Lesa Aliba No Luse Kuli Ine

Abashimika ili lyashi ni ba Bolfenk Moc̆nik

“Nomba ufwile ukukosa.” Bamayo e banjebele aya mashiwi ninshi nabankumbatila. Abantu bamo abali ne fyanso fya bashilika bamfumishe ku bafyashi bandi, kabili no mulandu wali ku cilye ca milandu. Icilye casukile campingula ukukakwa imyaka isano mu cifungo. Ici napamo kuti caponya abengi pa musao nga e bo bakaka iyi myaka. Lelo ine ilyo bampingwile, ukulanda fye icishinka nalyumfwile na ku mutima kwatalala. Lekeni nondolole ifyo cali.

IFI nashimika fyacitike mu 1952 ilyo nali mu Slovenia.a Lelo nga kushimika ilyashi lyonse uko lyatendekele, kuti natampila mu mwaka wa 1930. Muli uyu mwaka, e lyo Abasambi ba Baibolo, abo nomba beta ati Inte sha kwa Yehova, bapekenye ukuti kube ukubatisha abantu pa muku wa kubalilapo mu calo cesu. Abafyashi bandi ba Berta na ba Franz Moc̆nik, bali pa babatishiwe. Iyo nshita nali ne myaka mutanda (6), e lyo nkashi yandi Majda, ali ne myaka ine. Pa ng’anda twaleikala e po balebombela imilimo iingi iya Bena Kristu mu musumba wa Maribor.

Adolf Hitler atendeke ukuteka icalo ca Germany mu 1933 kabili atendeke ukucusha Inte sha kwa Yehova. BaNte abengi abena German balekuukila mu calo cesu ica Yugoslavia pa kuti baleafwilishako mu mulimo wa kushimikila. Abafyashi bandi balitemenwe sana ukupokelela pa nga’anda aba bamunyinefwe ba cishinka kuli Lesa. Umweni umo uo njibukisha sana ni munyinefwe Martin Poetzinger, uo baishilebika mu nkambi ya kucushishamo abantu pa myaka 9, ku ba Nazi, e kutila abashilika abena German. Ilyo papitile imyaka iingi sana, aishileba mwi Bumba Litungulula ilya Nte sha kwa Yehova ukutula mu 1977 ukufikila imfwa yakwe mu 1988.

Ilyo aletutandalila, munyinefwe Martin lyonse fye alelala pa busanshi bwandi, e lyo ine na nkashi yandi twalesendama ku cipinda ca bafyashi besu. Ba Martin balikwete akatabo ako balesendela mwi tumba akalemoneka bwino sana, kabili nalefwaisha ukumona ifyalimo. Nalitemenwe ukulakupukula amapepala no kumona ifyabamo.

Ilyo Amesho Yakosele Sana

Mu 1936, ninshi na Hitler nomba nakwata na maka sana, abafyashi bandi basangilwe ku kulongana kukalamba ukwali abantu abafumine mu fyalo fyalekanalekana. Uku kulongana kwabelele mu Lucerne, ku Switzerland. Apo batata balikwete ishiwi ilisuma sana, balibasalile pali ilya ine nshita ukuti balebelenga amalyashi ya mu Baibolo, ayo balekopa pa maseleti pa kuti balelishisha abo baleshimikilako mu calo conse ica Slovenia. Tapakokwele ukutula pantu kulya kulongana kwapwilile, baNte bonse mu Bulaya batendeke ukubacusha icabipisha. Abengi baliculile kabili balifwile mu nkambi sha kucushishamo abantu isha ba Nazi.

Mu September 1939, Inkondo ya Bubili iya Calo conse yalitendeke, kabili mu mweshi wa April mu 1941, abashilika abena German bapokele ifyalo fimo fimo ifya Yugoslavia. Amasukulu ya mu Slovenia baliyesele. Balitukenye no kulalanda ululimi lwesu pa cintubwingi. Pa mulandu wa kuti Inte sha kwa Yehova tabaitumpa mu fikansa fya calo, balikaninine ndai ukwingila ubushilika.b Icaishilecitika ca kuti abengi balibekete e lyo bambi na bo balibepeye, pamo na Franc Drozg umulumendo uo naishibe sana. Abashilika aba Nazi baleipaila abantu lwa mupepi na pa ng’anda yesu. Ncili ndebukisha ifyo bamayo balecilika ifisalu mu matwi pa kuti belaumfwa sana iciunda ca mfuti balelisha. Amashiwi ya kulekelesha ayo Franc alembeele cibusa wakwe uo atemenwe sana ya kuti, “Tukamonana mu Bufumu bwa kwa Lesa.”

Ico Napingwilepo Ukucita Icinenga Ubulanda

Nali ne myaka 19. Nangu ca kuti nalekumbwa filya Franc ali uwashipa, nali sana no mwenso. Naleipusha ati, bushe na ine nkafwa? Icitetekelo candi cali icanaka, kabili icibusa candi na Yehova Lesa tacakosele. Lyena banjitile ukuti nkaye-ingila ubushilika. Umwenso nakwete walicililemo ukucila ne fyo icitetekelo cali, ica kuti nasumine ukwingila ubushilika.

Bantumine ukuya ku ncende uko abashilika besu balelwisha abashilika abena Russia. Ilyo twalelwa nalimwene uko abashilika banandi bafwile abengi nga nshi. Ala inkondo yalibipile kabili yaletiinya sana. Umutima wandi walenjebaula cila nshita pa fyo nalecita. Napapeete Yehova ukuti anjelele no kutila ampeko amaka ya kwenda mu nshila isuma. Ilyo abalwani batusanshile, ibumba lyesu lyalipelenganishiwe, kabili apa pene epo nasangiile apa kufyukila.

Nalishibe ukuti nga ca kuti banjikata, ninshi e mfwa yandi. Imyeshi 7 iyakonkelepo, nalefisama mu ncende shapusanapusana. Nalilembele na kardi kuli Majda, ukumweba ukuti: “Nindeka ukubomba kulya nalebomba, nalisanga incito kumbi.” Naloseshe mu kuti nalefwaya ukubombela Lesa, lelo palipitile inshita pa kuti ntampeko.

Mu August mu 1945, ninshi napapita imyaka itatu ukutula apo abena German babacimfishe ku balwani, nabweleele ku Maribor. Icaweme ca kuti batata, bamayo na nkashi yandi, bonse twalipuswike muli ilya nkondo. Lelo pali iyi nshita, ubuteko bwa Komyunisimu e bwaleteka kabili bwalecusha nga nshi Inte sha kwa Yehova. Bwalibindile baNte ukushimikila lelo tabalekele, balitwalilile ukushimikila mu bumfisolo.

Mu February mu 1947, baNte ba busumino batatu babapingwilile ukubepaya, na ba baali ni ba Rudolf Kalle, ba Dus̆an Mikić, e lyo na ba Edmund Stropnik. Lelo pa numa icilye catile balakakwa fye imyaka 20. Ili lyashi lyalisabankene mu manyunshipepala na mu milabasa ica kuti abantu abengi baishileishiba ifyo baNte balecula. Ilyo nabelengele ili lyashi, nalyumfwile ububi nga nshi. Lelo, namwene ukuti nalingile ukucitapo cimo.

Nalikosele na Kabili mu Kupepa

Nalishibe ukuti nalingile ukucitapo cimo pa cine ca mu Baibolo ico naishibe, e ico nalishipile no kutendeka ukupepa no kulashimikilako mu bumfisolo. Ico nalibikileko sana amano ku kusambilila Baibolo, umupashi wa kwa Lesa walingafwile ukuleka ifintu fyabipa ifyo nalecita, pamo nga ukupeepa fwaka.

Mu 1951, nalibatishiwe ku kulanga ukuti nali-ipeele kuli Lesa kabili natendeke cipya cipya ukukonka imikalile nashilile pa nshila imyaka 10 iyapitilepo. Kabili nalishininkishe ukuti Yehova ni Shifwe wa cine, wa cishinka, kabili ukutemwa kwakwe kwa muyayaya. Nangu cingati nshacitile bwino ilyo nali umwaice, filya Baibolo ilanda ukuti Lesa alelela, fyalinashisheko umutima. Ngo Mufyashi wa kutemwa, Lesa atwalilile ukumpalamika kuli ena “ku fikakilo fya kutemwa.”—Hosea 11:4.

Ilyo batubindile, twalelonganina mu mayanda yalekanalekana aya baNte. Kabili twalitwalilile ukushimikila ubunte bwa mu lyashi. Lelo balinjikete ninshi tapalapita no mwaka ukutula apo nabatishiwilwe. Bamayo balishilemona pa nshita inono ilyo nshilaya mu kulubulula. Nge fyo nacilanda pa ntendekelo, bamayo balinkumbatiile no kunjeba ukuti: “Nomba ufwile ukukosa.” Ilyo bampingwile ukukakwa imyaka isano mu cifungo, nshatutwime nakalya natile fye nacibe ifi fine.

Bambikile mu kamuputule akanono nga nshi umwali abafungwa bambi batatu, kabili nalebashimikilako icine ca mu Baibolo ico nalimo bashali na kumfwapo nga ca kuti bambikile mu muputule umbi. Nangu ca kuti nshakwete Baibolo nelyo ulupapulo ululi lonse, nalipapile ifyo naleibukisha amalembo ne fya kuyalondolola ukulingana ne fyo nasambilile kale. Natwalilile ukweba abafungwa banandi ukuti nga nkaba mu cifungo imyaka isano, Yehova akampeela amaka pa kuti nkashipikishe. E lyo limbi akamfumya bwangu. Natontonkenye ukuti Lesa umwine nga alefwaya ukumfumya, nani engamulesha?

Ukubomba Umulimo ku Matwi Tondolo

Mu November 1953, ubuteko bwakakwile Inte sha kwa Yehova bonse abali mu cifungo. E lyo naishileishiba ukuti ubuteko bwafumishe icibindo pali baNte imyeshi ibili ku numa. Twatampile ukulapanga ifilonganino cipya cipya no kupekanya ifya kushimikila. Twasangile icikuulwa mwi tauni lya Maribor umo twatendeke ukulonganina. Twabikilepo icipampa apalembelwe ukuti: “Icilonganino ca Nte sha kwa Yehova ica mu Maribor.” Twalitemenwe nga nshi pa kulabombelela Yehova ku matwi tondolo.

Mu kutampa kwa mwaka wa 1961, naambile umulimo wa kulashimikila inshita yonse.

[Icikope pe bula 27]

Ukufuma ku kuso ukuya ku kulyo: Abafyashi bandi, ba Berta na ba Franz Moc̆nik, Majda, na ine, ilyo twali mu Maribor, ku Slovenia, mu myaka ya 1940