Bushe Inte sha kwa Yehova Libumba lya Mipepele ya Kusefya?

YESU KRISTU apeelwe umulandu wa kuba umunwi, umufunushi, katoba we Sabata, inte ya bufi, uupontela Lesa, ne nkombe ya kwa Satana. Apeelwe na kabili umulandu wa kuba uwa kupinuno buteko.—Mateo 9:34; 11:19; 12:24; 26:65; Yohane 8:13; 9:16; 19:12.

Pa numa ya mfwa ya kwa Yesu no kubuushiwa, abasambi bakwe mu nshila imo ine baali ca kutontapo ica kupeelwe milandu kwabipisha. Ibumba limo ilya Bena Kristu ba mu mwanda wa myaka wa kubalilapo bakulilwe kuli bakateka ba musumba ku bantu abalebilikisha abati: ‘Aba bantu balepinune calo conse.’ (Imilimo 17:6) Pa kashita kambi umutumwa Paulo no munankwe Sila batwelwe ku mabulashi no kupeelwo mulandu wa kufundaula umusumba wa Filipi.—Imilimo 16:20.

Paulo pa numa apeelwe umulandu wa kuba “lisakamika, uubalamuno busangu mu baYuda bonse aba mu fyalo fyonse” kabili no mulandu wa kwesha “ukukowesha ne tempele.” (Imilimo 24:5, 6) Abaume bakalamba aba baYuda mu Roma mu kulungika balondolwele imibele ya bakonshi ba kwa Yesu lintu basumine ukuti: “Pantu icakaniko ici caishibikwa kuli ifwe ukuti konse konse cisoselwo bubi.”—Imilimo 28:22.

Mu kushininkisha, ili bumba lipya ilyaimikwe na Yesu Kristu lyalangulwikwe na bamo ukuba libumba lya butotelo ilyaba ne mimwene yacishamo ne fibelesho ifyo fyapinkene ne cali icapokelelwa muli shilya nshiku nge mibele ya kwangalila pamo iya lyonse. Ukwabulo kutwishika, abengi ilelo nga balangulwike Abena Kristu nge bumba lya mipepele ya kusefya iya konaula. Bakapeela ba milandu ilingi line baali filundwa fyalumbuka kabili ifyacindikwa ifya bwikashi, ne ci cimoneka nge casanshisheko ukufina ku mitunganya. Abengi basumine ukupeelwa kwa milandu ukulwisha Yesu na basambi bakwe. Lelo, nga fintu nakalimo waishiba, ukuli konse ukwa uku kupeelwe milandu kwali kwa bufi! Icishinka ca kuti abantu balandile ifi fintu tacalengele fyene ukube fya cine.

Ni shani ilelo? Bushe kuti caba icalungama ukulosha ku Nte sha kwa Yehova pamo nge bumba lya butotelo ilyaba ne mimwene yacishamo ne fibelesho ifyo fipinkana ne caba icapokelelwa nge mibele ya kwangalila pamo iya lyonse? Bushe Inte sha kwa Yehova libumba lya mipepele ya kusefya?

Cintu Ubushininkisho Bulanga

Umulashi wa kamfulumende uwa musumba wa St. Petersburg, Russia, alondolwele ati: “Inte sha kwa Yehova shalangishiwe kuli ifwe pamo ngo musango umo uwa cakaniko ca mu bumfisolo abakumana mu mfifi no kwipaulula abana no kuipaya abene.” Nangu cibe fyo, abantu ba mu Russia pali nomba line nababeleshanya mu kuwaminako ne mibele ituntulu iya Nte. Pa numa ya kubomba ne Nte sha kwa Yehova mu kulundana ne bungano lya pa kati ka nko, umulashi umo wine alandilepo ati: “Nomba nimona ukuti bantu fye aba lyonse, abamwentula, abawamako kucila na pa bengi fye bantu naishiba. Baliba aba mutende na ba mutalalila, kabili balitemwana apakalamba.” Alundilepo ukuti: “Mu cituntulu nshumfwikisha umulandu abantu balandilo bufi bwa musango yo pali bene.”

Inte sha kwa Yehova tabakwata ukukumana kwabamo kusefya, kabili ukupepa kwabo takucitwa mu bumfisolo. Kalemba uushili Nte Julia Mitchell Corbett alandapo kuti: “Lintu balongana, ilingi line ukucila pa muku umo mu mulungu, mu Mayanda ya Bufumu (ififulo fyabo ifya kupepelapo tafyainikwa amacalici), inshita yabo iikalamba ipooswa mu kusambilila Baibolo no kulanshanya.” Ififulo fyabo ifya kulonganinapo fyalilembwapo icishibilo mu kumonekesha. Ukulongana kwalibo kwaisuka, kabili icintubwingi balalaalikwa ukusangwako. Abeni babulo kwenekelwa baliba abapokelelwa nga nshi.

“Inte shalinonka ukulumbuka kwa kuba abafumacumi, aba mucinshi, kabili ababombesha,” e fyalundapo Corbett mu citabo cakwe Religion in America. Abengi abashili Inte baleshiba mu kwangufyanya ukuti takwabako icili conse icaibela nelyo iceni pa lwa Nte sha kwa Yehova. Imyendele yabo taipinkana ne capokelelwa nge mibele ya kwangalila pamo iya lyonse. The New Encyclopædia Britannica mu kulungika alondolola ukuti Inte “shipampamina pa cipope ca mibele yasumbuka ica myendele ya pa lwabo.”

Dairekita wa malyashi ne milimo yaibela iya mulabasa wa televisioni mu United States alembele ku Nte sha kwa Yehova mu kwankula kuli lipoti wabamo impatila pa lwa Nte uwali pa lyashi lya pa TV uwa 60 Minutes. Atile: “Nga ca kuti abantu bafulilako baikele ifyaba icitetekelo cenu, ici calo nga tacaba mu mibele imo ine intu cibelelemo. Ndi umo kasabankanya wa lyashi uwaishiba ukuti ukuteyanya kwenu kwashimpwa pa kutemwa ne citetekelo cakosa muli Kabumba. Ndefwaya ukuti mwishibe ifyo te bonse ababomba mu kusabankanye Lyashi bakwata impatila ya musango ulya.”

Butotelo Bwaishibikwa

Bushe calibamo mulinganya ukusoso kuti Inte sha kwa Yehova libumba lya butotelo linono ilya fisumino fyacishamo? Mu mano yamo, Inte sha kwa Yehova baliba banono mu mpendwa ukulinganishiwa ku mabutotelo yamo. Nangu cibe fyo, ibukisha cintu Yesu asosele ati: “Inshila iitwala ku mweo ya kamfyemfye kabili yalifyenenkana, kabili banono abaisanga.”—Mateo 7:13, 14.

Mu mibele iili yonse, Inte tababa nangu panono libumba linono ilya mipepele ya kusefya ilya fisumino fyacishamo. Muli shinde wa 1993, abantu ukucila pa mamilioni 11 balisangilwe ku Cibukisho ca Nte ica mfwa ya kwa Kristu. Lelo icacindama ukucila pa mpendwa yabo caba cipasho cabo ica mibele isuma ne myendele ya ca kumwenako, ifyabaletela ukutashiwa kwa mu kusaalala kwa calo. Ukwabulo kutwishika ici naciba ca kusangwilako mu fyalo ifibapeele ukwishibikwa kwa mu bulashi ngo butotelo bwaishibikwa, ubwa cine cine.

Icipulilemo cili bupingushi bwa nomba line ubwa Cilye ca mu Europe ica Nsambu sha Buntunse. Cabilishe ukuti Inte balingile ukuipakisha ubuntungwa bwa mwi tontonkanyo, ubwa kampingu, no bwa butotelo no kuti balingile ukukwata insambu sha kulanda pa lwa citetekelo cabo no kucisambilisha kuli bambi. Ici te kuti cicitike nga ca kuti Inte sha kwa Yehova baishibikilwe ku kubomfya inshila sha bucenjeshi ne shapaasuka ku fishinte fya mibele isuma pa kuletako ifilundwa nelyo nga babomfeshe inshila sha kunashanasha ku kulama imintontonkanya ya bakonshi babo.

Bacinkupiti ukushinguluke calo bali ababeleshanya ne Nte sha kwa Yehova. Ku mamilioni abashili Inte abalesambilila Baibolo ne Nte nelyo abasambililapo na bene pa nshita imo nelyo iinankwe, tuleipusho kuti, Bushe kwaliko ukwesha ukuli konse ukwa kufwaya ukumonaula ubongo? Bushe Inte shalibomfeshe pali imwe inshila sha kumufulunganya? Icingabe casuko cenu ica bufumacumi ni “iyo.” Ukwabulo kutwishika, nga ca kuti ishi nshila shalibomfiwe, kuti kwabako impendwa yakulisha iya finakabupalu ku kukaanya ukulanda konse ukwaba mu kusenamina Inte sha kwa Yehova.

“Baliipoosa mu Kubombela Bambi”

Ifilundwa fya mipepele ya kusefya ilingi line filaitalushako ukufuma ku lupwa, ifibusa, nangu fye kuli sosaite mu cinkumbawile. Bushe ifyo e fyo caba ku Nte sha kwa Yehova? “Nshili umo uwa Nte sha kwa Yehova,” e fyalembele umo uusabankanye lyashi mu Ripabuliki wa Czech. Lelo alundilepo ati: “Tacingatwishikwa ukuti bene [Inte sha kwa Yehova] balikwata ubukose bwakulisha ubwa mibele isuma. . . . Balicindika amabulashi ya kamfulumende lelo balisumina ukuti Bufumu bwa kwa Lesa fye bweka e bwaba na maka ya kupikulula impika shonse isha buntunse. Lelo ishibeni—tababa ni mpelwa mano. Baliba bantu abaipoosa mu kubombela bambi.”

Kabili tabekala mu mekalo yaba yeka, ukuipaatulako ukufuma ku bantu babo na bambi. Inte sha kwa Yehova balishiba ukuti caba cishingamo cabo ica mu Malembo ukutemwa no kusakamana indupwa shabo. Bekala no kubomba na bantu ba mishobo yonse na mabutotelo. Lintu utuyofi twaponako, balaba abayangufyanya ukwankulako mu kuba no kupayanya kwa kukumbusuka no kwafwilisha kumbi ukwa mu nshila ya kutemwa kwa buntunse.

Icacilapo kucindama, baliibimba muli programu wa masomo uushingalinganishiwako. Mabutotelo yanga ayakwata imicitile yateyanishiwa iya kucito kutandala kwa pa lwabo ku bantu umo umo mu bwikashi bwabo? Inte sha kwa Yehova balecite ci mu fyalo ukucila pali 200 na mu ndimi ukucila pali 200! Mu kulengama, Inte sha kwa Yehova “baliipoosa mu kubombela bambi.”

Ukukakatila Kwakosa Kuli Baibolo

Mu kucisumina, ifisambilisho fya Nte sha kwa Yehova fyalibe fyapusanako kuli filya ifipayanishiwa na macalici. Inte sha kwa Yehova basumina ukuti Yehova e Lesa wa maka yonse no kuti Yesu Mwana wakwe, te lubali lwa mulungu wabamo batatu. Icitetekelo cabo caikashiwa ku cisumino ca kuti Ubufumu bwa kwa Lesa bweka e bwingaleta ukwilulukwa ku bantunse bacula. Basoka abantu ulwa bonaushi busungamine ubwa iyi micitile ya fintu iyabola. Bashimikila pa lwa bulayo bwa kwa Lesa ubwa paradise wa pe sonde uwa mutundu wa muntu uwa cumfwila. Tabashinshimuna umusalaba. Tabasefya Krisimasi. Basumina ukuti umweo ulafwa no kuti takwaba umulilo wa helo. Te kuti balye umulopa, nangu kupokelela ukukuushishamo kwa mulopa. Balataluka ku kuibimbamo mu mapolitiki no kwakanamo mu nkondo. Bushe walitala auipusha we mwine umulandu ifisambilisho fya Nte sha kwa Yehova fyapusaninako ifyo?

Inyunshipepala ya ku Massachusetts, Daily Hampshire Gazette, yalondolola ukuti “ukupilibula kwakosa ukwa Baibolo” ukwa Nte sha kwa Yehova “kulabinda incitilo ishingi shintu bambi basenda mu kwanguka . . . , mu kubombesha ku kukonka ica kumwenako ca Bena Kristu ba mu mwanda wa myaka uwa kubalilapo ne cebo ca Baibolo.” The Encyclopedia of Religion ilasuminisho kuti “conse cintu basumina cashintilila pali Baibolo. ‘Balashininkisha kwi lembo’ (uko e kuti, balapayanya ukuloshako kwa mu Baibolo ku kutungilila) mupepi no kulondolola ukuli konse ukwa citetekelo, ukusumina mu kwanguka ubulashi bwa Baibolo, ubo umupwilapo bufumyapo icishilano.” Icitabo Religion in America cilondololo kuti: “Ili bumba talyatala alipungaila ku kutonta kwa liko pe sambililo lya Baibolo, kabili ifisambilisho fya liko fitungililwa no mulimo walonshiwa uwa kuloshako kwa malembo.”

Nani Aba Intungulushi Yabo?

Caba mu kulungatika pa mulandu wa uku kwikatilila kwapalamisha ku fisambilisho fya Baibolo e co ukushinshimuna no kucindikisha kwa ntungulushi sha buntunse ukwaba cipasho ca mipepele ya kusefya ilelo kushisangilwa pa kati ka Nte sha kwa Yehova. Balakaana imfundo ya kupaatulula bashibutotelo na bantuuntu fye. The Encyclopedia of Religion mu kulingisha ilondolola pa lwa Nte sha kwa Yehova ukuti: “Ibumba lya bashibutotelo na malumbo yaibela fyalibindwa.”

Bakonka Yesu Kristu nge Ntungulushi yabo kabili ngo Mutwe wa cilonganino ca Bwina Kristu. Aali ni Yesu uwasosele ati: “Mwiitwa Rabi; pantu Kasambilisha wenu umo, na imwe muli ba bwananyina. Kabili mwiita uwa pano isonde, Tata; pantu Shinwe umo, uwa mu muulu; nangu kwitwa Intungulushi, pantu intungulushi yenu imo, ni Kristu.”—Mateo 23:8-12.

Calibe calengama ukuti Inte sha kwa Yehova tababa libumba lya mipepele ya kusefya kwati fintu Yesu ashali mufunushi nelyo umunwi. Mu kucisumina, te onse uwasongelwe na malipoti ya bufi pa lwa kwa Yesu na basambi bakwe uwawilile mu citeyo ca kwamba wene. Bamo tabaebelwe fye bwino. Nga ca kuti naukwata ifipusho pa lwa Nte sha kwa Yehova ne fisumino fyabo, mulandu nshi te kufwaila ukubeshiba mu kuwaminako? Ifiibi fya Mayanda yabo aya Bufumu fili ifyaisuka kuli bonse abafwaya icine.

Na iwe wine kuti wanonkelamo mu kusapika kwabo kwasakamanishisha ukwa kwishiba kwalungikwa ukwa Baibolo no kusambilila ifya kupepa Lesa mu kumfwana na mashiwi ya kwa Yesu aya kuti: “Inshita ileisa, na nomba e ko ili, ilyo bakapepa bene bene bakapepela Tata mu [mupashi] na mu cine; pantu na Tata afwaya aba musango uyu babe aba kumupepa.”—Yohane 4:23.