Lekeleleni no Mutima Wenu Onse

“E fyo na Tata wa mu muulu akacita kuli imwe, nga tamulekelela muntu onse munyina ku mitima yenu.”—MATEO 18:35.

1, 2. (a) Umwanakashi uwali umubembu atashishe shani Yesu? (b) Cishinka nshi Yesu akomailepo pa kwankulako?

AFWILE ali ni cilende, ushingenekelwa ukusangwa mu ng’anda ya kwa kapepa. Nga ca kuti bamo balipapile pa kumusangamo, ninshi ifyo aishilecita fifwile fyalibapapwishe sana. Alitununwike umwaume uwali ne mibele iisuma sana no kumutasha pa milimo yakwe ukupitila mu kumusamba amakasa ku filamba fyakwe no kuyakumuna ku mushishi wakwe.

² Ulya mwaume, Yesu, tasengawike uyu mwanakashi ‘uwali umubembu mu mushi.’ Lelo umuFarise Simone, uwali umwine wa ng’anda, alipapushiwe pantu ulya mwanakashi ali mubembu. Yesu ayankwileko ukupitila mu kushimika ulwa bantu babili abaashime indalama kuli kaashima. Umo aashime indalama ishishafikile na pa malipilo ya myeshi itatu. Umbi aashime ishingi—imiku 10 ukucila pa sho umunankwe aashime—nalimo ukulingana ne sho umubomfi engafola pa myaka ibili. Lintu bonse babili bafililwe ukubwesha, kaashima “abelele bonse babili uluse.” Uwalekelelwe ishingi afwile e watemenwe sana. Pa numa ya kulanda pa cikuuku ca ulya mwanakashi, Yesu alundilepo icishinte ca kuti: “Uuntu alekelelwa panono, atemwa panono.” Lyene aebele ulya mwanakashi ati: “Naulekelelwe membu shobe.”—Luka 7:36-48.

3. Cinshi tulekabila ukubebeta pa lwa fwe bene?

³ Iipusheni amuti, ‘Nga nali ulya mwanakashi atemwa ifyapalako nga fyalincitikiile kabili nabelelwo luse, bushe kuti nakaaninina fye ukulekelela bambi?’ Nalimo kuti mwaasuka amuti, ‘Awe iyo!’ Nangu cibe fyo, bushe cine cine mulalekelela bambi? Bushe mwaliba no mutima wa kulekelela? Bushe ilingi line mulalekelela bambi, kabili bushe bambi kuti batila mulalekelela? Natumone umulandu ifwe bonse tulekabila ukwangwako sana kuli uyu mulandu.

Tulakabila Ukulekelelwa—Kabili Lesa Alitulekelela

4. Cishinka nshi tulingile ukusumina pa lwa fwe bene?

⁴ Mwalishibo kuti tamwapwililika. Nga bamwebele pa lwa ico, kuti mwasumina, nalimo kuti mwaibukisha na mashiwi yasangwa pali 1 Yohane 1:8 ayatila: “Nga tutila, Tatuli na lubembu, tulaibepa, ne cine muli ifwe tamuli.” (Abena Roma 3:23; 5:12) Imembu shabipisha kabili isha makankamike isho bamo bacita e shilanga ukuti babembu. Lelo kwena nangu tamwacitapo imembu sha musango yo, mufwile mulapusa ifipimo fya kwa Lesa nelyo mulabembuka imiku iingi. Bushe te fyo?

5. Ni pali cinshi tulingile ukutashisha Lesa?

⁵ E ico, imembu mwacitapo shaba nga fintu umutumwa Paulo alondolwele ati: “Na imwe pa kuba abafwa mu mampuulu yenu, na mu kubulwo kusembululwa kwa mibili yenu, amulengele ukuba aba mweo pamo nankwe [Yesu], pa kutubelelo luse ku mampuulu yesu yonse.” (Abena Kolose 2:13; Abena Efese 2:1-3) Moneni amashiwi ayatila ‘atubelelo luse ku mampuulu yesu yonse.’ E kutila alitulekelela amampulu ayengi. E co kanshi ifwe bonse tufwile ukupaapaata nge fyo Davidi apaapeete ati: “Pa mulandu we shina lyenu, mwe Yehova, ndekeleleni ku mampuulu yandi, pantu yalifula.”—Amalumbo 25:11.

6. Cinshi twingashininkisha pa lwa kwa Yehova no kulekelela?

⁶ Ni shani fintu imwe atemwa ifwe bonse—twingalekelelwa? Icishinka cikalamba ca kuti Yehova Lesa alalekelela. Iyo e mibele yakwe. (Ukufuma 34:6, 7; Amalumbo 86:5) E mulandu wine, Lesa enekela ifwe ukupepa kuli wene no kulombo bwelelo, ukuti tulekelelwe. (2 Imilandu 6:21; Amalumbo 103:3, 10, 14) Kabili alipayanya iciputula mulandu ica kulekelela kwa musango yo ukupitila mwi lambo lya cilubula ilya kwa Yesu.—Abena Roma 3:24; 1 Petro 1:18, 19; 1 Yohane 4:9, 14.

7. Ni mu nshila nshi mulingile ukupashanya Yehova?

⁷ Ifyo Lesa aba uwaitemenwa ukulekelela, e fyo na imwe mulingile ukulekelela bambi. Paulo alandile pali ici, lintu alembele ati: “Mubelane icongwe, mube aba mitima ya nkumbu, ababelelano luse, ifyo na Lesa amubelele uluse muli Kristu.” (Abena Efese 4:32) Te ca kutwishiko kuti ico Paulo alelandapo cisanshamo ukupashanya ica kumwenako ca kwa Lesa, pantu icikomo cikonkelepo citwalilila ukusoso kuti: “E ico mube abapashanya Lesa, nga bana abatemwikwa.” (Abena Efese 5:1) Bushe mwamona ifyo tulingile ukucita? Paulo aletwebekesho kuti ifyo Yehova Lesa amubelele uluse, e fyo na imwe mulekabila Ukumupashanya no ‘kuba aba mitima ya nkumbu, ababelelo luse’ bambi. Lelo iipusheni amuti, ‘Bushe ndacite co? Nga nshabelesha ukucite co, bushe ndatukuta icine cine ukupashanya Lesa uulekelela?’

Tulekabila Ukutukuta Ukulekelela Bambi

8. Cinshi tulingile ukwishiba pa lwa bantu ababa mu cilonganino cesu?

⁸ Nalimo kuti twatila cili fye bwino ukutontonkanyo kuti te lingi line tukabila ukulangisha imibele ya bukapepa iya kulekelela bambi mu cilonganino ca Bwina Kristu. Lelo te fyo caba. Ca cine ukuti bamunyinefwe ba Bwina Kristu na bankashi balatukuta ukukonke cipasho ca kutemwa ica kwa Yesu. (Yohane 13:35; 15:12, 13; Abena Galatia 6:2) Balitukuta pa nshita ntali, kabili bacili baletukuta, ukuleka imitontonkanishishe, imilandile, ne micitile ya cino calo cabipa. Balafwaisha ukulangisha ubuntu bupya. (Abena Kolose 3:9, 10) Lelo, twilalaba icishinka ca kuti ababa mu cilonganino ca mwi sonde lyonse, na mu filonganino fyonse, bantunse abashapwililika. Lelo nangu tabapwililika baliba bwino ukucila ifyo baali kale.

9, 10. Mulandu nshi tatulingile ukupapa nga bamunyina bapusana?

⁹ Mu Baibolo, Lesa alatwebo kuti tulingile ukwenekela ukukanapwililika mu cilonganino, pa kati ka bamunyinefwe na bankashi. Ku ca kumwenako, moneni amashiwi Paulo alembele pa Abena Kolose 3:13 ayatila: “Mube abashipikishanya, no kubelelano luse nga umo aba na kafimbo ku mubiye; ifyo Shikulu amubelelo uluse, e fyo na imwe mubelele uluse.”

¹⁰ E ico, Baibolo pano ilatucinkulako ukuti ifyo Lesa atulekelela e fyo na ifwe tufwile ukulekelela bambi. Mulandu nshi ici cayafisha? Pa mulandu wa kuti Paulo alisumine ukuti umo kuti “aba na kafimbo ku mubiye.” Alishibe ukuti ifya musango yo kuti fyacitika. Fifwile fyalecitika mu mwanda wa myaka uwa kubalilapo, nangu fye pa Bena Kristu “aba mushilo,” abali ne ‘subilo ilyabikilwa bene mu myulu.’ (Abena Kolose 1:2, 5, NW) E co bushe kuti twatila tacingacitika ilelo lintu Abena Kristu ba cine abengi tabakwata ubunte bwa mupashi ukuti baba “abasalwa ba kwa Lesa, abashila kabili abatemwikwa”? (Abena Kolose 3:12) E ico, tatulingile ukutontonkanyo kuti pali icilubene mu cilonganino cesu nga muli abali na kafimbo ku banabo—abakalifiwe ku filubo fya cine cine nelyo ifya kutunganya fye.

11. Umusambi Yakobo atusokele ulwa cinshi?

¹¹ Amashiwi ayo Yakobo, munyina kwa Yesu, alandile na yo yalango kuti fimo fimo ificitika fikalatupinda ukulekelela bamunyinefwe. “Nani wa muli imwe uwa mano kabili uwasalapuka? Alange imilimo yakwe ku mibele yakwe isuma, mu bufuuke bwa mano. Lelo nga muli na kalumwa kakali na kafindwe mu mitima yenu, mwilaitakisha no kubepeshe Cine.” (Yakobo 3:13, 14) Bushe Abena Kristu ba cine kuti baba na “kalumwa kakali na kafindwe” mu mitima yabo? Ee, pantu amashiwi ya kwa Yakobo yalangilila bwino ukuti ica musango yo calicitike mu cilonganino ca mu mwanda wa myaka uwa kubalilapo kabili kuti cacitika ne lelo.

12. Bwafya nshi bwaimine mu cilonganino ca ku Filipi ica ku kale?

¹² Ica kumwenako ca cine cine cibimbilemo Abena Kristu babili abasubwa abakwete ukushimikwa kusuma pa mulandu wa kubombesha pamo na Paulo. Kuti mwaibukisha ukubelenga pa lwa kwa Yuodia na Suntuki, abali mu cilonganino ca ku Filipi. Nangu ca kuti Abena Filipi 4:2, 3 tabalondolola fyonse ifyacitike, balangisho kuti balipusene. Bushe catendeke ilyo umo alandile ifyebo fyabipa, atemwa lintu umo amwene kwati nabamusaalula, nelyo lintu balebelana akalumwa? Te mulandu na fintu cali, calibipile sana ica kuti Paulo aumfwile pa lwa cene ilyo ali ukutali ku Roma. Aba bankashi ba ku mupashi nalimo balilekele ukusoshanya, kabili ici calengele ukuti baleitaluka ku kulongana atemwa baleambana.

13. Cinshi icafuminemo pa kati ka kwa Yuodia na Suntuki, kabili cinshi citusambilisha?

¹³ Bushe mwalimonapo ica musango yo, icapalana ne cacitikile bamo mu cilonganino cenu nelyo icamucitikile? Ne lelo ubwafya bwa musango yo bulacitika. Cinshi twingacita? Ukulosha ku mulandu wa ku kale, Paulo acincishe bankashi babili abaipeela “ukuba abaitabana muli Shikulu.” Bafwile balisumine ukulanshanya, ukukalulula ukupusana kwabo, ukusuminishanya ukulekelelana, kabili lyene ukupashanya imibele ya kulekelela iya kwa Yehova. Yuodia na Suntuki bafwile baliwikishenye, ne fwe bene kuti twawikishanya. Na ifwe kuti twacita cimo cine ilelo mu kulekelela bambi.

Wikishanyeni no Kulekelela

14. Mulandu nshi ilingi line cawamina ukulabako fye lintu mwapusana no muntu?

¹⁴ Ni shani mwingalekelela lintu mwapusana no Mwina Kristu munenu? Kwena, takwaba inshila imo iyaanguka, lelo mu Baibolo mwaliba ifya kumwenako ifingatwafwa e lyo no kupanda amano kusuma. Icikalamba ico twingacita—kulabako fye atemwa ukusuulako fye—nangu cingati tacaanguka ukucite co. Ilingi line lintu kwabako ukupusana, nga fintu cali kuli Yuodia na Suntuki, kulaba ukupeelano mulandu. Nga cabe fyo, nalimo kuti mwamona kwati Umwina Kristu munenu e uuli no mulandu nelyo e walufyenye sana. Nangu cibe fyo, bushe te kuti mulabeko fye no kumulekelela? Mufwile ukwishiba ukuti nga ca kuti Umwina Kristu munenu e walufyenye, kabili napamo te walufyenye, mufwile ukulabako fye ku cacitike no kumulekelela.

15, 16. (a) Mika alandile shani pa lwa kwa Yehova? (b) Calola mwi ukutila Lesa ‘alaleka fye ku bupulumushi’?

¹⁵ Natutontomeshe pali Lesa uuli ca kumwenako cesu mu kulekelela. (Abena Efese 4:32—5:1) Ulwa cipasho Cakwe mu kuleka fye ku mampuulu, kasesema Mika alembele ati: ‘Ni uyani umulungu uwaba nga imwe? uulekelela amampuulu, uuleka fye ku bupulumushi pa bashalako ba cikwatwa cakwe. Tasaamiko mutima wakwe pe, pantu untu abekelwo luse.’—Mika 7:18.

¹⁶ Nga Baibolo yatila Yehova ‘alaleka fye ku bupulumushi,’ tailetila tebukisha ifilubo, kabili alalabilila. Natubebete Samsone na Davidi, abacitile imembu ishabipisha. Lesa alibukishe isho membu pa numa ya myaka iingi; na ifwe twalishiba imembu shabo shimo pantu Yehova asuminishe ukuti shilembwe mu Baibolo. Nalyo line, Lesa wesu uulekelela alibabelele uluse, no kulenga babe ifya kumwenako fya citetekelo ifyo twingapashanya.—AbaHebere 11:32; 12:1.

17. (a) Cinshi cingatwafwa ukuleka fye ku mampuulu, nelyo ku filubo fya bambi? (b) Nga tuletukuta ukucite co, tukalapashanya shani Yehova? (Moneni utulembo twa pe samba.)

¹⁷ Ca cine, Yehova ‘alaleka’a fye ku mampuulu, nga fintu Davidi libili libili amulombele ukucita. (2 Samwele 12:13; 24:10, NW) Bushe kuti twapashanya Lesa muli ici, ukuba abaitemenwa ukuleka fye ku musaalula na ku filubo ifyo ababomfi banensu abashapwililika bacita? Elenganyeni ukuti muli mu ndeke iileima pa cibansa ca ndeke. Cilya mwalolesha pa nse mwamona umukaya umwanakashi alewela alekapisha amaboko kwati kaice. Mwaishibo kuti acifulwa kabili nalimo ni mwe acifulilwa. Atemwa te imwe aletontonkanyapo. Nangu cibe fyo, indeke yashinguluka pa kwima mu muulu, mwapita pa muulu wa uyu mwanakashi, ica kuti alamoneka fye nga kalitoni akafiita. Mwi awala fye limo mwafika ukutali sana, ne fyo acicita ifyacimukalifya fyashala na ku numa. Na ifwe bene, tukalalekelela bambi nga tuleeshako ukupashanya Yehova kabili tuleleka fye ku filubo fyabo. (Amapinda 19:11) Bushe kuti mwabikako amano ku cilubo cimo nga papite myaka 10 atemwa nga papite myaka 200 mu Myaka Ikana Limo? Bushe te kuti musuuleko fye?

18. Nga catwafya ukulabako icilubo, kupanda mano nshi twingabomfya?

¹⁸ Nangu cibe fyo, inshita imo mwalipepele no kweshako ukulekelela umuntu, lelo mwalifililwe. Bushe kuti mwacita shani? Yesu acincishe ukuti mufwile ukutununuka munyinenwe no kwesha ukuwikishanya nankwe ku mbali. “E ico nga watwale ca bupe cobe pa ciipailo, no kwibukisha palya ukuti munonko ali na kantu kuli iwe, leke ca bupe cobe ku cinso ca ciipailo, kabili uye, ubale uwikishanye no mubiyo, e lyo wise no kutuule ca bupe cobe.”—Mateo 5:23, 24.

19. Cinshi tulingile ukucita no kusengauka nga tulefwaya ukuwikishanya na munyinefwe?

¹⁹ Na kuba, Yesu tatile kabiyeni mu kushinina munyinefwe ukuti e walufyenye kabili te imwe iyo. Ca cine nalimo e walufyenye. Kuti nalimo bonse babili mwalilubile. Te mulandu na fintu cali, tamulingile ukwimina pa kupatikisha munyinenwe ukucimba, nelyo ukukunkula. Nga mwacite fyo, te kuti muwikishanye. Kabili tamulingile ukupituluka muli fyonse ifyacitike atemwa ifyo muletunganya ukuti e fyacitike. Lintu mwalanshanya bwino mu kutemwa kwa Bwina Kristu kabili mwasango kuti ukukanaumfwikisha e kwalengele mupusane, bonse babili kuti mwawikishanya. Cili fye bwino nangu tamusuminishenye muli fyonse apo te lyonse mukabila ukucite fyo. Bushe tacingawama nga bonse babili mwasuminishanyo kuti mufwaya ukubombela Lesa wesu uulekelela? Nga mwasumina bonse ukuti mwalipusene, nalimo kuti cayangukapo kuli imwe bonse babili ukusosa no mutima onse amuti, “Munjeleleko, ukukanapwililika e kulengele tupusane. Napaapaata, natulabeko fyonse ifyacitike.”

20. Cinshi twingasambilila ku ca kumwenako ca batumwa?

²⁰ Ibukisheni ukuti abatumwa na bo bene balepusana, lintu bamo aba bene balefwaisha ubukalamba. (Marko 10:35-39; Luka 9:46; 22:24-26) Ico calengele ukukansana, nalimo ukukalifiwa, nelyo fye icipyu. Lelo balilabileko ku kupusana kwa musango yo no kutwalilila ukubombela pamo. Pa numa umutumwa umo alembele ati: “Uufwayo kutemwo Mweo, no kumone nshiku shisuma, aleshe ululimi lwakwe ku bubi ne milomo yakwe ku kulando bucenjeshi; ataluke ku bubi no kucite cisuma, afwaye umutende no kuukonkelela.”—1 Petro 3:10, 11.

21. Kupanda mano nshi ukwacindama Yesu apayenye pa lwa kulekelela?

²¹ Pa kutendeka twacimona icishinka ca kubalilapo ica kuti: Lesa alilekelela imembu shesu ishingi isho twacitile akale, e ico tulingile ukumupashanya no kulekelela bamunyinefwe. (Amalumbo 103:12; Esaya 43:25) Lelo kwaliba ulubali na lumbi. Ulu lubali lusangwa mwi pepo lya cilangililo. Yesu na kabili atile: “Nga mwalekelela abantu amampuulu yabo, Shinwe wa mu muulu akalekelela na imwe.” Pa numa lintu Yesu asambilishe abasambi bakwe ukupepa, atile: “Tulekeleleni na ku membu shesu, pantu na ifwe bene tulekelela onse uwatuliile misha.” (Mateo 6:12, 14; Luka 11:4) Lyene, ilyo kwashele inshiku fye ishinono ukuti afwe, Yesu alundilepo ati: “Ilyo mwaiminina mulepepa, nga muli na kantu pali umo, mulekeleleni; ku kuleka na Shinwe wa mu muulu alekelele imwe amampuulu yenu.”—Marko 11:25.

22, 23. Cikaba shani ku ntanshi nga twaba abaitemenwa ukulekelela bambi?

²² Ca cine, pa kuti Lesa engatwalilila ukutulekelela, kano na ifwe twaba abaitemenwa ukulekelela bamunyinefwe. Lintu mwapusana na Bena Kristu banenu, iipusheni amuti, ‘Bushe ukulekelelwa kuli Lesa te kwacindama sana ukucila ukufwaya ukushinina munyina nelyo nkashi pa cilubo icinono, atemwa pa mibele iifuma mu kukanapwililika kwa buntunse?’ Namwishiba icasuko.

²³ Cinshi mwingacita nga ca kuti umulandu ukalamba, te cilubo fye icinono? Kabili ni lilali ukufunda kwa kwa Yesu ukwalembwa pali Mateo 18:15-18 kwingabomfiwa? Ifi e fyo tukalandapo.

[Futunoti]

Bushe Muleibukisha?

◻ Yehova atulanga shani icipasho cakwe ica kulekelela?

◻ Cinshi tulingile ukwibukisha pa lwa bantu ababa mu cilonganino?

◻ Ilingi line, cinshi tulingile ukucita pa lwa filubo fya bambi?

◻ Nga cakabilwa, cinshi twingacita ku kuwikishanya na munyinefwe?

[Icikope pe bula 15]

Lintu mwapusana no Mwina Kristu munenu, esheni ukulabako; mu kupita kwa nshita mukasuka mukalabeko icacitike