Ifyo Baibolo Itusambilisha Pali Yehova

1. Mulandu nshi mutashisha sana pali Baibolo?

TULATASHA sana Yehova Lesa pa kutupeela Baibolo. Ifyo tubelenga mu Baibolo filalenga twaishiba bwino ifyo twingacita ilyo twakwata amafya. Yehova alitupeela isubilo lya kuti tukaba no bumi ubusuma ku ntanshi. Ne cacilapo ukucindama, Yehova alabomfya Baibolo ku kuilondolola ifyo aba. Nga tuletontonkanya pa mibele yakwe iisuma, tulafwaisha sana ukuba ifibusa fyakwe no kupalama kuli ena.—Amalu. 25:14.

2. Ni nshila nshi ishapusanapusana umo Lesa ailondolwela ku bantu?

² Yehova alafwaya abantu ukumwishiba. Kale alebomfya ifiloto, ifimonwa na bamalaika pa kuti abantu bamwishibe. (Impe. 12:6; Imil. 10:3, 4) Nomba te kuti twishibe umwalelola ifiloto, ifimonwa, nelyo amashiwi ayo bamalaika balelanda nga ca kuti tafyalembelwe. E mulandu wine Yehova aebeele abaume ‘ukulemba mwi buuku’ ifyo alefwaya ukuti twishibe. (Yer. 30:2) Pa mulandu wa kuti imibele ya kwa Lesa wa cine yalipwililika, kuti twacetekela ukuti iyi nshila abomfya pa kutweba ifyo afwaya isuma sana, kabili kuti yatwafwa.—Amalu. 18:30.

3. Bushe Yehova acingilile shani Baibolo? (Esaya 40:8)

³ Belengeni Esaya 40:8. Icebo ca kwa Lesa calitungulula abaume na banakashi aba citetekelo pa myaka iingi. Bushe cabatungulula shani? Pantu pali ino nshita, ifyo balembelepo Amalembo ya kubalilapo fyalyonaika. Lelo Yehova alengele ukuti abantu bakopolole Amalembo ya mushilo. Nangu ca kuti abalekopolola tabali abapwililika, balibikileko sana amano ilyo balekopolola. Ku ca kumwenako, umo uwasambilila sana ifya mu Baibolo, alandile pa Amalembo ya ciHebere ukuti: “Kuti twatila tapaba ibuuku lya kale nangu limo ilyakopololwa nga Baibolo.” Kwena ca cine ukuti palipita inshita ukutula apo Baibolo yalembelwe, kabili ifyo balelembapo Baibolo fyalyonaika, e lyo na balekopolola Amalembo tabali abapwililika. Na lyo line, kuti twacetekela ukuti amashiwi tubelenga mu Baibolo ni yalya yene Yehova alefwaya ukuti yalembwe.

4. Finshi twalasambilila muli cino cipande?

⁴ Yehova e upeela “ica bupe conse icisuma no bupe bonse ubwapwililika.” (Yako. 1:17) Baibolo bupe ubusuma nga nshi ubo Yehova atupeela. Umuntu nga atupeela ubupe, cilalenga twamwishiba bwino kabili tuleshiba no kuti alishiba ifyo tukabila. Ifi fine e fyo twingeshiba no watupeela Baibolo. Nga twatontonkanya sana pali Baibolo, ubupe ubo Yehova atupeela, tuleshiba ifingi pali ena. Tulasambilila ukuti Yehova alitwishiba bwino kabili alishiba ne fyo tukabila. Muli cino cipande, twalalanda pa fyo twingasambilila mu Baibolo pa mibele itatu iyo Yehova akwata, e kutila amano, umulinganya, e lyo no kutemwa. Intanshi, natusambilile ifyo Baibolo ilanga ukuti Lesa wa mano.

BAIBOLO ILATUSAMBILISHA UKUTI LESA WA MANO

5. Bushe Lesa alanga shani ukuti wa mano?

⁵ Yehova alishiba ukuti tulakabila amano yakwe. Kabili mu Baibolo na mo, mwaisula amano yakwe. Ifyo Baibolo itufunda filafwa abantu abengi. Baibolo ilaalula abantu. Ilyo Mose alembele amabuuku ya kubalilapo aya mu Baibolo, aebele abena Israele ukuti: “Te mashiwi ya fye ndemweba, lelo mweo wenu.” (Amala. 32:47) Abali no kumfwila ifyo Amalembo yalelanda bali no kuba ne nsansa. (Amalu. 1:2, 3) Nangu ca kuti Baibolo yalembelwe akale sana, icili yalikwata amaka ya kwalula abantu na pali ino nshita. Ku ca kumwenako, pa jw.org, mu fipande fitila “Baibolo Ilaalula Abantu,” paliba amalyashi ayengi ayalanda pa fyo aba bwananyina balekele ‘icebo ca kwa Lesa ukulabombela muli bena.’—1 Tes. 2:13.

6. Mulandu nshi Baibolo yapusanina ne fitabo fimbi?

⁶ Takwaba ibuuku nangu limo ilyaba nge Cebo ca kwa Lesa. Mulandu nshi Baibolo yapusanina ne fitabo fimbi? Pantu uwalembele Baibolo Yehova Lesa, alipulamo, abako umuyayaya, kabili alikwatisha amano. Abengi abalembele ifitabo fimo balifwa lelo amashiwi balembele muli ifyo fitabo tayabomba pali ino nshita. Lelo amano ayaba mu Baibolo yabako umuyayaya kabili yalafwa abantu abayakonka. Ilyo tulebelenga Baibolo no kutontonkanya pa fyo tulebelenga, Yehova uwalembele Baibolo alabomfya umupashi wa mushilo pa kuti alenge tulebomfya ifyo tulesambililamo. (Amalu. 119:27; Mal. 3:16; Heb. 4:12) Yehova uwalembele Baibolo alafwaya sana ukumwafwa. Kanshi ici cilenga twalafwaya ukulabelenga Baibolo lyonse.

7. Bushe Baibolo yalengele shani abantu ba kwa Lesa ukuba abaikatana ku kale?

⁷ Kwaliba na cimbi icilanga ukuti mu Baibolo mwaliba amano ya kwa Lesa, ne ci ni fintu Baibolo ilenga abantu ba kwa Lesa ukuba abaikatana. Ilyo abena Israele baingile mu calo ico Lesa abalaile, baikele mu ncende ishalekanalekana. Bamo baleipaya isabi, bambi baleteka inama, e lyo bambi nabo balelima. Abena Israele bamo abaleikala ku ncende imo nalimo bali no kulabako ku bena Israele bambi abaleikala ku ncende shimbi. Lelo Yehova alipekenyeko inshila imo iyo ali no kulenga abena Israele ukulalongana pamo. Nga balongana pamo baleumfwa Icebo ca kwa Lesa ilyo balebabelengela no kubalondolwela Amalembo. (Amala. 31:10-13; Nehe. 8:2, 8, 18) Elenganyeni ifyo umwina Israele aleumfwa ilyo aya mu kulongana, e lyo amona abena Israele na bambi abafumine ku ncende shimbi nabesa mu kulonganina pamo! Ifi e fyo Yehova alelenga abantu bakwe ukuba abaikatana. Pa numa, ilyo icilonganino ca Bena Kristu capangilwe, mwali abaume na banakashi abalelanda indimi ishalekanalekana, kabili abakwete inkulilo ishapusanapusana. Nomba pa mulandu wa kuti balitemenwe Amalembo, bali abaikatana ilyo balepepa Lesa wa cine. Abaishileba Abena Kristu balesambilila ifingi ifyali mu Cebo ca kwa Lesa ku Bena Kristu banabo, e lyo na lintu balelongana pamo.—Imil. 2:42; 8:30, 31.

8. Bushe Baibolo ilenga shani abantu ba kwa Yehova ukuba abaikatana muno nshiku?

⁸ Lesa wesu uwa mano, alitwalilila ukusambilisha e lyo no kulenga abantu bakwe ukuba abaikatana ukubomfya Baibolo. Mu Baibolo mwaliba icine pali Yehova ico tufwaya ukwishiba. Ilingi line, tulakumana pa kulongana kwa pa cilonganino, ukwa muputule e lyo no kwa citungu. Pali uku kulongana tulomfwa uko babelenga Amalembo no kuyalondolola. Yehova abomfya Baibolo pa kuti abantu bakwe ‘bamubombele no mutima umo.’—Sefa. 3:9.

9. Mibele nshi iyacindama sana iyo tulingile ukukwata pa kumfwa no kucita ifyo Baibolo ilanda? (Luka 10:21)

⁹ Natulande na pali fimbi ifilangilila ukuti Yehova wa mano. Baibolo yalembwa mu nshila ya kuti abengabelenga no kumfwa bantu abafuuka kabili abafwaya ukumfwa. (Belengeni Luka 10:21.) Abantu konse fye balabelenga Baibolo. Umo uwasambilila ifya mu Baibolo atile: “Abantu abengi balabelenga Baibolo ukucila ifyo babelenga ifitabo fimbi, kabili balabikako sana amano ilyo balebelenga Baibolo.” Nangu ca kuti bengi babelenga Baibolo, bantu fye abanono abafuuka e bomfwikisha ifyebo no kucita ifyo ilandapo.—2 Kor. 3:15, 16.

10. Ni nshila nshi na imbi Baibolo ilangilamo ukuti Yehova wa mano?

¹⁰ Kwaliba inshila na imbi mu Baibolo iyo tusambililamo ukuti Yehova wa mano. Yehova tabomfya fye Baibolo ku kutusambilisha nge bumba, lelo alabomfya Baibolo ku kutusambilisha no kutukoselesha umo umo. Nga tulebelenga Baibolo, tulamona ukuti Yehova alitubikako amano. (Esa. 30:21) Nga mwakwata ubwafya, bushe mwalitala amubelengapo ilembo limo mu Baibolo, e lyo mwaumfwa kwati ni mwe balembeele ilyo ilembo? Nalimo ifyo fyalimucitikilapo. Na lyo line, Baibolo bailembeele ukuti abantu abengi baleibelenga no kumfwikisha ifyabamo. Mulandu nshi Baibolo yakwatila ifyebo ifyalingana ne nshita tulipo kabili ifyo tukabila? Mulandu wa kuti uwalembele Baibolo e wakwatisha amano mu muulu na pano isonde ponse.—2 Tim. 3:16, 17.

BAIBOLO ILATUSAMBILISHA UKUTI LESA WA MULINGANYA

11. Bushe Lesa alangile shani ukuti te wa kapaatulula ilyo balelemba Baibolo?

¹¹ Imibele na imbi iyo Yehova akwata, mulinganya. (Amala. 32:4) Umuntu uwa mulinganya taba na kapaatulula, kabili Yehova te wa kapaatulula. (Imil. 10:34, 35; Rom. 2:11) Tulamona ifyo Yehova ashaba na kapaatulula pa mulandu wa kuti Baibolo yalembelwe mu lulimi ulo abantu abengi balelanda pali ilya nshita. Amabuuku ya kubalilapo aya mu Baibolo 39 yalembelwe mu ciHebere ico abantu balelanda no kumfwa ilya nshita. Nomba mu nshita ya Bena Kristu ba kubalilapo, abantu abengi balelanda iciGriki, e mulandu wine amabuuku ya kulekelesha 27 yalembeelwe mu ciGriki. Yehova talefwaya ukuti Baibolo ilembwe fye mu lulimi lumo. Pali ino nshita abantu nalimo 8 bilioni balanda indimi ishalekanalekana. Nomba abantu bafula ifi kuti baishiba shani Yehova?

12. Bushe amashiwi yaba pali Daniele 12:4 yafikilishiwa shani muli shino nshiku sha ku mpela?

¹² Ukupitila muli kasesema Daniele, Yehova asobele ukuti mu nshita ya ku mpela “ukwishiba kwine kwine” ukwaba mu Baibolo “kukafula.” Abantu abengi bali no kwishiba icine icaba mu Baibolo. (Belengeni Daniele 12:4.) Cimo icalenga ukuti abantu beshibe icine icaba mu Baibolo ca kuti, Baibolo e lyo ne mpapulo ishilanda pali Baibolo balifipilibula, ukusabankanya e lyo no kupeela abantu abengi. Baibolo e citabo bapilibula no kupulinta sana mu calo conse. Ama Baibolo ayo aba makwebo bapilibula yamo yalikosa sana umutengo. Abantu ba kwa Lesa balipilibula Baibolo yonse nangu Amalembo yamo ukucila mu ndimi 240 kabili umuntu fye onse kuti apokako ukwabula ukulipila. Ne ci calenga abantu abafuma mu nko shonse ukumfwa iyi “mbila nsuma iya Bufumu” iilebilwa ilyo impela tailaisa. (Mat. 24:14) Lesa wesu uwaba no mulinganya afwaya abantu bonse ukumwishiba ukupitila mu kubelenga Icebo cakwe Baibolo. Ne calenga afwaye abantu bonse ukumwishiba ni co bonse alitutemwa sana.

TULASAMBILILA MU BAIBOLO UKUTI YEHOVA ALITUTEMWA

13. Mulandu nshi twingalandila ukuti Baibolo ilalanga ifyo Yehova atutemwa? (Yohane 21:25)

¹³ Baibolo itusambilisha ukuti imibele ya kwa Lesa iyapulamo kutemwa. (1 Yoh. 4:8) Tontonkanyeni pa fintu ifyo Yehova alembele mu Baibolo e lyo ne fyo ashalembelemo. Alembelemo fye ifyo twalekabila pa kuti tube ifibusa fyakwe, tuleba ne nsansa, na pa kuti tukekale umuyayaya. Nomba apo Yehova alitutemwa, talembele ifyebo ifingi mu Baibolo ifyo tatwalekabila.—Belengeni Yohane 21:25.

14. Finshi fimbi ifyaba mu Baibolo ifilanga ukuti Lesa alitutemwa?

¹⁴ Yehova na kabili alilanga ifyo atutemwa ukupitila mu nshila alandilamo na ifwe iilanga ukuti alitucindika. Mu Baibolo tabikamo fye amafunde aya kututungulula muli fyonse ifyo tufwile ukucita ne fyo tatufwile ukucita. Lelo alibikamo na malyashi ayacitikile abantu ku kale, amasesemo, e lyo no kufunda ifingalenga twasalapo bwino ifya kucita. Pa mulandu ne yi nshila abomfya, ifyo abika mu Baibolo filalenga twamutemenwako no kulamumfwila.

15. (a) Bushe Baibolo ilanga shani ukuti Yehova alibika amano ku babelenga Icebo cakwe? (b) Pa cikope, bushe bantu nshi abalembwa mu Baibolo abo umukashana umunono, munyinefwe, e lyo na nkashi umukalamba baletontonkanyapo? (Ukute. 39:1, 10-12; 2 Isha. 5:1-3; Luka 2:25-38)

¹⁵ Baibolo itusambilisha ukuti Yehova alatusakamana sana. Atusakamana shani? Mu fyo alemba mwaliba amalyashi ayalanda pa fyo fwe bantu tumfwa. Kuti twaishiba ifyo abantu balembwa mu Baibolo baleumfwa pantu bali fye ‘bantu nga ifwe bene.’ (Yako. 5:17) Ne cacilapo ukucindama ca kuti, nga twamona ifyo Yehova alecitila abantu abali fye nga ifwe, tuleshiba ukuti “Yehova wa nkumbu nga nshi kabili wa luse.”—Yako. 5:11.

16. Nga twabelenga mu Baibolo pa bantu abacitile imembu, finshi tusambilila pali Yehova? (Esaya 55:7)

¹⁶ Kwaliba inshila na imbi iyo Baibolo itulangilamo ukuti Yehova alitutemwa. Amalembo yatulaya ukuti nangu twalufyanya Lesa takatulekeleshe. Abena Israele balibembukile Yehova imiku iingi, na lyo line ilyo balapiile, Lesa alibelele. (Belengeni Esaya 55:7.) Abena Kristu ba kubalilapo nabo balishininkishe ukuti Lesa alibatemenwe. Lesa alengele umutumwa Paulo ukukoselesha Abena Kristu banankwe ukutila, balingile ‘ukulabelela uluse no kusansamusha’ umuntu onse uwacitile ulubembu ulukalamba lelo uwalapila. (2 Kor. 2:6, 7; 1 Kor. 5:1-5) Kanshi caliweme sana ifi Yehova talekeleshe abantu bakwe pa mulandu fye wa kuti balelufyanya. Lelo cikuuku cikuuku alebafwa, alebalungika, alebakoselesha ukuti babe ifibusa fyakwe na kabili. Ifi fine e fyo Yehova alaya ukucitila bonse ababembuka lelo abalapila.—Yako. 4:8-10.

TULATASHA PALI BAIBOLO, ‘UBUPE UBUSUMA’ UBO YEHOVA ATUPEELA

17. Cinshi Baibolo yabela bupe ubusuma nga nshi?

¹⁷ Yehova alitupeela ubupe ubusuma. Cinshi Baibolo yabela bupe ubusuma nga nshi? Nga fintu twasambilila, Baibolo ilenga twaishiba ukuti Lesa wa mano, wa mulinganya, kabili alitutemwa sana. Baibolo ilalenga twaishiba ukuti Yehova alafwaya twamwishiba. Afwaya twaba ifibusa fyakwe.

18. Kuti twalanga shani ukuti tulatasha pali Baibolo, ‘ubupe ubusuma’ ubo Yehova atupeela?

¹⁸ Tatufwile ukulaba ukuti Icebo ca kwa Lesa ‘bupe ubusuma’ sana ubo Lesa atupeela. (Yako. 1:17) Kanshi natutwalilile ukulatasha pali ubu bupe. Kuti twalanga ukuti tulatasha pali ubu bupe nga tulebelenga no kutontonkanya sana pa fyo tulebelenga. Nga tulecita ifi, tukamona ifyo Yehova uwalembele Baibolo akatupaala, kabili ‘no kwishiba Lesa tukakusanga.’—Amapi. 2:5.