Inshita Nashaluka

MWANDI cifwile cali buseko ukwikala muli Israele wa pa kale pe samba lya kuteka kwa lulumbi ukwa Mfumu Solomone iya citetekelo! Yali ni nkulo ya mutende, ulubanda, ne nsansa. Pa nshita intu Solomone atungilile ukupepa kwa cine mu kukosa, Yehova apaalile uluko apakalamba. Lesa tapeele fye Imfumu Solomone icuma icingi, lelo no “mutima wa mano, kabili uwa mucetekanya” pa kuti Solomone engateka mu bulungami kabili mu kutemwa. (1 Ishamfumu 3:12) Baibolo ilondolola ukuti: “Ishamfumu shonse isha pano isonde shalefwaye cinso ca kwa Solomone, ku kuumfwa amano yakwe ayo Lesa apeele mu mutima wakwe.”—2 Imilandu 9:23.

Yehova apeele abantu umutelelwe, umutende, ne fintu ifisuma ifingi. Icebo ca kwa Lesa cisoso kuti: “Abena Yuda na ’bena Israele bali abengi ngo musensenga wa pali bemba ku bwingi; ukulya no kunwa no kusamwa.” Mu mano ya cine cine na ya cimpashanya, abantu “baikele umutelelwe, umuntu onse mwi samba lya mwangashi wakwe kabili mwi samba lya mukunyu wakwe . . . inshiku shonse sha kwa Solomone.”—1 Ishamfumu 4:20, 25.

Inshita nashaluka. Ubumi ilelo bwalipusanininako fye kuli bulya ubwa mu nshiku sha nsansa isha pa kale. Ukukanapala inshita sha kwa Solomone, ubwafya bukalamba ilelo bupiina. Nelyo fye ni mu nko shasambala, mwaliba ubupiina. Ku ca kumwenako, mu United States na mu Nko Shapuminkana isha ku Bulaya, mupepi na maperesenti 15 aya bantu bekala mu bupiina, e filondolola United Nations Development Program.

Kumfwa ku lwa cibulungwa conse, The State of the World’s Children 1994, lipoti ya UNICEF (United Nations Children’s Fund), ilondolola ukuti umo mu bantu ba mu calo basano ekala mu bupiina bwabipisha nga nshi, ukulundako ukuti ubumi ku bantu bapiina abengi mu calo “buleya bulekoselako kabili ubwa kupelelwa.”

Mu fyalo fimo, ukusumbana kwa mitengo kulunda ku mafya ya bapiina. Umwanakashi mu calo cimo ica mu Africa asosele ati: “Nga wamona icintu cimo pa mushiika, watila, ‘Cisuma kambwelele ku ŋanda mu kubuula indalama njise nshite.’ Lilya wabwela pa numa fye ye awala limo bakweba ukuti te kuti ushite pantu umutengo nawingilishiwako. Cinshi umuntu engacita? Kwena ca kukalifya nga nshi.”

Umwanakashi na umbi kulya kwine atile: ‘Pa kuti tupusuke, tulalabako pa lwa fikabilwa fimbi. Pali ndakai tulebombela fye ukulya.’

Ukulingana na United Nations, inshita ya ku ntanshi imoneka iyafumfulila. Ku ca kumwenako, UNICEF atunganya ifyo nga ca kuti ubwingi bwa bantu bonse bwatwalilila pali ici cipimo, impendwa ya bantu abapiina mu kusaalala kwa calo ikafushiwa ukufika ku miku ine “mu nshita ya bumi imo.”

Nalyo line, te mulandu no kubipisha kwa mibele ya fya makwebo ne ya kwangalila pamo, ababomfi ba kwa Lesa balikwata umulandu wa kuyumfwila abenekela ifisuma. Nangu cingati bekala pa kati ka abo abenekela inshita ya ku ntanshi nge yaisulamo ifyabipa, ababomfi ba kwa Lesa balolesha ku nshita ya ku ntanshi mu kuba no buseko no kucetekela. Icipande cikonkelepo calafwailisha imilandu.

[Abatusuminishe Ukubomfya Icikope pe bula 3]

De Grunne/Sipa Press