Ifyo Twingasambililako:

1:2. Ifyebo Esaya aseseme fyalifikilishiwe pa numa ya myaka 200. (Esaya 44:28) Ukusesema konse ukwaba mu Cebo ca kwa Yehova kulafikilishiwa.

1:3-6. Ukupala ku fyo cali ku bena Israele bashele mu Babiloni, Inte sha kwa Yehova abengi teti babombe umulimo wa nshita yonse nangu ukubombela ukuli ukukabila. Lelo, balafwilisha no kukoselesha abengabomba kabili balasangwilako mu kuitemenwa mu kwafwilisha umulimo wa kushimikila pa Bufumu no kupanga abasambi.

3:1-6. Mu mweshi walenga cinelubali (7) mu 537 B.C.E. (Tishri, muno nshiku ninshi ni pa kati ka September na October), abaYuda babusumino ababwelelemo ku Yerusalemu bapeele ilambo lya kubalilapo. Imfumu Nebukadnesari yaingilile Yerusalemu mu mweshi walenga 5 (Ab, muno nshiku ninshi ni pa kati ka July na August) mu 607 B.C.E. kabili pa numa ya myeshi ibili alyonawile umusumba onse. (2 Ishamfumu 25:8-17) Ukulingana no kusesema, imyaka 70 iyo Yerusalemu ali no kuba icibolya yapwile pa nshita iyalinga. (Yeremia 25:11; 29:10) Conse ico Yehova asosa cilacitika.

4:1-3. Abashalapo babusumino balikeene ukucita icipangano ica kulapepela pamo na bakapepa ba bufi. (Ukufuma 20:5; 34:12) Bakapepa ba kwa Yehova muno nshiku tabasumina ukupepela capamo ne mipepele imbi.

5:1-7; 6:1-12. Yehova kuti acita icili conse pa kuti abantu bakwe bapwishe umulimo abapeela.

6:14, 22. Yehova alasenamina kabili alapaala bonse abacincila mu mulimo wakwe.

6:21. Ukumona ifyo umulimo wa kwa Yehova walelunduluka kwalengele abena Samaria abaikele mu Yudea na baYuda babwelele ku Babiloni abali ne misango ya cisenshi ukwalula imibele yabo. Ala na ifwe bene tulingile ukucincila ukubomba imilimo Lesa atupeela, ukusanshako no mulimo wa kushimikila.

Ifyo Twingasambililako:

7:10. Apo Esra ali no mukoosha wa kusambilila kabili alesambilisha bwino Icebo ca kwa Lesa, aba ica kumwenako cisuma kuli ifwe. Alepepa lyonse pa ukuteyanya umutima wakwe ku kufwaya ukwishiba Amafunde ya kwa Yehova. Lintu alebelenga mu mafunde, Esra alebika amano ku kwishiba ifyo Yehova alelanda. Kabili alebomfya ifyo alesambilila no kucincila ukusambilishako na bambi.

7:13. Yehova afwaya ababomfi abaipeelesha.

7:27, 28; 8:21-23. Esra alicindike Yehova no kumupapaata ilyo bashilatendeka ulwendo lwalepa kabili ulwa busanso ulwa kuya ku Yerusalemu, kabili ali-ipeeleshe ukubika umweo yakwe mu busanso pa kuti fye ayelumbanya Lesa. Kanshi, aba ca kumwenako cesu icisuma.

9:2. Tufwile ukucindamika sana no kulaumfwila ifunde lya kuupila “muli Shikulu epela.”—1 Abena Korinti 7:39.

9:14, 15. Ukubishanya kubi kuti kwalenga Yehova aleka ukutusenamina.

10:2-12, 44. AbaYuda abaupile abanakashi abasenshi mu kuicefya balilapile no kuwamya imibele yabo. Tufwile ukubapashanya, ukuba no mutima wa kuicefya no kusumina ifilubo.

Yehova Alafikilisha Amalayo Yakwe

Ibuuku lya kwa Esra lyalicindama sana kuli ifwe! Yehova afikilishe ukusesema kwakwe ukwa kulubula abantu bakwe mu Babiloni no kwa kubwesesha ukupepa kwa cine mu Yerusalemu pa nshita yalinga. Bushe ici tacikosha icitetekelo cesu muli Yehova na mu malayo yakwe?

Tontonkanyeni pa fya kumwenako twasanga mwi buuku lya kwa Esra. Esra na baYuda ababwelelemo ku Yerusalemu ku kutendeka cipya cipya ukupepa kwa cine baba fya kumwenako fisuma kuli ifwe pantu baliipeeleshe ukubombela Lesa. Na kabili muli ili buuku twamona icitetekelo ca bena fyalo no mutima wa kuicefya no kulapila uwa bantu abalufyenye. Ca cine, amashiwi yapuutwamo aya kwa Esra yatulangilila ukuti “icebo ca kwa Lesa ca mweo kabili ca maka.”—AbaHebere 4:12.