Yehova Akafikilisha Ubufwayo Bwakwe!
“Nalisosa; kabili nkafikilisha. Nalipanga, kabili nkacicita.”—ESA. 46:11.
1, 2. (a) Finshi Yehova atweba? (b) Bulayo nshi ubwaba pali Esaya 46:10, 11 na pali Esaya 55:11?
AMASHIWI ya kubalilapo aya mu Baibolo yalanda ati: “Pa kutendeka Lesa apangile umuulu e lyo ne sonde.” (Ukute. 1:1) Kwena twaishiba fye ifinono pa fintu ifingi ifyo Lesa abumba pamo nga ulwelele, ulubuuto, amaka yatinta, kabili tumonako fye ifinono pa fintu ifyaba mu muulu na pano isonde. (Luk. Mil. 3:11) Na lyo line, Yehova alitweba ico apangiile isonde e lyo na bantu. Apangile isonde pa kuti abantu abo abumbile mu cipasho cakwe baleikamo. (Ukute. 1:26) Bali no kuba abana bakwe, kabili Yehova ali no kuba Shibo.
2 Ukutendeka icipandwa 3 kwalilondolola ifyo cali pa kuti ubufwayo bwa kwa Yehova bwicitika. (Ukute. 3:1-7) Lelo ifyacitike tafyali no kucilikila ubufwayo bwa kwa Yehova, pantu takwaba uwingalenga afilwa ukufikilisha ifyo apanga ukucita. (Esa. 46:10, 11; 55:11) Kanshi kuti twacetekela ukuti Yehova akafikilisha ubufwayo bwakwe ubwa pa kutendeka pa nshita iyo umwine asala!
3. (a) Cine nshi icacindama icingalenga twaishiba ifyo Baibolo isambilisha? (b) Mulandu nshi twalapitulukila muli aya masambililo? (c) Mepusho nshi twalalandapo?
3 Ukwabula no kutwishika, twalishiba icine ico Baibolo isambilisha pa co Lesa apangiile isonde na bantu, kabili twalishiba no mulimo uo Yesu Kristu abomba ku kufikilisha ubufwayo bwa kwa Lesa. Ifi twalandapo fyalicindama sana, kabili nalimo fyali pa cine ico twabalilepo ukusambilila ilyo twatendeke fye ukusambilila Icebo ca kwa Lesa. Kanshi na ifwe tufwile ukulasambilishako abantu abafwaya ukwishiba icine pali aya masambililo ayacindama ayo Baibolo isambilisha. Muli ino nshita ya Cibukisho, tulefwaya ukwita abantu abengi ukwisasangwa ku Cibukisho ca mfwa ya kwa Kristu. (Luka 22:19, 20) Bonse abakasangwako bakasambilila ifingi pa bufwayo bwa kwa Lesa. Kanshi ilyo ubushiku bwa Cibukisho bushilafika, tulingile ukutontonkanya pa mepusho ayo twingepusha abasambi ba Baibolo na bantu bambi abafwaya ukwishiba icine pa kuti bakasangweko. Twalalanda pa mepusho yatatu: Cinshi Lesa abumbiile isonde e lyo na bantu? Cinshi calengele ukuti ubufwayo bwakwe bwifikilishiwa? Mulandu nshi ilambo lya cilubula ilya kwa Yesu likalengela ubufwayo bwa kwa Lesa bukafikilishiwe?
BUFWAYO NSHI UBWA PA KUTENDEKA UBO KABUMBA AKWETE?
4. Bushe ifyo Yehova abumba fibila shani ubukata bwakwe?
4 Yehova ni Kabumba uwakulisha. E ico fyonse ifyo abumba fyaliwama nga nshi. (Ukute. 1:31; Yer. 10:12) Finshi twingasambilila ku fyo ifintu apanga fyawama na ku fyo kushaba icimfulumfulu mu fyo abumba? Nga twalolesha ifyo Yehova abumba, tulapapa nga twamona ifyo ububumbo bwakwe bulenga ifintu ukuwamina fyonse ifyo abumba. Mufwile mulapapa nga mwamona intanda mu muulu, ifyo umwana amoneka nga afyalwa, e lyo ne fyo akasuba kamoneka bwino pa kuwa! Tulatemwa ukumona ifyo abumba pantu atubumba ukuti tuletemwa ukumona ifintu ifimoneka bwino.—Belengeni Amalumbo 19:1; 104:24.
5. Finshi Yehova abikako ifilenga ifyo abumba fyonse filebomba bwino?
5 Yehova alibikako amafunde mu fyo abumba fyonse. Alibikako amafunde mu fyabumbwa e lyo alibikako na mafunde ayo abantu bakonka pa kuti kwilaba icimfulumfulu. (Amalu. 19:7-9) Kanshi ifintu fyonse ifya mu muulu ne fya pano isonde fyalikwata apo fifwile ukuba, kabili fibomba ukulingana no bufwayo bwa kwa Lesa. Yehova alibikako amafunde pa fyo ifyabumbwa filingile ukulabombela pamo. Alibikako amaka yatinta ayalenga umwela mu muulu wapalama kwi sonde, yalalenga na menshi muli bemba ukukanaisula e lyo no kulapelela fye mu lulamba, kabili amaka yatinta yalenga ifyaba mwi sonde ifintungilila ubumi fyatwalilila ukuba apo fifwile ukuba. Ifyabumbwa fyonse filakonka aya mafunde ukubikako fye na bantunse. Ukwabula no kutwishika, ifi mu fyo Lesa abumba mushaba icimfulumfulu filanga fye ukuti kwaliba ico apangiile isonde na bantu. Ilyo tulebila imbila nsuma, tuleebako abantu pa calenga ukuti mu fyabumbwa mwiba icimfulumfulu!—Ukus. 4:11.
6, 7. Fintu nshi fimo ifyo Yehova apeele Adamu na Efa?
6 Yehova alefwaya abantu ukwikala pano isonde umuyayaya. (Ukute. 1:28; Amalu. 37:29) Alipeele Adamu na Efa ifintu ifisuma ifyalekanalekana pa kuti baleikala bwino. (Belengeni Yakobo 1:17.) Yehova alibapeele amaka ya kuisalila, amaka ya kupelulula, abapangile no kuti baleba no kutemwa, kabili bali no kulaipakisha ukuba pamo ne fibusa. Kabumba aebele Adamu ifyo alingile ukucita pa kuti abe ne cumfwila. Adamu na kabili alisambilile ifya kuisakamana ne fya kusakamana inama ne mpanga. (Ukute. 2:15-17, 19, 20) Yehova abumbile Adamu na Efa na maka ya kusonda, aya kutonya, aya kumona, aya kumfwa na ya kununsha. Kanshi bali no kulaipakisha ukwikala mu Paradaise uwali mushi wabo. Aba abaupana bali no kulabomba imilimo iisuma iyali no kulabaletela insansa.
7 Finshi fimbi ifyali mu bufwayo bwa kwa Lesa? Yehova abumbile Adamu na Efa na maka ya kukwata abana abapwililika. Lesa alefwaya no kuti abana babo nabo bakakwate abana mpaka isonde lyonse likesule. Alefwaya Adamu na Efa na bonse abali no kuba abafyashi ukulatemwa abana babo nga filya Yehova atemenwe abana bakwe abakubalilapo, Adamu na Efa. Bali no kulaikala pano isonde umuyayaya.—Amalu. 115:16.
CINSHI CALENGELE UKUTI UBUFWAYO BWA KWA LESA BWIFIKILISHIWA?
8. Cinshi Lesa abikileko ifunde ilyaba pa Ukutendeka 2:16, 17?
8 Cinshi calengele ukuti ubufwayo bwa kwa Lesa bwifikilishiwa? Yehova apeele Adamu na Efa ifunde ilyali no kulenga baishiba umo ubuntungwa bwabo bwalingile ukupelela. Yehova atile: “Ku muti onse uwa mwi bala ukulya ulelyako no kwikuta. Lelo ku muti wa kulenga ukwishiba ubusuma no bubi kwena wilalyako, pantu mu bushiku ukalyako ukufwa ukafwa.” (Ukute. 2:16, 17) Ili funde talyayafishe ukumfwa umo lyalolele, kabili talyayafishe no kukonka. Pantu na kuba Adamu na Efa balikwete ifya kulya ifingi nga nshi.
9, 10. (a) Bufi nshi ubo Satana abepeshe Yehova? (b) Finshi Adamu na Efa basalilepo ukucita? (Moneni icikope pa ntendekelo ya cino cipande.)
9 Satana Kaseebanya abomfeshe insoka pa kubepa Efa ukuti akaane ukumfwila Wishi, Yehova. (Belengeni Ukutendeka 3:1-5; Ukus. 12:9) Satana alefwaya Adamu na Efa balemona kwati Lesa alibakeenye ukulya “ku muti onse uwa mwi bala.” Cali kwati Satana alelanda ati: ‘Bushe te kuti mucite ifyo mulefwaya mwe bene?’ Lyena amubepele ubufi ubwafita fititi ati: “Ukufwa tamwakafwe.” Lyena aebele Efa ukuti talingile ukumfwila Lesa, amwebele ati: “Lesa alishiba ukuti mu bushiku mukalyako e mo amenso yenu yakashibulwa.” Satana aloseshe mu kuti Yehova talefwaya Adamu na Efa ukulya ifisabo pantu nga balyako bali no kwishiba ifingi. Na kabili Satana alibalaile ifya bufi ati: “Mukaba nga Lesa, mukeshiba ubusuma no bubi.”
10 Adamu na Efa balingile ukusalapo nampo nga kumfwila Yehova nelyo nga kumfwila insoka. Basalilepo ukukanaumfwila Lesa. Ifi bacitile fyalengele baba bacipondoka pamo na Satana. Balikeene Yehova ukuba Shibo no kutekwa nankwe.—Ukute. 3:6-13.
11. Mulandu nshi Yehova ashalekelepo fye pali bucipondoka?
11 Apo Adamu na Efa balipondokele Lesa, tabatwalilile ukuba abapwililika. Na kabili bucipondoka bwalengele bataluka kuli Yehova pantu ‘alisangulukisha amenso ica kuti talolesha icabipa.’ Kanshi ‘te kuti aloleshe fye pa bubifi capwila na apo pene.’ (Haba. 1:13) Nga ca kuti aloleshe fye ifyabipa ifyo bacitile capwila na apo pene, nga tapali umutende pa fibumbwa fyonse ifya kwa Lesa, ifya ku muulu ne fya pano isonde, kabili nga tafyali na kwikatana. Icali no kubipisha ca kuti, Lesa akanacitapo nangu cimo pa lubembu bacitile mu Edeni, ifibumbwa nga tafyamucetekela. Lelo Yehova wa cishinka ku mafunde yakwe kabili te kuti acite ifipusene na mafunde yakwe. (Amalu. 119:142) Kanshi filya Adamu na Efa bakwete amaka ya kuisalila tacalolele mu kuti balingile ukusuula amafunde ya kwa Lesa. Pa mulandu wa bucipondoka bwabo balifwile, babwelela na ku lukungu uko bafumine.—Ukute. 3:19.
12. Finshi fyacitikile abana ba kwa Adamu?
12 Ilyo Adamu na Efa baliile icisabo, Lesa alibafumishe mu lupwa lwakwe. Alibatamfishe mwi bala lya Edeni, kabili tabali na kubwelelamo. (Ukute. 3:23, 24) Ifi Yehova acitile fyalengele baimwena abene ifyafumine mu fyo basalilepo ukucita. (Belengeni Amalango 32:4, 5.) Apo abantu tabali abapwililika, tabali na kulalanga imibele ya kwa Lesa bwino bwino. Ifi Adamu acitile tafyalengele fye aonaula ishuko lya kwikala bwino ku ntanshi, lelo alengele na bana bakwe baba abashapwililika, baba ababembu kabili balafwa no kumfwa. (Rom. 5:12) Alengele abana bakwe ukukanaba ne subilo lya kwikala ubumi bwa muyayaya. Na kabili Adamu na Efa tabali nakulakwata abana abapwililika e lyo na bana babo nabo bali no kulakwata abana abashapwililika. Satana Kaseebanya tapelele fye pa kufumya Adamu na Efa kuli Lesa, lelo alitwalilila ukulufya abantu na muno nshiku mwine.—Yoh. 8:44.
ICILUBULA CALENGA ABANTU BABWELELA KULI YEHOVA
13. Cinshi Yehova afwaya ku bantunse?
13 Lesa alitwalilila ukutemwa abantu. Nangu ca kuti Adamu na Efa balimupondokele, Yehova afwaya abantunse ukuba ifibusa fyakwe. Tafwaya umuntu nangu umo ukufwa. (2 Pet. 3:9) Lilya line fye abantu bamupondokele, Lesa alipekenye ifyali no kulenga abantunse baba ifibusa fyakwe na kabili, e lyo pa kucita ifi alikonkele na mafunde yakwe ayalungama. Bushe Yehova acitile shani ifi?
14. (a) Ukulingana na Yohane 3:16, cinshi Lesa acitile pa kulubula abantunse? (b) Cipusho nshi twingalanshanya na bafwaya ukusambilila icine?
14 Belengeni Yohane 3:16. Abantu abengi abo twita ukwisasangwa ku Cibukisho balishiba ili lembo. Lelo bushe ilambo lya kwa Yesu likalenga shani abantu bakabe no mweo wa muyayaya? Kampeni yakwita abantu ku Cibukisho, Icibukisho cine, e lyo ne fipempu fya kubwelelemo ifyo tukacita pa numa ya Cibukisho ku bakasangwako, fikalenga tukafwe abantu abafwaya ukusambilila icine ukwishiba icasuko kuli ici cipusho cacindama. Aba bantu bakatemwa nga baishiba ifyo Yehova alangile ukutemwa na mano ilyo apekenye icilubula. Fishinka nshi twingalanda pa cilubula?
15. Bushe Yesu apuseneko shani na Adamu?
15 Yehova asalile umuntu uwapwililika ukuba icilubula. Uyu muntu uwapwililika alingile ukuba uwa cishinka kuli Yehova, kabili alingile ukuitemenwa ukupeela ubumi bwakwe ilambo ku kulubula abantu ababembu. (Rom. 5:17-19) Yehova akuushishe ubumi bwa cibumbwa ico abalilepo ukubumba ukufuma ku muulu ukwisa pano isonde. (Yoh. 1:14) Yesu aishileba umuntu uwapwililika nga filya fine Adamu ali. Lelo Yesu tali nga Adamu, ena alekonka amafunde ya kwa Yehova. Nangu ni lintu Yesu aleeshiwa tabembwike, kabili tatobele amafunde ya kwa Lesa.
16. Mulandu nshi icilubula cabela bupe ubwacindama nga nshi?
16 Apo Yesu ali uwapwililika, ali no kufwila abantu pa kuti abalubule ku lubembu ne mfwa. Yesu ali uwapwililika, ali uwa cishinka, kabili aleumfwila Lesa, ifi fine e fyo no muntu uwapwililika Adamu alingile ukuba. (1 Tim. 2:6) Yesu aishileba icilubula pa kuti abantu “abengi” abaume, abanakashi na bana bakabe no mweo wa muyayaya. (Mat. 20:28) Ukwabula no kutwishika, icilubula e cikalenga fye ubufwayo bwa kwa Lesa bukafikilishiwe. (2 Kor. 1:19, 20) Icilubula calenga aba cishinka bonse babe ne subilo lya kuba no mweo wa muyayaya.
YEHOVA ALILENGA TWABWELELA KULI ENA
17. Finshi icilubula catucitila?
17 Icilubula ico Yehova apeele cali ica mutengo. (1 Pet. 1:19) Alitemwa sana abantu ica kuti aliitemenwe ukuleka Umwana wakwe uwafyalwa eka ukutufwila. (1 Yoh. 4:9, 10) Kanshi kuti twatila Yesu apyene Adamu umufyashi wesu uwakubalilapo. (1 Kor. 15:45) Ifi Yesu atufwilile, talenga fye tukabe no bumi bwa muyayaya, lelo alilenga ukuti tukabwelele na mu lupwa kwa Lesa. Kanshi pa mulandu ne lambo lya kwa Yesu, Yehova alapokelela abantu mu lupwa lwakwe ukwabula ukutoba amafunde yakwe ayalungama. Ala tulatemwa nga twatontonkanya pa nshita ilyo abantu bonse aba cishinka bakaba abapwililika! Pali iyo nshita ulupwa lwa ku muulu no lwa pano sonde lukekatana. Bonse fye tukaba abana ba kwa Lesa.—Rom. 8:21.
18. Ni lilali Yehova akaba “fyonse kuli bonse”?
18 Bucipondoka bwa kwa Satana tabwalengele Yehova aleka ukutemwa abantunse, kabili te kuti bulenge abantu abashapwililika bafilwa ukuba aba cishinka kuli Yehova. Yehova akabomfya icilubula pa kwafwa abana bakwe ukuba abalungami. Tontonkanyeni pa fyo ubumi bukawama ilyo bonse ‘abamona Umwana no kumutetekela’ bakaba no mweo wa muyayaya. (Yoh. 6:40) Pa mulandu wa kutemwa e lyo na mano ayo Yehova akwata, akalenga abantu bakabe abapwililika ukulingana no bufwayo bwakwe. Lyena Shifwe Yehova akaba “fyonse kuli bonse.”—1 Kor. 15:28.
19. (a) Cinshi tukalacita nga ca kuti tulatasha pa cilubula? (Moneni akabokoshi akaleti: Natutwalilile ‘Ukufwaya Abafwaya Ukumfwa.’) (b) Finshi tukasambilila pa cilubula mu cipande cikonkelepo?
19 Nga tuletasha pa cilubula tukalaebako bambi ukuti nabo kuti banonkelamo muli ubu ubupe. Abantu balingile ukwishiba ukuti Yehova akapeela abantu umweo wa muyayaya ukupitila mu cilubula. Na lyo line kwaliba na fimbi ifyo icilubula cacita. Mu cipande cikonkelepo tukasambilila pa fyo imfwa ya kwa Yesu yayasuka imilandu Satana aimishe mwi bala lya Edeni.