Sekeleleni Muli Yehova!
“Sekeleleni pe muli Shikulu; ndetila kabili, Sekeleleni.”—ABENA FILIPI 4:4.
1. Mulandu nshi pambi twingatwishikila cintu Paulo apilibwile lintu atile Abena Kristu balingile ukusekelela pe?
MUNO nshiku, imilandu ya kulenga ukusekelela kuti pambi yamoneka iyacepa kabili iishimonaika. Abantu balengwa ku lukungu, nelyo fye Abena Kristu bene bene, balakumanya imibele iyo ileta ubulanda—pamo nga ukubulwe ncito, ukulwalilila, imfwa ya batemwikwa, ukupusana na bantu bambi, nelyo ukukaanya ukufuma ku filundwa fya lupwa ifishasumina nelyo ifibusa fya kale. E co ni shani fintu twingomfwa ukukonkomesha kwa kwa Paulo ukwa kuti, “Sekeleleni pe”? Mu cilolwa ca mibele yabipa kabili iya kwesha iyo ifwe bonse tufwile ukulwishanya na yo, bushe ici kuti cacitikako no kucitika? Ukulanshanya pa mashiwi yashingulukako kwalaafwa ukucilenga ukumfwika.
Sekeleleni—Mulandu Nshi Kabili Shani?
2, 3. Cinshi caba ubucindami bwa buseko, nga fintu calangililwa mu milandu ya kwa Yesu na bena Israele ba pa kale?
2 “Sekeleleni pe muli Shikulu; ndetila kabili, Sekeleleni.” Ici kuti catucinkulako ulwa mashiwi ayalungatikwe ku bena Israele imyaka 2,400 iyapitapo aya kuti: “Ukusekelela muli Yehova e maka yenu,” nelyo ukulingana no bupilibulo bwa kwa Moffatt: “Ukusekelela mu Wa ciyayaya e bukose bwenu.” (Nehemia 8:10) Ubuseko bupayanya ubukose kabili bwapala icele umo umuntu engengila ku kwikala bwino no kucingililwa. Ubuseko bwalisangwilileko ku kwaafwa nelyo fye umuntu wapwililika Yesu ukushipikisha. “Pa mulandu wa kusekelela ukwabikilwe pa ntanshi yakwe, ashipikishe ku [cimuti ca kucushiwilwapo, NW], ukusuule nsoni, no kwikala ku kulyo kwa cipuna ca bufumu ca kwa Lesa.” (AbaHebere 12:2) Mu kumonekesha, ukuba na maka ya kusekelela lintu twalolenkana na mafya kwaliba ukwakatama ku kupusuka.
3 Pa ntanshi ya kwingila mu Calo Calaiwe, abena Israele balikambishiwe ukuti: “Ukalesamwa muli conse cisuma ico Yehova apeela kuli iwe, na ku ba ŋanda yobe, iwe, no mwina Lebi, no mulebeshi uuli mu kati ka iwe.” Ifya kufumamo fya kufilwa ukubombela Yehova mu kuba no kusekelela fyali no kuba ifyabipa. “Ifitiipu ifi fyonse fikesa pali imwe, fikamusupila no kumusanga, mukasuke amufitwa . . . pa mulandu wa kuti tamwabombele Yehova Lesa wenu ne nsansa kabili no kubuuta ku mutima, mu mulandu wa kufula kwa fintu fyonse kuli imwe.”—Amalango 26:11; 28:45-47.
4. Mulandu nshi pambi twingafililwa ukusekelela?
4 Cili icafwaikwa, kanshi, ukuti abashalapo basubwa aba lelo na banabo aba mu “mpaanga shimbi” balesekelela! (Yohane 10:16) Paulo, pa kubwekeshapo ukufunda kwakwe, “ndetila kabili,” akomaile pa kukatama kwa kusekelela pa fisuma fyonse ifyo Yehova atucitila. Bushe tulasekelela? Nelyo bushe twalitangalikwa ku ncito sha cila bushiku isha mu bumi ica kuti limo limo tulalaba imilandu yesu iya kusekelela? Bushe impika shilatuntikana ica kuti shatucilikila ukulolesha ku Bufumu na mapaalo ya buko? Bushe tulasuminisha ifintu fimbi—ukukanaumfwila amafunde ya kwa Lesa, ukusuula ifishinte fya bulesa, nelyo ukulekelesha umulimo wa Bwina Kristu—ukutupokolola ubuseko bwesu?
5. Mulandu nshi umuntu ushakondenkana acisangila icakosa ukusekelela?
5 ‘[Ukukondenkana kwenu, NW] kwishibikwe ku bantu bonse; Shikulu ali mupepi.’ (Abena Filipi 4:5) Umuntu ushakondenkana tashikimana. Kuti pambi afilwa ukusakamana ubutuntulu bwakwe bwino, ukusansalika umubili wakwe mu kukanalinga ku kukanshika kushalinga nelyo amasakamika. Napamo tasambilila ukusumina ukupelebela kwakwe no kwikala mu kulingana na kwene. Kuti pambi aimika amabuyo ayasumbukisha kabili lyene ukwesha ukufikapo te mulandu ne fintu cilepinda. Nelyo kuti pambi abomfya ukupelebela kwakwe ngo bwelelo bwa kunashako nelyo ukunenuka. Pa kubulisha ukushikatala kabili uushakondenkana, acisanga icakosa ukusekelela.
6. (a) Cinshi cintu Abena Kristu banensu balingile ukumona muli ifwe, kabili ni lilali fye lintu ici cingaba ifyo? (b) Ni shani fintu amashiwi ya kwa Paulo pali 2 Abena Korinti 1:24 na Abena Roma 14:4 yatwafwilisha ukuba abakondenkana?
6 Nelyo fye nga ca kuti bakakaanya batumona nge mpelwa mano, Abena Kristu banensu lyonse balingile ukuba na maka ya kumona ukukondenkana kwesu. Kabili bakatumone fyo nga ca kuti twaba abakondenkana kabili tatwenekela ukupwililika atemwa ukufuma kuli fwe bene nelyo ukufuma kuli bambi. Pali fyonse, tufwile ukutaluka ku kutwika ifisendo pali bambi ifyo fyacila pa fintu Icebo ca kwa Lesa cifwaya. Umutumwa Paulo atile: “Te kutila tuli na bucibinda pa citetekelo cenu, lelo tuli ababombela pamo na imwe ku kumuletelo kusansamuka.” (2 Abena Korinti 1:24) Pamo ngo wali kale umuFarise, Paulo alishibe bwino sana ukuti amafunde yaumina kumo ayemikwa no kubikwa mu kubomba kuli abo ababa mu bulashi yashinshibalika ukusekelela, ilintu imitubululo ya kwaafwa ipeelwa na bakabomba banankwe ilengilishako kwene. Icishinka ca kuti “Shikulu ali mupepi” cilingile ukucinkulako umuntu wakondenkana ukuti tatuli na ‘kupingulo mubomfi wa Umbi. Ni kuli Shikulu wakwe wine eminina atemwa awa.’—Abena Roma 14:4.
7, 8. Mulandu nshi Abena Kristu bafwile ukwenekela ukukwata impika, lelo ni shani fintu cingacitikako kuli bene ukutwalilila ukusekelela?
7 “Mwisakamikwa nangu kamo, lelo mu fintu fyonse lekeni ifya kulomba fyenu fiishibikwe kuli Lesa mu kupepa no kupaapaata pamo no kutootela.” (Abena Filipi 4:6) Ilelo tulepita mu “nshita ishayafya” isho Paulo alembelepo. (2 Timote 3:1-5) E co Abena Kristu bafwile ukwenekela ukulolenkana ne mpika. Amashiwi ya kwa Paulo aya ‘kusekelela pe’ tayapilibula ukuti Umwina Kristu wa bucishinka talekumanya ukutotobela nelyo ukufuupulwa. Umwine wine Paulo, alisumine mu cishinka ukuti: “Monse monse tuli abacushiwa lelo abashimaninkishiwa, tuli abasanswasanswa lelo abashipelelwa, tuli abapakaswa lelo abashilekeleshiwa, tuli abafuntulwa lelo abashonaika.” (2 Abena Korinti 4:8, 9) Ukusekelela kwa Mwina Kristu, nangu cibe fyo, kulatontololako kabili mu kupelako kulacimfya ifiputulwa fya nshita ifya pa kashita akepi ifya kusakamikwa no bulanda. Kupeela ubukose ubukabilwa mu kuya ku ntanshi mu kupambana, ukukanaleka ukumona imilandu yafulisha iya kusekelela.
8 Lintu impika shaimako, te mulandu sha musango nshi, Umwina Kristu wasekelela mu kuicefya alalomba ukwaafwa kwa kwa Yehova ukupitila mwi pepo. Tanakila ku kusakamikwa kwacishamo. Pa numa ya kucita cintu mu kubamo ukupelulula engacita ku kupikulule mpika, asha ica kufumamo mu minwe ya kwa Yehova umwine mu kumfwana no bwite bwa kuti: “Poosa pali Yehova icisendo cobe icafina, wene alekulama.” Pa nshita imo ine, Umwina Kristu atwalilila ukutasha Yehova pa busuma Bwakwe bonse.—Ilumbo 55:22; mona na kabili Mateo 6:25-34.
9. Ni shani fintu ubwishibilo bwa cine bungapeela umutende wa muntontonkanya, kabili kusonga nshi kusuma uko ici cakwata pa Mwina Kristu?
9 “Umutende wa kwa Lesa uwapulamo mu kwiluka konse, wakulalinde mitima yenu na ’mapange yenu muli Kristu Yesu.” (Abena Filipi 4:7) Ubwishibilo bwa cine ca Baibolo bulafumyamo ubufi mu muntontonkanya wa Mwina Kristu no kumwaafwa ukulundulula ifipasho fya kutontonkanya ukutuntulu. (2 Timote 1:13) Muli ifyo alaafwiwa ukusengauka imibele yalubana nelyo iyabulwamo amano iyo ingabika mu busanso ukwampana kwakwe na bambi. Mu cifulo ca kuba uwafulunganishiwa ku lufyengo no bubifi, abika ukucetekela kwakwe muli Yehova ku kupikulula impika sha mutundu wa muntu ukupitila mu Bufumu. Umutende wa muntontonkanya uwa musango yo ulalinda umutima wakwe, ukusungilila inkuntu shakwe ishasanguluka, kabili utungulula ukutontonkanya kwakwe mu nshila ya bulungami. Inkuntu shasanguluka no kutontonkanya kwalungama, mu kukonkapo, fipayanya iminshipendwa ya milandu ya kusekelela, te mulandu ne mpika no kutitikisha ukuletwako ne calo ca cimfulumfulu.
10. Ubuseko bwa cine kuti bwakumanishiwa fye pa kulanda no kutontonkanya pa lwa finshi?
10 “Ica kulekelesha, mwe ba bwananyina, tontonkanyeni fyonse ifya cine, fyonse ifya mucinshi, fyonse ifya bulungami, fyonse ifya musangwela, fyonse ifyayemba, fyonse ifya mutembo, nga kwabe ca busuma, nga kwabe ca kutasha, tontonkanyeni ifi fintu.” (Abena Filipi 4:8) Umwina Kristu tasanga buseko mu kulanda nelyo ukutontonkanya pa fintu fyabipa. Ici ukwabulo kutwishika cifumyako ubwingi ubwa fya kusekesha ifyo icalo ciletako. Takuli nangu umo uwingasungilila ukusekelela kwa Bwina Kristu nga ca kuti esusha umuntontonkanya wakwe no mutima ku bufi, ukwalikana, ne fintu ifyo ifishalungama, ifya bupulumushi, ifyabula ubulumba, ifya lupato, kabili ifya muselu. Ukucilumbula ukwabulo kulamba, takuli nangu umo uwingasanga ukusekelela kwa cine ukupitila mu kwisusha ifisooso mu muntontonkanya wakwe no mutima. Mu calo ca kwa Satana icabola, fintu caba ca kukuulilila ukwishiba ukuti Abena Kristu balikwata ifintu ifingi nga nshi ifya kutontonkanyapo no kulanshanyapo!
Iminshipendwa ya Milandu iya Kusekelela
11. (a) Cinshi cishilingile ukusendwa mu kabepekesho, kabili mulandu nshi? (b) Kusonga nshi kuntu ukusangwa kwi bungano lya pa kati ka nko kwakwete pa nkombe imo no mukashi wakwe?
11 Lintu tulelanda pa milandu ya kusekelela, twilabako pa lwa bumunyina bwesu ubwa mu kusaalala kwa calo. (1 Petro 2:17) Ilintu amabumba ya luko na ya mishobo aya ku calo yalumbulula ulupato lwaluma kuli limo ne linankwe, abantu ba kwa Lesa balapalamana capamo mu kutemwa. Ukwikatana kwabo kwaliba ukwamonekesha maka maka pa mabungano ya pa kati ka nko. Pa lwa limo ilyacitilwe mu 1993 mu Kiev, Ukraine, inkombe imo ukufuma ku United States yalembele ukuti: “Ifilamba fya buseko, amenso yabengeshima, ukukonkana kwa libili libili ukwa kukumbatila kwaba kwati ni mwe balupwa, no kuposha ukwacitilwe mu cibansa ku mabumba yalepeepeesha imyamfuli yabalabata no tutambala mu kumonekesha yashininkishe ukwikatana kwa teokratiki. Imitima yesu ilesulamo icilumba mu cintu Yehova mu cipesha amano apwishishisha muli bumunyina bwa mu kusaalala kwa calo. Ici calyambukila ine no mukashi wandi kabili calilundako ubupilibulo bupya ku citetekelo cesu.”
12. Ni shani fintu Esaya 60:22 alefikilishiwa pa menso yesu yene?
12 Fintu caba ica kukoshe citetekelo ku Bena Kristu ilelo ukumona amasesemo ya Baibolo ukufikilishiwa pa menso yabo yene! Languluka, ku ca kumwenako, amashiwi ya kwa Esaya 60:22 aya kuti: “Umunono akabe kana limo, uwacepa akabo luko lwakosa, Ine Yehova ne wasose ci, mu nshita ya ciko nkacilengo kukalakasha.” Pa kufyalwa kwa Bufumu mu 1914, ni 5,100 epela—umunono—e baleshimikila mu kucincila. Lelo mu kati ka myaka yapitapo isano, icipimo ca bumunyina bwa mu kusaalala kwa calo cileingilishiwako pa cipimo ca avareji wa Nte shalebatishiwa ishipya 5,628 cila mulungu! Mu 1993, icipimo ca pa muulu ica batumikishi bacincila 4,709,889 califikilwepo. Tala elenganya! Ico cilepilibula ukuti “umunono” wa mu 1914 mu mano ya cine cine ali mupepi no kusanguka “ikana limo”!
13. (a) Cinshi cicitika ukutula 1914? (b) Ni shani fintu Inte sha kwa Yehova babaka icishinte ca mashiwi ya kwa Paulo pali 2 Abena Korinti 9:7?
13 Ukutula 1914 Imfumu ya buMesia yaliba no bufumu mu kati ka balwani ba iko. Ukuteka kwa iko kwalyafwilishiwa ku bakonshi baitemenwa aba buntunse abasangwilako inshita, amaka, ne ndalama ku kutwalilila umulimo wa kushimikila uwa mu kusaalala kwa calo pamo pene na lulu wa makuule uwa pa kati ka nko. (Ilumbo 110:2, 3) Inte sha kwa Yehova balasekelela pa kuti indalama shisangulwa shilebomfiwa ku kupwishishisha iyi mibombele, nelyo ca kuti indalama te lingi shilumbulwa pa kulongana kwabo.a (Linganyako 1 Imilandu 29:9.) Abena Kristu ba cine tabali na kucincishiwa pa kuti bengapeela; balanguluka cene ukuba ishuko ku kwafwilisha Imfumu yabo ukufika ku cipimo uko imibele yabo isuminisha, cila muntu “umo apangile mu mutima wakwe; te kupeela no mutimako nangu mu kupatikishiwa.”—2 Abena Korinti 9:7.
14. Mibele nshi pa kati ka bantu ba kwa Lesa iyaba iyamonekesha ukutula 1919, ukubapeela umulandu nshi uwa kusekelela?
14 Ukubweshiwa cipya cipya ukwa kupepa kwa cine ukwasobelwe pa kati ka bantu ba kwa Lesa kwafumamo ukuletwako kwa paradise wa ku mupashi. Ukutula 1919 mu kulundulukilako yalitanununa imipaka ya iko. (Ilumbo 14:7; Esaya 52:9, 10) Ica kufumamo? Abena Kristu ba cine balasanga “ukusekelela no kwanga.” (Esaya 51:11) Ifisabo fisuma ififumamo fyaba bushininkisho bwa fintu umupashi wa mushilo uwa kwa Lesa waba na maka ya kupwishishisha ukupitila mu bantunse bashapwililika. Umucinshi onse na malumbo fiya kuli Yehova, lelo lishuko nshi lingabako ilyacila pa kusanguka kabomba munankwe uwa kwa Lesa? (1 Abena Korinti 3:9) Yehova alikwata amaka ayalinga ukulenga amabwe, nga caba icakabilwa, ukubilisha ubukombe bwa cine. Nangu ni fyo, alicimona ukuba icalinga ukukanayalukila kuli yi nshila lelo, mu cifulo ca ico, ukukunta ifibumbwa fyaitemenwa ifyalengwa ku lukungu ukubomba ukufwaya kwakwe.—Luka 19:40.
15. (a) Fya kuponako nshi ifya muno nshiku ifyo tukonka mu kuba no buseko? (b) Ni ku ca kuponako nshi tulolesha mu kuba no kusekelela?
15 Abaisulamo akatiina, ababomfi ba kwa Yehova nomba baletamba uko ifya kuponako fya mu calo fyalundana na masesemo ya Baibolo ayakalamba. Inko shileesha na maka ukunonka umutende washikimana—lelo ukwabulo kutunguluka. Ifya kuponako filepatikisha bene ukulilila ku kuteyanya kwa United Nations mu kucilapo ukushininwa ukubombela pa fifulo fyabamo amafya ifya mu calo. (Ukusokolola 13:15-17) Pali ino nshita, abantu ba kwa Lesa kale kale balelolesha ku ntanshi mu kuba no kwenekele fisuma kukalamba kuli cimo ica fya kuponako fya kulenga ukusekelela icishatala acicitika, ico icilepalamina cila bushiku. “Tusekelele no kwanga, tupeele no mucinshi kuli wene: ico bwishile ubwinga bwa Mwana wa mpaanga, no mukashi wakwe naipekanya.”—Ukusokolola 19:7.
Ukushimikila—Cisendo Nelyo ca Kulengo Kusekelela?
16. Langilila ifyo ukufilwa ukubelesha icasambililwa kwingapokolola Umwina Kristu ukusekelela kwakwe.
16 “Ifyo mwasambilile no kupokelela kuli ine, ne fyo mwaumfwile no kumona muli ine, citeni filya fine; e lyo Lesa wa mutende akaba na imwe.” (Abena Filipi 4:9) Pa kucita ifyo basambilila, Abena Kristu kuti baenekela ukupokelela ipaalo lya kwa Lesa. Cimo ica fintu fyacilishapo ukukatama ico basambilila caba kukabila kwa kushimikila imbila nsuma kuli bambi. Mu cine cine, nani engaipakisha umutende wa muntontonkanya nelyo ukuba uwa buseko nga ca kuti afishile ifyebo ukufuma ku bantu ba mitima ya bufumacumi abo ubumi bwabo bwashintilila pa kumfwa fyene?—Esekiele 3:17-21; 1 Abena Korinti 9:16; 1 Timote 4:16.
17. Mulandu nshi imibombele yesu iya kushimikila lyonse ilingile ukubela intulo ya kusekelela?
17 Mwandi buseko ukusanga abantu bapale mpaanga abaleitemenwa ukusambilila pa lwa kwa Yehova! Mu cituntulu, abo balebomba mu kuba ne nkuntu shalungama lyonse bakalasanga umulimo wa Bufumu ukuba intulo ya kusekelela. Ici cili pa mulandu wa kuti umulandu ukalamba uwa kubele Nte ya kwa Yehova waba kulumbanya ishina Lyakwe no kusumbula icifulo Cakwe nga Kateka Mulopwe. (1 Imilandu 16:31) Uyo uwaishiba ici cishinka akasekelela nelyo fye ni lintu abantu mu kubulwamo amano bakaana imbila nsuma abaletela. Alishiba ukuti ukushimikila ku bashasumina kasuba kamo kukapwa; ukulumbanya ishina lya kwa Yehova kukatwalilila kuli pe na pe.
18. Cinshi cikunta Umwina Kristu ukucita ukufwaya kwa kwa Yehova?
18 Ubutotelo bwa cine bukunta abo ababelesha bwene ukucita ifintu ifyo Yehova afwaya, te pa mulandu wa kuti balapatikishiwa ukuficita, lelo pa mulandu wa kuti e fyo bafwaya ukucita. (Ilumbo 40:8; Yohane 4:34) Abantu abengi basanga ici ukuba icayafya ukumfwikisha. Umwanakashi umo inshita imo aebele Nte uwamutandalile ukuti: “Nawishiba, mfwile ukukutasha. Mu kushininkisha te kuti ndeya ku ŋanda ne ŋanda ku kushimikila pa lwa butotelo bwandi nga fintu ulecita.” Mu kuba no kumwentula Nte ayankwileko ukuti: “Naumfwa ifintu uleyumfwa. Ilyo nshilaba umo uwa Nte sha kwa Yehova, umuntu nangu umo taali na kumpatikisha ukuya ku bantu bambi ku kulanda kuli bene pa lwa butotelo. Lelo nomba e fyo mfwaya.” Umwanakashi alikutumene kabili lyene aishilesondwelelo kuti: “Ukwabulo kutwishika ubutotelo bobe bwalikwata icintu cimo ico butambika ico ubwandi bushakwata. Napamo ningile ukufwailisha.”
19. Mulandu nshi ino ibelele e nshita ya kusekelela ukucila pali kale lyonse?
19 Ilembo lya mwaka wa 1994, ilyalangishiwa mu kumonekesha mu Mayanda yesu aya Bufumu, lyonse litucinkulako ukuti: “Tetekela Yehova umutima obe onse.” (Amapinda 3:5) Bushe kuti kwabako umulandu wa kusekelela uwacila pa kuba na maka ya kubika ukucetekela kwesu muli Yehova, icele lyesu muli uyo tuuba? Ilumbo 64:10 lilondololo kuti: “Uwalungama akasamwa muli Yehova, no kuuba muli wene.” Ino taili ni nshita ya kutelententa nelyo ukuleka. Umweshi uuli onse uwapita utupalamika ku ca cine cine ico ababomfi ba kwa Yehova bafuluka ukumona ukutula mu nshiku sha kwa Abele. Nomba e nshita ya kucetekela Yehova ne mitima yesu yonse, ukwishiba ukuti tatwatala atukwatapo imilandu yafulishe fi iya kulenga ukusekelela!
[Futunoti]
a Pa mabungano kabili umuku umo pa mweshi mu filonganino, ubulondoloshi ubwipi bulabelengwa ukulangilila ubwingi bwa misangulo ipokelelwe pamo pene ne shibomfiwe ku fipooswa. Mu nshita mu nshita bakalata balatumwa ukulondolola ifyo imisangulo ilebomfiwa. Uuli onse muli ifyo alacinkulwako ulwa mibele ya fya ndalama iya mulimo wa mu kusaalala kwa calo uwa Nte sha kwa Yehova.
Ni Shani Fintu Wingasuka?
◻ Mulandu nshi, ukulingana na Nehemia 8:10, tulingile ukusekelela?
◻ Ni shani fintu Amalango 26:11 na Amalango 28:45-47 yalangisha ukukatama kwa kusekelela?
◻ Ni shani fintu Abena Filipi 4:4-9 bengatwaafwa ukusekelela pe?
◻ Mulandu nshi uo ilembo lya mwaka wa 1994 litupeela uwa kusekelela?
[Icikope pe bula 16]
Inte sha cina Russia ne sha ku Germany shilasekelela ukuba ulubali lwa bumunyina bwa pa kati ka nko
[Icikope pe bula 17]
Ukwakana icine na bambi mulandu wa kusekelelapo