Lintu Kushakabeko na Kabili Impatila!

CASHIMIKWA ukuti, sayantisti Albert Einstein inshita imo asosele ukuti muli cino calo ca bulanda, caliba icacilapo kwafya ukucimfya impatila ukucila ukupaatukanya atomu. Mu kupalako, Edward R. Murrow, kalemba wa lyashi uwaishilelumbuka nga nshi mu kati ka Nkondo ya Calo iya Cibili kabili mu kupita kwa nshita aishileba dairekita wa United States Information Agency, alondolwele ukuti “takuli uwingafumyapo impatila—baipokelela fye ukuti e ko yaba.”

Bushe uku kulanda kuli kwa cine? Bushe te kuti cicitike ukufumyapo umusoobololo na kapaatulula ka nkanda? Ni shani fintu Lesa ayumfwa pa lwa mpatila?

Lesa Taba na Kapaatulula

Baibolo isenuka akapaatulula. (Amapinda 24:23; 28:21) Ilondolola ukuti “amano ayafuma mu muulu yena pa kubala yantu ya musangwela, e lyo ya mutende, ya mutembo, ya bupete, yaisulamo uluse ne milimo isuma, ayashitwishika, kabili ayabula bumyalumyalu.” (Yakobo 3:17) Amano ya musango yu yalekomailwapo ku bapingushi

ba muli Israele wa pa kale. Bakambishiwe ukuti: “Mwilacita bupondamishi mu bupingushi bwenu; wilabisha mulanda, kabili wilacindika cinso ca mukulu.”—Ubwina Lebi 19:15.

Imilandile ya Baibolo iyashangila iya kusenuka akapaatulula ne mpatila yalikomailwepo kuli Yesu Kristu na batumwa bakwe Petro na Paulo. Yesu taali na kapaatulula kuli abo “bali abalulunkaniwa kabili abapaswa, nge mpaanga ishishaba na kacema.” (Mateo 9:36) Asambilishe ukuti: “Mwipingula bupingushi bwa ku menso, lelo pinguleni ubupingushi ubulungeme.”—Yohane 7:24.

Petro na Paulo balatwebekesha ukuti Yehova Lesa umwine taba na kapaatulula. Petro alondolwele ukuti: “Cine cine ninkutuluka ukuti Lesa taba na kapaatulula ka bantu, lelo uwa mu luko lonse uwamutiina no kubombo kulungama asekelelwa kuli wene.” (Imilimo 10:34, 35) Umutumwa Paulo atweba ati: “Takwaba musobololo kuli Lesa.”—Abena Roma 2:11.

Amaka ya Baibolo

Baibolo yalikwata amaka ya kwalula ubuntu bwa abo abaletungululwa na yene. AbaHebere 4:12 basoso kuti: “Icebo ca kwa Lesa ca mweo, kabili caliluma.” Mu kuba no kwaafwa kwa kwa Yehova umuntu wa mpatila kuti ayalula fye ne mitontonkanishishe yakwe no kuba uwabulwa akapaatulula mu kubomba kwakwe na bambi.

Languluka, ku ca kumwenako, imibele ya kwa Sauli wa ku Tarsi. Ukulingana no bulondoloshi bwa Baibolo, pa nshita imo wene mu lukaakala alamete icilonganino ca Bwina Kristu pa mulandu wa kuti akonkele ifishilano fya mipepele ifyaumina kumo. (Imilimo 8:1-3) Alishininwe mu kukumanina ku cishilano ca ciYuda ukuti Abena Kristu bonse baali basangu kabili abalwani ba kupepa kwa cine. Impatila yakwe yamutungulwile ku kutungilila ukwipaya Abena Kristu. Baibolo isoso kuti “aletusaila amapange yakali ne misoka ku basambi ba kwa Shikulu.” (Imilimo 9:1) Ilyo aalecite fyo, aaletontonkanya ukuti alebombela Lesa umulimo washila.—Linganyako Yohane 16:2.

Lelo, Sauli wa ku Tarsi aalisotwele impatila yakwe iyacishamo. Umwine wine aishileba fye no Mwina Kristu! Pa numa, pamo nga Paulo, umutumwa wa kwa Yesu Kristu, alembele ukuti: “Nali kale uwa miponto kabili kalamata kabili umukalushi. Lelo nabelelwe uluse, pa kuti pa kukanaishiba nacitile mu kubulo kutetekela.”—1 Timote 1:13.

Paulo tali e eka fye uwayalwile imitontonkanishishe yakwe muli ilya nshila yakulisha. Muli kalata wakwe kuli Tito, kabila munankwe uwa mbila nsuma, Paulo akonkomeshe Abena Kristu “ukupontelo muntu nangu umo iyo, ukuba ababulo lubuli, aba mutembo ku bantu bonse. Pantu na ifwe bene kale twali abatumpa, aba bucintomfwa, abaluba, abatekwo busha ku fya lunkumbwa ne fya kwangala fya misango misango; twali abaikala mu bubi na ’kalumwa, twali abapatwa, kabili abapatana.”—Tito 3:2, 3.

Ukubongolola Ifipindami fya Mpatila

Ilelo, Abena Kristu bene bene balatukuta ukukonka uko kufunda. Bafwaya ukusengauka ukupingula abantu ukushintilila pa mimwene ya cipamanso fye. Ici cibacilikila ku ‘kupontela’ bambi. Baipakisha bumunyina bwa pa kati ka nko ubo butanunuka ukucila imipaka ya calo iya nko, imikowa, ne mishobo.

Languluka ica kukumanya ca kwa Henrique, umwina Brazil wafiita. Umwine wine pa kuba icinakabupalu ca musoobololo wa mishobo, alundulwile ulupato lwashika nga nshi ku basungu. Alondolola ukuti: “Inte shibili ababuuta balishile ku mwandi ku kulanda pa lwe shina lya kwa Lesa. Pa kubalilapo nshalefwaya ukukutika pa mulandu wa kuti nshacetekele abasungu. Lelo mu kwangufyanya nalimwene ukuti ubukombe bwabo bwamoneke ukuba cine. Cisuma, nalisumine ukusambilila Baibolo. Icipusho ca kubalilapo nakwete cali, ‘Bushe mwalibamo abafiita abengi mwi calici lyenu?’ Bayaswike ukuti, ‘Ee.’ Lyene banangile icikope ca kulekelesha mu Icitabo Candi ca Malyashi ya mu Baibolo,a icilangilila abacaice aba mishobo yapusanapusana. Pabapo na kalume wafiita, kabili ici calinkoseleshe. Pa numa naile ku Ŋanda ya Bufumu iya Nte sha kwa Yehova, uko namwene abantu aba mishobo yapusanapusana balecindikana. Ici cali icacindama nga nshi kuli ine.”

Pali nomba, pamo nga umo uwa Nte sha kwa Yehova, Henrique aliba uwa buseko ukuba ulubali lwa bumunyina bwa Bena Kristu bene bene. Alishiba ukuti umucinshi taufwile ukuya ku muntunse uuli onse. Asoso kuti: “Pali lelo naliba uwa kutasha kuli Yehova na Yesu pali conse ico bancitila. Momba na mamilioni ya babomfi ba kwa Yehova aba bucishinka aba mishobo yonse, inkanda, ne fikulilo, abaikatana ku mifwaile imo.”

Ilyo aalekula, Dario aali cinakabupalu na cimbi ica mpatila. Pa mushinku wa myaka 16, atendeke ukusambilila Baibolo ne Nte sha kwa Yehova. Alandilepo kuti: “Pa kati ka Nte, nalisanga ukuti takwabako kuyumfwa kwa mushobo umo ukucisha imishobo imbi.” Alyebekeshiwe ku mibele ya kutemwa kwine kwine. Ukucilisha amwene ukuti abantu ba mishobo yapusanapusana balebombela mu fifulo fya cishingamo mu kati ka cilonganino. Ilili lyonse ilyo alolenkana no musango wa mpatila nelyo umusoobololo ku bantu ba ku nse ya cilonganino, Dario ebukisha ukuti Yehova alitemwa abantu ba nko shonse, imikowa, ne ndimi.

Ifya Kubomba mu Kutunguluka

Ifwe bonse twalitemwa ukucindikwa no kulangwa umucinshi. E mulandu wine ukuba icinakabupalu ca mpatila kwabela ca kwesha cayafya ukushipikisha. Icilonganino ca Bwina Kristu tacitucingilila ku mibele ya mutima yonse iyabamo impatila iya ici calo cibifi. Ilyo lyonse lintu Satana Kaseebanya aletungulula imilandu ya calo, kukabako ulufyengo. (1 Yohane 5:19) Ukusokolola 12:12 kutusoka ukuti: “Kalanda kuli imwe, mwe calo na bemba! pa kuti Kaseebanya naikila pali imwe, ali ne cipyu cikalamba, pa kwishibo kuti ali ne nshita inono fye.” Ukufwaya kwakwe te kwakuleta fye ukukanshika. Apashanishiwa ku nama mbi. Umutumwa Petro atwebo kuti: “Icibambe cenu, Kaseebanya wine, endauka nge nkalamo iilelila, ukufwaya uuntu engalya.”—1 Petro 5:8.

Baibolo na kabili itwebo kuti: “E ico lambeni kuli Lesa; lelo kaaneni Kaseebanya, na o akafulumuka kuli imwe.” (Yakobo 4:7) Inshila yawamisha pa kubomba ne mpatila mu kutunguluka yaba kushintilila pali Lesa ku kucingililwa, nga fintu Imfumu Davidi yacitile: “Mwe Lesa, nengeni ukupusuka mu minwe ya babifi, mu kuboko kwa wa bupondamishi uwakaluka.” (Ilumbo 71:4) Kuti pambi twapepa fye no kupepa nga kemba wa malumbo atuti: “Mumbelele uluse, mwe Lesa, pantu abantunse balanyanyantila; akasuba konse balelwa no kumfyenenkesha.”—Ilumbo 56:1.

Ni shani fintu Lesa akankula ku mapepo ya musango yu? Baibolo ilasuka aiti: ‘Akapokololo mubusu uwakuuta, no mulanda, no ushikwete wa kumwafwa; akalililo bulanda umulanda no mubusu, ne myeo ya babusu akapususha.’ (Ilumbo 72:12, 13) Fintu caba icisuma ukwishiba ukuti mu nshita yalinga Yehova akaleta ukutauluka kuli bonse ababa finakabupalu fya lufyengo!

“Tafyakacite Bubi”

Amabuteko ya cino calo kuti yatwalilila ukulwisha impatila mu kuba na mafunde yabo na mateyanyo. Kuti pambi yatwalilila ukulaya umulinganya. Lelo te kuti yatunguluke. (Ilumbo 146:3) Ni Lesa fye eka ewingafumyapo impatila yonse kabili akaifumyapo. Ali no kwalwila umutundu wa muntu mu lupwa lumo ulwaikatana. “Ibumba likalamba ilishingapendwa ku muntu nangu umo, abafuma ku luko lonse ne mikowa ne misango ya bantu na ’bantu na ’ba ndimi” lili no kupusunsuka impela ya iyi micitile ibifi no kuipakisha ukwikala mu mutende.—Ukusokolola 7:9, 10.

Yehova ali no kufuta umupwilapo imikofu yonse iyalengelwe ne mpatila ya mushobo ne ya mu bwikashi. Elenganya, takuli nangu umo uukalafyengwa! “Bakekalo muntu onse mwi samba lya mwangashi wakwe, kabili mwi samba lya mukunyu wakwe, tapakabe na wa kututumya.” (Mika 4:4) Kabili Esaya 11:9 asoso kuti: “Tafyakacite bubi.”

Nga ca kuti uli cinakabupalu ca mpatila pali nomba, ili isubilo lishaiwamina pa lwa nshita ya ku ntanshi lili no kukosha ukwampana kobe na Yehova. Lili no kukwaafwa ukushipikisha ulufyengo lwa ino micitile ibifi. Ilyo ulebomba ne mpatila mu kutunguluka no kulolesha ku ntanshi, konka ukupanda amano kwa mu Baibolo ukwa kuti: “Koseni, lekeni ne mitima yenu italile, mwe batetekela Yehova bonse.”—Ilumbo 31:24.

[Futunoti]

[Abatusuminishe Ukubomfya Icikope pe bula 4]

Icikope ca ba U.S. National Archives