-
Bushe Mukalakonka Ilyo Yehova Alemutungulula?Ulupungu—2011 | July 15
-
-
Bushe Mukalakonka Ilyo Yehova Alemutungulula?
“Napata inshila yonse iya bufi.”—AMALU. 119:128.
1, 2. (a) Nga mwaipusha cibusa wenu ifya kwenda pa kuya ku cifulo cimo, cinshi mwingatemwa amwebako kabili mulandu nshi? (b) Ni pali finshi Yehova asoka abamubombela kabili mulandu nshi abasokela?
ELENGANYENI ukuti muleya ku cifulo cimo. Mwaipusha umunenu uo mwacetekela sana uwaishiba ico cifulo. Ilyo alemulondolwela ifya kwenda, napamo kuti amwebako ifingamwafwa ukukanaba no busanso mu nshila. Ku ca kumwenako kuti amusoka ukuti, muli uyo musebo, mwaliba icipampa icishimoneka bwino bwino. Abengi balacinkonkelela no kuluba balaluba. Bushe kuti mwatasha pa fyo amweba no kumfwila uko kusoka? Ifyo twalondolola pali uyu cibusa e fyo na Yehova aba. Alitweba ifya kututungulula pa kuti tukakwate umweo wa muyayaya, kabili alitusoka na pa fyabipa ifingalenga twafilwa ukukwata umweo wa muyayaya.—Amala. 5:32; Esa. 30:21.
2 Muli cino cipande ne cipande cakonkapo, twalalanda pali fimo ifyo Cibusa wesu, Yehova Lesa atusokapo. Twilaba ukuti icilenga Yehova ukutusoka, ni co alitutemwa. Afwaya tukakwate umweo wa muyayaya. Alomfwa ububi ukumona abantu batendeka ukukonkelela ifyabipa no kuleka ukumubombela. (Esek. 33:11) Muli cino cipande twalalanda pa fintu fitatu ifingalenga twaleka ukubombela Lesa. Ica kubalilapo, bantu bambi. Ica bubili, ni fwe bene. Ica butatu, fintu ifya fye, ifingatuletelela. Tufwile ukwishiba ifi fintu no kwishiba ifyo Shifwe wa mu muulu atusambilisha pa kuti twilafikonkelela. Kemba wa malumbo umo aebele Yehova ati: “Napata inshila yonse iya bufi.” (Amalu. 119:128) Bushe na imwe mwalipata inshila ya bufi? Natulande pa cingalenga twapata sana inshila ya bufi.
‘Mwilakonkelela Icinabwingi’
3. (a) Nga tatwishibe bwino uko tuleya, mulandu nshi cishingawamina ukukonka fye ukuleya abalendo bambi? (b) Cishinka nshi icacindama icaba pe lembo lya Ukufuma 23:2?
3 Nga muleya pa lwendo ulutali, kuti mwacita shani nga ca kuti tamwishibe bwino inshila ya kupita? Limbi kuti mwafwaya ukukonka fye abalendo bambi uko baleya maka maka nga bengi baleya muli iyo nshila. Lelo mu kucita ifyo kuti mwafuma ubwafya. Pantu limbi kuti abo bantu tabaleya uko muleya, nelyo limbi kuti nabo bene nabaluba. Ifi twalandapo filetwafwa ukumfwikisha icishinka Yehova alefwaya abena Israele ukwishiba ilyo abapeele ifunde limo. Bakapingula atemwa abaleba inte ilyo kuli imilandu balisokelwe pa bubi bwali mu “kukonkelela fye icinabwingi.” (Belengeni Ukufuma 23:2.) Ukwabula no kutwishika, calyanguka ku bantunse abashapwililika ukukonkelela bambi, ne ci cilalenga ubupingushi ukukanaba ubwa mulinganya. Lelo bushe ni bakapingula fye nelyo inte abashifwile ‘ukukonkelela icinabwingi?’ Iyo.
4, 5. Bushe Yoshua na Kalebu batunkilwe shani ukukonkelela icinabwingi, lelo cinshi cabafwile ukushipa?
4 Ukulanda fye icishinka, kuti twatunkwa ‘ukukonkelela icinabwingi’ pa nshita iili yonse kabili ilingi cilafya sana ukukanacitako ifyo abengi balecita. Tontonkanyeni pa fyacitike kuli Yoshua na Kalebu. Bali pa bantu 12 abaile mu kulengula Icalo ca Bulayo. Ilyo babwelele, abanabo 10 balandile ifintu ifibi sana ifyatiinishe abena Israele. Ku ca kumwenako, batile bamo abaleikala muli cilya calo bali baNefili, amapaka ayo bamalaika bacipondoka bafyele mu banakashi. (Ukute. 6:4) Ubu bwali bufi, pantu abaNefili bonse balifwile pa Lyeshi lya kwa Noa imyaka iingi ku numa kabili tabashilepo umwana uuli onse pa calo. Ifyo balya baume 10 balandile fyalitiinishe sana abena Israele pantu icitetekelo cabo cali icanaka. Tapakokwele, abengi pali bena batendeke ukumona ukuti tabafwile ukuya mu Calo ca Bulayo ico Yehova abebele ukuyamo. Bushe ilyo cali ifyo, Yoshua na Kalebu, bacitile shani?—Impe. 13:25-33.
5 Tabakonkelele icinabwingi. Nangu ca kuti abantu tabalefwaya ukumfwa icishinka, Yoshua na Kalebu balandile icishinka nangu ni lintu babatiinishe ukuti balabatoba amabwe no kubepaya! Cinshi calengele bashipe ulya musango? Ukwabula no kutwishika ni co balicetekele Yehova. Abantu abakwata icitetekelo tabatwishika ifyo Yehova Lesa alanda, kabili tabacetekela ifya bufi ifyo abantu balanda. Pa numa, Yoshua na Kalebu balyebele abantu ukuti Yehova alafikilisha fyonse ifyo alaya. (Belengeni Yoshua 14:6, 8; 23:2, 14.) Yoshua na Kalebu balitemenwe sana Lesa wabo kabili balimucetekele, e lyo tabalefwaya nangu panono ukumukalifya pa mulandu fye wa kukonkelela abantu abashakwete icitetekelo. E ico tabanenwike, kabili baba fya kumwenako ifisuma kuli ifwe.—Impe. 14:1-10.
6. Ni muli finshi twingatunkwa ukukonkelela icinabwingi?
6 Bushe na imwe mulatunkwapo ukukonkelela icinabwingi? Abengi abashacindika Yehova balisuula amafunde yakwe. Bakonka ifyo bamona ukuti e fyalungama kabili ifyo fine e fyo bafwaya na bantu bambi balekonka. Ku ca kumwenako batila tamwaba ububi ubuli bonse mu maprogramu ya pa TV na mu mafilimu e lyo na mu mangalo ya pa kompyuta umuba ubulalelale, ulukaakala, ne fya mipashi. (2 Tim. 3:1-5) Bushe mulakonka ifyo bambi bacita no kusosa ilyo mulesala ifyo imwe no lupwa lwenu mwingatamba? Nga e fyo mucita, ninshi mulakonkelela icinabwingi.
7, 8. (a) Bushe “amano” yesu yakanshiwa shani, kabili mulandu nshi uko kukansha kwawamina ukucila ukulakonka fye amafunde muli fyonse? (b) Mulandu nshi mumfwila bwino ukumona abaice abengi balekaana ukukonkelela icinabwingi?
7 Yehova alitupeela ubupe ubusuma sana ubutwafwa ukupingula bwino ifya kucita. No bu bupe, “mano.” Lelo tukwata aya mano ukupitila mu “kubelesha.” (Heb. 5:14) Nga tulekonkelela icinabwingi tatwakakwate aya mano. E lyo kabili nga baletweba fye ifya kucita na pa milandu iyo twingaipingwila fwe bene ukulingana na kampingu yesu, te kuti tukwate amano. E mulandu wine fwe bantu ba kwa Yehova bashitwebela ukuti aya e mafilimu, amabuuku na maprogramu ya pa Intaneti ayo mufwile ukutamba no kubelenga. Apo ifintu pano calo filaluka bwangu bwangu, cila nshita kuti tule-enekala ukuti balatusalila ifipya ifya kutamba nelyo ukubelenga. (1 Kor. 7:31) Ne cingabipisha ca kutila, te kuti tukwate ishuko lya kubebeta ifishinte fya mu Baibolo fwe bene ilyo tulesala ifya kucita ukulingana ne fyo Baibolo ilanda.—Efes. 5:10.
8 Kwena na lintu twakonka Baibolo ilyo tulepingula ifya kucita, abantu bamo te kuti batemwe. Abacaice balatunkwa ukutamba ifyo abanabo ku sukulu batamba no kucitako ifyo bacita. (1 Pet. 4:4) Kanshi caliwama ukumona Abena Kristu abaice na bakalamba balepashanya icitetekelo ca kwa Yoshua na Kalebu, no kukaana ukukonkelela icinabwingi.
Mwilakonkelela “Imitima Yenu na Menso Yenu”
9. (a) Ilyo umuntu ali pa lwendo, mulandu nshi cishingawamina ukulakonka fye inshila yonse iyo amona ukuti ili bwino? (b) Mulandu nshi ifunde lyaba pa Impendwa 15:37-39 lyacindamine ku bantu ba kwa Lesa?
9 Ica bubili icingalenga twaleka ukubombela Lesa ico twalalandapo kuti cafuma kuli fwe bene. Natulangilile: Nga muleya ku cifulo cimo, bushe kuti caba shani nga mwaleka ukumona pali mapu ukuti imutungulule no kutendeka ukuya fye uko mutemenwe, napamo ukuya mu musebo onse umuli ifya kutamba ifisuma? Ukwabula no kutwishika, te kuti mufike uko muleya. E ico tontonkanyeni pe funde limo ilyo Yehova apeele abena Israele. Abengi pali lelo napamo kuti bapapa ukuti abena Israele babebele ukulabika umwando wa bluu ne nsenkebele ku fya kufwala fyabo. (Belengeni Impendwa 15:37-39.) Lelo bushe mwalishiba ico ili ifunde lyacindamine? Ukumfwila ilyo ifunde kwalengele abantu ba kwa Lesa ukupusanako ne nko shimbi ishishalepepa Lesa wa cine. Ico calefwaikwa pa kuti Yehova alebapaala. (Lebi 18:24, 25) Lelo, lilya ifunde lilenga twaishiba icintu na cimbi icingalenga twikakwata umweo wa muyayaya nga twacikonkelela. Cinshi ico cine?
10. Bushe Yehova alanga shani ukuti alishiba bwino sana ifyaba abantunse?
10 Umfweni umulandu uo Yehova apeelele abantu bakwe lilya ifunde. Atile: “Mwikalakonkelela imitima yenu na menso yenu, ifyo mulekonka kabili ifilemulenga ukucita bucilende.” Yehova alishiba sana ifyaba abantunse. Alishiba bwino ifyo umutima wesu ubelelekwa ku fyo amenso yesu yamona. E mulandu wine Baibolo itusokela ukuti: “Umutima wa bucenjeshi ukucila fyonse, kabili walipelelwa. Nani engawishiba?” (Yer. 17:9) Bushe mwamona ico Yehova asokeele abena Israele ukukanakonkelela imitima yabo na menso yabo? Alishibe ukutila nga balemona ifyo abantu abashalepepa Lesa wa cine balecita, kuti nabo bene balafwaya ukubakonkelesha. Kuti balatontonkanya no kulacita ifintu nga balya bantu.—Amapi. 13:20.
11. Bushe ifyo tumona kuti fyalenga twabelelekwa ukucita finshi?
11 Mu nshiku shesu calyanguka na sana ukukonkelela imitima yesu no kubelelekwa ku fyo tumona. Twikala mu calo icilenga cayanguka ku bantu ukukonkelela ifyabipa. E co bushe icishinte caba pe lembo lya Impendwa 15:39 kuti catwafwa shani? Tontonkanyeni pali ici: Nga ca kutila imifwalile ya banenu ku sukulu, ku ncito na bantu mu cifulo mwikala ya bucisenene, bushe na imwe kuti mwalafwaya ukubakonkelela? Bushe kuti ‘mwakonkelela imitima yenu na menso yenu’ no kutendeka ukufwala nga bena? Nga mwatendeka ukubapashanya kuti mwaleka ukulafwala nga Abena Kristu.—Rom. 12:1, 2.
12, 13. (a) Bushe cinshi tufwile ukucita nga ca kutila amenso yesu yalelolesha pa fyo tayafwile ukulolesha? (b) Cinshi cikatwafwa ukukanatunka bambi ukucita ifyabipa?
12 Ukuilama kulafwaikwa sana. Nga ca kutila amenso yesu yalelolesha pa fyo tayafwile ukulolesha, tufwile ukwibukisha Yobo umuntu wa busumino uwapangene icipangano na menso yakwe ica kuti, takakumbwe umwanakashi uushili mwina mwakwe. (Yobo 31:1) Ne mfumu Davidi nayo yatile: “Nshakabike icinangwa nangu cimo pa ntanshi yandi.” (Amalu. 101:3) Conse icingonaula kampingu wesu na bucibusa bwesu na Yehova ninshi “cinangwa.” Kanshi icinangwa kuti caba cintu conse icingalenga umutima wesu ukutunkwa ukucita icabipa.
13 E lyo kabili tatwingatemwa ukutunka bambi ukucita ifyabipa pantu ico kuti calenga na ifwe twaba ‘ifinangwa.’ E ico tufwile ukukonka sana filya Baibolo itweba ukulafwala bwino no kulafwala ifyalinga. (1 Tim. 2:9) Ifya kufwala ifyalinga te filya fye ifyo ifwe tutemenwe. Tufwile ukutontonkanya na pali bakampingu ba bambi e lyo ne fyo bambi bamona iyo mifwalile. Tatufwile ukuisekesha fye fwe bene, tufwile no kusekesha bambi mu fyo tusala ukufwala. (Rom. 15:1, 2) Mu cilonganino ca kwa Bwina Kristu mwaba abacaice abengi abafwala ifya mucinshi. Ala tulomfwa bwino nga balekaana ‘ukukonkelela imitima yabo na menso yabo,’ no kusalapo ukulenga Yehova ukusekelela muli fyonse ifyo bacita ukusanshako ne mifwalile!
Mwilakonkelela “Ifya Fye”
14. Finshi Samwele asokele abena Israele pa lwa kukonkelela “ifya fye”?
14 Elenganyeni ukuti mwapita mu ciswebebe icikalamba ilyo muleya kumo. Tutile ilyo muleya mwamona apalemoneka kwati pali amenshi. Lelo tapali amenshi iyo. Cinshi cingacitika nga mwafuma mu musebo no kukonkelela ifilemoneka kwati menshi? Kuti mwaluba no kufwila mu ciswebebe! Yehova alishiba ukuti ifyapala ifi kuti fyacitika nga twakonkelela ifya fye. Moneni ica kumwenako. Abena Israele balefwaya ukuba nge nko shimbi ishabashingulwike, ishaletekwa na bantunse. Ico cali lubembu ulukalamba pantu calangile ukuti tabalefwaya Yehova ukuba Imfumu yabo. Nangu ca kutila Yehova alibalekele balatekwa no muntunse, aebele kasesema wakwe Samwele ukubasoka pa lwa kukonkelela “ifya fye.”—Belengeni 1 Samwele 12:21.
15. Bushe ifya fye ifyo abena Israele balekonkelela finshi?
15 Bushe balya bantu balemona kwati umuntunse kuti bamucetekela sana ukucila ifyo bengacetekela Yehova? Nga e fyo balemona, ninshi balekonkelela ifya fye! Kabili ninshi cali no kwanguka kuli bena ukukonkelela amatunko yambi aya kwa Satana. Imfumu sha bantunse shali no kubalenga ukutendeka ukupepa utulubi. Abapepa utulubi batontonkanya ukuti tulesa utwapangwa ne fimuti nelyo amabwe kuti twacetekelwa pantu balatumona no kutwikata. Yehova Lesa uwabumbile ifintu fyonse tabamucetekela, pantu tamoneka. Lelo nga fintu umutumwa Paulo alandile, utulubi ‘tatwaba nangu cimo.’ (1 Kor. 8:4) Utulubi, tatulanda, tatumona, nelyo ukucita icili conse. Kuti mwatumona no kutwikata, lelo nga ca kuti e to mulepepa, ninshi mulekonkelela ifya fye, kabili kuti mwaba fye nga twena.—Amalu. 115:4-8.
16. (a) Bushe Satana atunka shani abantu abengi pali lelo ukukonkelela ifya fye? (b) Mulandu nshi twingalandila ukuti ifyuma fya fye, maka maka nga twafilinganya ku fyo Yehova Lesa engatucitila?
16 Satana acili alatunka sana abantu ukulakonkelela ifya fye. Ku ca kumwenako, alilenga abantu abengi nga nshi ukulamona kwati ifyuma kuti fyabacingilila. Bamona kwati indalama, ifikwatwa, ne ncito sha pa muulu e fingabacingilila no kubaletela insansa. Bushe ifyuma filabacingilila ku malwele, ku tuyofi na lintu ubunonshi bwa calo bwaya pa nshi? Bushe ifi fintu kuti fyabafwa nga tabalesanga insansa mu bumi na lintu balefwaya uwa kubatungulula? Bushe kuti fya-asuka amepusho bakwata mu bumi? Bushe ifi filabafwa ilyo bali mu kufwa? Ifyuma te kuti fitwafwe ukuba ne nsansa kabili te kuti fitucingilile ku malwele ne mfwa pantu fya fye, kanshi tatufwile ukuficetekela. (Amapi. 23:4, 5) Lelo Yehova Lesa te wa fye, wa cine cine! Nga twaba ifibusa fyakwe tukaba ne nsansa kabili tukacingililwa. We paalo we! Natutwalilile ukumucetekela, twilakonkelela ifya fye.
17. Cinshi mwapingulapo ukucita pa fyo Yehova atusokapo ifyo twalandapo muli cino cipande?
17 Bushe tatumfwa bwino ukuti Yehova ni Cibusa wesu no kuti alatutungulula mu lwendo lwesu ulwa ku mweo wa muyayaya? Yehova alitusoka pa fintu fitatu ifingalenga twaleka ukumubombela. Ne fi, kukonkelela icinabwingi, imitima yesu, ne fya fye. Nga twatwalilila ukumfwila ifyo atusoka ukwabula no kutwishika tukakwata umweo wa muyayaya. Mu cipande cikonkelepo tukalanda pa fintu fitatu na fimbi ifyo Yehova atusokapo pa kuti tulepata ifyabipa no kukanaya mu nshila ya bufi iilenga abengi ukupumbulwa.—Amalu. 119:128.
-
-
Bushe Mukalaumfwila Ukusoka kwa kwa Yehova?Ulupungu—2011 | July 15
-
-
Bushe Mukalaumfwila Ukusoka kwa kwa Yehova?
“Iyi e nshila. E mo mwende.”—ESA. 30:21.
1, 2. Cinshi ico Satana afwaisha ukucita, kabili Icebo ca kwa Lesa citwafwa shani?
ICIPAMPA ca mu musebo apo bashalangilila bwino ukwabela icifulo cimo, kuti calenga umuntu aluba no kuba mu bwafya. Tutile cibusa wenu amusoka ukuti kuli umuntu umubi umutima uwalwile icipampa mu musebo pa kuti abantu abashicenjele balube, bushe te kuti mumfwile ifyo amweba?
2 Ukwabula no kutwishika, Satana mulwani wesu uufwaya ukutulufya. (Ukus. 12:9) Fyonse ifyo twalandilepo mu cipande ca kubalilapo ifingalenga twaleka ukubombela Yehova e ufileta pa kuti atufumye mu musebo uutwala ku mweo wa muyayaya. (Mat. 7:13, 14) Lelo, Lesa uwatutemwa alatusoka ukuti twilakonkelela imicenjelo ya kwa Satana pantu kuti yatulufya. Natulande nomba pa fintu na fimbi fitatu ifyo Satana engabomfya pa kuti tuleke ukubombela Yehova. Ilyo tulelanda pa fyo Icebo ca kwa Lesa citwafwa pa kuti tatulufiwe, napamo kuti cawama ukulaelenganya ukuti Yehova ali ku numa yesu kabili aletulangilila ukwa kulola, aleti: “Iyi e nshila. E mo mwende.” (Esa. 30:21) Ukulatontonkanya pa fyo Yehova atusoka kukatwafwa ukutwalilila ukumumfwila.
Mwilakonkelela “Bakasambilisha ba Bufi”
3, 4. (a) Bakasambilisha ba bufi baba shani nge fishima ifyauma? (b) Ni kwi bakasambilisha ba bufi ilingi bafuma, kabili cinshi bafwaya?
3 Elenganyeni ukuti muli pa bulendo, mulepita mu ciswebebe. Awe mwati muloleshe, mwamona icishima no kuyako bwangu bwangu pantu mulefwaya sana amenshi ya kunwa. Cilya mwafika pa cishima, mwasanga calyuma. Kwena kuti mwaumfwa ububi sana! Bakasambilisha ba bufi baba nge fishima ifyauma. Bonse abaya mu kusambililako icine ca mu Baibolo basanga ukuti tapali icili conse ico bengasambililako. Yehova alitusoka ukupitila mu batumwa babili, Paulo na Petro pali bakasambilisha ba bufi. (Belengeni Imilimo 20:29, 30; 2 Petro 2:1-3.) Ni bani aba bakasambilisha? Ifyo aba batumwa babili balemba filatwafwa ukwishiba ukwafuma aba bakasambilisha ba bufi ne fyo babomba.
4 Paulo aebele baeluda ba mu cilonganino ca ku Efese ukuti: “Muli imwe mukema abantu abakalasambilisha ifyanyongana.” Petro alembeele Abena Kristu banankwe ukuti: “Muli imwe mukesaba bakasambilisha ba bufi.” Ni kwi kufuma bakasambilisha ba bufi? Kuti bafuma na mu cilonganino mwine. Abafuma mu cilonganino basangu.a Cinshi bafwaya ukucita? Ico bafwaya te kufuma fye mu kuteyanya uko batemenwe sana kale. Lelo nga fintu Paulo alondolwele, ico bafwaya sana ‘kongola abasambi, pa kuti balebakonka.’ Ifi ilembo lyalanda pa ‘kongola abasambi,’ calola mu kuti tabaya mu kuipangila abasambi, lelo aba basangu bafwaya ukusenda abasambi ba kwa Kristu pa kuti balebakonka. Bakasambilisha ba bufi baba nge “mimbulu iikatila fye ubonaushi” pantu bafwaya ukulufya bamunyinefwe abo twacetekela sana no konaula icitetekelo cabo e lyo no kubafumya ku cine.—Mat. 7:15; 2 Tim. 2:18.
5. Ni nshila nshi bakasambilisha ba bufi babomfya?
5 Bushe bakasambilisha ba bufi babomba shani? Inshila babomfya pa kongola abantu sha bucenjeshi. Nga filya abapuupu abengisha ifintu mu calo mu bumfisolo bacita, abasangu nabo bongola abantu mu bucenjeshi na mu bumfisolo. Nga balya abapanga ifitupa fya bufi ifimoneka kwati fya cine, abasangu nabo babomfya ‘amashiwi ya bucenjeshi’ no bufi pa kuti ifyo balelanda filemoneka kwati fya cine. Batandanya ‘ifisambilisho fya bufi,’ no ‘kulufyanya ukulondolola Amalembo’ pa kuti fyumfwane ne fyo batontonkanya. (2 Pet. 2:1, 3, 13; 3:16) Nga fintu twamona, abasangu tabatutemwa. Ukubakonkelela kukatufumyapo fye mu nshila itwala ku mweo wa muyayaya.
6. Finshi Baibolo itusoka pali bakasambilisha ba bufi ukwabula ukupita na mu mbali?
6 Kuti twaicingilila shani kuli bakasambilisha ba bufi? Baibolo yalilanda bwino bwino ifyo twingacita. (Belengeni Abena Roma 16:17; 2 Yohane 9-11.) Icebo ca kwa Lesa citila “batalukeni.” AmaBaibolo yambi yapilibula aya mashiwi ati “mupaatukeko kuli aba” “muleitalushako uko bali,” na “muletalukako kuli aba bantu.” Aya mashiwi nayomfwika bwino sana. Dokota nga amweba ukutaluka ku muntu uwalwala ubulwele ububi sana, ubwambukila, mukafwaya ukukonka ifyo amweba pantu namwishiba ico alandile ifyo. Abasangu baba nga bantu abalwala kabili babomfya ifisambilisho fyabo ku kulenga bambi ukulatontonkanya nga bena. (1 Tim. 6:3, 4) Yehova, Dokota Mukalamba, atweba ukuti tulebataluka. Twalishiba umo alosha, lelo bushe tulafwaisha sana ukumfwila fyonse ifyo atusokapo?
7, 8. (a) Finshi twingacita pa kuti tutaluke kuli bakasambilisha ba bufi? (b) Mulandu nshi mulingile ukutwalilila ukutaluka bakasambilisha ba bufi?
7 Kuti twataluka shani kuli bakasambilisha ba bufi? Tatufwile ukubapokelela mu ng’anda mu mwesu nelyo ukubaposha. Tatufwile ukubelenga amabuuku yabo, ukutamba amaprogramu yabo aya pa TV, nelyo ukubelenga ifyo balemba pa Intaneti nangu ukulembapo fimo pali ifyo fyebo. Mulandu nshi tufwile ukwesesha na maka ukubataluka? Mulandu wa kutemwa. Twalitemwa “Lesa wa cishinka,” e ico tatufwaya ukunyonganya nelyo ukulondolwela mumbi Icebo ca cishinka. (Amalu. 31:5; Yoh. 17:17) Kabili twalitemwa no kuteyanya kwa kwa Yehova, ukutusambilisha icine icitusansamusha sana. Pa fyo tusambilila paba Ishina lya kwa Lesa no mo lyalola, ubufwayo bwa kwa Lesa kwi sonde, ifyo abafwa baba, e lyo ne subilo lya kuti abafwa bakabuuka. Bushe mulebukisha ifyo mwaumfwile ilyo mwasambilile fye icine pali ifi fintu e lyo na pa fintu fimbi? Mulandu nshi kanshi mwingalekela bakasambilisha ba bufi ukumubepa no kumufumya mu cilonganino icamusambilisha icine?—Yoh. 6:66-69.
8 Te mulandu ne fyo bakasambilisha ba bufi bengalanda, te kuti tubomfwile! Mulandu nshi uwakuila ku bantu ababa nge fishima ifyauma ku kubepwa fye no kukukalifiwa? Tulingile fye ukutwalilila ukuba aba cishinka ku kuteyanya kwa kwa Yehova. Uku kuteyanya takwabala akutubeepapo pantu kulatupeela amenshi ayasuma ayaba Cebo ca kwa Lesa.—Esa. 55:1-3; Mat. 24:45-47.
Mwilakonkelela “Amalyashi ya Bufi”
9, 10. Cinshi Paulo asokele Timote pa “malyashi ya bufi,” kabili cinshi Paulo nalimo aletontonkanyapo? (Moneni na futunoti.)
9 Limo cilanguka ukwishiba ukuti ifyo icipampa cilangilile te fya cine. Inshita shimo tacanguka ukwishiba ukuti ifyo cilelangilila fya bufi. E fyo caba na ku matunko ya kwa Satana; yamo tulayeshiba bwangu lelo yamo yalafya ukwishibikwa. Umutumwa Paulo alitusoka pa mucenjelo umo uo Satana abomfya, no yu, “malyashi ya bufi.” (Belengeni 1 Timote 1:3, 4.) Pa kuti tutwalilile ukwenda mu nshila iitwala ku mweo wa muyayaya, tufwile ukwishiba ico aya malyashi ya bufi yaba e lyo ne fyo twingacita pa kuti twilakutika kuli yena.
10 Amashiwi ya kusoka pa malyashi ya bufi yaba pa fyo Paulo alembeele Timote kangalila wa Bwina Kristu, muli kalata ya kubalilapo. Paulo aebele Timote ukusungilila icilonganino ica busaka no kwafwa bamunyinefwe na bankashi ukutwalilila ukuba aba cishinka kuli Yehova. (1 Tim. 1:18, 19) Ishiwi lya ciGriki ilyo Paulo abomfya ilyapilibulwa ati “amalyashi ya bufi,” lipilibula ifya kwelenganya fye, inshimi nelyo ifya bufi. Icitabo icilondolola amashiwi ya mu Baibolo citila, ili shiwi lilanda pa lyashi lya fya mapepo ilya kwelenganya fye.” Nalimo Paulo aletontonkanya pa bufi mu fya mapepo ubwafumine ku malyashi ya kale ayo abantu bamumungile fye kabili ayo abengi balefwaisha ukwishiba.b Paulo alandile ukuti aya malyashi yalibipile sana pantu ‘yaleleta fye amepusho,’ e kutila yalelenga abantu ukukwata amepusho no kufwailisha pa fintu ifya fye. Satana alabomfya amalyashi ya bufi ayo aba fya mapepo basambilisha pa kuti abantu baleke ukutontonkanya pa fintu ifyacindama. Kanshi ukufunda kwa kwa Paulo nakumfwika ukwa kuti: Mwilakonkelela amalyashi ya bufi!
11. Bushe Satana mu mucenjelo abomfya shani ukupepa kwa bufi ku kulufya abantu, kabili kumfwila ukusoka nshi kukatwafwa ukukanalufiwa?
11 Malyashi nshi aya bufi ayengalufya abashicenjele? “Amalyashi ya bufi” kuti yaba bufi bwa fya mapepo nelyo ulushimi ifingalenga twaleka “ukukutika ku cine.” (2 Tim. 4:3, 4) Satana uuifungushanya kwati “ni malaika wa lubuuto,” mu mucenjelo alalufya abantu ukubomfya imipepele ya bufi. (2 Kor. 11:14) Ku ca kumwenako, aba mu macalici ya batila Bena Kristu basambilisha ifisambilisho fya bufi abati muli Lesa umo mwaba abene batatu, kwaliba umulilo wa pe, no kuti umweo taufwa. Balakoselesha abantu ukulasefya amaholide pamo nga Krisimasi na Isita, lelo ifyo bacita pali uku kusefya, fyafuma ku kupepa kwa bufi nangu ca kuti filamoneka ukuba fye bwino. Nga tuleumfwila ukusoka kwa kwa Lesa ukwa kuipaatulako, no ‘kukanaikatako ku cishasanguluka,’ tatwakalufiwe ku malyashi ya bufi.—2 Kor. 6:14-17.
12, 13. (a) Bufi nshi Satana abepa, lelo cinshi Baibolo ilandapo? (b) Kuti twacita shani pa kuti Satana tatulufishe ku malyashi wakwe aya bufi?
12 Satana alalenga twasumina na fimbi ifya bufi pa kuti atulufye nga tatucenjele. Lekeni tulande pa fya kumwenako fimo. Kuti wacita icili conse ico ulefwaya, no kuipingwila we mwine icisuma ne cibi. Tulomfwa amashiwi ya ifi ilingi pa filimba, pa TV, e lyo yalasangwa na mu mabuuku, mu manyunshipepala na pa Intaneti. Apo tulomfwa ubu bufi lyonse, na ifwe kuti twatendeka ukulatontonkanya no kukonkelela ifyo abantu basabankanya. Icishinka ca kuti fwe bantunse tulakabila sana uwa kutwafwa ukuba ne mibele isuma, no wingacita ifi ni Lesa fye. (Yer. 10:23) Lesa takawamye ifintu mu calo. Nga tulekonkelela abantu abatontonkanya ukuti mailo tabakabepo, kuti twaba ‘abanang’ani nelyo abashitwala ifisabo.’ (2 Pet. 1:8) Icishinka ca kuti, ubushiku bwa kwa Yehova nabupalama, kabili tufwile ukubwenekela inshita ili yonse. (Mat. 24:44) Lesa tamusakamana pa lwenu. Ukusumina ubu bufi bwa kwa Satana kuti kwalenga twafupuuka, no kulamona kwati Lesa te kuti atutemwe. Lelo icishinka ca kuti Yehova alitutemwa kabili alicindika bonse bakapepa bakwe ngo muntu umo umo.—Mat. 10:29-31.
13 Tufwile ukucenjela pa kuti tatuletontonkanya nga bantu baba mu calo ca kwa Satana, abamona kwati ifyo balanda fya cine. Tufwile ukulaibukisha ukuti Satana ni ncenjeshi sana. Lelo, nga tuleumfwila ukusoka kwa kwa Lesa ne fyo atweba mu Cebo cakwe, Baibolo, tatwakakonkelele ‘‘imilumbe ya bufi’’ iyo Satana abomfya ku kulufya abantu.—2 Pet 1:16.
‘Mwilakonkelela Satana’
14. Finshi Paulo asokele abakashana bamukamfwilwa, kabili mulandu nshi bonse tufwile ukukonkela uko kusoka?
14 Tutile mwamona icipampa pa musebo icileti: “Iyi e Nshila nga Mulefwaya Ukukonka Satana.” Ukwabula no kutwishika tapali uwingakonka iyo nshila? Na lyo line, Paulo alitusoka pa fintu ifingi ifingalenga Abena Kristu baipeela ‘ukupaasuka no kukonka Satana.’ (Belengeni 1 Timote 5:11-15.) Abo Paulo aebele aya mashiwi ni “bamukamfwilwa abakashana,” lelo icishinka alandilepo kuti ca-afwa ifwe bonse. Balya abanakashi Abena Kristu abaliko mu nshita ya batumwa bafwile tabalemona ukuti balekonka Satana lelo ifyo balecita fyalelanga ukuti e o balekonka. Kuti twacita shani pa kuti tatulekonka Satana ukwabula no kwishiba? Natulande pa fyo Paulo atusoka pa lwambo.
15. Cinshi ico Satana afwaisha ukucita, kabili Paulo alondolola shani imicenjelo ya kwa Satana?
15 Satana tafwaya tulelanda pa fyo twasuminamo, afwaya twaleka ukushimikila imbila nsuma. (Ukus. 12:17) Pa kuti cibe ifi, alatutunka ukulacita ifintu ifingatupwishisha inshita nelyo ukuleta amalekano pali ifwe. Paulo alandile pali fimo ifyo Satana atutunka ukucita pa kuti tumukonkelele. Atile bamukamfwilwa ‘tabali ne fya kucita, baseuluka fye mu mayanda.’ Pali ino nshita ilyo kuli ubuyantanshi mu fya kupangapanga, calyanguka sana ukonaula nshita ne ya bambi ku fintu pamo nga ukuya mu kwisha, ukutuma amafoni nangu ukulemba amashiwi pa foni pa fintu ifishacindama nelyo ifya bufi. Kabili atile baali “aba mulomo.” Umulomo ulalenga abantu ukwamba abanabo, ne ci ilingi line cilaleta ukukansana. (Amapi. 26:20) Aba lwambo bapashanya Satana Kaseebanya nampo nga baleshiba nelyo iyo.c Paulo alandile no kuti ‘baleibika mu milandu ya bantu bambi.’ Tatwakwata insambu isha kuibika mu milandu ya bantu bambi. Ukucita ifyo kuti kwalenga twaleka ukubika amano ku mulimo Lesa atupeela uwa kushimikila pa Bufumu. Nga twaleka ukubomba umulimo wa kwa Yehova ninshi twatendeka ukukonka Satana. Kabili nga twaba ku lubali lwa kwa Satana ninshi twakaana Yehova.—Mat. 12:30.
16. Kufunda nshi uko tulingile ukukonka ukwingatwafwa ‘ukukanapaasuka no kukonka Satana’?
16 Ukumfwila ifyo Baibolo ilanda kuti kwatwafwa ‘ukukanapaasuka no kukonka Satana.’ Natulande pa kufunda kwa kwa Paulo na kumbi. Beni “abacincila pe mu mulimo wa kwa Shikulu.” (1 Kor. 15:58) Ukuba abacincila mu mulimo wa kwa Lesa kukatwafwa ukunaibimba mu malyashi ya fye na mu fintu fimbi ifingatonawila inshita. (Mat. 6:33) Mulelanda “amashiwi ayasuma aya kukuula.” (Efes. 4:29) Te kwesha ukukutika ku lwambo nangu ukulutandanya.d Tulecetekela Abena Kristu banensu no kubacindika. Nga tulecita ifyo tukalalanda amashiwi ayasuma ukucila ukulanda amashiwi ya kukalifya bambi. ‘Mulebika fye amano ku fyenu.’ (1 Tes. 4:11) Tulebika amano kuli bambi, lelo ilyo tulecita ifyo tuleibukisha ukuti kuli ifyo bashingatemwa ukutweba nelyo abantu bambi ukwishiba. Tuleibukisha no kuti, tatufwile ukulapatikisha bambi ukucita ifyo ifwe tulemona ukuti e fili bwino pa fintu ifyo abene bafwile ukuipingwila.—Gal. 6:5.
17. (a) Mulandu nshi Yehova atusokela pa fyo tushilingile ukucita? (b) Cinshi mukatwalilila ukucita pa nshila Yehova afwaya ifwe ukwendamo?
17 Ala tulatasha Yehova pa fyo atweba bwino ifyo tushifwile ukukonka! Lelo, tatufwile ukulaba ukuti icalenga ukuti Yehova atusoke pa fintu ifili muli cino cipande na mu cipande cafumineko, ni co alitutemwa icine cine. Tafwaya Satana ukutulufya no kutuletela amafya. Umusebo uo Yehova afwaya ifwe ukwendamo walicepa, lelo ututwala ku mweo wa muyayaya. (Mat. 7:14) Kanshi natutwalilile ukumfwila amashiwi Yehova atweba ayatila: “Iyi e nshila. E mo mwende.”—Esa. 30:21.
[Amafutunoti]
a ”Ubusangu” kupondokela ukupepa kwa cine.
b Ku ca kumwenako, ibuuku lya kwa Tobit, ilyo abantu bamo bamona ukuti lyaba pa mabuuku ya mu Baibolo lyaba pa malyashi ya bufi ayaliko mu nshita ya kwa Paulo. Lyalembelwe muli ba 200 B.C.E. Muli ili buuku mwaisula fye ifisambilisho fya bufi na malyashi ya finjelengwe. Lilanda pa malyashi ayashacitike no kucitika ukuti ya cine. Moneni icitabo ca Insight on the Scriptures, Volume 1, ibula 122.
c Ishiwi lya ciGriki ilyapilibulwa “kaseebanya” ni di·aʹbo·los, icalola mu kuti “uwa lwambo.” Ili lishina limbi ilyo Satana, uwa lwambo icine cine etilwako.—Yoh. 8:44; Ukus. 12:9, 10.
-