Ukusambilisha kwa Bulesa Kulacimfya
“Amenso yenu yakamona Kasambilisha wenu [Uwakulisha, NW], kabili ilyo mwapaatukila ku kwa kulyo nangu ku kwa kuso, amatwi yenu yakomfwe cebo cafuma ku numa yenu, icileti, Iyi e nshila, e mo mwende.”—ESAYA 30:20, 21.
1. Mulandu nshi ukufunda kwa kwa Yehova mu kulungika kwingetilwa ukusambilisha kwa bulesa?
YEHOVA LESA e Ntulo ya kusambilisha kwawamisha uko uuli onse engapokelela. Nga ca kuti twakutika lintu alanda, ukucilisha ukupitila mu Cebo cakwe Cashila, akaba Kasambilisha wesu Wakulisha. (Esaya 30:20) Ilembo lya mu Baibolo ilya ciHebere na kabili limwita “Uwa Bulesa.” (Ilumbo 50:1, NW) Muli fyo, ukufunda kwa kwa Yehova kwaba kusambilisha kwa bulesa.
2. Ni mu mano nshi cabela ica cine ukuti Lesa eka fye e wa mano?
2 Icalo caliba ne cilumba pa fyaimikwa fya ciko ifingi ifya masomo, lelo takwaba nangu cimo ica fyene icipeela ukusambilisha kwa bulesa. Iye, amano yonse aya ku calo aya pa nshita yalepa yaba fye yanono lintu yalinganishiwa ku kufunda kwa bulesa ukwashimpwa pa mano ya kwa Yehova ayashapeleela. Pa Abena Roma 16:27 patila Lesa eka e wa mano, kabili ici caba ica cine mu mano ya kuti ni Yehova fye eka e waba na mano mu kukumanina.
3. Mulandu nshi Yesu Kristu abela e kasambilisha wakulisha uwabalile enda pe sonde?
3 Umwana wa kwa Lesa, Yesu Kristu, aba cipasho cituntulu ica mano kabili e kasambilisha wakulisha uwabalile enda pe sonde. Kabili te ca kupapa! Pa nshita yalepa Yehova aali e Kasambilisha wakwe mu myulu. Mu cishinka, ukusambilisha kwa bulesa kwatampile lintu Lesa atendeke ukufunda icibumbwa cakwe ica ntanshi, Umwana wakwe uwafyalwa eka. Yesu kanshi ali na maka ya kusoso kuti: “Nanda ifi fintu nge fyo Tata ansambilishe.” (Yohane 8:28; Amapinda 8:22, 30) Amashiwi ya kwa Kristu umwine ayalembwa muli Baibolo yalalundako ifingi ku kwishiba kwesu ukwa kusambilisha kwa bulesa. Pa kusambilisha fintu Yesu asambilishe, Abena Kristu basubwa bomfwila Kasambilisha wabo Uwakulisha, uyo ukufwaya kwakwe kwaba kwa kuti “amano ya finsangwansangwa aya kwa Lesa” yalengwe ukwishibwa ukupitila mu cilonganino.—Efese 3:10, 11; 5:1; Luka 6:40.
Ukufwailisha Amano
4. Cinshi casoswa pa lwa maka ya bongobongo?
4 Ukunonka amano ayafuma ku kusambilisha kwa bulesa cifwaya ukubomfya kwacincila ukwa maka yesu aya kutontonkanya ayapeelwa na Lesa. Ici kuti cacitikako pantu bongobongo wa buntunse alikwata amaka yakalamba. Icitabo The Incredible Machine citila: “Nangu fye ni bakompyuta bacilishapo ukupikana bantu twingelenganya balishalila lintu balinganishiwa ku kupikana kwabulo kupelela no kukondenkana kwa bongobongo wa buntunse—imibele iilengwa ukucitikako ku micitile ya uko iyapikana, iya fishibilo fya kutumbinkanya kwa fya miti ukwapimwa. . . . Amamilioni ya fishibilo fibyata muli bongobongo wenu pa kashita akali konse fisenda ifyebo fyafulisha. Fileta ifyebo ukufuma mu kati ka mubili wenu na ku nse: ubukali ku kakondo, nelyo ukununkila kwa kofi, nelyo ukulandapo kwa mipuulwe ukwa cibusa. Lintu ifishibilo fimbi filebomba no kusalulula ifyebo, filetako inkuntu shimo, ukwibukisha, amatontonkanyo, nelyo amapange ayo yatungulula ku kupingulapo. Mupepi na pa nshita imo ine, ifishibilo ukufuma kuli bongobongo wenu fyeba imbali shimbi isha mubili wenu ica kucita: ukufwena ku kakondo, ukunwa uyo kofi, ukuseka, nelyo ukwasuka mu mipuulwe. Pali iyi nshita bongobongo wenu na kabili aletungulula imipeemene yenu, imyendele ya mulopa, ukukaba no kutalala, ne mibombele imbi iyafwaikwa ukwabula imwe ukwiluka cene. Atuma amakambisho ayo yasungilila umubili wenu uwashikatala te mulandu no kwalukaaluka mu fishingulwikeko. Na kabili apekanishisha ukukabila kwa nshita ya ku ntanshi.”—Ibula 326.
5. Mu Malembo, cinshi caba amano?
5 Nangula ca kuti bongobongo wa buntunse ukwabulo kutwishika alikwata amaka ya kusungusha, ni shani fintu twingabomfya umuntontonkanya mu nshila yawamisha? Te pa kuifimbilikisha umupwilapo mu kusambilila kwayafya ukwa lulimi, ilyashi lya kale, sayansi, nelyo ukulekanalekana kwa mabutotelo. Tulingile ukubomfya amaka yesu aya kutontonkanya maka maka ku kupokelela ukusambilisha kwa bulesa. Ni kweka fye e kufumamo amano ya cine cine. Lelo bushe cinshi caba e mano ya cine? Mu Malembo, ishiwi amano libika ukukomaila pa bupingushi busuma ubwashimpwa pa kwishiba kwalungikwa no kumfwikisha kutuntulu. Amano yatulenga ukubomfya ukwishiba no kumfwikisha mu kutunguluka mu kupikulula impika, ukusengauka nelyo ukuleuka amasanso, ukwaafwa bambi, no kufika pa mabuyo. Ku ca kusekesha, Baibolo icilanya amano no buwelewele no bupumbu—imibele tufwaya ukusengauka mu cine cine.—Amalango 32:6; Amapinda 11:29; Lukala Milandu 6:8.
Icitabo ca Kusambililamo ica kwa Yehova Icikalamba
6. Nga tuli no kulangisha amano ya cine cine, cinshi cifwile ukubomfiwa bwino?
6 Kwalibako amano ya ku calo ayashaifulila mpanga yonse. (1 Abena Korinti 3:18, 19) Iye, ici calo caisulamo amasukulu na malaibrari ayakwatamo amamilioni ya fitabo! Ifingi ifya ifi fyaba fitabo fya kusambililamo ifipeela ukufunda mu lulimi, amapendo, sayansi, ne mbali shimbi isha kwishiba. Lelo Kasambilisha Wakulisha alipeela icitabo ca kusambililamo icacila pali fyonse fimbi—Icebo cakwe capuutwamo, Baibolo. (2 Timote 3:16, 17) Calibe calungika te lyeka fye lintu cikumya pa fisambilisho fya musango yo pamo nga ilyashi lya kale, imimonekele ya mpanga, na sayansi wa fimenwa lelo na kabili lintu cisobela inshita ya ku ntanshi. Mu kulundapo, cilatwaafwa ukwikala ubumi bwacishapo kuba ubwa nsansa no bwa kusandulula pali ino ine nshita. Kwena, kwati fye ni fintu abasambi mwi sukulu lya ku calo bakabila ukubomfya ifitabo fyabo, tufwile ukuba ababeleshanya bwino ne Citabo ca Kusambililamo ica kwa Lesa icikalamba no kucibomfya nga tuli no kulangisha amano ya cine cine nga abo ‘abasambilishiwa kuli [Yehova, NW].’—Yohane 6:45.
7. Mulandu nshi mwingasoselo kuti ukubeleshanya kwalamuka ne fyaba muli Baibolo takwakumanina?
7 Nalyo line, ukubeleshanya kwalamuka na Baibolo takwaba cimo cine na mano ya cine cine no kubomba mu kumfwana no kusambilisha kwa bulesa. Ku kulangilile ci: Mu mwanda wa myaka uwalenga 17 C.E., umwaume wa ciKatolika uwe shina lya Cornelius van der Steen afwaile ukusanguka umuJesuit lelo alikenwe pantu aali uwaipipisha. Mu citabo cakwe The Jesuit—History & Legend of the Society of Jesus Manfred Barthel atila: “Komiti yaebele van der Steen ukuti bali abaiteyanya ukusuulako umulingo wa ciimo, lelo mu kuba fye ne cifwaikwa ca kuti engasambilila ukusose fyaba muli Baibolo ku mutwe. Ilyashi talingawaminwo kushimika nangu panono nga ca kuti van der Steen tabombele mu kumfwana no ku kupinda kwabamo amatutumuko.” Mwandi kubombesha casendele ukusungila Baibolo onse ku mutwe! Mu kushininkisha, nangu cibe fyo, caliba icacilapo ukukatama ukumfwikisha Icebo ca kwa Lesa ukucila ukusungila cene ku mutwe.
8. Cinshi cikatwaafwa ukunonkelamo ukufuma mu kusambilisha kwa bulesa no kulangisha amano ya kuko aya cine?
8 Nga tuli no kunonkelamo mu kukumanina ukufuma mu kusambilisha kwa bulesa no kulangisha amano ya cine, tulekabila ukwishiba kwalungikwa ukwa Malembo. Tufwile na kabili ukutungululwa no mupashi wa mushilo uwa kwa Yehova, nelyo amaka yabomba. Ici cikatulenga ukusambilila icine cashika, “ifyashika fya kwa Lesa.” (1 Abena Korinti 2:10) Kanshi, natusambilile mu mukoosha Icitabo ca Kusambililamo ica kwa Yehova icikalamba no kupepela ubutungulushi bwakwe ku mupashi wa mushilo. Mu kumfwana na Amapinda 2:1-6, natupeele ukusakamana ku mano, ukuteyamika umutima wesu ku kwiluka, no kubilikisha ku kumfwikisha. Tulekabila ukucite ci kwati tulesapika ifyuma fyashikama, pantu ni lyo fye lyeka elyo ‘tukeluka akatiina ka kuli Yehova no kwishiba Lesa tukakusanga.’ Ukulanguluka ukucimfya kumo no kunonsha kwa kusambilisha kwa bulesa kwalakosha ukutesekesha kwesu ukwa mano yapeelwa na Lesa.
Ukumfwikisho Kulundulukilako
9, 10. Cinshi Lesa asosele, nga fintu calembwa pa Ukutendeka 3:15, kabili cinshi caba e kumfwikisha kwa ayo mashiwi?
9 Ukusambilisha kwa bulesa kulacimfya pa kupeela ku bantu ba kwa Yehova ukumfwikisho kulundulukilako ukwa Malembo. Ku ca kumwenako, twalisambilila ukuti aali ni Satana Ciwa e walandile ukupitila mu nsoka mu Edene no kubilisha mu bufi ukuti lintu Lesa Atile imfwa yali no kuba e kukandwa pa kulya icitwalo cabindwa, Abepele fye. Nangu ni fyo, tulamona ukuti ukukanaumfwila Yehova Lesa kwaliletele mfwa pa mushobo wa buntunse. (Ukutendeka 3:1-6; Abena Roma 5:12) Lelo, Lesa apeele umutundu wa muntu isubilo lintu aebele insoka, na muli fyo ukulanda kuli Satana ukuti: “Ndebika no bulwani pa kati ka iwe no mwanakashi, kabili pa kati ka bufyashi bobe no bufyashi bwakwe: bwene bwakulakulasa ku mutwe, nobe wakulabulasa ku citende.”—Ukutendeka 3:15.
10 Ayo mashiwi yakomenene inkama iyali no kulasokololwa mu kulundulukilako ukupitila mu kusambilisha kwa bulesa. Yehova alisambilisha abantu bakwe ukuti umutwe wa Baibolo uwapulamo waba kwebela kwa bumulopwe bwa kwa Yehova ukupitila mu Lubuto, intuntuko ya kwa Abrahamu na Davidi uwakwete bucibinda ku kuteka kwa Bufumu. (Ukutendeka 22:15-18; 2 Samwele 7:12, 13; Esekiele 21:25-27) Kasambilisha wesu Uwakulisha alitusambilisha ukuti Yesu Kristu e Lubuto lukalamba ulwa “mwanakashi,” ukuteyanya kwa kwa Lesa ukwa mu kubumbwa konse. (Abena Galatia 3:16) Te mulandu no bwesho ubuli bonse Satana aletele pali wene, Yesu asungilile bumpomfu—ukufika fye na ku mfwa, ukucenwa kwa Lubuto ku citende. Twalisambilila na kabili ukuti ba 144,000 impyani shinankwe sha Bufumu abafuma pa kati ka mutundu wa muntu bakaakana na Kristu mu kushonaula umutwe wa kwa Satana, “icisoka cikote.” (Ukusokolola 14:1-4; 20:2; Abena Roma 16:20; Abena Galatia 3:29; Abena Efese 3:4-6) Fintu tutesekesha ukwishiba kwa musango yo ukwa Cebo ca kwa Lesa!
Ukwingila mu Lubuuto lwa kwa Lesa Ulwapesha Amano
11. Mulandu nshi cingasoselwa ukuti ukusambilisha kwa bulesa kulacimfya pa kwingisha abantu mu lubuuto lwa ku mupashi?
11 Ukusambilisha kwa bulesa kulacimfya pa kuleta abantu mu lubuuto lwa ku mupashi. Abena Kristu basubwa balikwata ico ca kukumanya mu kufikilishiwa kwa kwa 1 Petro 2:9 apatila: “Imwe muli lupwa ulwasalwa, bushimapepo bwa bufumu, uluko lwa mushilo, abantu abo aikwatila, ku kuleka balondolole ifya bulumba fya wamwitile ukuti mufume mu mfifi mwingile mu lubuuto lwakwe ulwapesha amano.” Ilelo, “ibumba likalamba” ilikekala kuli pe na pe pe sonde lya paradise nalyo line lilaipakisha ulubuuto lwapeelwa na Lesa. (Ukusokolola 7:9; Luka 23:43) Ilyo Lesa asambilisha abantu bakwe, Amapinda 4:18 yashininkisha ukuba aya cine: “Inshila ya balungami yaba ngo lubuuto ulwabalika, ululeya no kubuuta kasuka akasuba kasaama.” Iyi mibombele ilundulukilako iya kusambilila ilalopolola ukumfwikisha kwesu ukwa kusambilisha kwa bulesa, pamo fye nga fintu abasambi bacito kulunduluka pa mulandu wa kwaafwa kwawamisha ukwa kwa kafundisha ilintu balesambilila grama, ilyashi lya kale, nelyo icisambilisho cimbi.
12, 13. Kulwisha amasanso nshi aya fifundisho uko ukusambilisha kwa bulesa kwacingilila abantu ba kwa Yehova?
12 Ukucimfya kumbi ukwa kusambilisha kwa bulesa kwaba kwa kuti kulapokolola abaicefya abapokelela kwene ukufuma ku “fisambilisho fya fiwa.” (1 Timote 4:1) Pa lubali lumbi, lolesheni pali Kristendomu! Ku numa mu 1878, shikofu wa cifulo casumbuka uwa ciKatolika John Henry Newman alembele ukuti: “Ukubika ukucetekela pali ilya nshita mu maka ya buKristu ku kucincintila ukwingililwa no bubi, na pa kwalwila ifisolobelo fiine no tunkofyonkofyo twa kupupe fibanda ku mibombele ye landwe, . . . bakateka be Calici ukufuma ku nshita sha mu kubangilila bali abaiteyanya, nge shuko lingamoneka, ukupokelela, nelyo ukupashanya, nelyo ukusuminisha impupo shaliko ne myata ifya cintubwingi, pamo pene na mano ya buntunse aye bumba lya basambilila.” Newman alundilepo ukuti ifintu fya musango yo pamo nga menshi yatakatifu, ifya kufwala fya bushimapepo, ne fipasho fyali “fyonse ifya ntulo ya cisenshi, kabili fyashishiwe pa kupokelelwa kwa fiko mwi Calici.” Abantu ba kwa Lesa baliba aba kutasha mu cine cine pa kuti ukusambilisha kwa bulesa kulabapokolola ukufuma ku busangu bwa musango yo. Kulacimfya umusango onse uwa kupupe fibanda.—Imilimo 19:20.
13 Ukusambilisha kwa bulesa kulacimfya ifilubo fya butotelo mu nshila iili yonse. Nga abo basambilishiwa na Lesa, ku ca kumwenako, tatwasumina muli Bulesa Butatu lelo twasumina ukuti Yehova e Wapulishamo, Yesu e Mwana wakwe, kabili umupashi wa mushilo yaba maka yabomba aya kwa Lesa. Tatutiina umulilo wa helo, pantu twalishibo kuti helo wa mu Baibolo ni nshishi ya munsaunte iya mutundu wa muntu. Kabili ilintu aba mabutotelo ya bufi basoso kuti umweo wa buntunse wa bumunshifwa, ifwe twalishibo kuti abafwa tabaishiba akantu nangu kamo. Walilepa umutande wa cine icanonkwa ukupitila mu kusambilisha kwa bulesa. Fintu caba lipaalo ukulubuka kuli bunkole bwa ku mupashi ubwa Babiloni Mukalamba, ubuteko bwa calo ubwa butotelo bwa bufi!—Yohane 8:31, 32; Ukusokolola 18:2, 4, 5.
14. Mulandu nshi ababomfi ba kwa Lesa bengatwalilila ukwendela mu lubuuto lwa ku mupashi?
14 Pa mulandu wa kuti ukusambilisha kwa bulesa kulacimfya icilubo ca butotelo, kulalenga abantu ba kwa Lesa ukwenda mu lubuuto lwa ku mupashi. Mu kukonkapo, bomfwe shiwi ku numa yabo lileti: “Iyi e nshila, e mo mwende.” (Esaya 30:21) Ukusambilisha kwa kwa Lesa na kabili kulacingilila ababomfi bakwe ukufuma ku kupelulula kwa bufi. Lintu “abatumwa ba bufi” balengele amalekano mu cilonganino mu Korinti, umutumwa Paulo alembele ati: “Ifyanso fya bulwi bwesu te fya buntunse, lelo fya maka muli Lesa ku kuwisha amalinga ayakosa; tuwisha ifya fikansa, na conse icasansabala icaimikwa ku kukaanyo kwishiba Lesa, kabili tutwala amapange yonse muli bunkole ku cumfwila ca kuli Kristu.” (2 Abena Korinti 10:4, 5; 11:13-15) Ukupelulula ukwapusana ku kusambilisha kwa bulesa kulawishiwa ku kufunda ukupeelwa mu kunakilila mu cilonganino na pa kushimikila imbila nsuma kuli abo ababa ku nse.—2 Timote 2:24-26.
Pepeleni mu Mupashi na mu Cine
15, 16. Cinshi cipilibula ukupepela Yehova mu mupashi na mu cine?
15 Ilyo umulimo wa kushimikilo Bufumu ulelola ku ntanshi, ukusambilisha kwa bulesa kulacimfya mu kulanga abafuuka ifya kupepa Lesa “mu [mupashi] na mu cine.” Pa cishima ca kwa Yakobo mupepi no musumba wa Sukari, Yesu aebele umwanakashi umwina Samaria ukuti ali na maka ya kupayanya amenshi ayengapeela ubumi bwa muyayaya. Ukulosha ku bena Samaria, alundilepo ukuti: “Imwe mupepe co mushaishiba . . . Inshita ileisa, na nomba e ko ili, ilyo bakapepa bene bene bakapepela Tata mu [mupashi] na mu cine; pantu na Tata afwaya aba musango uyu babe aba kumupepa.” (Yohane 4:7-15, 21-23) Yesu lyene aishibishe umwine nga Mesia.
16 Lelo ni shani twingapepa Lesa mu mupashi? Ni pa kupeela ukupepa kwasanguluka ukufuma ku mitima ya kutasha iyaisulamo ukutemwa kwa kuli Lesa ukwashimpwa pa kwishiba kwalungikwa ukwa Cebo cakwe. Kuti twamupepa mu cine pa kukaana ubufi bwa butotelo no kucito kufwaya kwa bulesa, nga fintu kwasokololwa mu Citabo ca Kusambililamo ica kwa Yehova icikalamba.
Kulacimfya Ifya Kwesha ne Calo
17. Ni shani wingashininkisha ukuti ukusambilisha kwa bulesa kwalyaafwa ababomfi ba kwa Yehova ukulolenkana ne fya kwesha?
17 Lintu abantu ba kwa Lesa balolenkana ne fya kwesha, ukusambilisha kwa bulesa kulacimfya ilingi line. Langulukeni ci: Pa kutendeka kwa Nkondo ya Calo iya II, mu September 1939, ababomfi ba kwa Yehova bakabile ukushilimuka kwaibela mu Citabo ca Kusambililamo cakwe icikalamba. Ica kwaafwa kukalamba cali cipande ca muli The Watchtower uwa November 1, 1939, icaletele mu kumfwika ukusambilisha kwa bulesa pa mulandu wa kukanabuulamo lubali ukwa Bwina Kristu. (Yohane 17:16) Mu nshila imo ine, mu kubangilila kwa ba 1960, ifipande fya Ulupungu lwa kwa Kalinda pa kunakila kwaampanako ku “mabulashi yacilamo” aya kamfulumende fyayafwile ababomfi ba kwa Lesa ukubomba mu kumfwana no kusambilisha kwa bulesa mu kulolenkana ne fimfulunganya fya mu kwangalila capamo.—Abena Roma 13:1-7, NW; Imilimo 5:29.
18. Ni shani fintu Abena Kristu baitunga aba mu myanda ya myaka uwalenga bubili no wa butatu C.E. bamwene ifya kusekesha fyabotelela, kabili kwaafwa nshi ukusambilisha kwa bulesa kupayanya muli uku kuloshako ilelo?
18 Ukusambilisha kwa bulesa kulatwaafwa ukucimfya amatunko, pamo ngo kubeleleka kwa kufwaya ifya kusekesha fyabotelela. Moneni icalandilwe na Bena Kristu baitunga aba mu myanda ya myaka uwalenga bubili no wa butatu iya Nshita yesu Iyaishibikwa. Tertullian alembele ati: “Tatwakwate ca kucita, mu milandile, ukumona nelyo ukuumfwa, no kupena kwa kulangisha kwa finama fyakanshiwa, ukubulwe nsoni kwa mu cikuulwa ca mangalo, ubunkalwe bwa mu cibansa.” Kalemba na umbi uwa cilya ciputulwa ca nshita aipwishe ati: “Cinshi cintu Umwina Kristu wa busumino acita pa kati ka ifi fintu, apo pambi te kuti nelyo fye atontonkanye pa bubifi? Mulandu nshi asangilo buseko mu fya kwimininako ulunkumbwa?” Nangu cingatila aba bakalemba baikeleko imyaka imo pa numa ya Bena Kristu ba mu mwanda wa myaka uwa kubalilapo, balisenwike umusamwe wabotelela. Ilelo, ukusambilisha kwa bulesa kutupeela amano ya kutaluka ku fya kusekesha fya nsele, ifya bucisenene, kabili ifya lukaakala.
19. Ni shani fintu ukusambilisha kwa bulesa kutwaafwa ukucimfya icalo?
19 Ukubomba mu kumfwana no kusambilisha kwa bulesa kutulenga ukucimfya icalo cine. Ee, ukubomfya ukusambilisha kwa kwa Kasambilisha wesu Wakulisha kutulenga ukuba bakacimfya pa kusonga kwabipa ukwa ici calo calaala mu maka ya kwa Satana. (2 Abena Korinti 4:4; 1 Yohane 5:19) Pa Abena Efese 2:1-3 patila Lesa atulengele aba mweo nangu cingatila twali abafwa mu mampuulu na mu membu shesu lintu twaendele umwabela kateka wa bucibinda bwa mu lwelele. Tuletasha Yehova ukuti ukusambilisha kwa bulesa kulatwaafwa ukucimfya ulunkumbwa lwa calo no mupashi uutula ku mulwani wakwe no wesu—katumpika mukalamba, Satana Ciwa!
20. Fipusho nshi fyawaminwa ukulangulukapo kwalundwapo?
20 Mu kumfwika, lyene, ukusambilisha kwa bulesa kulacimfya mu nshila ishingi. Na kuba, kuti camoneka icishingacitikako ukuloshako ku kucimfya kwa kuko konse. Kulambukila abantu ukushinguluke calo. Lelo cinshi kulekucitila? Ni shani fintu ukusambilisha kwa bulesa kuleambukila ubumi bobe?
Cinshi Usambilile?
◻ Ni shani fintu amano ya cine pambi yengalondololwa?
◻ Cinshi Lesa asokolola mu kulundulukilako ukukuma ku Ukutendeka 3:15?
◻ Ni shani fintu ukusambilisha kwa bulesa kwacimfya mu milandu ya ku mupashi?
◻ Cinshi cipilibula ukupepela Lesa mu mupashi na mu cine?
◻ Ni shani fintu ukusambilisha kwa bulesa kwaafwa ababomfi ba kwa Yehova ukucimfya ifya kwesha ne calo?
[Ifikope pe bula 10]
Yesu asungilile bumpomfu mpaka no kufwa—ukucenwa kwa Lubuto ku citende