Ubusesemo bwa Kale ubo Mufwile Ukubikako Sana Amano

1. Cinshi Yehova acitile ilyo fye Adamu na Efa babembwike? (Ukutendeka 3:15)

ILYO fye Adamu na Efa babembwike, Yehova alipeele abana abo bali no kukwata isubilo ilyo alandile ubusesemo ubwalembwa pa Ukutendeka 3:15.—Belengeni.

2. Mulandu nshi ubu busesemo bwacindamina?

² Ubu busesemo bwaba mwi buuku lya kutendekelapo ilyaba mu Baibolo. Lelo fimo ifyaba muli ubu busesemo, filasangwa na mu mabuuku yonse aya mu Baibolo. Nga filya fine glu iikatanya amapepala mwi buuku, e fyo na mashiwi yaba pa Ukutendeka 3:15 yekatanya amabuuku yonse aya mu Baibolo no kulanda fye pa lyashi limo, ukutila Lesa ali no kutuma Kalubula uukonaula Satana na bonse abacita ifyabipa.b Ili lyashi ilisuma kuli bonse abatemwa Yehova!

3. Finshi twalasambilila muli cino cipande?

³ Muli cino cipande, twala-asuka ifipusho fyakonkapo ifilanda pa busesemo bwaba pa Ukutendeka 3:15: Bushe abo balumbula muli ubu busesemo ni bani? Bushe ubu busesemo bufikilishiwa shani? Kabili bushe ubu busesemo bwatukuma shani?

BUSHE ABO BALUMBULA MULI UBU BUSESEMO NI BANI?

4. Bushe “insoka” nani, kabili twaishiba shani?

⁴ Ubusesemo bwaba pa Ukutendeka 3:14, 15 bulanda pa “nsoka,” “umwana” wa nsoka, “umwanakashi,” e lyo na pa “mwana” wa mwanakashi. Baibolo yalilondolola bwino abo bemininako.c Natubalilepo ukulanda pa “nsoka.” Nga ca kuti Yehova ale-eba insoka ya cine cine aya mashiwi mwi bala lya Edeni, nga tayaumfwile umo aloseshe. Kanshi Yehova afwile apingwile icibumbwa icingomfwa umo aloseshe. Ninshi ni nani apingwile? Ukusokolola 12:9 kulalondolola uwimininako insoka uo balandapo muli ubu busesemo. Pali ili lembo, Baibolo itila “icisoka ca pa kutendeka” ni Satana Kaseebanya. Nomba ni bani bemininako umwana wa nsoka?

5. Ni bani bemininako umwana wa nsoka?

⁵ Limo Baibolo ilabomfya ishiwi lya kuti abana ku kulosha ku bantu abapashanya ifyo abantu bamo bacita ica kutila kuti babeta no kuti bana babo. Kanshi mu mwana wa nsoka mwaba bamalaika e lyo na bantu abapashanya Satana, e kutila abashifwaya Yehova Lesa na bantu bakwe. Mu mwana wa nsoka mwaba na bamalaika abapondweke mu nshiku sha kwa Noa, e lyo na bantu abacita ifyabipa kwati fye ni shibo Satana.—Ukute. 6:1, 2; Yoh. 8:44; 1 Yoh. 5:19; Yuda 6.

6. Mulandu nshi twingalandila ukuti “umwanakashi” uo balandapo muli ubu busesemo te Efa?

⁶ Nomba natulande pa “mwanakashi” uo balandapo muli ubu busesemo. Kwena uyu mwanakashi te Efa. Mulandu nshi twalandila ifi? Umulandu umo wa kuti ubusesemo bwalandile ukuti umwana wa mwanakashi ‘akafwanta’ insoka ku mutwe. Nga fintu tulandilepo, insoka ni Satana icibumbwa ca mupashi kabili tapali umwana wa kwa Efa umubembu uwingaba na maka ya kumufwanta ku mutwe. Nomba nani wali no kufwanta Satana ku mutwe?

7. Nga fintu amashiwi yaba pa Ukusokolola 12:1, 2, 5, 10 yalanda, nani umwanakashi uwalumbulwa mu busesemo ubwalembwa pa Ukutendeka 3:15?

⁷ Ibuuku lya kulekeleshako mu Baibolo lilatweba uo umwanakashi uo balandapo pa Ukutendeka 3:15 emininako. (Belengeni Ukusokolola 12:1, 2, 5, 10.) Uyu mwanakashi te wa pano isonde. Pe samba lya makasa yakwe paba umweshi na pa mutwe wakwe paba icisote ca bufumu ica ntanda 12. Na kabili aishilefyala Ubufumu bwa kwa Lesa. Apo Ubufumu bwaba ku muulu, no mwanakashi wine afwile ukuba ku muulu. Kanshi emininako icilonganino ca kwa Yehova ica ku muulu umwaba ifibumbwa fya mupashi ifya cishinka.—Gal. 4:26.

8. Bushe umwana umukalamba uwa mwanakashi nani, kabili ni lilali aishileba umwana umukalamba? (Ukutendeka 22:15-18)

⁸ Icebo ca kwa Lesa cilatwafwa na kabili ukwishiba umwana umukalamba uwa mwanakashi. Uyu mwana aalingile ukufuma mu lupwa lwa kwa Abrahamu. (Belengeni Ukutendeka 22:15-18.) Nga fintu ubusesemo bwalandile, Yesu afumine mu lupwa lwa uyu mwaume wa cishinka. (Luka 3:23, 34) Lelo umwana wa mwanakashi alingile ukuba na maka pa kuti akafwante Satana Kaseebanya ku mutwe. Ilyo Yesu ali ne myaka 30, alisubilwe no mupashi wa mushilo uwa kwa Lesa. Pa numa ya kusubwa, aishileba umwana umukalamba uwa mwanakashi uwalandwapo mu busesemo. (Gal. 3:16) Ilyo Yesu abuushiwe, Lesa ‘amupeele ubukata no mucinshi’ kabili amupeele “amaka yonse mu muulu na pano isonde,” ukubikapo fye na maka ya ‘konaula imilimo ya kwa Satana Kaseebanya.’—Heb. 2:7; Mat. 28:18; 1 Yoh. 3:8.

9-10. (a) Ni bani bambi abemininako umwanakashi, kabili ni lilali baba umwana wa mwanakashi? (b) Finshi fimbi twalasambilila?

⁹ Yesu te mwana eka uwa mwanakashi, kwaliba abana na bambi. Umutumwa Paulo alibalandilepo ilyo ale-eba Abena Kristu abaYuda e lyo na bena Fyalo abasubilwe, ukuti: “Nga ca kutila muli ba kwa Kristu, ninshi cine cine muli bana ba kwa Abrahamu, impyani ukulingana ne cilayo.” (Gal. 3:28, 29) Yehova nga asuba Umwina Kristu no mupashi wa mushilo, ulya uwasubwa alaba mu lupwa lwa mwana wa mwanakashi. Kanshi mu mwana wa mwanakashi mwaba Yesu Kristu na ba 144,000 abo akateka nabo. (Ukus. 14:1) Aba bonse bapashanya Shibo Yehova Lesa mu fyo bacita ne fyo batontonkanya.

¹⁰ Nomba apo twabeshiba abo balandapo pa Ukutendeka 3:15, lekeni nomba tusambilile ifyo Yehova afikilisha ubu busesemo e lyo ne fyo ubu busesemo butwafwa muno nshiku.

BUSHE UBU BUSESEMO BUFIKILISHIWA SHANI?

11. Bushe ni mwi mwalolele amashiwi ya kuti umwana wa mwanakashi bakamusuma “ku citende”?

¹¹ Ukulingana no busesemo bwaba pa Ukutendeka 3:15, insoka yali no kusuma umwana wa mwanakashi “ku citende.” Ubu busesemo bwafikilishiwe ilyo Satana abomfeshe abaYuda na bena Roma ukwipaya Umwana wa kwa Lesa. (Luka 23:13, 20-24) Nga filya fine umuntu uwaicena ku citende ashingenda bwino mpaka icilonda cikapole, e fyo cali na kuli Yesu talebomba umulimo nangu umo pa nshiku shitatu ilyo afwile.—Mat. 16:21.

12. Ni lilali Satana bakamufwanta ku mutwe, kabili bakamufwanta shani?

¹² Ubusesemo bwaba pa Ukutendeka 3:15 bulangilila ukuti Yesu tali no kutwalilila ukuba mu nshiishi. Mulandu nshi? Pantu ukulingana no bu ubusesemo, umwana wa mwanakashi ali no kufwanta insoka ku mutwe. Ici calolele mu kuti Yesu ali no kubuushiwa, kabili ifi fine e fyacitike. Pa bushiku bwalenga shitatu ukutula apo afwilile, balimubushishe no kuba icibumbwa ca mupashi. Pa nshita iyo Lesa asala, Yesu ali no konaula Satana umupwilapo. (Heb. 2:14) Kristu e lyo na bo akateka nabo bakonaula bonse abalwani ba kwa Lesa, e kutila umwana wa nsoka.—Ukus. 17:14; 20:4, 10.d

BUSHE TUNONKELAMO SHANI MULI UBU BUSESEMO?

13. Bushe tunonkelamo shani ifi ubu busesemo bulefikilishiwa?

¹³ Nga ca kuti muli babomfi ba kwa Lesa, mulanonkelamo muli ifi ubu busesemo bulefikilishiwa. Bushe munonkelamo shani? Yesu aishile pano isonde ngo muntu kabili alepashanya imibele ya kwa Wishi. (Yoh. 14:9) E ico ukupitila muli ena twalishiba no kutemwa Yehova Lesa. Tulanonkelamo na mu fyo Yesu asambilishe e lyo ne fyo acingilila no kutungulula icilonganino ca Bena Kristu muno nshiku. Alitulanga ne fyo tufwile ukulacita pa kulalenga Yehova alesekelela. Kabili apo Yesu balimusumine ku citende e kutila alifwile, bonse tulanonkelamo. Bushe tunonkelamo shani? Ilyo Yesu abuukile, Yehova alipokelele ilambo lya cilubula ilyo Yesu apeele pe sonde ‘ilitusangulula ku lubembu lonse.’—1 Yoh. 1:7.

14. Twaishiba shani ukuti ubusesemo Yehova aseseme mwi bala lya Edeni tabwafikilishiwe lilya line fye? Londololeni.

¹⁴ Ifyo Yehova alandile muli ubu busesemo mwi bala lya Edeni filangilila ukuti tabwali no kufikilishiwa pali ilya ine nshita. Pali no kupita inshita pa kuti umwanakashi akwate umwana, pa kuti Satana Kaseebanya alonganike abantu bakwe, na pa kuti pabe ubulwani pali aya amabumba yabili. Nga twaumfwikisha umo ubu busesemo bwalola cilalenga twaishiba ukuti abatungilila Satana bakapata ababomfi ba kwa Yehova. Ifi fine e fyo na Yesu asokele abasambi bakwe. (Marko 13:13; Yoh. 17:14) Twalimona ifyo abalwani ba kwa Yehova bapata sana abantu bakwe, maka maka mu myaka 100 iyapita. Bushe ubu busesemo bufikilishiwa shani?

15. Cinshi abantu bapatila sana umwana wa mwanakashi muno nshiku, nomba mulandu nshi tatulingile ukutiinina Satana?

¹⁵ Ilyo Yesu bamubikile pa Bufumu mu 1914, Satana balimutamfishe ku muulu. Bamutamfisha pe sonde apo alolela ukumonaula. (Ukus. 12:9, 12) Nomba, taikala fye alelolela ukumonaula. Aliba ne cipyu ica kuti alasansa abantu ba kwa Lesa. (Ukus. 12:13, 17) E mulandu wine abantu ba mu calo ca kwa Satana batupatila icine cine. Na lyo line, tatufwile ukutiina Satana e lyo na bamukonka. Lelo tufwile ukucetekela Lesa nga filya fine umutumwa Paulo amucetekele ilyo alembele ukuti: “Lesa nga ali kuli ifwe, nani engatulwisha?” (Rom. 8:31) Kuti twacetekela Yehova pa mulandu wa kuti nga fintu tumwene, ifingi ifyalembwa mu busesemo bwaba pa Ukutendeka 3:15 fyalifikilishiwa.

16-18. Bushe ba Curtis, ba Ursula, na ba Jessica banonkelamo shani ifi baishiba ubusesemo bwaba pa Ukutendeka 3:15?

¹⁶ Ifyalembwa pa Ukutendeka 3:15 ifyo Yehova atulaya kuti fyatwafwa ukushipikisha amafya yonse ayo twingakwata. Ba Curtis, bamishonari aba ku Guam batile: “Inshita shimo nalekwata amafya ayalelenga cayafya ukutwalilila ukuba uwa cishinka kuli Yehova. Lelo ukutontonkanya sana pa busesemo bwalembwa pa Ukutendeka 3:15 kwalingafwile ukutwalilila ukucetekela Shifwe wa ku muulu.” Ba Curtis balalolela sana ubushiku ilyo Yehova akafumyapo amafya yonse ayo tukwata.

¹⁷ Ba Ursula, bankashi ba mu Bavaria balandile ukuti ukumfwikisha ubusesemo bwaba pa Ukutendeka 3:15 kwalilengele bashininkisha ukuti Baibolo citabo icafuma kuli Lesa. Balimwene ifyo amasesemo yonse ayaba mu Baibolo yomfwana no bu busesemo. Balandile no kuti: “Ilyo nasambilile ukuti Yehova alicitilepo fimo lilya line fye Adamu na Efa babembwike pa kuti tube ne subilo, calilengele namutemenwako icine cine.”

¹⁸ Ba Jessica aba ku Micronesia batile: “Ncili ndebukisha ifyo naumfwile ilyo naishibe ukuti ninsanga icine! Ubusesemo bwalembwa pa Ukutendeka 3:15 bwalefikilishiwa. Calilenga ndeibukisha ukuti amafya tukwata muno nshiku te fyo Yehova alefwaya ukuti tuleikala. Ubu busesemo bwalilenga ncetekele ukuti ukubombela Yehova e kwalenga mbe no bumi ubusuma pali ino nshita e lyo na ku ntanshi.”

19. Mulandu nshi twingacetekelela ukuti ifyo balandapo muli ubu busesemo ifishilacitika na fyo fine fikafikilishiwa?

¹⁹ Nga fintu twasambilila, ubusesemo bwaba pa Ukutendeka 3:15 bulefikilishiwa muno nshiku. Umwana wa mwanakashi no mwana wa nsoka balishibikwa bwino bwino. Yesu, umwana umukalamba uwa mwanakashi alipola icilonda bamusumine ku citende kabili pali ino nshita ni Mfumu iya maka icine cine kabili iishakafwe. Nomba Yehova alisala mupepi na bonse abali no kuteka no Mwana wakwe ku muulu. Apo fimo ifyalandwapo muli ubu busesemo fyalifikilishiwa, twalicetekela ukuti nomba line ubusesemo bwa kuti insoka bali no kuifwanta ku mutwe buli no kufikilishiwa. Ababomfi ba kwa Yehova bakasansamuka nga nshi ilyo Satana bakamonaula. Kanshi tekwesha ukunenuka. Pantu Lesa wesu akafikilisha fyonse ifyo atulaya. Ukupitila mu mwana wa mwanakashi, ali no kupaala “inko shonse isha pe sonde.”—Ukute. 22:18.