Mulandu Nshi Cakokwele fyo Ukupwisha Ifikansa?

IMYAKA imo 6,000 iyapitapo, bumulopwe bwa kwa Lesa tabwali mu fikansa. Pa kupwishishisha umulimo wakwe uwakupapusha uwa bubumbo, “Lesa amwene conse ico acitile, kabili, moneni, naciwamisha.” (Ukutendeka 1:31) Lyene aingile mu ciputulwa ca nshita icitali ica “kutusha”; te mu kuti, kwena, alinakile lwa ku mubili. Ukucila, alitushishe mu kuti alilekele imilimo yakwe iya kubumba pano pe sonde, uwacetekela ukuti imifwaile yakwe iisuma ukukuma kuli ifi yaali no kutunguluka mu kukumanina.—Ukutendeka 2:1-3; Esaya 55:11.

Cinshi cali iyo mifwaile? Yehova abikile abantunse ba kubalilapo abaupana mu cifulo icitwa ibala lya Edene. Icishingamo cabo ica kutendekelako cali kusakamana umushi wabo uwa paradise, ukusanshako ubumi bwa nama shalekanalekana ishingi. Na kabili, bali no kufyala no kukusha abana. Mu kupita kwa nshita, ilyo ulupwa lwabo lwakulile, bali no kutanununa Paradise ukufika ku mpela she sonde mu kumfwile ikambisho lya kwa Lesa ilya ‘kunashe sonde.’ Muli ifyo, isonde mu kupelako lyali no kuba umushi wayemba, uwaisulamo ulupwa lwa nsansa, ulwaikatana mu kubombela Shibo wa ku mulu. Iyo yali e mifwaile ya kwa Lesa iya kutendekelako.—Ukutendeka 1:27, 28; 2:8, 15, 20-22.

Bushe Adamu na Efa bali no kwakana ukufikilisha iyi mifwaile ikalamba ukufika ku mpela ya iko? Ico cashintilile pa kutwalilila kwabo ukubombela pamo na yene pa kumfwila Kabumba wabo. Icumfwila cabo tacali kuba impofu, abashitontonkanya. Bapeelwe ukuisalila, pa kuti Lesa afwaile bene ukumubombela no mutima wa kutasha. Pamo nge ca kucinkulako cimoneka ica nsambu sha bumulopwe, apayenye ubwesho bwayanguka. Bali no kulyako ukupayanya ukuli konse mwi bala ukufumyako fye kumo. Kwali icimuti ca fisabo ukukuma ku co Lesa asosele ukuti: “Mu bushiku walyako ukufwa ukafwa.”—Ukutendeka 2:16, 17.

Aya mashiwi yatweba ukuti Adamu na Efa tababumbilwe ukukota no kufwa. Imfwa yali no kwisako fye nga ca kuti batobele ili kambisho lyayanguka. Nga ca kuti Adamu na Efa batwalilile abacumfwila kuli Lesa, nga bacili aba mweo pe sonde ilelo nga bafyashi ba lupwa lwa mu kusaalala kwa calo aba bufyashi bwapwililika.—Moneni icishinte icalondololwa pe Ilumbo 37:29.

Nangu cibe fyo, cimo ica fibumbwa fya kwa Lesa ica bumalaika, icitwa nomba Satana, cabele ica kulengulula inshila ya kwa Lesa iya kutekelamo. Acincishe Efa ukulya ku cisabo cabindilwe, mu kubeleleka ukutubululo kuti pa kuba uwaikalila ukufuma kuli bumulopwe bwa kwa Lesa, kuti awaminako. Inkuntu ya kwa Satana iya cine cine, nangu ni fyo, yali kufwaisha kwa kuba lesa wa lupwa lwa mutundu wa muntu waleenekelwa.—Ukutendeka 3:1-5; Mateo 4:8, 9; Yohane 8:44.

Apantu Yehova apeele abantunse ba kubalilapo abaupana icili conse balekabila, Efa nga aikatilile kuli bumulopwe bwakwe no kukaana ukutubulula kwa kwa Satana ukwa bufi. Mu kubamo ubusanso, nangu ni fyo, alitwalilile no kutoba ifunde lya kwa Lesa. Pa numa, Adamu asalilepo ukuilunda ku mukashi wakwe mu nshila yakwe iyabulwamo amano. Muli ifyo aba abaupana ba mano kuikwatila, capamo na Satana, balipondokele Lesa, kabili ifikansa fya bumulopwe bwa bulesa fyalimishiwe.—Ukutendeka 3:6.

Inshita Yalekabilwa ku Kupwisha Ifikansa Fyacindama

Yehova nga alyonawile bacipondoka batatu lilya line. Lelo ico nga tacapwishishishe umupwilapo ifipusho fyaimishiwe na bucipondoka bwabo. Bushe umuntu kuti aiteka umwine mu kutunguluka ukwabula Lesa? Bushe bwali bulungi pa lubali lwa kwa Lesa ukupinda ukunakila kuli bumulopwe bwakwe? Mu kulundapo, mu cilola ca myendele ya baupana aba kubalilapo, bushe umuntunse uuli onse kuti asobolapo ukubombela Lesa ukwabula akaso mu kuisalila kwabo—nelyo fye lintu baeshiwa na Satana? (Yobo 1:7-11; 2:4) Kuti casendako inshita ukwasuka aya mepusho. Kuti casendako inshita, na kabili, ukucimfya ifya kufumamo fya kulya kupondoka kwa kutendeka no kufikilisha imifwaile ya kwa Lesa ku kulenga isonde paradise ilyaisulamo umushobo wa bantunse wabulwa ulubembu. Tucili tulelolela ukupingulapo kwa kupelako ukwa ifi fikansa.

Mu kumfwana ne funde lyakwe, Lesa afumishepo amashuko ya kwikala kuli pe na pe pali Adamu na Efa. Tabali na kabili abawaminwa ukwakana mu kwisushisha imifwaile yakwe iikalamba. Nangu cibe fyo, pa ntanshi tabalafwa, balisuminishiwe ukuletako no kukusha ubufyashi. Ca cine, Adamu na Efa tabali na kupisha ku bufyashi bwabo na kabili ubumi bwabembela, ubwabulo lubembu. (Abena Roma 5:12) Lelo nangu cingati inkulo shakonkelepo shafyelwe ishabulo kupwililika kabili ishashamina ukufwa, abantu abengi umo umo balikwete ishuko lya kulangisha uko baiminine ukulosha ku fikansa fikalamba ifya bumulopwe.

Ukupikulula Ifikansa

Ni shani fintu Lesa akapikulula iyi milandu iyakuma kuli bumulopwe bwakwe? Mu mano yamo ifipusho ifyaimishiwe ku numa mu Edeni nomba fyalyasukwa. Amakana ya myaka aya lyashi lya kale ilya buntunse mu kukalipwa yalicilenga ukumonekesha ukuti ukutunga kwa kwa Satana ukwa kuti Efa kuti aba bwino ukuikalila ukufuma kuli Lesa kwali kwa bufi. Ukuteka kwa muntunse uko ukusuula Lesa kwatwalilila ukufilwa. Nge fyo Baibolo isoso kuti: “Abantu bacito lukambo ku bantu ku kubabifya.”—Lukala Milandu 8:9.

Pa lubali lumbi, ifintu ifingi ifisuma fyalilembwa mu kati ka myaka yalepa ukutula apantu Adamu na Efa babembwike. Umutundu wa buntunse abengi balilangisha ukulambatila kuli bumulopwe bwa kwa Yehova, ica kumwenako capulishamo ukuba “Mwana wa muntu,” Yesu Kristu umwine. (Mateo 20:18; AbaHebere 11:1-12:3) Abo abakonka amafunde ya kwa Lesa no kupokelela bumulopwe bwakwe balisanga ukuti iyi e nshila yawamisha mu cine cine. Balikumanya icine ca mashiwi ye pinda aya kuti: “Ipaalo lya kwa Yehova lyene lilacindamika, kabili talundako ukulungulula.” (Amapinda 10:22) Mu kulundapo, ca kutootela ku kupayanya kwa kubuuka, mu kupelako bakakana mu kwisushisha imifwaile ya kwa Lesa iikalamba.—Yohane 5:28, 29.

Yehova talaba imifwaile yakwe iya kutendekelako. Abo abakaana bumulopwe bwakwe tabakasuminishiwe ukuteka pe sonde pa nshita yonse, kabili Baibolo isoka ukuti mu kwangufyanya Lesa akabuule ncitilo ku kubalwisha. Tubelenga ukuti: “Ubukali bwa kwa Lesa bwasokolwelwa ukufuma mu mulu pa kukanapepa konse.” (Abena Roma 1:18) Uku kulumbulula kuleisa ukwa bukali bwa kwa Lesa, ubo Baibolo ita Armagedone, ukwabulo kutwishika kukalangisha ukuti e ko aba mu cituntulu. Ni beka fye abapokelela bumulopwe bwakwe e bakapusunsuka ico ica kuponako. “Pantu abatambalala bakekala mu calo, na ba mpomfu bakashalamo; lelo ababifi bakaputulwa mu calo, na bafutika bakafumpulwamo.”—Amapinda 2:21, 22.

Ifikansa Fikalamba na Iwe

Mu cilola ca ifi fishinka, umo umo uwa ifwe—ukupala Adamu na Efa—tufwile ukupanga ukusala. Bushe tukesha ukuikalila ukufuma kuli Lesa? Nelyo bushe tukanakila kuli bumulopwe bwakwe? Ibukisha, ifi fili fikansa fyacilapo kucindama ifilolenkene na iwe ilelo. Ifikansa fimbi, ifyacindama nga fintu pambi fingamoneka, fibomba no bumi bobe ubwa nomba. Ifi fibomba no bumi bwa muyayaya. Ukupingulapo ucita kukambukila inshita yobe iya ku ntanshi iya ciyayaya.

Ni shani wingalanga ukuti ulapokelela bumulopwe bwa kwa Lesa? Pa kusambilila Icebo cakwe mu mukoosha, Baibolo, no kufwaya ukumfwila ukufwaya kwakwe mu kubishanya na Bena Kristu bambi aba cine. (Sefania 2:2, 3) Nga ca kuti wacite fyo, ukakwate subilo lya nsansa ilya kumona ukwisushiwa kwa mifwaile ya kwa Lesa iikalamba. Ukafikako ku kumona mu cine cine ubu bulayo bwa kupapusha: “Pashala panono, e lyo umubifi takabepo . . . Lelo abalanda bakapyaninine calo, no kuilemeno bwingi bwa mutende.” (Ilumbo 37:10, 11) Mwandi ca kufumamo cawamisha kuli bonse abainashisha kuli bumulopwe bwa kwa Lesa! Mwandi mulandu wakosa uwa kupingulapo mano mano muli uyu mulandu wacilishapo kucindama!