Ilyo line fye, kwaishile icintu icikalamba mupepi! Ici cintu calemoneka icafitulukila. Calepita mupepi sana, kabili apo pene fye caile kuli Yona bwangu bwangu. Caiswile akanwa kakalamba no kumumina!

Apa pene nga epo afwilile. Lelo icintu cimo calipapwishe Yona, ali fye umutuntulu! Ici cintu tacamushonawile, nelyo ukumusungulula, kabili alepeema fye bwino. Ali no mweo, nangu ca kuti ali umo twingatila nga e mwali mu nshiishi yakwe. Panono panono umwenso waikete Yona. Ukwabula no kutwishika ni Yehova, Lesa wa kwa Yona, e ‘watumine icisabi icikalamba ica kumina Yona.’c—Yona 1:17.

Palipitile ama-awala ayengi. Mulya mu nda ya cisabi ali, Yona alitontonkenye sana kabili apepele kuli Yehova Lesa. Ipepo apepele ilyaba mu cipandwa ca bubili mwi buuku alembele lilatweba ifingi. Ili ipepo litulanga ukuti Yona alishibe sana Amalembo, pantu alilandile sana pa fyaba mwi buuku lya Amalumbo. Lilatulanga ne mibele na imbi akwete, e kutila imibele ya kutasha. Yona alekeleshe na mashiwi ya kutila: “Ine, nkamwipaila ilambo kwi shiwi lya kutootela. Ico nalaya, nkafikilisha. Yehova e wa kumpususha.”—Yona 2:9.

Yona asambilile icishinka ca kutila Yehova kuti apususha umuntu uuli onse, nangu abe ukuli shani, kabili inshita fye iili yonse. Nangu ni lintu aali “mu nda ya cisabi,” Yehova alimwene umubomfi wakwe uwali mu bwafya kabili alimupuswishe. (Yona 1:17) Ni Yehova fye e ka, e wingasungilila umuntu umutuntulu ukwabula ukucenwa pa nshiku shitatu akasuba no bushiku mu nda ya cisabi cikalamba. Calicindama shino nshiku ukuti na ifwe bene tuleibukisha ukutila Yehova ni ‘Lesa uo umupu wesu uli mu minwe yakwe.’ (Daniele 5:23) Ukwabula ena nga teti tube no mweo, no kuba nga tatwabako. Bushe tulatasha kuli Lesa? Bushe batini tatulingile ukuba ne cumfwila kuli Yehova pa mulandu wa ifi fyonse?

Nga Yona ena cali shani? Bushe alisambilile ukulanga Yehova ukuti alamutasha ukupitila mu kuba uwa cumfwila kuli ena? Ee, e fyo acitile. Pa numa ya nshiku shitatu akasuba no bushiku, icisabi caletele Yona ku lulamba lwa Bemba kabili “calukiile Yona ku mulundu.” (Yona 2:10) Elenganyeni, pa numa ya ifi fyonse ifyacitike, Yona taile aleowa pa kubwelela ku mulundu!

Inshita shimo ifintu fya kupapusha filacitika, nangu ca kuti te Lesa uuficitile. Ku ca kumwenako, abantu batila mu mwaka wa 1758 uwale-enda mu bwato umo aliponene mu menshi pali Bemba wa Mediterranean kabili balimuminine ku cisabi beta ati sharki. Lelo umuntu umbi alishishe imfuti no kupika cilya cisabi. Ulupolopolo lwalashile cilya cisabi ica kutila calimulukile, kabili abanankwe balimutintiile mu bwato ninshi ali fye umutuntulu ukwabula no kucenwa. Ili lyashi nga lya cine ninshi kuti twatila lyashi lya kupapusha nga nshi, lelo ici te cipesha amano ca kwa Lesa iyo. Nomba bushe Lesa ena e wingafilwa ukubomfya amaka akwata ukucita ifyacilapo?

Abalengulula balanda no kutila takwaba umuntu uwingekala mu nda ya cisabi inshiku shitatu ukwabula ukufwa pantu tamwaba umwela. Lelo abantu balicenjela, balishiba ne fya kusenda umwela uwingi pa kuti baleubomfya pa kupeema lintu baibila pa nshi ya menshi inshita ntali. Bushe Lesa ena e wingafilwa ukubomfya amaka yakwe ayashipela na mano, pa kuti asungilile Yona no kumulenga ukulapeema fye bwino pa nshiku shitatu? E filya na malaika wa kwa Yehova umo alandile kuli Maria uwali nyina wa kwa Yesu, ukutila, “takuli ico Lesa alanda ico engafilwa ukucita.”—Luka 1:37.