Twalilileni mu Mulimo wa Kulobolola!
“Abatanda ne filamba bakaseepa no tupundu.”—AMALUMBO 126:5.
1. Mulandu nshi uwa ‘kulombela Umwine wa kulobolola, ku kuleka atume ababomfi mu kulobolola kwakwe’ lelo?
PA NUMA ya lwendo lwa kushimikila ulwa citatu ulwa kwa Yesu Kristu ulwa mu Galili, aebele abasambi bakwe ukuti: “Ukulobolola kwena kukalamba, lelo ababomfi nabacepa.” (Mateo 9:37) E fyo cali na mu Yudea. (Luka 10:2) Apo cali fyo imyaka mupepi na 2,000 iyapitapo, cili shani lelo? Muli uyu mwaka wa mulimo uwapwile, Inte sha kwa Yehova ukucila pali 6,000,000 babombele umulimo wa mampalanya uwa kulobolola pa bantu ba mu calo conse 6,000,000,000, abengi “abalulunkaniwa kabili abapaswa, nge mpaanga ishishaba na kacema.” E co ukukonkomesha kwa kwa Yesu ukwa ‘kulomba Umwine wa kulobolola, ku kuleka atume ababomfi mu kulobolola kwakwe’ nakucindama lelo nga fintu kwacindeme ku numa.—Mateo 9:36, 38.
2. Cinshi cilenga abantu ukutwishiba?
2 Yehova Lesa, Umwine wa kulobolola, alyasuka ukulomba kwa kutuma ababomfi na bambi. Kabili tulasekelela ukubombako muli uyu mulimo wa kulobolola uutungululwa na Lesa! Nangu tuli banono nga kulinganya ku nko, ukupimpa mu mulimo wa kushimikila Ubufumu no wa kupanga abasambi kulenga twaishibikwa ku calo. Mu fyalo ifingi tulalandwapo libili libili pa fya kusabankanishishamo amalyashi. Muli filimu ya pa televishoni inyenjele ya pa ciibi nga yalila kuti yalenga umo ukusosa ukuti ni Nte sha kwa Yehova abaisa. Cine cine, umulimo wesu uwa Bwina Kristu nga bakalobolola ba mampalanya walishibikwa sana mu mwanda wa myaka uwalenga 21.
3. (a) Twaishiba shani ukuti abantu balishibe ulwa mulimo wa kushimikila Ubufumu uwalebombwa mu mwanda wa myaka uwa kubalilapo? (b) Mulandu nshi twingasosela ukuti bamalaika balatungilila ubutumikishi bwesu?
3 Icalo caishibe umulimo wa kushimikila Ubufumu uwa mu mwanda wa myaka uwa kubalilapo kabili capakese abalebila imbila nsuma. E co, umutumwa Paulo alembele ukuti: “Ndetila, fwe batumwa Lesa atubika apabuuta, nga ba kulekelesha, nga bantu abapingwilwo kufwa. Twalengwe ca kutamba ku ba pano isonde, kuli bamalaika na ku bantu.” (1 Abena Korinti 4:9) Mu nshila imo ine, ukutwalilila ukuba bakabilisha ba Bufumu te mulandu no kupakaswa e filenga icalo ukutwishiba kabili ici calicindama kuli bamalaika. Ukusokolola 14:6 kusosa ukuti: “[Ne mutumwa Yohane] namwene malaika umbi alepupuka mu kati ka muulu, akwete imbila nsuma ya muyayaya ya kubila ku baikala pe sonde, na ku luko lonse no mukowa no lulimi na bantu.” Cine cine, bamalaika balatutungilila mu butumikishi bwesu, umulimo wesu uwa kulobolola!—AbaHebere 1:13, 14.
“Abapatwa”
4, 5. (a) Cinshi Yesu asokele abasambi bakwe? (b) Mulandu nshi ababomfi ba kwa Lesa aba lelo babela “abapatwa”?
4 Ilyo abatumwa ba kwa Yesu batuminwe ukubomba umulimo wa kulobolola, baumfwile ukufunda kwakwe ukwa kuba “abacenjela nge nsoka, kabili abafuuke nge nkunda.” Yesu kabili atile: “Lelo cenjeleni ku bantu: pantu bakamupeela ku filye, no kumufopaula mu masunagoge yabo; kabili mukatwalwa pali bakateka ne shamfumu pa mulandu wandi, ukuti mushimike ubunte pali bene na pa Bena fyalo. . . . Kabili mukaba abapatwa ku bantu bonse pa mulandu we shina lyandi; lelo uwashipikisha na ku mpela, wene akapusushiwa.”—Mateo 10:16-22.
5 Twaba “abapatwa” lelo pantu “pano isonde ponse palaala mu maka ya Mubifi,” Satana Kaseebanya, e mulwani mukalamba uwa kwa Lesa na bantu Bakwe. (1 Yohane 5:19) Abalwani besu balamona ifyo tulelunduluka lwa ku mupashi lelo balakana ukusumina ukuti ni Yehova e ulelenga. Abatukaanya balamona ifyo tusansamuka ilyo tulebomba umulimo wa kulobolola. Balasunguka pa kumona ifyo twaikatana! Na kuba, kuti bashimunuka pa kusumina ilyo baya ku calo cimbi no kusanga ukuti Inte sha kwa Yehova kulya balebomba umulimo umo wine uo bamona ku calo bafuma. Kwena, twalishiba ukuti pa nshita iyene Yehova, uututungilila kabili uulenga ukuti tube abaikatana, akeshibikwa na ku balwani besu.—Esekiele 38:10-12, 23.
6. Finshi twalaiwa ilyo tulebomba mu mulimo wa kulobolola, lelo cipusho nshi cipushiwa?
6 Umwine wa kulobolola alipeela Umwana wakwe, Yesu Kristu, “amaka yonse mu muulu na pano isonde.” (Mateo 28:18) E ico, Yehova abomfya Yesu ku kutungulula umulimo wa kulobolola ukupitila muli bamalaika ba ku muulu no “musha wa cishinka kabili uwashilimuka” pano isonde. (Mateo 24:45-47; Ukusokolola 14:6, 7) Lelo kuti twacita shani ilyo abalwani baletukaanya kabili kuti twasekelela shani ilyo tuletwalilila mu mulimo wa kulobolola?
7. Tufwile ukutukuta ukuba shani ilyo batukaanya nelyo ukutupakasa?
7 Lintu batukaanya nelyo ukutupakasa, natulombe ubwafwilisho bwa kwa Lesa pa kuti tutwalilile ukuba nga Paulo uwalembele ukuti: “Ilyo batutuka, tulapaala; ilyo batupakasa, tushipikisha fye; ilyo batubepesha, tulapaapaata.” (1 Abena Korinti 4:12, 13) Uyu mupashi, pamo no butumikishi bwesu ubwa ku cintubwingi ubusuma, limo filenga abatukaanya ukwalula imitima yabo.
8. Bulayo nshi bwaba mu mashiwi ya kwa Yesu ayalembwa pali Mateo 10:28?
8 Nangu fye ni mfwa tainenuna ukupimpa kwesu nga bakalobolola. Mu kushipa tubilisha ubukombe bwa Bufumu ukwabula no kupita mu mbali. Kabili ubulayo bwa kwa Yesu ubwa kuti “mwilatiina abepayo mubili, lelo abashingepayo mutima: lelo ukucila muletiina uwingonaula fyonse umutima no mubili mu Gehena” bulatukoselesha nga nshi. (Mateo 10:28) Twalishiba ukuti Shifwe uwa mu muulu ni Kapeela wa mweo. Alambula abasungilila bumpomfu bwabo kuli wene kabili abatwalilila mu mulimo wa kulobolola.
Ubukombe Bupeela Umweo
9. Bamo bayankwile shani ku mashiwi ya kwa Esekiele, kabili icapalako cilecitika shani lelo?
9 Ilyo kasesema Esekiele alebilisha ubukombe bwa kwa Yehova no kushipa ku “luko lwa busangu”—amabufumu ya Israele na Yuda—abantu bamo bamo balitemenwe ukumfwa ifyo asosele. (Esekiele 2:3) Yehova atile: “Mona, uli kuli bene ngo lwimbo lwa kutondo mukashana, ulwa waololoke shiwi uwacenjelo kulishe cilimba.” (Esekiele 33:32) Nangu cingati batemenwe amashiwi ya kwa Esekiele, balifililwe ukubombelapo. Cinshi cilecitika lelo? Lintu abashalapo abasubwa na banabo balebilisha ubukombe bwa kwa Yehova no kushipa, bamo baletemwa ukumfwa pa lwa mapaalo ya Bufumu, lelo tabankulako bwino, ukuba abasambi, no kuilundako mu mulimo wa kulobolola.
10, 11. Mu myaka ya kubalilapo 50 iya mu mwanda wa myaka uwalenga 20, finshi fyacitilwe ku kusabankanya ubukombe bwesu ubupeela umweo, kabili finshi fyafuminemo?
10 Lubali lumbi, abengi balyankulako bwino ku mulimo wa kulobolola kabili balabombako no mulimo wa kubilisha ubukombe bwa kwa Lesa. Ku ca kumwenako, mu mabungano ya Bwina Kristu ayakonkene ukufuma mu 1922 ukufika ku 1928, ubukombe bwa kupingula ubwikashi bubifi ubwa kwa Satana bwalibilishiwe bwino. Imilabasa yasabankenye ubu bupingushi bwalelandwa pali uku kulongana kukalamba. Pa numa, abantu ba kwa Lesa baanenye amakope yapulintwa ayali ayengi nga nshi.
11 Ku mpela ya ba 1930, umusango na umbi uwa kushimikila walitendeke—ukwenda kwa kuya balesabankanya ifyebo. Pa kubala, abantu ba kwa Yehova balekobeka ifipampa ifyalebilisha amalyashi ya ku cintubwingi. Pa numa, batendeke ukusenda ifi fipampa fyalelembwapo amashiwi pamo nga “Imipepele citeyo kabili kaliilo” na “Bombeleni Lesa na Kristu Imfumu.” Ilyo baleenda mu misebo, balecebusha abapita nshila. Munyina uwalebombako uyu mulimo lyonse mu misebo ya bapita nshila abapamfiwa iya ku London, England asosele ukuti: ‘Ici calyafwile apakalamba ukwishibisha Inte sha kwa Yehova no kubapeela ubukose.’
12. Ukulunda pa bukombe bwa bupingushi ubwa kwa Lesa, finshi tulandapo mu butumikishi bwesu, kabili ni bani nomba ababa abaikatana mu mulimo wa kushimikila imbila nsuma?
12 Ilyo tulebilisha ubukombe bwa kwa Lesa ubwa bupingushi, tulalanda na pa malayo ayaba mu bukombe bwa Bufumu. Ukushimikila no kushipa kwi sonde kutwafwa ukufwayafwaya abayana. (Mateo 10:11) Abengi aba kulekelesha ababa mwi bumba lya basubwa bayankwileko ku bwite bwaumfwika ubwa kulobolola muli ba 1920 na 1930. Lyene, pe bungano mu 1935, kwaishile ilyashi lishaiwamina ilya nshita ya ku ntanshi iisuma iye “bumba likalamba” ilya “mpaanga shimbi” mu paradise pe sonde. (Ukusokolola 7:9; Yohane 10:16) Balyumfwila ubukombe bwa bupingushi ubwa kwa Lesa kabili balikatana pamo na basubwa mu kushimikila imbila nsuma iipeela umweo.
13, 14. (a) Amalumbo 126:5, 6 yatusansamusha shani? (b) Nga twatwalilila ukutanda no kutapilila, cinshi cikacitika?
13 Icisansamusha sana bakalobolola ba kwa Lesa, maka maka balya abapakaswa mashiwi ya pa Amalumbo 126:5, 6 ayatila: “Abatanda ne filamba bakaseepa no tupundu; uusende cipe ca mbuto, ukuya aleya no kulila; ukwisa akesa no tupundu, nasende myanshi yakwe.” (Amalumbo 126:5, 6) Amashiwi ya kwa kemba wa malumbo pa lwa kutanda no kulobolola yalangilila ifyo Yehova asakamene ne fyo apaalile abashelepo ababwelele ukufuma muli bunkole mu Babele wa pa kale. Balisansamwike nga nshi pa kulubulwa, lelo napamo balililile ilyo baletanda imbuto mu mushili walekeleshiwa umo bashalelima ilyo bali muli bunkole bwa myaka 70. Lelo, abatandile no kukuula balilobolwele no kusansamuka pa milimo yabo.
14 Kuti twalila ilyo tuleeshiwa nelyo lintu ifwe nelyo abasumina banensu baleculila ubulungami. (1 Petro 3:14) Mu mulimo wesu uwa kulobolola, intanshi kuti catukosela nga cilemoneka kwati tatukwete ubushinino bwa fyo tuletunguluka mu butumikishi. Lelo nga twatwalilila ukutanda no kutapilila, Lesa akalenga ifintu ukukula, ukucila na pa fyo twaleenekela. (1 Abena Korinti 3:6) Ici cilangililwa bwino pa fifuma mu kwananya kwesu ukwa mpapulo sha Baibolo ne sha Malembo.
15. Peeleni ica kumwenako ca fyo impapulo sha Bwina Kristu shibomba bwino mu mulimo wa kulobolola.
15 Moneni ica kumwenako ca mwaume uwe shina lya Jim. Ilyo banyina bafwile, pa fipe fyabo asangilepo kope wa citabo ca Life—How Did It Get Here? By Evolution or by Creation?a Abelengele ici citabo. Ilyo alelanshanya na Nte bakumene nankwe mu musebo, Jim alisumine ukumutandalila, kabili ici calengele isambililo lya Baibolo ukutendeka. Jim alundulwike lubilo lubilo lwa ku mupashi, aipeele kuli Yehova, no kubatishiwa. Aebele bambi aba mu lupwa lwakwe pa lwa fyo alesambilila. E co, nkashi yakwe na munyina baali Inte sha kwa Yehova, kabili Jim akwete ishuko lya kubomba ngo wa kuitemenwa uwa nshita yonse pa Bethel ku London.
Nangu Tupakaswe Tulaba ne Nsansa
16. (a) Mulandu nshi tutungulukila mu mulimo wa kulobolola? (b) Kusoka nshi Yesu apeele ukukuma ku fyo imbila nsuma ingacita, lelo abantu tulanshanya na bo mu nshila nshi?
16 Mulandu nshi twatungulukile fi mu mulimo wa kulobolola? Ni pa mulandu wa kuti Abena Kristu basubwa na banabo balyumfwila ukufunda kwa kwa Yesu ukwa kuti: “Ico namweba mu mfifi, mukasose apabuutile; ne co mwaumfwa mu kutwi, mukabilikishishe pa muulu wa mitenge.” (Mateo 10:27) Lelo, kuti twaenekela amafya, pantu Yesu asokele ukuti: “Munyina akapeela munyina ku mfwa, na wishi akapeela mwane; na bana bakemina abafyashi, no kubepaisha.” Yesu alundilepo no kuti: “Mwitila naisa ku kuleto mutende pano isonde; nshaisa ku kuleto mutende, kano lupanga.” (Mateo 10:21, 34) Yesu taiminine pa kupaatukanya indupwa. Lelo inshita shimo imbila nsuma yalikwete amaka ya kucite co. E fyo caba na ku babomfi ba kwa Lesa lelo. Ilyo twatandalila indupwa, tatufwaya ukubapaatukanya. Tufwaya bonse ukusumina imbila nsuma. E co, twesha ukulanshanya na bonse aba mu lupwa mu nshila isuma kabili iya cikuuku iilenga ubukombe bwesu ukumfwika bwino ku ‘basontelwe ku kuya mu mweo wa muyayaya.’—Imilimo 13:48.
17. Abatungilila bumulopwe bwa kwa Lesa bapaatulwa shani, kabili ca kumwenako nshi cimo icilangilile ci?
17 Ubukombe bwa Bufumu bwalipaatulako abatungilila bumulopwe bwa kwa Lesa. Ku ca kumwenako, moneni ifyo bakapepa banensu bali abapusanako pa mulandu wa kuti ‘bapeele kuli Kaisare ifya kwa Kaisare, na kuli Lesa ifya kwa Lesa’ mu nshiku sha Sosholizimu ya Luko mu Germany. (Luka 20:25) Nga kulinganya bashimapepo na Bena Kristu ba mwi shina fye ababa mu macalici ya Kristendomu, ababomfi ba kwa Yehova balishangile, ukukaana ukutoba ifishinte fya mu Baibolo. (Esaya 2:4; Mateo 4:10; Yohane 17:16) Profesa Christine King, kalemba wa citabo ca The Nazi State and the New Religions, atile: “Ubuteko bwa [ciNazi] bwafililwe ukuwisha fye Inte, pantu nangu baipeye abengi, umulimo walitwalilile kabili mu May 1945 Inte sha kwa Yehova bali baciliko, ilyo Sosholizimu ya Luko ishaliko.”
18. Mibele nshi abantu ba kwa Yehova balanga nangu bapakaswe?
18 Icacindama sana mibele abantu ba kwa Yehova baba na yo ilyo balepakaswa. Ilyo abalashi balatemwa ifyo icitetekelo cesu caba, balasunguka pa mulandu wa kuti ifwe tatubwesesha ububi pa bubi nelyo ukuba ne cipyu. Ku ca kumwenako, Inte abapuswike Ukwipayaulula kwa baYuda ilingi balesekelela no kusansamuka ilyo baleibukisha ifyabacitikile. Balishiba ukuti Yehova abapeele “ukucishamo kwa maka.” (2 Abena Korinti 4:7) Abasubwa balishininwa ukuti ‘amashina yabo yalilembwa mu muulu.’ (Luka 10:20) Ukushipikisha kwabo kubapeela isubilo ilishibaseebanya, kabili bakalobolola ba busumino abakwata isubilo lya kwikala pe sonde bashininwa cimo cine.—Abena Roma 5:4, 5.
Twalilileni mu Mulimo wa Kulobolola
19. Ni nshila nshi ishibomba bwino ishabomfiwa mu butumikishi bwa Bwina Kristu?
19 Tatwishibe ubutali bwa nshita Yehova akatusuminisha ukubombako muli uyu mulimo wa kulobolola. Pali nomba, tufwile ukwishiba ukuti bakalobolola balikwata inshila shimo shimo isho babombelamo umulimo. Mu nshila imo ine, kuti twacetekela ukuti ukubomfya inshila shaeshiwa isha kushimikilamo kukatwafwa. Paulo aebele Abena Kristu banankwe ukuti: “Ndemupaapaata, mube abampashanya.” (1 Abena Korinti 4:16) Ilyo Paulo akumene na baeluda ba ku Efese pa Melita, abacinkwileko ukuti takwindile ukubashimikila “pa bantu na mu ng’anda ne ng’anda.” (Imilimo 20:20, 21) Timote cibusa wa kwa Paulo alisambilile ulwa nshila umutumwa Paulo alebomfya, kabili asambilisheko abena Korinti ishi nshila. (1 Abena Korinti 4:17) Lesa apaalile inshila sha kusambilishishamo isha kwa Paulo, nga fintu fye akapaala umupampamina wesu mu kushimikila imbila nsuma ku ng’anda ne ng’anda, nelyo ni lyo twabwelela ku balefwaya ukusambilila icine, ilyo tuletungulula amasambililo ya Baibolo aya pa ng’anda, na konse uko abantu bengasangwa.—Imilimo 17:17.
20. Yesu alangile shani ukuti umulimo wa kulobolola kukalamba ukwa ku mupashi wali mupepi, kabili ici cashininkishiwa shani mu myaka ya nomba line?
20 Pa numa ya kushimikila umwanakashi umwina Samaria mupepi ne ncende ya Sukari mu 30 C.E., Yesu alandile pa lwa kulobolola kwa ku mupashi. Aebele abasambi bakwe ukuti: “Lolesheni amabala, ukuti nomba yabuutila ukuseepa. Kaseepa apokelele cilambu, kabili alonganye fisabo fya ku mweo wa muyayaya, mu kuti uutanda alesekelela pamo no useepa.” (Yohane 4:34-36) Napamo Yesu ali namona kale ifyafumine mu kulanshanya no mwanakashi umwina Samaria, pantu abengi balemutetekela pa mulandu wa bunte bwa uyu mwanakashi. (Yohane 4:39) Mu myaka ya nomba line, ifyalo fyalekanalekana fyalifumyapo ifibindo pa Nte sha kwa Yehova nelyo fyalibapeela insambu sha kuba imipepele ya mwi funde na muli fyo ukulima amabala yapya aya kulobololamo. Icafumamo ca kuti ukulobolola kukalamba ukwa ku mupashi kulecitwa. Na kuba, mwi sonde lyonse, amapaalo yashaiwamina yalepokelelwa ilyo tulesekelela tuletwalilila mu mulimo wa kulobolola kwa ku mupashi.
21. Mulandu nshi twakwata uwa kutwalilila ukubomba no kusekelela mu mulimo wa kulobolola?
21 Ilyo ifilimwa fyapya kabili kwashala fye ukulobolola, ababomfi bafwile ukubomba no kucincila. Tabafwile ukushingashinga. Pali lelo, tulingile ukubombesha kabili mu kucincila pantu tuleikala mu “nshita ya ku mpela.” (Daniele 12:4) Ca cine, tulapita mu mesho, lelo kuli ukulobolola kukalamba ukwa bakapepa ba kwa Yehova ukushatala akubako. E co kanshi buno bushiku bwa kusekelela. (Esaya 9:3) Lyene, pamo nga babomfi balesekelela, natutwalilile ukubomba umulimo wa kulobolola!
[Futunoti]
a Casabankanishiwa kabili cananishiwa ne Nte sha kwa Yehova.
Bushe Kuti Mwayasuka Shani?
• Umwine wa Kulobolola ayasuka shani ukulomba kwa kuti atume ababomfi na bambi?
• Nangu ‘twalipatwa,’ mibele nshi twakwata?
• Mulandu nshi tubela abasekelela nangu tupakaswe?
• Mulandu nshi tulingile ukutwalilila ukubomba mu kucincila umulimo wa kulobolola?
[Ifikope pe bula 16, 17]
Ababombako umulimo wa kulobolola kwa ku mupashi batungililwa kuli bamalaika
[Icikope pe bula 18]
Ukwenda kwa kuya balesabankanya ifyebo kwalengele abengi ukumfwa ubukombe bwa Bufumu
[Icikope pe bula 18]
Tulatanda no kutapilila, lelo Lesa e umesha