia 6:16; Abena Roma 11:25, 26; 1 Yohane 2:20, 27) Ibuuku lya Ukusokolola lilango kuti impendwa yonse pamo iya kwa Israele wa ku mupashi ni 144,000, bonse bene bacitwe cikope ukuba pamo no Mwana wa Mpaanga, Yesu Kristu, pa lupili lwa Sione ulwa ku muulu. Capamo na Kristu, bali no kube mfumu na bashimapepo mu myuulu. (Ukusokolola 7:1-8; 14:1-4; 20:6) Abasanshiwa pa kati kabo bali no kuba bantu umo umo abalebishanya ne filonganino mu Tesalonika no kuli konse kumbi, te mulandu ne cikulilo cabo ica mushobo nelyo ica luko.—Imilimo 10:34, 35.

Pa ntanshi uuli onse uwa filundwa fya busumino ifya kwa Israele wa ku mupashi talapokelela icilambu ca ku muulu, baali no kwakana ica kukumanya cimo. Nga fintu imfwa ya kwa Yesu pa cimuti ca kucushiwilwapo yatangilile ukubuushiwa kwakwe ku bumi mu myuulu, e fyo Abena Kristu abakwata isubilo lya ku muulu bafwile ukufwa pa ntanshi ya kupokelela icilambu cabo. (1 Abena Korinti 15:35, 36) Ico e fintu cali no kuba ku filundwa fya kwa Israele wa ku mupashi abaali aba mweo mu mwanda wa myaka uwa kubalilapo C.E. na ku bantu umo umo aba musango yo abali aba mweo ilelo.

Pa numa ya kulumbula “ukubapo kwa kwa Shikulu,” Paulo asontele ku nshita lintu abena Israele ba ku mupashi aba busumino abaali nabafwa baali no kupokelele cilambu cabo ica ku muulu. Alembele ukuti: “Shikulu umwine akeka mu muulu no kubilikisha kukalamba, kwi shiwi lya mfumu-malaika kabili ku ntandala ya kwa Lesa; na bafwila muli Kristu bakabalilapo ukubuuka.” (1Th 5 Icikomo 16) E ico, ilyo fye ukubapo kwa kwa Yesu nge Mfumu kwatendeke, kuti twaenekela ukubuuka kwa ku muulu ukutampa, na abo aba kwa Israele wa ku mupashi abaali nabafwa kale kale nga bakasunga ba bumpomfu. (1 Abena Korinti 15:23) Balabomba nomba mu kupalamana na Yesu mu muulu. Lelo ni shani pa lwa Bena Kristu basubwa abanono mu kulinganishiwako abacili aba mweo pe sonde? Bushe balapembelelo kusendwa mu butuntulu?

‘Ukuululwa’—Shani?

Pa numa ya kuloshako ku Bena Kristu basubwa abaali nabafwa, Paulo alundilepo ukuti: “E lyo ifwe fwe ba mweo, fwe bashalapo, tukolwilwa na bo capamo mu makumbi ku kukumanya Shikulu mu lwelele; kabili e fyo tukaba pe pamo na Shikulu.” (1Th 4 Icikomo 17) “Aba mweo” kuti baba ni abo abali no mweo mu kati ka kubapo kwa kwa Kristu. Baali no ‘kuululwa’ ku kukumanya Shikulu Yesu. Pamo nga mu mulandu wa Bena Kristu ba mu kubangilila aba busumino, imfwa pamo ngo muntunse ili iyafwaikwa kuli bene pa kwikatana na Kristu mu muulu.—Abena Roma 8:17, 35-39.

Mu kulemba ku Bena Kristu mu Korinti, Paulo atile: “Awe ndemwebe ci, mwe ba bwananyina, ica kuti umubili no mulopa te kuti fipyane ubufumu bwa kwa Lesa; nangu kubola te kuti kupyane ukukanabola. Moneni, ndemwebe ca nkama: Tatwakalaale bonse, lelo tukaaluka bonse, mu kashita akanininini, mu kukapakapa kwa linso, pa ntandala ya kupelelekesha. Pantu intandala ikalila, e lyo abafwa bakabuushiwa abashingabola, na ifwe tukaalulwa.” (1 Abena Korinti 15:50-52) Lintu fye bafwa mu busumino mu kati ka kubapo kwa kwa Kristu, umo umo uwa bashalapo aba kwa Israele wa ku mupashi alapokelela lilya line fye icilambu cakwe ica ku muulu. “Mu kukapakapa kwa linso,” alabuushiwa nge cibumbwa ca mupashi no ‘kuululwa’ ku kukumanya Yesu no kubomba nga kateka munankwe mu Bufumu bwa mu myuulu. Lelo ni shani pa lwa bonse bambi abalepepa Yehova? Lintu impela ya iyi micitile ibifi ilepalamina, bushe nabo bakolwilwa mu muulu?

Ukupusunsuka—Lelo Te kwa Kusendwa mu Butuntulu

Apo fye ukubapo kwa cifumu ukwa kwa Yesu kwatendeke mu 1914, tuli nomba mu kati na nkati ka “nshita ya ku mpela” iya ici calo. (Daniele 12:4) Paulo asokele ukuti: “Ifya nshita ne myaka, mwe bamunyinefwe, tamwakabilo kulembelwapo icintu. Pantu mwe bene mwaishibisho kuti Ubushiku bwa kwa [Yehova, NW] bukesa ngo mupupu ubushiku. Ilyo balesosa, abati, Mutende, [no mutelelwe, NW], e lyo uboni ubwa kupumikisha bwabemina, filya fine ubucushi bwa kupaapa bwisa pa mwanakashi uuli ne fumo; kabili takwakabe ukupusuka nakalya.” (1 Abena Tesalonika 5:1-3) Lelo Abena Kristu baibukila bakapusuka. Shani?

Ukubilisha kwa “Umutende no mutelelwe!” e ca kutangilila iciputulwa ca nshita cintu Yesu aitile “ubucushi bukalamba.” Ukulondolole “bumba likalamba” ilya ba busumino abo abakwate subilo lya kwikala ku ciyayaya muli paradise ya pe sonde, ibuuku lya Ukusokolola lisoso kuti: “Aba e bafuma mu Bucushi bukalamba, kabili basambile amalaya yabo, no kuyabuutusha mu mulopa wa Mwana wa mpaanga.” (Ukusokolola 7:9, 14; Luka 23:43) Iyo, icabo tacili cilolelo ca kusendwa mu butuntulu. Ukucila, bakwata isubilo lya kupusunsuka pano pene pe sonde. Pa kupekanishisha cene, bafwile ukutwalilila abalola lwa ku mupashi. Ni shani wingacite ci no kupusunsuka impela ya ino micitile?

Ulekabila ‘ukutekanya no kuba uwafwale ca kucinge cifuba ca kutetekela kabili ica kutemwa ne ca kucetekele pusukilo nge ca kucingo mutwe.’ (1 Abena Tesalonika 5:6-8) Nomba e nshita iya kupeelo kusakamana ku Cebo ca kwa Lesa icabamo busesemo, Baibolo. Ilyo amasekondi yalekankansha ukufikila impela ya ino micitile, umfwilo kupanda amano kwa kwa Paulo ukwa kuti: “Mwisuula ifisesemwa; awe lingululeni fyonse, ikatisheni icawama.” (1 Abena Tesalonika 5:20, 21) Muli ifyo Inte sha kwa Yehova balekusengela ku Mayanda yabo aya Bufumu, uko wingakana na bene mwi sambililo lya masesemo ya Baibolo ne mbali shimbi isha Cebo capuutwamo ica kwa Lesa.

Ilyo ulekula mu kwishiba kwalungikwa ne citetekelo, ukeluka ukupwishishiwa kwa mifwaile ya kwa Yehova Lesa ku kufumya mu kubumbwa konse ifibambe fyakwe no kubwesesha isonde kuli paradise. Pa kubeleshe citetekelo, kuti pambi na iwe wine waba pa kati ka bakapusunsuka aba bucushi bukalamba, ukukwate shuko lya kusengela amamilioni abakabuushiwa ku bumi pe sonde. Kabili we buseko ubu bukaba ukwikala pe samba lya Bufumu bwa kwa Lesa mu maboko ya kwa Yesu Kristu na bakateka banankwe, abakaba ‘nabolulwa ku kukumanya Shikulu,’ pa kubuushiwa ku bumi mu bwikalo bwa ku muulu!

Ku mutundu wa muntu uwa cumfwila mu cinkumbawile, lyene, cinshi caba e subilo lya cine ilya mu Malembo? Te kusendwa mu butuntulu. Mu cifulo ca ico, cili bumi bwa ciyayaya pe sonde pe samba lya kuteka kwa Bufumu bwa kwa Lesa.

[Icikope pe bula 7]

Bakapusunsuka ba bucushi bukalamba bakasengela ababuushiwa ku bumi pe sonde lya paradise pe samba lya kuteka kwa kwa Yesu na abo ‘abaululwa’ mu muulu