Yehova Alakutika nga Mwatila “Ameni”
YEHOVA alabikako amano nga tulepepa. Baibolo itila: ‘Yehova alabikako amano no kukutika’ ku babomfi bakwe, kabili fyonse ifyo tucita pa kumupepa nangu fingacepa shani alabikako amano. (Mal. 3:16) Ku ca kumwenako, natulande pe shiwi ilyo nalimo twalanda pa miku iingi nga nshi. Lishiwi lya kuti “ameni.” Bushe Yehova alabikako amano nga twalanda ili ishiwi ilyayanguka? Ee, alabikako! Natusambilile umwalola ili ishiwi ne fyo balibomfya mu Baibolo pa kuti twishibe icalenga alebikako amano.
“ABANTU BONSE BAKATILE, ‘AMENI!’”
Ishiwi lya ciNgeleshi ilyo bapilibula ukuti “ameni” lyalola mu kuti “nacibe ifyo fine,” nelyo “twasuminisha.” Ili shiwi lyafuma kwi shiwi lya ciHebere ilipilibula ukuti “beni aba cishinka,” “beni abacetekelwa.” Limo ili ishiwi balelibomfya nga balelubulula imilandu. Umuntu nga alapa alelanda ati “ameni” pa kulanga ukuti ifyo alandile fya cine, na pa kulanga ukuti akasumina fyonse ifikacitika pa mulandu ne fyo alandile. (Impe. 5:22) Umuntu nga alanda pa cintubwingi ati “ameni” alingile fye ukufikilisha umulapo.—Nehe. 5:13.
Ifyalembwa mu Amalango icipandwa 27 e filanga sana ifyo abantu babomfeshe ishiwi lya kuti “ameni.” Pa numa abena Israele baingila mu Calo ca Bulayo, balingile ukulongana pamo pa kati ka Lupili lwa Ebali no Lupili lwa Gerisimu pa kuti bengakutika ilyo balebabelengela Amafunde. Abena Israele tabali no kukutika fye Amafunde lelo bali no kusumina ukuti bali no kulayakonka. Basumine ukuti bali no kulayakonka ilyo bababelengele ifyali no kucitika nga baleka ukukonka amafunde. Batile “Ameni!” (Amala. 27:15-26) Elenganyeni ifyo iciunda cakulile ilyo abantu abengi nga nshi apali abaume, abanakashi, na bana balandile abati “ameni!” (Yosh. 8:30-35) Bafwile tabalabile amashiwi balandile pali bulya bushiku. Abena Israele balicitile ifyo balaile pantu Baibolo itila: “Israele atwalilile ukubombela Yehova mu nshiku shonse isha kwa Yoshua na mu nshiku shonse isha bakalamba abashele aba mweo ilyo Yoshua afwile kabili abaishibe umulimo onse uwa kwa Yehova uo abombeele Israele.”—Yosh. 24:31.
Yesu na o alebomfya ishiwi lya kuti “ameni” pa kulanga ukuti ifyo alelanda fyali fya cine. Nomba alelibomfya mu nshila iyaibela. Ku ca kumwenako, talelanda ati “ameni” umuntu nga alandapo fimo, lelo alelanda ati “ameni” ilyo ashilalanda fimo, pa kulanga ukuti ifyo alalanda fya cine. Limo alebwekeshapo ukulanda ili ishiwi, aleti “ameni ameni.” (Mu Baibolo ya Cibemba bapilibula aya mashiwi ukuti “icine cine”) (Mat. 5:18; Yoh. 1:51) Ifi alecita fyalelenga abalekutika kuli ena bacetekela ukuti ifyo alelanda fya cine. Yesu alelanda mu nshila ya kuti abalekutika bashininkisha ukuti ifyo alelanda fya cine pantu e o Lesa apeela amaka ya kufikilisha fyonse ifyo alaya.—2 Kor. 1:20; Ukus. 3:14.
“ABANTU BONSE BATILE, ‘AMENI!’ NO KULUMBANYA YEHOVA”
Na kabili abena Israele balelanda abati “ameni” nga balelumbanya Yehova kabili nga balepepa kuli ena. (Nehe. 8:6; Amalu. 41:13) Nga balanda abati “ameni” ilyo umo apwisha ukupepa, balelanga ukuti nabasumina ifyo uwacilapepa acilanda mwi pepo. Nga bacita ifi, bonse baleumfwa bwino ukupepela Yehova pamo. Ifi fine e fyacitike ilyo Imfumu Davidi yaletele Icipao ca Cipangano ica kwa Yehova ku Yerusalemu. Ilyo balesefya, Davidi alipepele no mweo onse ipepo ilyaleumfwika kwati lwimbo ilyalembwa pali 1 Imilandu 16:8-36. Abalekutika balitemenwe sana ica kuti “bonse batile, ‘ameni!’ no kulumbanya Yehova.” Cine cine balitemenwe ukupepela Yehova pamo pali bulya bushiku.
Abasambi ba kwa Yesu aba mu nshita ya batumwa nabo balelanda abati “ameni” pa kulumbanya Yehova. Abalembeleko Baibolo balilembele ili ishiwi imiku iingi. (Rom. 1:25; 16:27; 1 Pet. 4:11) Nga libuuku lya Ukusokolola lyena lyalanda no kuti ifibumbwa fya ku mupashi pa kulumbanya Yehova filanda ukuti: “Ameni! Lumbanyeni Jah!” (Ukus. 19:1, 4) Ilingi line Abena Kristu ba mu nshita ya batumwa balelanda abati “ameni” umo nga apwisha ukupepa ilyo balelongana. (1 Kor. 14:16) Lelo tabalelanda ili ishiwi icilandelande.
ICO ISHIWI LYA KUTI “AMENI” LYACINDAMINA
Pa numa ya kusambilila ifyo ababomfi ba kwa Yehova balebomfya ishiwi lya kuti “ameni,” twamona ico cacindamina ukulandila ukuti “ameni” pa mpela ye pepo. Nga twalanda ili shiwi pa mpela ye pepo, ninshi tulelanga ukuti ifyo twalanda fya cine. Na kabili nga twalanda ukuti “ameni,” nangu ni mu mutima pa mpela ye pepo lya ku cintubwingi, ninshi tulesuminisha ukuti amashiwi uwacilapepa alandile ya cine. Mulandu nshi na umbi uo cacindamina ukulandila ukuti “ameni”?
Tulabikako amano ilyo umo alepepa pantu ipepo na lyo kupepa Lesa. Tupepa Yehova mu fyo tulanda na mu fyo tucita ilyo tulepepa kuli ena. Nga tulefwaisha ukulanda atuti “ameni” no mweo onse te kuti tulecita ifya kucitacita ilyo tulepepa lelo kuti twabika amano kwi pepo.
Twalikatana na ba bwananyina. Ipepo lya pa cintubwingi lilenga bonse mu cilonganino bapepela pamo kuli Yehova. (Imil. 1:14; 12:5) Nga ca kuti bonse mu cilonganino twalandila pamo atuti “ameni”, tulekataninako. Nampo nga twalanda atuti “ameni” natwikatisha ishiwi nelyo nga twalandila fye mu mutima, Yehova kuti atupeela ifyo twacimulomba mwi pepo.
Tulalumbanya Yehova nga twalanda atuti “ameni”
“Ameni” ilenga twalumbanya Yehova. Yehova alamona fyonse ifyo tucita pa kumupepa nangu ficepe shani. (Luka 21:2, 3) Alamona icilenga tulemupepa kabili alamona ne fili mu mutima wesu. Na lintu tulekutikila ukulongana pa foni, kuti twacetekela ukuti Yehova alomfwa nga twalandako ukuti “ameni.” Nga twalanda atuti “ameni” tulalumbanya Yehova pamo na ba bwananyina bambi abalongene.
Nalimo kuti tulemona ukuti “ameni” tulanda tayacindama, lelo Yehova ena alakutika. Icitabo cimo icilanda pa mashiwi yaba mu Baibolo citila, “Ababomfi ba kwa Lesa nga balanda ili shiwi ninshi balanga ukuti nabashininkisha, nabasuminisha, kabili balesubila ukuti Lesa alayasuka ipepo lyabo.” Kanshi “ameni” yonse iyo twakulalanda nailelenga Yehova alesekelela.—Amalu. 19:14.