Bakabilisha ba Bufumu Abacincila mwi Sonde Lyonse

“Mukabe nte shandi. . . [u]kufika ku mpela ya pano nse.”—IMILIMO 1:8.

1. Bukombe nshi Yesu atile abakonshi bakwe bali no kubila mu kasuba kesu?

LINTU alelondolola umulimo Yehova aali natuma Umwana wakwe ukubomba pe sonde, Yesu atile: “Ndi no kubile mbila nsuma ya bufumu bwa kwa Lesa.” (Luka 4:43) Mu nshila imo ine, lintu aleshimika ulwa mulimo uo abasambi bakwe baali no kubomba pe sonde lintu abwelele na maka ya bufumu, Yesu atile: “Imbila nsuma iyi ya bufumu ikabilwa ku fyalo fyonse ku kubo bunte ku nko shonse; e lyo impela ikesa.”—Mateo 24:14.

2. (a) Mulandu nshi cabela icacindama ukuti ubukombe bwa Bufumu bupeelwe ukusabankanya kwasaalala? (b) Cipusho nshi cintu ifwe bonse tulingile ukuipusha fwe bene?

² Mulandu nshi imbila pa lwa Bufumu bwa kwa Lesa yabela iyacindame fyo? Mulandu nshi Ubufumu bufwaila ukusabankanya kwakulisha ukwa musango yo? Pantu Bufumu bwa buMesia e bukebela bumulopwe bwa mu kubumbwa konse ubwa kwa Yehova. (1 Abena Korinti 15:24-28) Ukupitila muli bwene, Yehova akaputunkanya ubupingushi ukulwisha imicitile ya fintu iya busatana iilipo no kufikilisha ubulayo bwakwe ubwa kupaala indupwa shonse isha pe sonde. (Ukutendeka 22:17, 18; Daniele 2:44) Pa kukwata ubunte ukupeelwa ukukuma ku Bufumu, Yehova alisanga abo bantu pa numa asuba ukuba impyani shinankwe isha Mwana wakwe. Ukupitila mu kushimikila Ubufumu, umulimo wa kupaatukanya na o ulepwilikishiwa ilelo. (Mateo 25:31-33) Yehova afwaya abantu aba nko shonse ukusokwa ukukuma ku mifwaile yakwe. Afwaya bene ukukwata ishuko lya mu nshita ku kusala ubumi nga batekwa ba Bufumu bwakwe. (Yohane 3:16; Imilimo 13:47) Bushe ulebuulamo ulubali lwakumanina mu kubilisha ubu Bufumu?

Mu Kwenekela Impela ya Nshita sha Bena Fyalo

3. (a) Mu kulingisha, cinshi cali e mutwe wa lyashi untu C. T. Russell alangishe pa bulendo bwakwe ubwa kubangilila ku kuteyanya amabumba aye sambililo lya Baibolo? (b) Cinshi cintu balya Basambi ba Baibolo aba mu kubangilila bailwike ukukuma ku cifulo cintu Ubufumu bwa kwa Lesa bulingile ukukwata mu bumi bwabo?

³ Ku numa mu 1880, Charles Taze Russell, kalemba wa kubalilapo uwa magazini wa Watch Tower, aimine ubulendo ukupita mu lubali lwabela pa kati ka kabanga na kapinda ka ku kuso ulwa United States ku kukoselesha ukupangwa kwa mabumba ya kusambilila Baibolo. Mu kulingisha, umutwe alelandapo wali wa kuti “Ifintu Ifyakuma Ubufumu bwa kwa Lesa.” Nga fintu cabelebeshiwe mu bafumine aba mu kubangilila aba Watch Tower, Abasambi ba Baibolo (nga fintu Inte sha kwa Yehova shaishibikwe pali iyo nshita) bailwike ukuti nga ca kuti baali no kushininkishiwa ukuba abalinga ukukwata ukwakanamo mu Bufumu bwa kwa Lesa, bafwile ukulenga Ubufumu ukuba ubuseko bwabo ubwa kubalilapo, mu nsansa ukubomfya ubumi bwabo, amaka yabo, no bukumu bwabo mu kubombela bwene. Icili conse cimbi mu bumi cali no kubuula icifulo ca bubili. (Mateo 13:44-46) Ukushingamwa kwabo kwasanshishemo ukubilisha kuli bambi imbila nsuma pa lwa Bufumu bwa kwa Lesa. (Esaya 61:1, 2) Kufika ku cipimo nshi kuntu bacitile fyo pa ntanshi ya mpela ya Nshita sha Bena fyalo mu 1914?

4. Ni ku cipimo nshi kuntu akalibumba kanono aka Basambi ba Baibolo bayanenye impapulo sha Baibolo pa ntanshi ya 1914?

⁴ Ukutula mu 1870 ukufika mu 1914, Abasambi ba Baibolo mu kulinganyako bali fye abanono mu mpendwa. Ukufika mu 1914, ni mupepi fye na 5,100 abali abacincila mu kupeela ubunte bwa pa lwalaala. Lelo we bunte bwa kupapusha fintu bwali! Mu 1881, imyaka fye ibili pa numa Watch Tower wa kubalilapo asabankanishiwe, batendeke ukwananya ulupapulo lwa mabula 162 Food for Thinking Christians. Mu kati fye ka myeshi inono, bashalike amakope 1,200,000. Mu myaka inono, amakumi ya mamilioni ya matrakiti yaleananishiwa cila mwaka mu ndimi ishingi.

5. Bakolopota bali ni bani, kabili musango nshi uwa mupashi balangishe?

⁵ Na kabili ukutendeka mu 1881, bamo baliitemenwe ukubomba nga bakabila ba mbila nsuma bakolopota. Aba e batangilile bapainiya ba lelo (bakabila ba mbila nsuma aba nshita yonse). Bakolopota bamo, ukwenda pa makasa nelyo pa ncinga, pa lwabo bacitile ubunte mupepi na mu lubali lonse ulwa calo baleikalamo. Bambi baile ku mabala ya cilendo kabili baali e ba kubalilapo ukutwala imbila nsuma ku fyalo fya musango yo pamo nga Finland, Barbados, na Burma (iitwa nomba Myanmar). Balangishe umupashi wa bumishonari ukupala Yesu Kristu na batumwa bakwe.—Luka 4:43; Abena Roma 15:23-25.

6. (a) Shatanunwike shani inyendo sha kwa Munyina Russell isha kusalanganya icine ca Baibolo? (b) Cinshi cimbi icacitilwe ku kutwala pa ntanshi ukushimikila imbila nsuma mu mabala ya cilendo pa ntanshi ya mpela ya Nshita sha Bena fyalo?

⁶ Munyina Russell umwine wine aendele mu kusaalala ku kwananya icine. Aile ku Canada libili libili; alandile mu Panama, Jamaica, na Cuba; aendele inyendo ishingi ukuya ku Europe; kabili ashingulwike icibulungwa pa butandashi bwa kushimikila. Na kabili atumine abaume bambi ku kutendeka no kutungulula ukushimikila kwa mbila nsuma mu mabala ya cilendo. Adolf Weber atuminwe ku Europe pa kati ka ba 1890, kabili ubutumikishi bwakwe bwatanunwike ukufuma ku Switzerland ukwingila mu France, Italy, Germany, na Belgium. E. J. Coward atuminwe ku ncende ya Caribbean. Robert Hollister atuminwe ku Kabanga mu 1912. Kulya, amatrakiti yaibela yalipekanishiwe mu ndimi ikumi, kabili amamilioni ya makope aya yene yalyananishiwe ukupulinkana mu India, China, Japan, na Korea ku ba kwananya abafyalilwa muli ishi ncende. Nga ca kuti walikeleko ilyo, bushe umutima obe nga walikuseseshe ukucito kubombesha kwacincila ukufika pali bambi mu bwikashi bobe no kucilapo mu kuba ne mbila nsuma?

7. (a) Ni shani fintu amanyunshipepala yabomfiwe ku kucincisha ubunte? (b) Cinshi cali “Photo-Drama of Creation,” kabili bantu banga batambileko mu mwaka fye umo?

⁷ Ilyo Inshita sha Bena fyalo shalepalamina impela ya shiko, amanyunshipepala yalibomfiwe ku kusabankanya amalyashi ya mu Baibolo ayapeelwe na Munyina Russell. Ukukomailapo kwa yako kukalamba takwali pa mwaka wa 1914 lelo, ukucila, pa mifwaile ya kwa Lesa no kushininkishiwa kwa kufikilishiwa kwa iko. Amanyunshipepala ayafula ukufika kuli 2,000 pa nshita imo, ukufika kuli bakabelenga 15,000,000, lyonse yalesabankanya aya malyashi. Lyene, ilyo umwaka wa 1914 wafikile, Sosaite yatendeke ukulangisha kwa iko ukwa pa cintubwingi ukwa “Photo-Drama of Creation.” Mu kulangisha kune ukwa maawala yabili, yalangishe icine ca Baibolo ukufuma pa kulengwa ukupulinkana ukwingila mu Myaka Ikana. Mu kati fye ka mwaka umo, amabumba ukufika ku bwingi bonse ubwa mamilioni pabula mu North America, Europe, Australia, na New Zealand baali nabamona yene.

8. Ukufika mu 1914, fyalo finga fintu Abasambi ba Baibolo bali nabafikamo mu kuba ne mbila nsuma?

⁸ Ukulingana ne fyalembwa fyabapo, ukufika ku lubali lwa kulekelesha ulwa 1914, ili bumba lyapimpa ilya bakabila ba mbila nsuma lyali nalisalanganya ukubilisha kwa liko ukwa Bufumu bwa kwa Lesa mu fyalo 68.a Lelo uko kwali fye e kutendeka!

Mu Kupimpa Ukubilisha Ubufumu Bwaimikwa

9. Pa mabungano ya pa Cedar Point, ni shani fintu umulimo wa kucitilo bunte ku Bufumu wapeelwe umucincisho waibela?

⁹ Lintu Abasambi ba Baibolo balongene pa Cedar Point, Ohio, mu 1919, J. F. Rutherford, uwali pali iyo nshita e presidenti wa Watch Tower Society, abilishe ukuti: “Incito yesu yali kabili yaba kubilisha ubufumu bwa bukata buleisa ubwa kwa Mesia.” Pe bungano lyalenga bubili ilya pa Cedar Point, mu 1922, Munyina Rutherford aebekeshe icishinka ca kuti pa mpela ya Nshita sha Bena fyalo, mu 1914, ‘Imfumu ya bukata yali naibuula amaka ya iko no kutendeka ukuteka.’ Mu kukonkapo, abikile icipusho mu kulungatika kwi bumba lyakwe, ukusoso kuti: “Bushe mulesumina ukuti Imfumu ya bukata yalitendeka ukuteka kwa iko? Lyene bweleleni kwi bala, Mwe bana baume ba kwa Lesa Wapulamo! . . . Bilisheni ubukombe ukutali na mu kusaalala. Icalo cifwile ukwishiba ukuti Yehova ni Lesa na Yesu Kristu ni Mfumu ya shamfumu kabili Shikulu wa ba shikulu. Ubu e bushiku bwa nshiku shonse. Moneni, Imfumu ileteka! Imwe ni mwe fibombelo fyakwe ifya kusabankanya.”

10, 11. Ni shani fintu radio, bamotoka ba fisoselo, ne fipampa fyonse fyabomfiwe mu kufumamo cimo ku kufika pa bantu mu kuba ne cine ca Bufumu?

¹⁰ Ukucila pa myaka 70 yalipitapo ukufuma pali yalya mabungano ya pa Cedar Point—mupepi ne myaka 80 ukutula pantu Yehova atendekele ukulumbulula bumulopwe bwakwe ukupitila mu kuteka kwa buMesia ukwa Mwana wakwe. Kufika ku cipimo nshi kuntu Inte sha kwa Yehova mu cituntulu bapwilikisha umulimo uwaimikilwa bene mu Cebo ca kwa Lesa? Kwakanamo nshi kuntu iwe pa lobe ulekwata muli wene?

¹¹ Mu kubangilila kwa ba 1920, radio yabele cibombelo icingabomfiwa ku kwananya ubukombe bwa Bufumu mu kusaalala. Mu kati ka ba 1930, amalyashi ya pe bungano ukulanda pa Bufumu nge subilo lya calo yalesabankanishiwa pa fitesheni fya radio ifyakakanishiwa pamo ne milabasa ya ku nse ya mipaka ne nsale sha telefoni ifyashingulwike icibulungwa. Bamotoka ba fisoselo na bo balibomfiwe ku kulisha mu fifulo fya cintubwingi amalyashi ya Baibolo ayakopelwe. Lyene, mu 1936, mu Glasgow, Scotland, bamunyinefwe batendeke ukufwala ifipampa ilyo baletantama ukupulinkana ififulo fya makwebo ku kusabankanya amalyashi ya cintubwingi. Shonse ishi shali ni nshila sha kufumamo cimo isha kupeela ubunte ku bantu abengi pa nshita lintu impendwa shesu shali ishinono.

12. Nga fintu Amalembo yalanga, ni ili kwi imo iya nshila shacilapo kufumamo cimo kuli ifwe umo umo iya kupeelelamo ubunte?

¹² Kwena, Amalembo yalacilenga ukumfwika ukuti pamo nga Bena Kristu, twalikwata umo umo icishingamo ca kupeelo bunte. Te kuti tuleke fye ifipande fya nyunshipepala nelyo ukusabankanya kwa pa radio ukubombo mulimo. Amakana ya Bena Kristu ba bucishinka—abaume, abanakashi, ne misepela—balipokelela ico cishingamo. Pamo nge ca kufumamo, ukushimikila kwa ku ŋanda ne ŋanda kwasanguka ica kwishibikilwako ica Nte sha kwa Yehova.—Imilimo 5:42; 20:20.

Ukufika kwi Sonde Lyonse Ilyaikalwamo

13, 14. (a) Mulandu nshi baNte bamo baselela ku matauni yambi, nelyo fye ku fyalo fimbi, ku kubomba ubutumikishi bwabo? (b) Ni shani fintu ukutemwa kwabamo kwangwako ku bantu ba mu calo ca umo ica ku mwabo kwayafwilisha ukusalanganya imbila nsuma?

¹³ Ukwishiba ukuti ubukombe bwa Bufumu buli no kushimikilwa kwi sonde lyonse ilyaikalwamo, bamo aba Nte sha kwa Yehova balilanguluka mu kusakamanisha cintu bengacita pa lwabo ku kufika ku ncende ishataluka ku bwikashi bwabo.

¹⁴ Abantu abengi balisambilile cine pa numa ya kukuuka ukufuma mu calo ca ku mwabo. Nangula cingati ilingi line bakuukile pa mulandu wa kufwaya ifya ku mubili, balisange cintu cimo icacilapo mutengo, kabili bamo baliyumfwa abakuntwa ukubwelela ku calo nelyo ubwikashi bafyalilweko ku kwakane cine. Muli iyo nshila, mu kubangilila muli uno mwanda wa myaka, ukushimikila kwa mbila nsuma kwatanunwike ukwingila mu Scandinavia, Greece, Italy, ifyalo fya ku Europe wa ku Kabanga, ne ncende shimbi ishingi. Nangu ni nomba line, muli ba 1990, ubukombe bwa Bufumu bulesalangana mu nshila imo ine.

15. Mu kati ka ba 1920 na ba 1930, cinshi capwilikishiwe na bamo abo imibele yabo yapalile ilya iyalumbululwa pali Esaya 6:8?

¹⁵ Ukubomfya ukufunda kwa Cebo ca kwa Lesa mu bumi bwabo, bamo baliba na maka ya kuipeela abene ku mulimo mu fyalo ifyo bashaikelemo akale. W. R. Brown (ilingi line uwaitilwe “Bible Brown”) aali ni umo uwa aba. Mu 1923, pa kulundulula umulimo wa kubila, aselele ukufuma ku Trinidad ukuya ku West Africa. Mu kati ka ba 1930, Frank na Gray Smith, Robert Nisbet, na David Norman bali pa kati ka abo abasendele ubukombe bwa Bufumu ukuyafika ku lulamba lwa ku kabanga ulwa Africa. Bambi bayafwile ukulundulula ibala lya cina South America. Mu kubangilila kwa ba 1920, George Young, umwina Canada, ayakene mu mulimo mu Argentina, Brazil, Bolivia, Chile, na Peru. Juan Muñiz, uwali nabomba mu Spain, alikonkeshepo mu Argentina, Chile, Paraguay, na Uruguay. Bonse aba balangishe umupashi ukupala ulya uwalumbululwa pali Esaya 6:8 ukuti: “Moneni, ine; ntumeni.”

16. Ni kwi pa mbali ya fifulo fikalamba ifisangwamo abantu uko ubunte bwalecitwa mu myaka ya pa ntanshi ya nkondo?

¹⁶ Ukushimikila kwa mbila nsuma kwaleingila fye na mu ncende shabesha ukwalepa. Amaato ayalebomfiwa ne Nte yaletandalila ifyabu fyonse ifya Newfoundland, icabu ca ku Norway ukwingila mu Arctic, ifishi fya Pacific, ne fyabu fyabela pa kati ka Kapinda ka ku kulyo na Kabanga ka Asia.

17. (a) Ukufika mu 1935, fyalo finga ifyali nafifikwapo ne Nte? (b) Mulandu nshi umulimo tawapwilile pali kalya kashita?

¹⁷ Ku ca kupapusha, ukufika mu mwaka wa 1935, Inte sha kwa Yehova baali abapamfiwa ukushimikila mu fyalo 115, kabili kale kale baali nabafika mu fyalo na fimbi 34 atemwa pa nyendo sha kupansa isha kushimikila nelyo ukupitila mu mpapulo shaletumwa mu melu. Nalyo line, umulimo wali taulapwa. Ulya mwaka Yehova aiswile amenso yabo ku mifwaile yakwe iya kulonganika “ibumba likalamba” abali no kupusunsuka ukwingila mu calo cakwe icipya. (Ukusokolola 7:9, 10, 14) Kwali kuciliko ukupeelo bunte ukukalamba ukwali no kucitwa!

18. Mu mulimo wa kubilisha Ubufumu, ni mbali nshi shaisushiwa ne Sukulu lya Gileadi ne Sukulu lya Kukansha Ilya Butumikishi?

¹⁸ Nelyo fye ni lintu Inkondo ya Calo iya II yaandatile isonde, kabili kwali ukubinda impapulo nelyo imibombele ya Nte sha kwa Yehova mu fyalo ifyafulilako, Watchtower Bible School of Gilead yalitendeke ku kukansha abaleenekelwa ukuba bamishonari ku kupwilikisho mulimo wakulilanako uwa kubilisho Bufumu ukwa pa kati ka nko. Ukufika ubwa lelo, abapwishe sukulu lya Gileadi balibomba mu fyalo ukucila pali 200. Bacitile ifyacila pa kushalika fye impapulo no kuselela ku cifulo cimbi. Balitungulula amasambililo ya Baibolo, ukuteyanya ifilonganino, no kukansha abantu ukusunsa ukushingamwa kwa teokratiki. Pali nomba line, baeluda na babomfi batumikila abapwisha Isukulu lya Kukansha Ilya Butumikishi na bo balyafwilisha ukwikusha ukukabila kwakatama mu kulundana no yu mulimo mu fyalo fikalamba mutanda. Icitendekelo cakosa calimikwa ku kukula kwatwalilila.—Linganyako 2 Timote 2:2.

19. Kufika ku cipimo nshi kuntu ababomfi ba kwa Yehova bayankula ku bwite bwa kubombela mu ncende sha kukabila kwakulilako?

¹⁹ Bushe bambi bali no kwafwilisha ukusakamana ififulo fimo ifishabombelwamo? Mu 1957, pa mabungano ya mu kusaalala kwa calo, abantu umo umo ne ndupwa—Inte sha kwa Yehova shakosoka—balikoseleshiwe ukulanguluka ukuselela ku ncende sha kukabila kwakulilako ku kwikala no kucita ubutumikishi bwabo kulya. Ubwite bwapalishe bulya Lesa apeele umutumwa Paulo, uwamwene mu cimonwa umwaume uwamupaapeete ukuti: “Mwise mwabukile ku Makedonia no kutwafwa.” (Imilimo 16:9, 10) Bamo baselele mu kati ka ba 1950, na bambi pa numa. Abafula ukufika kwi kana baselele ku Ireland na ku Colombia; imyanda baselele ku fifulo fimbi ifingi. Amakumi ya makana ya bambi baselele ku fifulo fya kukabila kwakulilako mu kati ka calo cabo ciine.—Ilumbo 110:3.

20. (a) Ukutula mu 1935, cinshi capwilikishiwa mu kufikilishiwa kwa busesemo bwa kwa Yesu ubwa pali Mateo 24:14? (b) Mu kati ka myaka inono iyapita, ni shani fintu kwabako ukukalakasha kwa mulimo?

²⁰ Mu kuba ne paalo lya kwa Yehova pa bantu bakwe, umulimo wa kubilo Bufumu uletwalilila ukuselela ku ntanshi pa musenselo ushili wa lyonse. Ukutula 1935 impendwa ya bakasabankanya yalingilishiwako mupepi ne miku amakumi cinekonsekonse, kabili icipimo ca kwingilishiwako ku mitande ya bapainiya caba maperesenti 60 ukucila pa cipimo ca kwingilishiwako mu mpendwa ya bakasabankanya. Ukutantika kwa masambililo ya Baibolo kwatendeke mu kati ka ba 1930. Kuliko nomba avareji ukucila pa mamilioni yane na citika ayaletungululwa umweshi umo na umo. Ukutula 1935 ukucila pa maawala amamilioni amakana 15 yalipeelwa ku mulimo wa kubilisho Bufumu. Ukushimikila kwa lyonse ukwa mbila nsuma nomba kulecitwa mu fyalo 231. Ilintu ififulo fya kubombelamo mu Eastern Europe na Africa nafisuka ku buntungwa bwakulilako ubwa kushimikila kwa mbila nsuma, amabungano ya pa kati ka nko yalibomfiwa mu kufumamo cimo ku kulangisha ubukombe bwa Bufumu mu kumonekesha pa ntanshi ya cintubwingi. Nga fintu Yehova kale sana alaile, pali Esaya 60:22, mu cine cine ‘alekalakasha umulimo mu nshita ya uko.’ Mwandi lishuko lyakulisha kuli ifwe ukwakanamo!

Ukufika pa Uli Onse Uwingafikwapo mu Kuba ne Mbila Nsuma

21, 22. Cinshi pa lwesu twingacita pa kuba Inte shacilapo ukufumamo cimo uko konse tubombela?

²¹ Shikulu talasosa ukuti umulimo naupwa. Amakana ayengi bacili balepokelela ukupepa kwa cine. E ico icipusho cilema ukuti, Bushe tulecita icili conse apo twingapesha ukubomfya bwino inshita intu ukutekanya kwa kwa Yehova kwasuminisha kuli uyu mulimo?—2 Petro 3:15.

²² Te onse engaselela ku cifulo ca kubombelamo icishibombelwamo ilingi. Lelo bushe ulebomfya mu kukumanina amashuko ya mu nshita ayaisuka kuli iwe? Bushe ulashimikila ku babomfi banobe? kuli bakafundisha na ku banobe aba ku sukulu? Bushe waliteulukila ku mibele ilealuka mu cifulo cobe ica kubombelamo? Nga ca kuti, pamo nge ca kufumamo ca kwaluka kwa mibele ya ncito, bantu fye banono ababa pa mayanda mu nshita ya kasuba, bushe walyalula ukutantika kobe pa kuti wingabatandalila mu cungulo? Nga ca kuti ifikuulwa fileba ifishingafikwapo ku batandashi babulo kulaalikwa, bushe ulecito bunte bwa pali lamya nelyo mu makalata? Bushe ulekonkelela ubuseko ubulangwa no kutambika ukutungulula amasambililo ya Baibolo aya mu ŋanda? Bushe mu kukumanina ulepwilikisha ubutumikishi bobe?—Linganyako Imilimo 20:21; 2 Timote 4:5.

23. Ilintu Yehova alebebeta cintu tulecita mu mulimo wakwe, cinshi cilingile ukube camonekesha mu mulandu wesu?

²³ Shi ifwe bonse natubombe ubutumikishi bwesu mu nshila iyo ilanga Yehova mu kulengama ukuti mu cine cine tulatesekesha ishuko lyesu ilyakulisha ilya kuba Inte shakwe muli ishi nshita shakakala. Shi nalibe lishuko lyesu ukuba bansangwapo ilyo Yehova aleputunkanya ubupingushi pa micitile ikote iyabola no kuleta Ukuteka kwa bukata ukwa Myaka Ikana ukwa kwa Yesu Kristu!

[Futunoti]

Mu Kupitulukamo

◻ Mulandu nshi ukushimikila ubukombe bwa Bufumu kwabela ukwacindama?

◻ Kufika ku cipimo nshi imbila nsuma yashimikilwe ukufika mu 1914?

◻ Bwaba shani ubwa maka ubunte ubwapeelwa ukutula pa kwimikwa kwa Bufumu?

◻ Cinshi pambi cingalenga ukwakanamo kwesu kwine mu butumikishi ukucilapo kusandulula?

[Akabokoshi pe bula 16, 17]

INTE SHA KWA YEHOVA—Bakabilisha ba Bufumu bwa kwa Lesa

Pa myanda ya mabungano ukushinguluke calo mu kati ka 1993-94, ukubilisha kwalicitilwe ukwa kukakula icitabo cipya ica mutwe wa kuti Jehovah’s Witnesses—Proclaimers of God’s Kingdom. Ili lili lyashi lya kale ilyabamo kufunda, ilyakumanina ilya Nte sha kwa Yehova. Citabo ca mabula 752, icalangililwa mu kubalabata, ne fikope ifyalonganikwa ukufuma mu fyalo fyalekanalekana 96. Ukufika pa mpela ya 1993, cali nacisabankanishiwa kale kale mu ndimi 25 kabili cilepilibulwa muli shimbi ishalundwapo.

Cinshi cilengele ici citabo ukube ca pa nshita yalinga? Mu myaka ya nomba line amamilioni ya bantu mu kusaalala kwa calo balisanguka Inte sha kwa Yehova. Bonse balingile ukwebwa bwino pa lwa lyashi lya kale ilya kuteyanya uko balebishanya na ko. Mu kulundapo, ukushimikila kwabo ne nshila yabo iya mipepele fyalipeka mu mabumba ya nko ne mishobo mu kusaalala kwa calo kabili fyalifukatilwa ku baice na bakalamba, pa cipimo conse ica bunonshi na masambililo. Pamo nge ca kufumamo, abengi abamona icilecitika balikwata ifipusho pa lwa Nte—te pa lwa fisumino fyabo fye peka lelo na kabili pa lwa kutendeka kwabo, ilyashi lyabo ilya kale, ukuteyanya kwabo, amabuyo yabo. Bambi balilemba pali bene, nangu cingatila te lyonse babulwo kupondamika. Nangu cibe fyo, takuli uwaishibisha ilyashi lya muno nshiku ilya Nte sha kwa Yehova ukucila Inte shine. Bakalemba ba ici citabo balitukuta ukuleta ilyo lyashi mu nshila ya kulungatika kabili iyafumaluka. Mu kucite fyo, balishinina na kabili ukufikilishiwa ukufika na kuli buno bushiku ukwa lubali lwamonekesha ulwa cishibilo ca kubapo kwa kwa Kristu icalembwa pali Mateo 24:14, kabili balicita cene mu kuba no kulonsha ukwingapayanishiwa fye na abo mu kushika babimbwamo mu mulimo wasobelwe mulya.

Icitabo cayakanishiwa mu fiputulwa fikalamba cinelubali:

Iciputulwa 1: Ulu lubali lusapika ifishinte fya mu lyashi lya kale ifya Nte sha kwa Yehova. Lusanshamo ukusupula kwakamununwa, ukwabamo kufunda ukwa lyashi lya muno nshiku ukutendeka mu 1870 ukupulinkana ukufika mu 1992.

Iciputulwa 2: Muno muli ukupitulukamo kupeelo kwiluka ukwa kulunduluka kwa panono panono ukwa fisumino ifilekanya Inte sha kwa Yehova ukufuma ku mabumba yambi aya butotelo.

Iciputulwa 3: Ulu lubali lwa citabo lubeebeeta ukulunduluka kwa mipangilwe ya kuteyanya kwabo. Lushimika ifishinka fya kusekesha pa lwa kulongana kwabo ukwa cilonganino na mabungano, pamo pene ne nshila bakuulilamo Amayanda ya Bufumu, ifiyanda fyakulako ifya Kulongana Kukalamba, ne fibombelo fya kusabankanishishako impapulo sha Baibolo. Cipeela ukupimpa kuntu Inte sha kwa Yehova babilishishamo Ubufumu bwa kwa Lesa no kutemwa ukulangwa ilyo balesakamana umo no munankwe mu nshita sha bwafya.

Iciputulwa 4: Muno ukasanga ifyebo fya kucebusha pa lwa fintu ukubilisha Ubufumu bwa kwa Lesa kwafika ku fyalo fikalamba ne fishi fyaba ukutali ukushinguluka icibulungwa. Tala elenganya—ukushimikila mu fyalo 43 mu mwaka wa 1914, lelo mu fyalo 229 mu 1992! Ifya kukumanya fya abo abayakanamo muli uku kutanunuka kwa mu cibulungwa fya kukafya umutima icine icine.

Iciputulwa 5: Ukupwilikisha uyu mulimo onse uwa kubilisho Bufumu kwalifwaya ukulundulula ifibombelo fya pa kati ka nko ku kusabankanya amaBaibolo pamo ne mpapulo sha Baibolo mu ndimi ishacila pa myanda ibili. Muno uli no kusambilila pa lwa ulo lubali ulwa mulimo wabo.

Iciputulwa 6: Inte na kabili shalilolenkana ne fya kwesha—fimo pa mulandu wa kukanapwililika kwa buntunse, fimbi pa mulandu wa bamunyina ba bufi, kabili ne fyacilapo pa mulandu wa kupakaswa kwa kulungatika. Icebo ca kwa Lesa calisokele ukuti ici e fyo cali no kuba. (Luka 17:1; 2 Timote 3:12; 1 Petro 4:12; 2 Petro 2:1, 2) Ici ciputulwa ica citabo mu nshila yamonekesha cishimika mu cituntulu icacitika na fintu icitetekelo ca Nte sha kwa Yehova cabalenga ukufumamo bakacimfya.

Iciputulwa 7: Mu kusondwelela, icitabo cilanguluka umulandu Inte sha kwa Yehova babela abashininwa mu kushangila ukuti ukuteyanya uko babako lubali mu cine cine kuletungululwa na Lesa. Cilanda na kabili umulandu bayumfwila ukukabila kwa kuba abalola, pamo ngo kuteyanya kabili ngo muntu umo umo.

Mu kulundapo ku fili pa muulu, uyu volyumu waelenganishiwa mu kucebusha asanshamo iciputulwa cayemba kabili icabamo kufunda ica mabula 50 ica fikope mu kubalabata, ifilanga icishinte cikalamba ica calo conse pamo ne fibombelo fya misambo ifilebomfiwa ne Nte sha kwa Yehova mu kusaalala kwa calo.

Nga ca kuti kale kale taulakwatako, mu cine cine ukanonshiwa pa kukwatako no kubelenga kope wa ulu lupapulo lwa kucebusha.

Ukulandapo Ukufuma Kuli Bamo Abacibelenga

Cinshi caba e kwankulako kwa abo bantu kale kale babelenga ici citabo? Pano palipo ukunono:

“E lyo mpwishishe fye ukubelenga ifya kushimika fya bulashi fya kucebusha, ifya cine cine Jehovah’s Witnesses—Proclaimers of God’s Kingdom. Kuteyanya fye kweka uko muli bucishinka na mu kuicefya kwaipeelesha ku cine e kwingalemba mu kukakuke fyo, mu bukose, na mu kubamo kumfwikisha.”

“Lyumfwika kwati libuuku lya Imilimo, mu kuba no bufumacumi bwa liko no kufumaluka.”

“Mwandi lupapulo lupya ulwa kucincimusha! . . . Kulemba kwafikapo ukwa lyashi lya kale.”

Pa numa ya kubelenga mupepi na citika wa citabo, umwaume umo alembele ati: “Nimpumwa ku mwenso, nimpeshiwa amano, kabili ni cikanga mponye filamba. . . . Mu myaka yandi yonse, takwatala akubako lupapulo lumbi ulwakwatamo ukukunta kwa musango yu.”

“Umutima wandi ulaula lyonse lintu natontonkanya ifyo ici citabo cikakosha icitetekelo ca bacaice pamo na bapya abaleisa mu kuteyanya ilelo.”

“Lyonse nalitesekeshe cine, lelo ukubelenga ici citabo nakunjisula amenso no kunjafwa ukwiluka ukucila kale lyonse ukuti umupashi wa mushilo uwa kwa Yehova e waba ku numa ya ici conse.”

[Ifikope pe bula 18]

Abantu abengi balifikilwepo no bukombe bwa Bufumu nangu fye lintu Inte bali abanono mu mpendwa