Ifyo Twingacita pa Kuti Lyonse Tuletemwana

1-2. (a) Mulandu nshi umutumwa Paulo alandile ukuti “icacila pali ifi fyonse kutemwa?” (b) Fipusho nshi twala-asuka?

ILYO umutumwa Paulo alelanda pa citetekelo, isubilo e lyo no kutemwa, alekeleshe na mashiwi ya kuti “icacilapo pali ifi fyonse kutemwa.” (1 Kor. 13:13) Mulandu nshi Paulo alandile ifi? Pantu ku ntanshi tatwakalekabila ukucetekela ifyo Lesa atulaya pa calo cipya ne lyo ukusubila ukuti ifyo atulaya fikafikilishiwa pantu ninshi fyalifikilishiwa akale. Lelo tukatwalilila ukutemwa Yehova na bantu. Na kuba, tukalaya tulebatemenwako umuyayaya.

² Apo ukutemwa kukatwalilila ukubako, lekeni twasuke ifipusho fitatu. Ica kubalilapo, mulandu nshi tulingile ukulatemwanina? Icalenga bubili kuti twalanga shani ukuti twalitemwa abantu banensu? Icalenga butatu kuti twatwalilila shani ukutemwa aba bwananyina?

MULANDU NSHI TULINGILE UKULATEMWANINA?

3. Mulandu nshi tulingile ukutemenwa aba bwananyina?

³ Mulandu nshi ukutemenwa abantu banensu kwacindamina? Pantu nga tuletemwa aba bwananyina, tulanga ukuti tuli bena Kristu ba cine. Yesu aebele abatumwa ukuti: “Nga muletemwana, e lyo bonse bakeshiba ukuti muli basambi bandi.” (Yoh. 13:35) Na kabili ukutemwa kulalenga twaikatana. Paulo atile: “E cikakilo cafikapo ica kwikatana.” (Kol. 3:14) Na lyo line, kwaliba umulandu na umbi uwacindama uo tufwile ukutemenwa aba bwananyina. Umutumwa Yohane alembeele Abena Kristu banankwe ukuti: “Uwatemwa Lesa alingile ukutemwa na munyina” (1 Yoh. 4:21) Nga tuletemwana tulanga ukuti twalitemwa Lesa.

4-5. Langilileni ifyo ukutemwa Lesa kwapalana sana ne fyo twatemwa abantu.

⁴ Bushe ifyo twatemwa Lesa fya-ampana shani ne fyo twatemwa aba bwananyina? Natulangilile, tontonkanyeni pa fyo umutima ubombela pamo ne filundwa fimbi ifya mubili. Badokota nga balefwaya ukwishiba ifyo umutima ulebomba, balekata pa mushipa pa kuti bomfwe ifyo uletunta. Nangu ca kuti tabekata pa mutima wine, ifilundwa fimbi ifya mubili kuti fyalenga dokota aishiba ifyo umutima ulebomba. Nomba bushe icilangililo ca mutima capalana shani no kutemwa uko tulelandapo?

⁵ Nga filya fine dokota eshiba ifyo umutima uli nga aikata pa mushipa, e fyo na ifwe twingeshiba ifyo twatemwa Lesa nga twamona ifyo twatemwa aba bwananyina. Nga twamona ukuti tatwatemwa aba bwananyina, tufwile ukwishiba ukuti no kutemwa uko twatemwa Lesa nakuya kulepwa. Lelo nga ca kuti lyonse tuletemwa aba bwananyina ninshi ukutemwa twatemwa Yehova kuleya kulekulilako fye.

6. Mulandu nshi tulingile ukubikilako amano nga ca kuti ukutemwa uko twatemwa aba bwananyina kwile kulecepelako? (1 Yohane 4:​7-9, 11)

⁶ Mulandu nshi tulingile ukubikilako amano nga twamona ukuti ukutemwa twatemwa aba bwananyina nakuya kulecepa? Pantu ninshi bucibusa bwesu na Yehova nabo buli pa kupwa. Umutumwa Paulo alitwibukisheko ici cishinka ilyo alandile ukuti: “Uushatemwa munyina, uo amona, te kuti atemwe Lesa, uo ashamona.” (1 Yoh. 4:20) Finshi twingasambililako? Yehova alatemwa nga ca kuti “tuletemwana nga nshi.”—Belengeni 1 Yohane 4:​7-9, 11.

KUTI TWALANGA SHANI UKUTI TWALITEMWA ABA BWANANYINA?

7-8. Kuti twalanga shani ukuti twalitemwa aba bwanayina?

⁷ Icebo ca kwa Lesa calilandapo imiku iingi pe funde lya kuti “muletemwana nga nshi.” (Yoh. 15:​12, 17; Rom. 13:8; 1 Tes. 4:9; 1 Pet. 1:22; 1 Yoh. 4:11) Nomba ukutemwa, fintu tumfwa mu mutima, takuli nangu umo uwingafimona. E co, kuti twalanga shani ukuti twalitemwa aba bwananyina? Kuti twacite fi mu fyo tulanda na mu fyo tucita.

⁸ Kwaliba ifingi ifyo twingacita pa kulanga aba bwananyina ukuti twalibatemwa. Moneni fimo ifyo twingacita: ‘Mulelanda icine umuntu onse ku munankwe.’ (Seka. 8:16) “Muleikala umutende na banenu.” (Marko 9:50) “Ku kucindikana ni mwe mubalilepo.” (Rom. 12:10) “Mulepokelelana.” (Rom. 15:7) “Mulebelelana uluse.” (Kol. 3:13) “Mulesendelana ifisendo.” (Gal. 6:2) “Mulesansamushanya.” (1 Tes. 4:18) “Mulekuulana.” (1 Tes. 5:11) Mulepepelana.”—Yako. 5:16.

9. Mulandu nshi twingalandila ukuti nga tulesansamusha aba bwananyina ninshi tulelanga ukuti twalibatemwa? (Moneni ne cikope.)

⁹ Lekeni tulandeko pa nshila imo iyo twingabomfya pa kulanga ukuti twalitemwa aba bwananyina, iyo tulandilepo mu paragrafu yafumako. Natulandeko pa mashiwi Paulo alandile aya kuti: “Mulesansamushanya.” Mulandu nshi twingalandila ukuti nga tulesansamusha bambi ninshi tulelanga ukuti twalibatemwa? Ukulingana na bafwailisha pa fyaba mu Baibo, ishiwi Paulo alandile ilya kuti “mulesansamushanya” kuti lyapilibula no kuti, ukuba no muntu uuli na mafya ayakalamba pa kuti mu musansamushe. Kanshi nga mwasansamusha uwa bwananyina uuli na mafya, kuti mwalenga atwalilila ukubombela Yehova ne cishinka. Kabili lyonse ilyo twasansamusha uwa bwananyina tulanga ukuti twalimutemwa.—2 Kor. 7:​6, 7, 13.

10. Bushe ukumfwa uluse e lyo no kusansamusha aba bwananyina, fya-ampana shani?

¹⁰ Ukumfwila abantu uluse e lyo no kubasansamusha fyalipalana sana. Fyapalana shani? Umuntu uwa luse alafwaya sana ukusansamusha bambi ilyo bali na mafya kabili alacitapo fimo pa kubafwa. Kanshi tubalilapo ukumfwa uluse e lyo twasansamusha abali na mafya. Natulande pa fyo Paulo alandile pa fyo ifyo Yehova aba no luse filenga alasansamusha abantu. Paulo alondolwele Yehova ukuti ni “Shifwe wa nkumbu kabili Lesa wa cisansamushi conse.” (2 Kor. 1:3) Paulo abomfeshe ishiwi lya kuti “inkumbu” pa kulondolola ifyo Lesa omfwila abantu uluse. E mulandu wine Baibo itila Lesa ukuti Shifwe ne lyo Intulo ya “nkumbu” pantu alomfwila sana abantu uluse. Kabili ifyo omfwila abantu uluse e filenga aletusansamusha “mu macushi yesu yonse.” (2 Kor. 1:4) Nga filya fine umuntu engomfwa bwino nga aciba ne cilaka e lyo anwa amenshi ayalefuma pa kamfukumfuku, Yehova na o alatusansamusha nga tuli na macushi. Kuti twapashanya shani Yehova no kuba no luse ilyo tulesansamusha bambi? Inshila imo, kuba ne mibele iingalenga twalafwaya ukusansamusha aba bwananyina. Mibele nshi iyo yine tulingile ukukwata?

11. Ukulingana na mashiwi yaba pa Abena Kolose 3:12 na 1 Petro 3:​8, mibele nshi imbi tulingile ukukwata pa kuti tulefwaisha ukusansamusha bambi?

¹¹ Finshi fingalenga twatwalilila ukuba no kutemwa ukwingalenga tulesansamusha aba bwananyina cila bushiku? Tulingile ukuba ne mibele pamo nga ukulangulukilako bambi, ukutemwa aba bwananyina e lyo no kuba ne cikuuku. (Belengeni Abena Kolose 3:12; 1 Petro 3:8.) Bushe iyi mibele kuti yalenga shani twalalanga ukutemwa ku ba bwananyina? Nga tuleumfwila aba bwananyina uluse kabili natubabikako amano, tukalafwaisha sana ukubasansamusha nga bali na mafya. Yesu atile, “umuntu alanda ifyaisula mu mutima wakwe. Umuntu umusuma afumya ifisuma mu cipao cakwe icisuma.” (Mat. 12:​34, 35) Nga tulesansamusha aba bwananyina ilyo bali na mafya ninshi tulelanga ukuti twalibatemwa icine cine.

KUTI TWATWALILILA SHANI UKUTEMWA ABA BWANANYINA?

12. (a) Mulandu nshi tulingile ukubikila amano ku fyo twatemwa aba bwananyina? (b) Cipusho nshi twala-asuka?

¹² Bonse fye tulafwaya ukutwalilila ukulatemwana. (1 Yoh. 4:7) Na lyo line, calicindama lyonse ukulaibukisha amashiwi ayo Yesu atwebele. Atile, “ukutemwa kwa bengi kukacepa.” (Mat. 24:12) Yesu tatile abasambi bakwe e bali no kulafilwa ukulatemwana. Na lyo line, tatufwile ukuleka ukutemwa kwaya kulepwa pa mulandu wa kuti abantu twikala nabo tabakwata ukutemwa. Pa kuti ifi taficitike, natwasuke ici cipusho: Bushe kuli fimo ifyo twingacita pa kwishiba nga ca kuti twalitemwa sana aba bwananyina?

13. Finshi fingacitika ifyo twingeshibilako nga ca kuti twalitemwa aba bawananyina?

¹³ Inshila imo iyo twingeshibilako nga twaliba no kutemwa, kumona ifyo tusalapo ukucita ifintu fimo nga fyacitika. (2 Kor. 8:8) Cimo icingacitika ni ci umutumwa Petro alandilepo ilyo atile: “Ukucila pali ifi fyonse, muletemwana nga nshi, pantu ukutemwa kufimba pa membu ishingi.” (1 Pet. 4:8) Kanshi ifyo tucita aba bwananyina nga balufyanya ne lyo nga batukalifya, e fingalenga twaishiba nga twalibatemwa.

14. Ukulingana na mashiwi yaba pali 1 Petro 4:​8, tufwile ukutemwa shani aba bwananyina? Langilileni.

¹⁴ Lekeni tulande sana pa mashiwi Petro alandile. Amashiwi ya kubalilapo mu cikomo 8 yatila “muletemwana nga nshi.” Ishiwi ilyo Paulo abomfeshe ilya kuti muletemwana nga nshi, kuti lyapilibula no kuti ukutemwa kufwile ukufunguluka. Amashiwi ya kulekelesha mu cikomo 8 yalangilila ifingacitika nga ca kuti tuletemwana nga nshi. Ukutemwa kufimba pa membu sha ba bwananyina. Natulangile: Tutile ukutemwa kwaba kwati ni nsalu iyo twikete mu minwe, lyena twatendeka ukuifungulula pa kuti ifimbe pa filubo fya ba bwananyina, te cilubo cimo ne lyo fibili lelo ni “pa membu ishingi.” Kanshi ilyo Paulo alelanda ukuti ukutemwa kulafimba pa membu ishingi, mu nshila imbi alelanda ukuti tufwile ukwelela. Nga filya fine insalu ingafimba pa fiko ifishilemoneka bwino, ukutemwa nako kuti kwalenga twaelela aba bwananyina pa fyo bashicita bwino, e lyo na pa fyo balufyanya.

15. Finshi tukalacita nga ca kuti twalitemwa sana aba bwananyina? (Abena Kolose 3:13)

¹⁵ Tufwile ukutemwa sana aba bwananyina pakuti nangu batulufyanya kuti twabelela nangu ca kuti te lyonse canguka ukucite fyo. (Belengeni Abena Kolose 3:13.) Nga tuleelela aba bwananyina ninshi tulelanga ukuti twalibatemwa, kabili tukalalenga Yehova ukulasekelela. Cinshi cimbi icingalenga twalaelela aba bwananyina nga balufyanya mu nshita ya kulafulwa bwangu?

16-17. Finshi ifingalenga twalabako ku filubo ifinono ifyo batulufyanya? Langilileni. (Moneni ne cikope.)

¹⁶ Mulebika amano ku fisuma ifyo aba bwananyina bacita ukucila ukubika amano ku fyo balufyanya. Lekeni tulangilile. Elenganyeni ukuti muleangalila pamo na babwananyina. Muleipakisha sana ukuba pamo, lyena ilyo mwapwisha ukwangala mwakopwako icikope cimo bonse pamo. Mwakopelwapo na fimbi fibili pa kuti ica kubalilapo nga tacimoneke bwino kuti mwasalapo cimbi. Nomba mwakwata ifikope fitatu. Nomba pa cikope cimo mwamona ukuti uwa bwananyina umo tacimwentulako ilyo acilakopwa. Finshi mwingacita kuli ico cikope? Kuti mwacifuuta pantu ninshi na mukwata ifikope fibili ifisuma apo bonse abalipo bamwentwile.

¹⁷ Lekeni tulinganye ifikope ifisuma ifyo tusunga, ku fisuma ificitika ilyo tuli pamo na ba bwananyina. Kwena ilingi kulaba ifisuma ifyo twibukisha, ilyo tuli pamo na ba bwananyina. Nomba finshi twingacita nga ca kuti twaibukisha ukuti ilyo twali pamo na ba bwananyina, munyina umo ne lyo nkashi alicitile ifishali bwino? Tufwile ukufuuta, e kutila ukulabako ku fyo uyo uwa bwananyina atulufyenye nga filya fine twingafuuta ifikope ifishiweme. (Amapi. 19:11; Efes. 4:32) Kuti twakumanisha ukulabako ku tunono uto uyo uwa bwananyina alufyenye. Mulandu nshi twalandila ifi? Pantu ninshi natwishiba ukuti kwali ifisuma ifingi ifyo twingebukishapo, ifyo aba bwananyina bacitile. Ifi e fyo twingatemwa ukulaibukisha no kulatontonkanyapo.

UMULANDU TULINGILE UKUBELA NO KUTEMWA MAKA MAKA MUNO NSHIKU

18. Finshi twasambilila pa fyo ukutemwa kwaba muli cino cipande?

¹⁸ Mulandu nshi tulefwaila ukutwalilila ukulatemwana? Nga fintu tusambilile, nga tuletemwa aba bwananyina ninshi tulelanga ukuti twalitemwa Yehova. Kuti twalanga shani ukuti twalitemwa aba bwananyina? Cimo ico twingacita, kulabasansamusha. Kuti twalasansamusha aba bwananyina nga ca kuti tulebomfwila uluse. Finshi twingacita pa kuti tutwalilile ukulatemwa sana aba bwananyina? Kuti twacita ifi nga tule-esha apo twingapesha ukubeleela nga balufyanya.

19. Mulandu nshi cicindamine ukulatemwana sana muno nshiku?

¹⁹ Nomba mulandu nshi cicindamine ukulatemwana sana muno nshiku? Moneni umulandu cicindamine uo Petro alandilepo. Atile: “Impela ya fyonse naipalama. E ico, . . . muletemwana nga nshi.” (1 Pet. 4:​7, 8) Finshi tuleenekela ukulacitika ifi impela ipaleme? Ilyo Yesu alelanda na basambi bwakwe abebele ukuti: “Abantu ba mu nko shonse bakamupata pa mulandu we shina lyandi.” (Mat. 24:9) Pa kuti tuleshipikisha nangu ca kuti abantu balitupata, tulingile ukuba abaikatana. Nga twatwalilila ukutemwana, Satana takatulekanye pa mulandu wa kuti, ukutemwa twakwata “e cikakilo cafikapo ica kwikatana.”—Kol. 3:14; Fil. 2:​1, 2.