MuIandu Nshi Ushilingiile Ukutamba Ifye Shiku?

Bushe wakulakaana ukufitamba?

Nga waya pa Intaneti, ulingile ukwishiba ukuti inshita iili yonse kuti paisa ifye shiku. Hayley, uwa myaka 17 atile: “Takuba no kufifwaya, fiisa fye.”

Na bashifwaya nangu panono ukutamba ifye shiku balatunkwa ukufitamba. Greg uwa myaka 18 atile: “Nalipangile mu mutima ukuti nshakatale njilekelesha, lelo bushiku bumo nalitunkilwe ukufitamba. Taufwile ukumona kwati iwe te kuti fikucitikile.”

Muno nshiku calyanguka sana ukutamba ifye shiku. Kabili apo shino nshiku kulaba no kutuma ifye shiku pa foni, abacaice abengi balakopa ifye shiku no kutuminako abanabo.

Icishinka ca kuti: Mwe bacaice pali nomba mulatunkwa sana ukutamba ifye shiku ukucila ifyo abafyashi benu na bafyashi babo baletunkwa ilyo bali abaice. Icipusho ca kuti, Bushe wakulakaana ukutamba ifye shiku?​—Amalumbo 97:10.

Wakulakaana nga taufwaya ukufitamba. Lelo intanshi ulingile ukwishiba ukuti ifye shiku fibi. Natulande pa fya bufi ifyo abantu balanda pa fye shiku e lyo na pa fishinka.

Ubufi ne cishinka

Ubufi: Ifye shiku tafyabipa.

Icishinka: Ifye shiku filonaula amatontontonkanyo nga filya fine fwaka yonaula bapwapwa. Kuti fyakukowesha. Ifye shiku filalenga icintu icisuma ico Lesa abikako icilenga abaupana ukulaumfwana sana ukumoneka kwati tacacindama. (Ukutendeka 2:24) Kuti fyalenga walafilwa no kulekanya icisuma ne cibi. Ku ca kumwenako, caishibikwa ukuti abatamba sana ifye shiku tabamona ukuti ukucusha abanakashi kubi.

Baibolo ilondolola abantu bamo ukuti ‘balikunkuma icine cine.’ (Abena Efese 4:19) Bakampingu babo balikunkuma ica kuti tabomfwa no bubi nga bacita icabipa.

Ubufi: Ifye shiku kuti fyalenga waishiba sana amalyashi ya bwaume no bwanakashi.

Icishinka: Ifye shiku filalenga waitemwa. Kuti walamona umwanakashi nelyo umwaume ukuti abelako fye ukulungana nankwe pa kuti uleisekesha. E mulandu wine abafwailishe bamo balandile ukuti abatamba sana ifye shiku te lingi bekushiwa ukupange cupo na bena mwabo.

Baibolo itila Abena Kristu bafwile ukutaluka “ubulalelale, ukukowela, insuuna, ulunkumbwa, no mufimbila,” ifi fyonse fifuma mu kutamba ifye shiku.​—Abena Kolose 3:5.

Ubufi: Abakaana ukutamba ifye shiku balatiina ukwishiba amalyashi ya bwaume no bwanakashi.

Icishinka: Abakaana ukutamba ifye shiku balicindika ukupanga icupo. Balishiba ukuti bupe ubwafuma kuli Lesa ubulenga abaupana ukutemwana no kulaumfwana. Abatontonkanya ifyo balaipakisha sana ukupanga icupo nga baupa nelyo ukuupwa.

Baibolo yalilanda pa kupanga icupo ukwabula ukupita na mu mbali. Ku ca kumwenako, yeba abalume ukuti: “Sekelela no mukashi wa ku bulumendo bobe . . . Upeshiwe amano pe ku kutemwa kwakwe.”​—Amapinda 5:​18, 19.

Ifya kucita pa kuti wilatamba ifye shiku

Inga nga ca kuti ulafilwa ukushipikisha nga watunkwa ukutamba ifye shiku? Ifyebo ifili apa kulemba, apali umutwe uleti “Ifya Kucita pa Kuti Wilatamba Ifye Shiku” kuti fyakwafwa.

Wilatwishika ukutila kuti wakaana ukutamba ifye shiku nga watunkwa. Kuti waleka no kutamba ifye shiku nga ulatamba kabili nga waleka, ifintu fikakuwamina sana.

Mona ifyo cali kuli Calvin uwatendeke ukutamba ifye shiku ninshi ali ne myaka 13. Calvin atile: “Nalishibe ukuti cibi ukutamba ifye shiku, lelo nalefilwa ukushipikisha nga natunkwa ukufitamba. Kabili pa numa ya kutamba, naleumfwa ububi. Batata basukile baishiba, kabili ukulanda fye icishinka caliweme ukuti balishibe! E bangafwile ukuleka ukutamba ifye shiku.”

Calvin alisuka aleka ukutamba ifye shiku. Atile: “Nalilufyenye sana pa kutendeka ukutamba ifye shiku pantu na pali ino nshita ifyo naletamba ficili filesa mu mutwe. E lyo limo ndatontonkanyapo na pa fyo cingaba nga natamba ifye shiku. Lelo icingafwa ukukanatamba, kwishiba ukuti nga ndecita ifyo Yehova afwaya, ndaba ne nsansa, ndaba uwasanguluka, kabili nkekala bwino ku ntanshi.”