UBULONDOLOSHI BWA FIKOMO FYA MU BAIBOLO
Abena Roma 10:13—“Onse Uwalilila kwi Shina lya kwa Shikulu”
“Onse uwalilila kwi shina lya kwa Yehova akapusuka.”—Abena Roma 10:13, Amalembo ya Calo Cipya.
“Umuntu onse uwalilila kwi shina lya kwa Shikulu akapusuka.”—Abena Roma 10:13, Baibele wa Mushilo.
Umwalola amashiwi yaba pa Abena Roma 10:13
Lesa taba nakapatulula, kabili alafwaya abantu bonse bakapusuke no kuba no mweo wa muyayaya, te mulandu na ku calo bekala, umushobo, nampo nga bapiina nelyo nga bakankaala. Na lyo line tulingile ukwita pe shina lya kwa Yehova. Yehova e shina lya kwa Lesa wa Maka Yonse.a—Amalumbo 83:18.
Mu Baibolo, amashiwi ya kuti ukulilila “kwi shina lya kwa Yehova” tayalola fye mu kwishiba ishina lya kwa Lesa no kulalibomfya pa ku mupepa. (Amalumbo 116:12-14) Lelo mwaba no kucetekela Lesa no kulomba ukuti aletwafwa.—Amalumbo 20:7; 99:6.
Yesu Kristu alicindamike sana ishina lya kwa Lesa. Amashiwi ya kubalilapo mwi pepo lya cilangililo yatila: “Shifwe wa mu muulu, ishina lyenu libe ilya mushilo,” nelyo licindikwe. (Mateo 6:9) Yesu alilangile no kuti tulingile ukwishiba, ukulaumfwila no kutemwa umwine we shina e kutila Yehova nga tulefwaya ukwisaba no mweo wa muyayaya.—Yohane 17:3, 6, 26.
Cinshi twingalandila ukuti Yehova e “Shikulu” uo balandapo pa Abena Roma 10:13 muli Baibele wa Mushilo? Ni co ici cikomo bacambwile pali Yoele 2:32. Mu malembo ya ciHebere aya kubalilapo pali ili lembo babomfeshe ishina lya kwa Lesa tababomfeshe ishiwi lya kuti “Shikulu.”b
Amashiwi na yambi ayaba pa Abena Roma 10:13
Mwi buuku lya Abena Roma icipandwa 10, Baibolo ilanda ukuti umuntu nga akwata icitetekelo muli Yesu Kristu, e lyo engaba cibusa umusuma uwa kwa Lesa. (Abena Roma 10:9) Ifi e fyo na mashiwi ayengi ayo bayambula mu malembo ya Cipingo ca Kale yalanda. Umuntu kuti alanga ukuti aliba ne citetekelo nga “aisosela umwine” e kutila nga alebila imbila nsuma ye pusukilo ku bantu abashaishiba Lesa. Ici cilenga na bantu bambi nabo baba ne shuko lya kuba ne citetekelo icingalenga baisaba no mweo.—Abena Roma 10:10, 14, 15, 17.
Belengeni Abena Roma icipandwa 10 pamo na mafutunoti ayalelondolola ifyebo e lyo no mukululo wa malembo yambi ayalandako pali ilyo lyashi.
a Ishina lya kwa Lesa e mo lyaba mu mamanyuskripti ya Baibolo imiku nalimo 7,000. Mu ciHebere ishina lya kwa Lesa lyakwata ifilembo 4 ifyo beta ukuti Tetragramatoni. Mu cibemba ifi filembo bafipilibula ukuti Yehova, abasambilila bamo batemwa ukwita ukuti “Yahweh.”
b Cimoneka kwati Abena Kristu abalembele Baibolo balebomfya ishina lya kwa Lesa ilyo baleambula amalembo mu “Cipingo ca Kale.” Icitabo citila The Anchor Bible Dictionary citila: “Mwaliba ubushininkisho ubulanga ukuti ifilembo fine ifya Tetragramatoni ifyapanga ishina lya kwa Lesa Yahweh, e mo fyali mumo mumo mu Cipingo Cipya nelyo monse fye umo bayambwile amalembo ukufuma mu Cipingo ca Kale ilyo amalembo ya Cipingo Cipya bayalembele pa muku wa kubalilapo.” (Volume 6, ibula 392) Nga mulefwaya ukwishibilapo na fimbi, moneni akatabo katila Akatabo ka Kutwafwa Ukusambilila Icebo ca kwa Lesa pa mutwe uutila “Ishina lya kwa Lesa mu Malembo ya CiGriki aya Bena Kristu.”