Ba Nsansa Abalola!

“Moneni, ndeisa ngo mupupu; [wa nsansa, NW] uulelola, no kubakishe fya kufwala fyakwe.”—UKUSOKOLOLA 16:15.

1. Apantu ubushiku bwa kwa Yehova nabupalama, cinshi twingenekela?

NABUPALAMA ubushiku ubukulu ubwa kwa Yehova, kabili ico cilepilibula ubulwi! Umutumwa Yohane, amwene mu cimonwa “imipashi ya fiwa” ileya ku “shamfumu” shonse, nelyo bakateka, aba pe sonde. Ku kucita cinshi? Ee, “ku kushilonganisho kulwa kwa bushiku bukalamba bwa kwa Lesa wa maka yonse”! Yohane alundileko ukuti: “Yashilonganike kulya kuntu ukwitwa mu ciHebere Armagedone.”—Ukusokolola 16:13-16.

2. Goge wa ku Magoge nani, kabili cinshi cikacitika lintu asansa abantu ba kwa Yehova?

² Nomba line fye, Yehova ali no kulenga amapolitiki ya ino micitile ukonaula Babele Mukalamba, ubuteko bwa calo ubwa kupepa kwa bufi. (Ukusokolola 17:1-5, 15-17) Lyene Goge wa ku Magoge, Satana Kaseebanya uwaboteleshiwa ku bwina mupalamano bwe sonde, akateyanya bacipipya bakwe no kusansa abantu ba kwa Yehova aba mutende, abalemoneka nga bashacingililwa, ukubasanshila umuku wa limo. (Esekiele 38:1-12) Lelo Lesa akabombapo ku kupokolola abantu bakwe. Ico cikeshibisha ukubalamuka kwa “bushiku bwa kwa Yehova, ubukulu kabili ubwa kutiinya.”—Yoele 2:31; Esekiele 38:18-20.

3. Kuti mwalondolola shani ifikacitika ifyasobelwa muli Esekiele 38:21-23?

³ Ee, Yehova akapokolola abantu bakwe no konaula utukashalako tonse utwa micitile ya kwa Satana lintu twafika pa mibele ya calo iitwa Armagedone. Belengeni amashiwi ya mu busesemo aya kwa Esekiele 38:21-23, no kwesha ukwelenganya icikacitika. Yehova abomfya amaka yakwe ku kuleta imfula iisansantika, amabwe ya citalawe aya konaula, umulilo upya lubilo lubilo, ne cikuko ca kwipaya. Umwenso wayandatila icalo conse ilyo bacipipya ba kwa Goge mu kupumikisha bafulunganishiwa, ukutendeka ukulwishanya. Abalwani ba kwa Lesa Wa maka yonse abali bonse abashalapo baipaiwa ilyo Yehova abomfya inshila ya ku mupashi ku kupususha ababomfi bakwe. Lintu “ubucushi bukalamba” ubwasobelwa bwaipifiwa, tapali nangu cimo icikashala ica micitile ya fintu iyabula bukapepa iya kwa Satana. (Mateo 24:21) Nangu cibe fyo, nelyo fye ni lintu bakalashikila, ababifi bakeshiba uwaleta akayofi balimo. Lesa wesu kacimfya umwine atila: “E lyo shikeshibo kuti ni ne Yehova.” Ifi fintu fikalamba fikacitika mu nshiku shesu, mu kubapo kwa kwa Yesu.

Ukwisa ngo Mupupu

4. Ni mu musango nshi Yesu akeshila ku konaula ino micitile ya fintu iibifi?

⁴ Shikulu Yesu Kristu wakatamikwa atile: “Moneni, ndeisa ngo mupupu.” Ukwisa kwaba ngo kwa mupupu kuti kwaba kwa kupumikisha, pa nshita mushenekele, lintu abengi basendeme. Lintu Yesu aisa ngo mupupu ku konaula ino micitile ibifi, akabaka abo mu cine cine abalelola. Aebele Yohane ati: “Wa nsansa uulelola, no kubakishe fya kufwala fyakwe, ukuti eenda bwamba, kabili bemona nsoni shakwe.” (Ukusokolola 16:15) Bushe ayo mashiwi yalola mwi? Kabili ni shani fintu twingekala abalola lwa ku mupashi?

5. Kutantika kwa musango nshi ukwa mulimo wa pe tempele ukwaliko lintu Yesu aali pe sonde?

⁵ Ilingi line, umulinshi te kuti afuulwe ifya kufwala nga ca kuti asendama pa ncito. Lelo ico e calecitika pe tempele mu Yerusalemu lintu Yesu ali pe sonde kabili ifyakaniko fya bashimapepo na bena Lebi fyalebomba pe tempele mu Yerusalemu. Cali ni mu mwanda wa myaka walenga 11 B.C.E. e lintu Imfumu Davidi atantike imyanda ya bashimapepo ba mu bena Israele na makana ya bakaafwa babo abena Lebi ukubabika mu fiputulwa fyapangwa ne fyakaniko 24. (1 Imilandu 24:1-18) Icakaniko cimo na cimo ica bakabomba bakanshiwa ukucila pali 1,000 caleya mu kubombako mu cipani umulimo wa pe tempele nangu imiku ibili mu mwaka pa mulungu umo inshita imo na imo. Nangu ni fyo, pa Mutebeto wa Nsakwe, ifyakaniko fyonse 24 fyaleya ku kubomba. Pa Ca kucilila napo e palekabilwa ukwaafwa kwalundwako.

6. Cinshi pambi Yesu alelandapo lintu atile, “Wa nsansa uulelola, no kubakishe fya kufwala fyakwe”?

⁶ Lintu Yesu atile, “Wa nsansa uulelola, no kubakishe fya kufwala fyakwe,” napamo alelanda pa calecitwa pali yo nshita ukukuma ku kulinda pe tempele. Mishnah wa ciYuda atila: “Bashimapepo balelonda pa fifulo fitatu mwi Tempele: pa Muputule wa Abtinas, pa Muputule wa Lubingu, na pa Muputule wa pa Conto; na bena Lebi pa fifulo 21: basano pa mpongolo shisano isha Lupili lwe Tempele, bane pa fifutu fine fya mu kati, basano pa mpongolo shisano isha Lubansa lwe Tempele, bane pa fifutu fya liko fine ifya ku nse, kabili umo pa Muputule wa Fya kuninika, na umo pa Muputule wa Cipembe, na umo ku numa ya cifulo ca Cipuna ca Luse [ku nse ya cibumba ca ku numa ya Mwashilisha]. Mushika wa Lupili lwe Tempele aleshinguluka ukuya ku mulinshi onse ne myenge yasanikwa pa ntanshi yakwe, kabili nga umulinshi uuli onse taimine no kusosa kuli wene ati, ‘We mushika wa Lupili lwe Tempele, umutende ube nobe!’ kabili cashininkishiwa ukuti nasendama, alemuma ku mutambu wakwe, kabili alikwete nsambu ya koca ifya kufwala fyakwe.”—The Mishnah, Middoth (“Measurements”), 1, amaparagrafu 1-2, yapilibwilwe na Herbert Danby.

7. Mulandu nshi bashimapepo na bena Lebi abalelonda pe tempele balekabila ukuba abalola?

⁷ Aba bena Lebi bafulisha na bashimapepo aba mu cakaniko cili pa ncito balelola ubushiku bonse ku kulinda no kucilikila uuli onse uushasanguluka ukuti eingila mu mansa she tempele. Apantu “mushika wa Lupili lwe Tempele,” alepitamo mu fifulo fyonse 24 mu bulinde bwa bushiku, umulinshi umo na umo aali no kuba uwalola apo alebombela nga talefwaya ukusangilishiwa nasendama.—Imilimo 4:1.

8. Finshi fyaba ifya kufwala fya mampalanya ifya Mwina Kristu?

⁸ Abena Kristu basubwa na babomfi banabo bakabila ukuba abalola lwa ku mupashi no kusungilila ifya kufwala fyabo ifya mampalanya. Ifi fyaba bushinino bumoneka ubwa kulaaswa kwesu ku kubombo butumikishi pe tempele lya kwa Yehova ilya ku mupashi. Pa kwishibe ci, twalikwata umupashi wa mushilo uwa kwa Lesa, nelyo amaka yabomba, ku kutwaafwa ukubomba imilimo yesu na mashuko yesu pamo nga bakabilisha ba Bufumu. Apo tuli batumikishi ba kwa Lesa ukusendama pa ncito kuti kwatubika mu busanso bwa kwikatwa na Yesu Kristu, Mushika we tempele likalamba ilya ku mupashi. Nga twali natusendama pali yo nshita, ukulandila mu mampalanya kuti twafuulwa kabili ifya kufwala fyesu ifya cimpashanya kuti fyaocewa. E co ni shani fintu twingatwalilila abalola lwa ku mupashi?

Ifyo Twingatwalilila Abalola

9. Mulandu nshi ukusambilila Baibolo capamo ne mpapulo sha Bwina Kristu kwabela ukwakatama nga nshi?

⁹ Ukusambilila Amalembo mu mukoosha mu kuba no kwaafwa kwa mpapulo sha Bwina Kristu ca kutucilimuna ukuba abalola lwa ku mupashi. Ukusambilila kwa musango yo kukatupangashisha ku butumikishi, kukatwaafwa ukubomba bwino ilyo twalolenkana na mafya, kabili kukatulanga inshila ya ku nsansa sha ciyayaya. (Amapinda 8:34, 35; Yakobo 1:5-8) Isambililo lyesu lifwile ukuba ilya kukolobondamo kabili ililunduluka. (AbaHebere 5:14–6:3) Ukulya ifya kulya fisuma lyonse kuti kwaafwa ukutusungilila abalola kabili abapempwila. Kuti kwacilikila ukushipula ukwingaba cishibilo ca bulwele bwa nsala. Takwaba umulandu wa kulwalila ubulwele bwa nsala lwa ku mupashi nelyo ukushinshiila, pantu Lesa alalenga ukupayanya kwa fya kulya fya ku mupashi ukupaka ukupitila mu “musha wa cishinka kabili uwashilimuka” uwasubwa. (Mateo 24:45-47) Ukulya ifya kulya fya ku mupashi lyonse ukupitila mwi sambililo lya pa lwesu ne lya lupwa ni nshila imo iya kwikalilamo abalola no kuba “abatuntulu mu citetekelo.”—Tito 1:13.

10. Ni shani fintu ukulongana kwa Bwina Kristu, ukulongana kukalamba, na mabungano fitwaafwa ukulola lwa ku mupashi?

¹⁰ Ukulongana kwa Bwina Kristu, ukulongana kukalamba, na mabungano filaafwa ukutusungilila abalola lwa ku mupashi. Uku kulongana kwalumbulwa kulatukoselesha no kutupeela amashuko ya ‘kucincimushanya ku kutemwa kabili ku kubombe milimo isuma.’ Tulingile ukulongana lyonse maka maka apo ‘tulemono Bushiku bulya bulepalama.’ Bulya bushiku nabupalama nga nshi nomba. “Bushiku bwa kwa Yehova,” lintu akebela bumulopwe bwakwe. Nga ca kuti mu cine cine twalicindamika bulya bushiku nga fintu bulingile ukucindama kuli ifwe, ‘tatwakaleke ukulongana.’—AbaHebere 10:24, 25; 2 Petro 3:10.

11. Mulandu nshi cingasoselwe fyo ubutumikishi bwa Bwina Kristu bwalikatama nga tuli no kulola lwa ku mupashi?

¹¹ Ukubombako mu butumikishi bwa Bwina Kristu no mutima onse kwalikatama nga tulefwaya ukuba abalola lwa ku mupashi. Ukubilako imbila nsuma lyonse kabili mu kupimpa kutusungilila abapempwila. Ubutumikishi bwesu butupeela amashuko ayengi aya kulanda na bantu pa lwa Cebo ca kwa Lesa, Ubufumu bwakwe, ne mifwaile yakwe. Cilaba ica kwikusha ukucitilo bunte ku ŋanda ne ŋanda, ukuya ku fipempu fya kubwelelamo, no kutungulula amasambililo ya Baibolo aya mu ŋanda mu mpapulo pamo nga Ukwishiba Uko Kutungulula ku Mweo wa Muyayaya. Baeluda ba mu Efese wa pa kale balikalileko ubunte ukuti Paulo alibasambilishe “pa bantu na mu ŋanda ne ŋanda.” (Imilimo 20:20, 21) Kwena, Inte sha kwa Yehova bamo aba busumino balalwalilila amalwele ayo cimoneke fyo yalaba cipindami ku butumikishi bwabo, lelo balasanga inshila sha kwebako bambi pa lwa kwa Yehova na bumfumu bwakwe kabili balasanga ubuseko bukalamba mu kucite fyo.—Ilumbo 145:10-14.

12, 13. Milandu nshi yabako iyo tulingile ukusengaukila ukucishamo ukuyobeka mu kulya no kunwa?

¹² Ukusengauka ukuyobekamo kwacishamo kukatwaafwa ukwikala abalola lwa ku mupashi. Lintu alelanda pa lwa kubapo kwakwe, Yesu acincishe abatumwa bakwe ati: “Muyangwe, epali imitima yenu yalemenenwa ku buliili no kukolwakolwa na masakamika ya bwikashi buno, no bushiku bulya bwaisa pali imwe no kupumikisha kwati citeyo; pantu cikesa pali bonse abaikala pano nse ponse.” (Luka 21:7, 34, 35) Ubuliili na bucakolwa tafyumfwana ne fishinte fya mu Baibolo. (Amalango 21:18-21) Amapinda 23:20, 21 yatila: “Wiba pa banwensho mwangashi, pa bafunukile nama; pantu umunwi no mubuuke bafika ku kubulwa, no kushinshila kufwiko muntu indelemba.”—Amapinda 28:7.

¹³ Nelyo ca kuti ubuliili no kukolwakolwa tafifikile ukwalepe fyo, kuti fyalenga umuntu ukushipula, nelyo fye ukuba mbokoya no kulekelesha ukucita ukufwaya kwa kwa Lesa. Ukwabulo kutwishika, kukabako amasakamika aya fya lupwa, ubutuntulu bwa bumi, na yambipo. Lelo, tukaba aba nsansa nga ca kuti twatangishako ifya Bufumu mu bumi no kucetekela ukuti Shifwe wa ku muulu akatupayanishisha. (Mateo 6:25-34) Nga te ifyo, “ubushiku bulya” bukesa pali ifwe kwati “citeyo,” napamo kwati citeyo ico bafungusha icingatwikata ukwabula ukwibukila nelyo nge ciliba icilimo ubulyo, pamo nga filya ificebusha inama shishaibukila lyene ukushikata. Ici tacakacitike nga ca kuti twaikala abalola, abaibukila bwino bwino ukuti tuleikala mu “nshita ya ku mpela.”—Daniele 12:4.

14. Mulandu nshi tulingile ukulapepa mu mukoosha?

¹⁴ Ipepo lya mukoosha ca kwaafwa na cimbi ku kuba abalola lwa ku mupashi. Mu busesemo bwakwe ubukalamba, Yesu mu kulundapo acincishe ati: “Lelo loleni mu nshita yonse, mube abapaapaata ukuti mukose ku kupusuka kuli ifi fyonse ifikesapona, no kwiminina ku menso ya Mwana wa muntu.” (Luka 21:36) Ee, lekeni tulepepa ukuti lyonse tuleba ku lubali lwa kwa Yehova no kuipakisha ukwiminina kwasenaminwa lintu Yesu, Umwana wa muntu, akesa ku konaula ino micitile ya fintu iibifi. Pa kuti cikatuwamine no kuwamina abasumina banensu abo tupepelako, tulekabila ukutwalilila ‘abalola mu kupepa.’—Abena Kolose 4:2; Abena Efese 6:18-20.

Inshita Ilepwa

15. Cinshi umulimo wesu pamo nga bakabila ba bulungami ucita?

¹⁵ Ilyo tulepembelela ubushiku bwa kwa Yehova ubukulu, ukwabulo kutwishika tufwaya ukubomba apapela amaka yesu mu mulimo wakwe. Nga ca kuti twapepa mu mukoosha kuli wene pa lwa ici, “umwinshi ukalamba kabili uwa kubombeshamo” kuti watwisukila. (1 Abena Korinti 16:8, 9) Pa nshita Lesa umwine asonta, Yesu akapingula no kupaatukanya “impaanga” ishalungama ishawaminwa ubumi bwa muyayaya ukufuma ku “mbushi” ishalinga ukonaulwa kwa ciyayaya. (Yohane 5:22) Te ifwe tupaatukanya impaanga ku mbushi. Lelo umulimo wesu pamo nga bakabila ba bulungami nomba ulepeela abantu ishuko lya kusala inshila ya kubombela Lesa na muli fyo ukukwata isubilo lya kupaatwilwa ku bumi lintu Yesu “akesa mu bukata bwakwe.” Ubwipi bwa nshita isheleko kuli ino micitile ya fintu buleluminisha ukukabila kwa kubomba kwa mutima onse ilyo tulefwaya “[abakongamina, NW] ku kuya mu mweo wa muyayaya.”—Mateo 25:31-46; Imilimo 13:48.

16. Mulandu nshi tulingile ukubela bakabilisha ba Bufumu abapimpa?

¹⁶ Inshita yalipwilile icalo ca mu nshiku sha kwa Noa, kabili nomba line fye ili no kupwila ino micitile ya fintu. Lekeni kanshi tube bakabilisha ba Bufumu abapimpa. Umulimo wesu uwa kubila uletunguluka, pantu umwaka no mwaka imyanda ya makana balebatishiwa mu kwishibisha ukuipeela kwabo kuli Lesa. Baleba ulubali lwa kuteyanya kwa kwa Yehova ukwapaalwa—“abantu bakwe, umukuni wa bucemi bwakwe.” (Ilumbo 100:3) Fintu caba buseko ukubombako umulimo wa kubila Ubufumu uuletela abantu abengi isubilo ilyo “ubushiku bwa kwa Yehova, ubukulu kabili ubwa kutiinya” bushilaisa!

17, 18. (a) Ilyo tulebila, kwankulako kwa musango nshi tulingile ukwenekela kuli bamo? (b) Cinshi mu kushininkisha icikacitikila bakapumya?

¹⁷ Ukupala Noa, twalikwata ukutungilila kwa kwa Lesa no bucingo. Ee, abantu, bamalaika basangwike abantunse, na baNefili bafwile balekonya ubukombe bwa kwa Noa, lelo ico tacamuleseshe. Ilelo, bamo balakonya lintu twalondolola ubushinino bwafulisha ubwa kuti tuleikala mu “nshiku sha kulekelesha.” (2 Timote 3:1-5) Ukupumya kwa musango yo kwaba kufikilishiwa kwa busesemo bwa Baibolo ukukuma ku kubapo kwa kwa Kristu, pantu Petro alembele ukuti: “Mu nshiku sha kulekelesha mukesa bakapumya ne fya kupumya fyabo, abendo mwabelo lunkumbwa lwabo lwine, no kutila, Kuli kwi ukulaya kwa [kubapo, NW] kwakwe? Pantu ukufuma pa bushiku ubo ifikolwe fyaponene mu tulo, ifintu fyonse fyaikalilila filya fyali ukutula pa citendekelo ca kulenga.”—2 Petro 1:16; 3:3, 4.

¹⁸ Bakapumya ba muno nshiku kuti pambi batontonkanya ukuti: ‘Tapali icayaluka ukutula pa kulenga. Ubumi bwaba fye cimo cine, abantu balelya, ukunwa, ukuupa no kuupwa, no kufyalana. Nangu Yesu e po aba, takapingule mu nshiku sha mweo wandi.’ Fintu baluba! Nga ca kuti tabafwile kuli fimbi, ubushiku bwa kwa Yehova ubwa kutiinya mu kushininkisha e bukesabonaula kwati fye fintu ubonaushi bwa kayofi ubwa Lyeshi bwaletele impela ya nkulo ibifi iya mu nshiku sha kwa Noa.—Mateo 24:34.

Beni Abalola Nangu Cibe Shani!

19. Ni shani fintu tulingile ukumona umulimo wesu uwa kupanga abasambi?

¹⁹ Nga ca kuti twaliipeela kuli Yehova, shi twilulutilwa no kusendama ukupitila mu kupelulula kushalinga. Ino ni nshita ya kutwalilila ukulola, ukubika icitetekelo mu busesemo bwa bulesa, no kubomba umulimo wesu uwa ‘kulenga aba nko shonse ukuba abasambi.’ (Mateo 28:19, 20) Ilyo ino micitile ilolenkene ne mpela ya iko iya kapeleko, twakwata ishuko lyakulisha ilya kubombela Yehova Lesa pe samba lya butungulushi bwa kwa Yesu Kristu no kubombako umulimo ulebombwa mwi sonde lyonse uwa kubila “imbila nsuma iyi ya bufumu” ilyo impela ishilaisa.—Mateo 24:14; Marko 13:10.

20. Ca kumwenako nshi caimike Kalebu na Yoshua, kabili cinshi inshila yabo itulangilila?

²⁰ Abantu ba kwa Yehova bamo balimubombela pa makumi ya myaka ayengi, napamo ubumi bwabo bonse. Kabili nelyo fye ni muli ba nomba line twapokelele ukupepa kwa cine, shi natupale umwina Israele Kalebu, ‘uwakonkele Yehova no mutima onse.’ (Amalango 1:34-36) Wene na Yoshua bali abaipekanya nga nshi ukwingila mu Calo Calaiwe mu kwipipa fye pa numa ya kulubulwa kwa kwa Israele ukufuma mu busha bwa cina Egupti. Nangu cibe fyo, abena Israele abakalamba mu cinkumbawile tabakwete citetekelo kabili bapoosele imyaka 40 mu ciswebebe, umo bafwilile. Kalebu na Yoshua balishipikishe amafya capamo na bo inshita yonse ilya, lelo balya baume babili basukile baingila mu calo ca bulayo. (Impendwa 14:30-34; Yoshua 14:6-15) Nga ca kuti ‘twakonka Yehova no mutima onse’ no kwikala abalola lwa ku mupashi, tukaba no buseko bwa kwingila mu calo cipya ica kwa Lesa icalaiwa.

21. Cinshi cikatucitikila nga twaba abalola lwa ku mupashi?

²¹ Ubushinino bulangisha apabuuta ukuti tuleikala mu nshita ya mpela no kuti ubushiku bwa kwa Yehova ubukulu nabupalama. Ino te nshita ya kushinshiila no kulekelesha ukucita ukufwaya kwa bulesa. Tukapaalwa fye nga ca kuti twatwalilila abalola lwa ku mupashi no kubakisha ifya kufwala fyesu ifya kwishibikilwako nga batumikishi ba Bwina Kristu kabili ababomfi ba kwa Yehova. Shi natube no mupampamina wa ‘kulola, ukwiminina ndi mu kutetekela, ukuba abaume, ukukosa.’ (1 Abena Korinti 16:13) Shi umo na umo uwa ifwe, pamo nga babomfi ba kwa Yehova, lekeni tube abashangila kabili abakosa. Lyene tuli no kuba pali abo abaipekanya lintu ubushiku bwa kwa Yehova ubukulu bukafika, ababomba mu busumino mu mabumba ya ba nsansa abatwalilila abalola.

Kuti Mwayasuka Shani?

Bushe ifya kufwala fyesu ifya mampalanya kuti mwatila finshi, kabili ni shani fintu twingafibaka?

Ni nshila nshi shimo isha kwikalilamo abalola lwa ku mupashi?

Mulandu nshi tulingile ukwenekela bakapumya, kabili tulingile ukubamona shani?

Ni shani fintu tulingile ukumona umulimo wesu uwa kupanga abasambi muli shino nshiku sha kulekelesha?

[Amashiwi pe bula 16]

Abena Kristu balikwata umupashi wa mushilo uwa kwa Lesa uwa kubaafwa ukutwalilila abalola no kubomba imilimo yabo

[Icikope pe bula 15]

Bushe muli abapampamina pa kutwalilila abalola lwa ku mupashi no kubaka ifya kufwala fyenu ifya mampalanya?